Spis treści:
  1. Filmy o Batmanie - chronologia produkcji
  2. Jak oglądać powiązane ze sobą filmy o Batmanie?
  3. Filmy animowane o Batmanie - kolejność oglądania
  4. Gdzie oglądać filmy i seriale o Batmanie?

Batman w komiksie zadebiutował w 1939 roku, a już cztery lata później bohater pojawił się w telewizyjnym serialu aktorskim. Zaś pierwszy pełnoprawny film „Batman” na ekrany wszedł w 1966 roku. Pomimo ogromnego uroku tych obrazów, to jednak dopiero kolejne produkcje nadały postaci zupełnie nowej jakości przedstawiając komiksowy świat w bardziej realistyczny sposób i ze zdecydowanie większym rozmachem.

Chociaż filmy z Batmanem nie stanowią fabularnej ciągłości, to możemy jednak wyróżnić kilka znaczących segmentów filmowych, które omówimy za chwilę. Postać Mrocznego Rycerza zostaje opowiedziana  za każdym razem niejako od nowa. Można powiedzieć, że jest niczym mitologiczny heros, którego dzieje opowiada się wciąż od nowa, z innej i perspektywy, w innych czasach i odmiennych okolicznościach.
 

Batman zabójczy żart
 

Filmy o Batmanie - chronologia produkcji

Jeśli chcemy oglądać filmy z Batmanem w jakiejś określonej kolejności, to najlepszym rozwiązaniem jest kolejność produkcyjna. Największą zaletą takiego sposobu poznawania produkcji z Człowiekiem Nietoperzem jest rozwój kinematografii jako takiej. Każdy kolejny film to coraz lepsze efekty specjalne i zmieniające się podejście do kina superbohaterskiego. Kierując się tą kolejnością filmy obejrzymy według następującego schematu:

  1. Batman (1966), reż. L.H. Martinson
  2. Batman (1989), reż. T. Burton
  3. Powrót Batmana (1992), reż. T. Burton
  4. Batman Forever (1995), reż. J. Schumacher
  5. Batman i Robin (1997), reż. J. Schumacher
  6. Batman: Początek (2005), reż. Ch. Nolan
  7. Mroczny Rycerz (2008), reż. Ch. Nolan
  8. Mroczny Rycerz Powstaje (2012), reż. Ch. Nolan
  9. Batman kontra Superman: Świt sprawiedliwości (2016), reż. Z. Snyder
  10. Liga Sprawiedliwości (2017), reż. Z. Snyder, J. Whedon
  11. Liga Sprawiedliwości Zacka Snydera (2021), reż. Zack Snyder
  12. The Batman (2022), reż M. Reeves
     

Batman chronologia upadek mrocznego rycerza
 

Jak oglądać powiązane ze sobą filmy o Batmanie?

Jeżeli nie interesuje nas oglądanie absolutnie wszystkiego i to jeszcze po kolei, to ciekawym i optymalnym sposobem będzie oglądanie filmów w już wspomnianych seriach. Są trzy główne serie (oraz zalążek czwartej), których filmy są kontynuacjami, bądź dzieją się w tym samym uniwersum. Kolejność oglądania jest oczywiście dowolna, jeśli jednak chcemy obejrzeć którąś serię, to warto trzymać się już kolejności. Wzbogaci i dopełni to nasze wrażenia, a tym samym przyjemność z seansów.

Film „Batman” z 1966 roku jako jedyny stanowi samodzielną całość. Jednak sam w sobie był niejako dodatkiem do niskobudżetowego serialu, który cieszył się w Stanach dużą popularnością. Leslie H. Martinson stworzył obraz, który z perspektywy czasu dziś ogląda się dość archaicznie. Stylistycznie produkcja stoi na granicy pastiszu i awangardy. Warto docenić film jednak za aktorów, którzy wcielili się w główne role. Adam West jako Batman oraz Burt Ward jako Robin po dziś dzień obecni są w popkulturze, natomiast sam film, jak i serial z ich udziałem stały się klasykiem.
 

