Czesław Miłosz

Czesław Miłosz urodził się 30 czerwca 1911 roku w Szetejniach, które dziś znajdują się na terenie Litwy. Był synem Aleksandra Miłosza i Weroniki Miłoszowej z Kunatów. Rodzina Miłoszów pieczętowała się herbem Lubicz i należała do starego, szlacheckiego rodu. Czesław Miłosz otrzymał nagrodę Nobla w 1980 roku za całokształt twórczości i jest uznawany za jednego z najwybitniejszych poetów polskich.

Podstawowe dane:

Data i miejsce urodzenia: 30 czerwca 1911, Szetejnie
Data i miejsce śmierci: 14 sierpnia 2004, Kraków
Nagrody: Literacka Nagroda Nobla, Order Orła Białego, Nagroda Literacka Nike
Gatunek literacki: literatura polska piękna, poezja

Opis autora

Dzieciństwo i młodość

Dzieciństwo i młodość Czesław spędził na terenie Wielkiego Księstwa Litewskiego, głównie w Wilnie. Był świadkiem rewolucji październikowej i wojny polsko-bolszewickiej, co mocno nim wstrząsnęło i stało się tematem dzieł literackich.

Miłosz pobierał nauki na Uniwersytecie Stefana Batorego w Wilnie. Na Wydziale Humanistycznych studiował polonistykę, ale z czasem przeniósł się na Wydział Nauk Społecznych, by studiować prawo. Był członkiem Akademickiego Klubu Włóczęgów Wileńskich, w skrócie AKWW. Później wraz z przyjaciółmi o sympatiach lewicowych założył Klub Intelektualistów. Co istotne, był członkiem grupy poetów Żagary i współtwórcą pisma o tej samej nazwie.

Czasy II wojny światowej

W okresie działań wojennych Czesław Miłosz początkowo udał się na południe kraju, ale kiedy 17 września 1939 roku ZSRR zaatakowało Polskę, poeta był już w Rumunii, skąd przeniósł się do rodzinnego miasta i przyjął obywatelstwo litewskie. W czasie sowieckiej okupacji Litwy w 1940 roku opuścił on Wilno i przeniósł się do Warszawy. Pracował jako woźny w Bibliotece Uniwersyteckiej. W 1944 roku poślubił w Warszawie Janinę z domu Dłuską, z którą miał dwóch synów – Anthony`ego i Piotra. Po upadku powstania warszawskiego przenosił się z miejsca w miejsce – mieszkał w Janisławicach, Goszycach, a od stycznia 1945 roku w Krakowie. Działał czynnie w podziemiu polskim. Pomagał Żydom wraz ze swoim bratem Andrzejem, za co został uhonorowany w 1989 roku przez Instytut Jad Waszem tytułem Sprawiedliwy wśród Narodów Świata.

Czasy powojenne w życiu Czesława Miłosza

Po II wojnie światowej Czesław Miłosz pracował w dyplomacji komunistycznego rządu Polski w Stanach Zjednoczonych oraz jako attaché kulturalny w Paryżu. Otrzymał azyl polityczny we Francji. W 1960 roku poeta przeprowadził się do Stanów Zjednoczonych. Pracował na Uniwersytecie Kalifornijskim w Berkeley oraz na Harvardzie, wykładając literaturę słowiańską.

W PRL uznano go oficjalnie za zdrajcę i renegata. Został nawet uroczyście potępiony przez Związek Literatów Polskich oraz niektórych autorów, jak Iwaszkiewicz czy Gałczyński. Zarzucano mu bolszewizm i poparcie dla komunizmu. W 1992 roku, jako wdowiec, pisarz poślubił swoją drugą żonę, amerykańską historyczkę Carol Thigpen-Miłosz.

W 1993 roku Miłosz przeniósł się ostatecznie do Krakowa. Zmarł w grodzie Kraka 14 sierpnia 2004 roku w wieku 93 lat.

Kariera literacka Miłosza

Czesław Miłosz tworzył od najmłodszych lat i uznawany jest za jednego z najbardziej płodnych pisarzy naszych czasów. Zadebiutował jako 19-latek w 1930 roku na łamach uniwersyteckiego pisma „Alma Mater Vilnensis”, w którym opublikował dwa wiersze: „Kompozycja” oraz „Podróż”. Przed II wojną światową drukiem ukazał się jego tomik poezji „Trzy zimy”. W czasie okupacji pisał wiersze, które weszły w skład tomików „Równina”, „Pieśń niepodległa”, „Wiersze”, oraz „Ocalenie”. Podczas pobytu w Stanach Zjednoczonych wydał wiele znanych utworów, jak „Zniewolony umysł”, „Dolina Issy”, „Traktat poetycki” czy tomy poezji „Król Popiel i inne wiersze”, „Miasto bez imienia”. W kraju natomiast nie publikowano jego twórczości. Dopiero po 1980 roku ukazała się ona drukiem w dużym nakładzie.

Największym wyróżnieniem, jakie otrzymał Czesława Miłosza była Literacka Nagroda Nobla, którą wręczono mu w 1980 roku za całokształt twórczości. Polskiego poetę doceniono za bezkompromisową wnikliwość w ujawnianiu zagrożenia człowieka w świecie pełnym gwałtownych konfliktów. Poezja Czesława Miłosza jest jedną z najczęściej tłumaczonych na inne języki. Jego wiersze poruszają wrażliwość kolejnych pokoleń czytelników.

więcej