Kilka słów o rozwoju mowy
Nauka mówienia to długi i żmudny proces, który rozpoczyna się już w wieku płodowym. To właśnie wtedy maluszek w brzuchu mamy słyszy dźwięki dochodzące do niego ze świata zewnętrznego. Kojąco (i rozwijająco) działa na niego głos mamy czy muzyka. Z tego powodu warto mówić do swojego dziecka, będąc w ciąży i tym bardziej nie przestawać tego robić po jego narodzinach. Nie bez powodu specjaliści podkreślają, jak ważną rolę w nauce mówienia odgrywa codzienne krótkie czytanie maluchowi od pierwszych dni życia.
Naukę mówienia zacznij od wyraźnego wypowiadania krótkich sylab i powtarzania wyrazów dźwiękonaśladowczych.
Warto wiedzieć, że w rozwoju dziecka wyróżnia się mowę bierną i czynną. Tę pierwszą można porównać do słownika, czyli zbioru słów, które dziecko chłonie oraz przyswaja, ale jeszcze ich nie wymawia. W pewnym momencie ten słownik się otwiera i maluch zaczyna wypowiadać pierwsze słowa, które do tej pory nagromadził w swojej głowie. Ale nic nie dzieje się samo, dlatego rolą dorosłych jest wspieranie malucha na tym etapie. Jak? Dużo do niego mówiąc.
Kiedy dziecko zaczyna mówić?
Należy podkreślić, że każde dziecko rozwija się w swoim tempie i to kiedy i ile słów wypowiada oraz w jakim wieku zaczyna budować proste zdania, jest kwestią indywidualną. Niemniej, pierwsze krótkie słowa typu „papa”, „am” dziecko zaczyna wypowiadać intencjonalnie ok. pierwszych urodzin. Dwulatek może znać od kilkudziesięciu do nawet kilkuset słów. Jak widać, rozpiętość jest bardzo szeroka.
Od 3. do 7. roku życia – tyle mniej więcej trwa swoista mowa dziecięca, czyli etap rozwoju mowy, w którym maluch ma bogate słownictwo, ale popełnia sporo charakterystycznych dla dzieci w tym wieku błędów i uczy się prawidłowej mowy.
Bywa, że do 2. urodzin maluch wypowiada dosłownie 5 słów, a kilka dni później zaskakuje wszystkich kwiecistą mową i bogatym słownictwem (jak na swój wiek).
Pamiętaj, że jeśli coś cię nie pokoi w rozwoju mowy dziecka, skonsultuj się ze specjalistą.
Zabawki do nauki mowy
Nauka może być frajdą, m.in. za sprawą zabawek rozwijających mowę. Przydają się zarówno klasyczne książeczki czytane przez rodzica, jak i interaktywne elektroniczne gadżety, które mówią i zapoznają malucha z pierwszymi słowami. Bardzo ważne jest, by zabawki do nauki mowy były dobrej jakości. Wyraźne, czyste dźwięki odczytywane przez lektora, prawidłowo artykułowane głoski czy poziom trudności słownictwa dopasowany do wieku i umiejętności dziecka to podstawa. Dla starszaków są logopedyczne serie opracowane z udziałem specjalistów. Wybór jest ogromny. Podpowiemy ci, na jakie zabawki do nauki mówienia warto zwrócić szczególną uwagę.
Książeczki do nauki mówienia
- Seria z Puciem
Pucio to już absolutny hit i bestsellerowa seria książeczek i zabawek do nauki mowy. Jej twórczynią jest dr n. hum. Marta Galewska-Kustra – pedagożka dziecięca, logopedka, pisarka i przede wszystkim mama. To spod jej pióra wyszło mnóstwo mądrych, zabawnych historyjek o Puciu i jego rodzinie. Bohaterowie mogą towarzyszyć dziecku już od pierwszych miesięcy życia. Dla takich bobasów, które są na etapie głużenia czy gaworzenia, odpowiednie będą miniksiążeczki np. „Pucio. Zabawy gestem i dźwiękiem”. Na dobry początek nauki mówienia maluch będzie mógł osłuchać się z brzmieniem prostych, podstawowych sylab, odczytywanych przez rodzica. Z kolei roczniak będzie już zainteresowany większą książką jak „Pucio uczy się mówić. Zabawy dźwiękonaśladowcze dla najmłodszych”, która fantastycznie opisuje krótkie i proste scenki z życia rodziny Pucia. W każdej z nich pojawiają się proste słowa, sylaby oraz wyrazy dźwiękonaśladowcze.
Niewątpliwą zaletą serii książeczek z Puciem jest idealne dopasowanie treści do wieku i kompetencji językowych dziecka.
- Seria z Kicią Kocią i Nunusiem
Niemniej ceniona i lubiana jest seria z Kicią Kocią i Nunusiem. Do nauki mówienia najlepiej sprawdzą się małe kartonowe książeczki, w których Kicia Kocia w bardzo prosty sposób tłumaczy swojemu młodszemu braciszkowi Nunusiowi otaczający go świat. Zaletą tych pozycji są częste powtórzenia i krótkie komunikaty.