Batman kolejność oglądania
 

  • Batman Burtona i Schumachera

Na przełomie lat osiemdziesiątych i dziewięćdziesiątych ubiegłego stulecia Tim Burton stworzył dwa filmy o Batmanie, które były jego autorską wizją legendy o Gacku. Chociaż producenci byli sceptyczni, filmy okazały się ogromnym sukcesem i do dziś uchodzą jako ikoniczne. Dostaliśmy Gotham w nieco pokręconym i mrocznym Burtonowskim wydaniu oraz plejadę aktorów, jak Michael Keaton jako Batman, Jack Nicholson jako Joker, Michelle Pfeiffer jako Kobieta Kot, czy Danny DeVito jako Pingwin.

Po filmowych adaptacjach Burtona powstały jeszcze dwa obrazy będące bezpośrednią kontynuacją. Pałeczkę reżyserską przejął Joel Schumacher. Filmy w jego wizji nie powtórzyły niestety sukcesu Burtona i do dziś uchodzą wśród wielu fanów Batmana jako jedne z najgorszych ekranizacji przygód Batmana. To co jednak udało się powtórzyć, to ciekawa obsada aktorska, która pojawiła się w filmach. Uma Thurman jako Poison Ivy, Arnold Schwarzenegger jako  Mr. Freez, czy Jim Carrey jako Człowiek Zagadka. W samego Mrocznego Rycerza wcieliło się dwóch aktorów, kolejno byli to Val Kilmer oraz George Clooney.

W planach Warner Bros i samego Schumachera były jeszcze dwa projekty. Jeden, który miał być bezpośrednią kontynuacją (roboczy tytuł „Batman Unchained”) oraz drugi, który miał ukazywać początki działalności Mrocznego Rycerza (tytuł roboczy to „Batman: DarKnight”). Filmy te jednak nigdy nie powstały. Natomiast samo uniwersum zdaje się być nadal otwarte, gdyż Batman Michaela Keatona pojawi się w nadchodzącej produkcji „The Flash”. Produkcje tej serii w kolejności oglądamy tak:

  1. Batman (1989), reż. T. Burton
  2. Powrót Batmana (1992), reż. T. Burton
  3. Batman Forever (1995). reż. J. Schumacher
  4. Batman i Robin (1997), reż. J. Schumacher
     

Batman Burtona i Schumachera
 

  • Batman w Trylogii Nolana

Jedne z najbardziej cenionych filmów z Batmanem to te, które wyreżyserował Christopher Nolan. Utworzył on zgrabną trylogię ukazującą, jak Bruce Wayne stał się superbohaterem pilnującym porządku w Gotham. Filmy w sprawny sposób przedstawiają genezę bohatera, jego upadek i ponowne odrodzenie. Wielu fanów uważa trylogię Nolana nie tylko za świetne przedstawienie Człowieka Nietoperza na wielkim ekranie, ale i za wzór do filmowych adaptacji przygód superbohaterów.

Trylogię Mrocznego Rycerza cechuje również genialna obsada. W samego Bruce’a Wayne’a wcielił się Christian Bale, Jokera zagrał niezapomniany Heath Ledger, natomiast w postać Bane’a wcielił się uwielbiany Tom Hardy. Jeśli zdecydujemy się na obejrzenie serii Nolana, to oczywiście najlepiej trzymać się już kolejności chronologicznej, w jakiej te filmy powstały:

  1. Batman: Początek (2005), reż. Ch. Nolan
  2. Mroczny Rycerz (2008), reż. Ch. Nolan
  3. Mroczny Rycerz Powstaje (2012), reż. Ch. Nolan
     

Batman Nolana chronologia
 

  • Batman w DC Extended Universe

Kiedy Marvel zaczął osiągać sukces związany z fabularnym połączeniem ze sobą kilku filmów, DC postanowiło pójść tą samą strategią. Powstało DCEU, czyli Rozszerzone Uniwersum DC (DC Extended Universe). Do roli Batmana zatrudniono Bena Afflecka. Nie dostajemy tu żadnej genezy bohatera, ani w ogóle żadnego solowego filmu z Mrocznym Rycerzem.

