Autor: Ewa Świerżewska
Warto zacząć od prostego wyjaśnienia, czym są uczucia. Odpowiedź na pytanie „Uczucia. Co to takiego?” niesie książka pod tym właśnie tytułem, z serii „Dzieci filozofują” (wyd. Zakamarki).
Seria DZIECI FILOZOFUJĄ skonstruowana jest w formie rozmowy dzieci i dorosłych. Wykorzystując naturalną prostotę dziecięcych pytań i odpowiedzi, otwiera drzwi do odwiecznych filozoficznych problemów, takich jak znaczenie życia, etyka, emocje, tożsamość czy świadomość.
Każdy tom zawiera sześć ważnych pytań. Każde pytanie prowadzi do sześciu możliwych odpowiedzi, których mogłoby udzielić dziecko. Z kolei każda odpowiedź prowadzi do kilku nowych pytań, które w jakiś sposób podważają wcześniejszą odpowiedź. A wszystko to w odniesieniu do codziennego życia dziecka.
Charakterystyczne ilustracje oparte na koncepcji żartu rysunkowego pomagają spojrzeć na omawiany problem w sposób humorystyczny, delikatny, poetycki czy nawet nieco wywrotowy - wszak myślenie to świetna zabawa!
Podobną tematykę, choć w odmienny, bardziej poetycki sposób, porusza niezwykła książka obrazkowa, pt. „Uczucia” (wyd. Zielona Sowa).
Wyjątkowa książka z pięknymi, całostronicowymi ilustracjami, dzięki której dziecko odkryje niezwykły świat uczuć. Przepiękny i poetycki tekst sprawi, że łatwiej mu będzie zrozumieć emocje, których doświadcza. Dzięki krótkim, rymowanym tekstom dziecko nie tylko pozna poszczególne emocje, które towarzyszą nam na co dzień, ale też zobaczy, że w sercu jest miejsce na wiele różnych ich odcieni.
W podróży po zakamarkach duszy i serca towarzyszy dziecku mały chłopiec, który pojawia się na każdej stronie książki.
Rodzicom najmłodszych czytelników/słuchaczy polecam świetną serię pt. „Uczucia Gucia” (wyd. Debit). W wydanych dotychczas ośmiu niewielkich tomikach „Gucio się złości”, „Gucio się boi”, ale też „Gucio czuje się winny”.
Gucio to mały jednorożec taki jak wszystkie. Albo prawie… Jego tęczowa grzywa zmienia kolor zależnie od tego, co Gucio odczuwa.
Seria historyjek, które uczą nazywania emocji i panowania nad nimi. W każdej książeczce opisano jedno uczucie. Na końcu historyjki znajdują się bardzo proste ćwiczenia, które pomogą dziecku wyciszyć się i zapanować nad emocjami.
Kiedy mały czytelnik pozna już ogólną definicję i charakterystykę poszczególnych uczuć, można zrobić kolejny krok i przyjrzeć się z bliska literackim przedstawieniom rozmaitych emocji. Na początek proponuję szczęście, które odnajdziemy w książce pt. „Szczęście. Opowiastki dla dzieci” (wyd. Papilon).
Książka opowiada o 10 „kluczach do szczęścia”, które zdefiniowane zostały przez badaczy London School of Economics zajmujących się fenomenem szczęścia. Są to: umiejętność określania własnych celów, wchodzenie w relacje, bycie otwartym i nadawanie sensu zjawiskom wokół, uważność i docenianie otaczającego nas świata, bycie sobą, dzielenie się z innymi, okazywanie emocji, dbałość o zdrowie, doświadczanie nowych rzeczy oraz niepoddawanie się.
Każda opowieść to historia innego ptaszka-szczęściarza, którego cechy gatunkowe opowiadają o danej wartości. Opowieść uzupełniają pytania do tekstu oraz pytania dotyczące poszczególnych wartości. A czytający, zarówno dorosły, jak i dziecko, zaproszeni zostają do rozmowy o szczęściu i dążeniu do niego. Rozmowa ta może dotyczyć nie tylko przedstawionych zachowań, ale i własnych doświadczeń dziecka, nasuwać refleksję, zachęcać do zastanowienia. Na końcu każdego rozdziału pojawiają się: sekcja „Klucz do szczęścia”, w której opisana jest wartość będąca tematem rozdziału, interpretacja historyjki w świetle danej wartości, a także zestaw informacji na temat gatunku, jaki reprezentuje ptaszek oraz kilka „zadań” dla dziecka na nadchodzący tydzień.
Przedstawione powyżej propozycje książek wprowadzą najmłodszych w świat uczuć – zarówno tych pozytywnych, jak i negatywnych. I te, i te są bardzo ważne, gdyż będą towarzyszyć człowiekowi od dzieciństwa aż po starość i trzeba umieć sobie z nimi radzić. A w tym pomoże jeszcze jedna książka, "Self-Reg. Opowieści dla dzieci o tym, jak działać, gdy emocje biorą górę" (SIW Znak).
"Self-Reg. Opowieści dla dzieci o tym, jak działać, gdy emocje biorą górę" to historie, które mogą się przytrafić każdemu przedszkolakowi (i rodzicowi!):
• spory na placu zabaw,
• marudzenie przy kolacji,
• nagłe wybuchy złości o błahostki.
Razem z Kubą i Leną dzieci poznają lepsze rozwiązania trudnych sytuacji. A krótkie ramki dla rodzica pozwalają zrozumieć podejście Self-Reg i ułatwiają korzystanie z niego na co dzień.
Choć rzadko o tym myślimy, dzieci często odczuwają stres. Nowe sytuacje, presja czasu, nagromadzenie bodźców - to wszystko sprawia, że trudno im poradzić sobie z napięciem. Na co dzień nie zdajemy sobie sprawy, że zwykłe dyscyplinowanie uczy dziecko samokontroli, ukrywania swoich emocji i tłumienia potrzeb. Self-Reg to samoregulacja. Metoda, która pozwala opanować nadmierny stres i zlikwidować przyczynę złego samopoczucia, a nie tłumić samo zachowanie, które z niego wynika. Dzięki niej mądrze wesprzesz swoje dziecko.
Do wspólnego czytania z dzieckiem.
Prócz tego, że ukazują się książki poświęcone w stu procentach emocjom, uczucia w różnej formie obecne są niemal w każdej propozycji dla dzieci. Dzięki temu najmłodsi w praktyce zdobywają wiedzę, czym są emocje, jak wpływają na nasze postępowanie i zachowanie, a także jak się z nimi obchodzić. Zatem nie pozostaje nic innego, jak czytać i poznawać uczucia.
(Opisy książek - kursywą - pochodzą ze stron wydawnictw)
Komentarze (0)