- „Biblioteczka. 100 pierwszych słów” CzuCzu
Świetną pomocą w nauce mówienia będą wszelkiego rodzaju książeczki ze zbiorem słów. Dobrym przykładem jest „Biblioteczka. 100 pierwszych słów” popularnej polskiej marki CzuCzu. W zestawie znajdują się 2 długie harmonijkowe książeczki z obrazkami i wyrazami oraz scenariusze zabaw. To doskonała wskazówka dla rodziców, jak mogą pomóc swoim pociechom w rozwoju mowy.
- Seria „Pierwsze słowa” Akademia mądrego dziecka
„Pierwsze słowa” Akademii mądrego dziecka to jeszcze jedna godna uwagi seria książeczek wspierających rozwój mowy. Na kartonowych stronach są ruchome elementy, które zaciekawiają dziecko. Maluch może poznać pierwsze słowa opatrzone kolorowymi obrazkami. Są tu też proste pytania, zachęcające młodego czytelnika do interakcji i nauki.
Interaktywne zabawki wspierające rozwój mowy
- Szczeniaczek Uczniaczek od Fisher Price
Do nauki mówienia świetnie sprawdza się kultowy już Szczeniaczek Uczniaczek od Fisher Price. Po naciśnięciu odpowiednich guziczków pluszowy piesek wymawia nazwy kolorów, naśladuje dźwięki zwierząt, liczy i śpiewa rymowane piosenki, które łatwo zapamiętać.
- Interaktywny garnuszek-sorter
Edukacyjny garnuszek, oprócz tego, że pełni funkcję sortera kształtów, może wesprzeć malucha w rozwoju mowy. Ta interaktywna zabawka śpiewa wesołe piosenki, nazywa cyfry i litery. W ten sposób dziecko może osłuchać się z podstawowymi wyrazami, a z czasem zacząć je powtarzać.
- Interaktywna książeczka od Clementoni
Po naciśnięciu odpowiednich guziczków na stronach książki „Wesoła farma”, dziecko może usłyszeć odgłosy zwierząt, poznać litery, liczby oraz kształty. Ta zabawka wspierająca rozwój mowy przeznaczona jest dla maluchów już od 10. miesiąca życia.
- Tablet z dźwiękami zwierząt od Chicco
To kolejna ciekawa zabawka rozwijająca mowę przeznaczona dla najmłodszych dzieci. Interaktywny tablet zapoznaje malucha z dźwiękami wydawanymi przez zwierzęta, ale też z odgłosami różnych pojazdów. Już roczne dziecko będzie miało mnóstwo frajdy i pożytku z zabawy takim tabletem.
Książki i zabawki rozwijające mowę dla dwulatka
Odpowiednie zabawki rozwijające mowę dla dwulatka to m.in. serie logopedyczne, których zadaniem jest szlifowanie zdobytych już umiejętności i przy okazji poszerzanie słownictwa.
- „Pucio. Historyjki obrazkowe”
Ponownie pojawia się nieoceniony Pucio. „Historyjki obrazkowe” dla dzieci w wieku 2+ to zestaw kart do układania i opowiadania historyjek. Zabawa nimi wzbogaca słownictwo, jest okazją do ćwiczenia prawidłowej wymowy, ale też pobudza wyobraźnię, uczy logicznego myślenia, rozumienia związków przyczynowo-skutkowych i po prostu zachęca do mówienia.
- „Pucio umie opowiadać”
Książka „Pucio umie opowiadać” jest przeznaczona dla dzieci, które już potrafią mówić. Obrazki na każdej stronie zachęcają małych czytelników do opowiadania historii własnymi słowami. To także okazja do prowadzenia interesujących rozmów z rodzicami np. o emocjach. A nic tak dobrze nie wspiera rozwoju mowy, jak swobodne dyskusje.
- „Z muchą na luzie ćwiczymy buzie, czyli zabawy logopedyczne dla dzieci”
Autorka „Pucia” stworzyła także inny cykl logopedycznych książek „Uczę się mówić, wymawiać, opowiadać”, których bohaterką jest mucha Fefe. Zachwycające, zabawne ilustracje są okraszone krótkimi treściami, opisującymi przygody muszki. Ale to nie wszystko. Na każdej stronie znajduje się zadanie od Fefe dla dziecka i rodzica. Maluch musi np. naśladować dźwięk syreny strażackiej, ćwicząc w ten sposób aparat artykulacyjny. Rodzic mu w tym towarzyszy, a dzięki wskazówkom od muchy Fefe wie, jak to prawidłowo robić i na co zwracać uwagę.
- Interaktywna książka „Czytaj z Albikiem”
Elektroniczne mówiące pióro zachęci każdego do nauki mówienia i czytania. Seria małych interaktywnych książek przyda się do rozwijania mowy dwulatka. Opowiadane historyjki są urozmaicone piosenkami i quizami.
Teraz już wiesz, co może ci się przydać i jakie zabawki do nauki mowy warto wybierać, by mądrze wspierać swoją pociechę. Więcej poradników dla rodziców znajdziesz w dziale Pasje dziecka.
Zdjęcie okładkowe: Shutterstock
Komentarze (0)