Batman już jako doświadczony bohater ukazany jest najpierw jako przeciwnik Supermana w dość mocno krytykowanym filmie „Batman kontra Superman: Świt sprawiedliwości”. Później stanowi część zespołu superbohaterów w filmie „Liga Sprawiedliwości”. Ten drugi film możemy obejrzeć w dwóch wariantach, podstawowym oraz w mocno rozszerzonej wersji reżyserskiej Zacka Snydera. Dlaczego tytuł ten ma dwie różne wersje? Pierwsza, kinowa wersja została ukończona i zmontowana przez Jossa Whedona po tym jak Snyder przerwał prace nad filmem z powodu tragicznej śmierci córki. Wersja Snydera powstała po kilku latach po wielu prośbach ze strony fanów.

Batman Bena Afflecka jako cameo pojawił się także w filmie „Legion Samobójców”, który skupiał się na przygodach złoczyńców Uniwersum DC. Ma się on także pojawić w nadchodzącym filmie z Flashem jako postać drugoplanowa. Nie będzie to jednak jedyny Batman w tym filmie, gdyż według zapowiedzi zobaczymy tam także Michaela Keatona w stroju Batmana rodem z filmów Burtona. W poniższym zestawieniu zamieszczamy te filmy, gdzie Batman odegrał większą rolę w DC Extended Universe:

  1. Batman v Superman: Świt sprawiedliwości (2016), reż. Z. Snyder
  2. Liga Sprawiedliwości (2017), reż. Z. Snyder, J. Whedon
  3. Liga Sprawiedliwości Zacka Snydera (2021), reż. Z. Snyder
     

Batman Zacka Snydera kolejność
 

  • The Batman - początek nowej serii

W 2022 roku na ekrany trafił film „The Batman” w reżyserii Matta Reevesa. Film początkowo miał być częścią Rozszerzonego Uniwersum DC, jednak reżyser chciał przedstawić młodszego Bruce’a Wayne’a, co spowodowało fabularne oddzielenie filmu od reszty produkcji. W tytułową rolę wcielił się Robert Pattinson znany chociażby z serii „Zmierzch”, czy „Harry Potter”. Pomimo obaw fanów, aktor świetnie poradził sobie z rolą Gacka przedstawiając nowe i świeże spojrzenie na bohatera. Obecnie trwają już prace nad kontynuacją.
 

Film o Batmanie nowy
 

Filmy animowane o Batmanie - kolejność oglądania

Powstała zatrważająco duża liczba filmów animowanych z Batmanem i drugie tyle animacji, w których pojawia się jako drugoplanowa postać. Wśród nich są kreskówki takie, jak przezabawny „LEGO Batman Movie”, czy crossover z inną grupą ikonicznych detektywów w „Scooby Doo! i Batman: Odważniaki i Straszaki”. Jednak najciekawsze animacje to te skierowane do bardziej dorosłej publiczności.

Przedstawimy dziś kilka najciekawszych pozycji z przebogatej biblioteki wszystkich produkcji z animowanym Gackiem. Większość produkcji nie łączy się ze sobą w żaden sposób. Jednak wśród wielu naprawdę świetnych filmów animowanych znalazł się wspólny mianownik. We wszystkich przedstawionych obrazach Batmanowi głosu i charakteru użyczył legendarny Kevin Conroy.

Fani Człowieka nietoperza uwielbiają sposób, w jaki Conroy swoim głosem budował postać Bruce’a Wayne’a i Batmana. Ciekawostką jest, że sam aktor gościnnie pojawił się w aktorskim serialu „Batwoman”, w roli Batmana z alternatywnego świata. Pozostańmy jednak w temacie animacji. Większość tych filmów znajdziemy na platformie HBO Max. Pomimo świetnego polskiego dubbingu polecam też oryginalną ścieżkę dźwiękową.

  1. Batman - Maska Batmana (1993), reż. E. Radomski, B. Timm - film bazujący na słynnym serialu animowanym „Batman The Animated Series”. Uświadczymy tutaj ciekawej intrygi, romansu, niezapomnianej kreski i fenomenalnego Marka Hamilla w roli niezrównoważonego Jokera. Jego szaleńczy śmiech będziemy słyszeli w głowie jeszcze długo po zakończeniu seansu.
  2. Batman - Powrót Jokera (2000), reż. C. Geda - film jest kontynuacją serialu „Batman Beyond”. Bruce Wayne jest już leciwym gościem, a rolę Batmana przejął nastolatek Terry McGinnis. Dostajemy nowego Człowiek Nietoperza w cyberpunkowym wydaniu. Co więcej, Mark Hamill powraca jako Joker, natomiast Kevin Conroy odgrywa rolę podstarzałego Bruce’a Wayne’a.
  3. Batman: Atak na Arkham (2014), reż. J. Oliva, E. Spaulding - animacja osadzona w uniwersum znanym z gier „Batman: Arkham”. Dostajemy całą plejadę klasycznych czarnych charakterów z historii Mrocznego Rycerza takich, jak Harley Quinn, Deadshot, Killer Frost, czy Człowiek Zagadka.
  4. Batman: Zabójczy żart (2016), reż. S. Liu - produkcja jest adaptacją jednego z najlepszych komiksów z Mrocznym Rycerzem o tym samym tytule. Kameralna obsada i bardzo duszna atmosfera spowodowana przez ów tytułowy żart w wykonaniu arcyłotra i odwiecznego przeciwnika Batmana. Dodatkiem będzie dość kontrowersyjny wątek romansu Bruce’a Wayne’a z Barbarą Gordon.
  5. Batman i Harley Quinn (2017), reż. S. Liu - film animowany, który powstał na ciągle rosnącej fali popularności Harley Quinn. Twórcy tego obrazu łączą w parę tytułowych bohaterów i zmuszają do współpracy. Te dwa zupełnie różne i przeciwstawne charaktery tworzą mieszankę wybuchową i przy okazji bardzo przyjemny film.
     

Batman filmy animowane kolejność oglądania
 

Gdzie oglądać filmy i seriale o Batmanie?

Najlepszym miejscem do oglądania filmów z Batmanem oraz innych produkcji DC jest platforma HBO Max. Znajdziemy tam niemal wszystkie filmy aktorskie oraz wiele animacji. Niedawno serwis dodał do oferty legendarny serial animowany „Batman: The Animated Series” w oryginalnej wersji językowej, z polskimi napisami.

Jako ciekawostkę można dodać, iż na platformie Netflix znajdziemy serial anime „Batman Ninja” ukazujący Mrocznego Rycerza, który przeniósł się w czasie do feudalnej Japonii i tam kontynuuje swoją walkę ze złoczyńcami. Bardzo ciekawa kreska animacji i zupełnie nowe spojrzenie na bohaterów sprawiają, że zdecydowanie warto sięgnąć po ten tytuł. Na Netfliksie znajdziemy także serial Gotham, który skupia się na początkach kariery komisarza Gordona. Bruce Wayne jest tam nastolatkiem, który dopiero wchodzi w dorosłość.

Jak możemy zobaczyć powstało naprawdę mnóstwo filmowych i telewizyjnych adaptacji przygód Mrocznego Rycerza. Zdecydowanie każdy może znaleźć coś dla siebie kierując się przy wyborze stylem narracji, formą, czy tym, kto wciela się w rolę Batmana.
 

Batman DC kolejność
 

Więcej artykułów znajdziesz na Empik Pasje w dziale Oglądam.

Zdjęcie okładkowe: źródło: „The Batman” Matt Reeves / materiały promocyjne