10 sierpnia 2022

Życie miłosne zwierząt

Zwierzęta w różny sposób okazują sobie miłość – większość z nich żyje poligamicznie, dobierając nowych partnerów i partnerki jedynie w okresie rozrodu. Inne słyną z tworzenia silnych więzów i to zwierzęta monogamiczne wywołują wśród ludzi największą sympatię i uważane są za symbole wierności.

Autorka: Zosia Kwiatkowska / miedzygatunkowarodzina.pl

Miłość po grób z jednym partnerem to w świecie zwierząt wyjątek, tym bardziej to zjawisko fascynuje i sprawia, że chcemy wiedzieć dlaczego żyją ze sobą tak długo i jaki jest przepis na sukces. Mistrzami wśród zwierząt monogamicznych są przede wszystkim ptaki – szacuje się, że monogamicznych gatunków ptaków jest ponad 23%, podczas gdy wśród ssaków to prawdziwa rzadkość: zaledwie 5% tych zwierząt wiąże się w pary na dłużej. Uważa się nawet, że tylko około 3% z 5000 gatunków ssaków jest uważanych za monogamiczne społecznie.

Na pojęcie monogamii odnoszące się do zwierząt składają się:

wierność seksualna
przywiązanie do partnera
wspólna opieka nad potomstwem

Wśród ptaków do gatunków uważanych za monogamiczne należą m.in. wrony, albatrosy, pingwiny, sępy płowe, żurawie japońskie, łabędzie, gęsi. Z kolei spośród ssaków są to gibony, wilki, bobry, kojoty, słonie.

Wierny jak bocian

Spośród ptasich bohaterów dużym zainteresowaniem cieszy się historia miłosna bocianów Klepetana i Maleny. Bocian Klepetan co roku pokonuje 13 tysięcy kilometrów by wrócić do niepełnosprawnej partnerki. Historia zaczęła się ponad 16 lat temu, kiedy mężczyzna Stjepan znalazł zranioną przez myśliwych bocianicę Malenę i otoczył ją opieką. Niedługo potem, gdy Malena nieco wydobrzała, wypatrzył ją bocian, któremu nadano imię Klepetan – co roku zajmują się wspólnie potomstwem, a gdy nadchodzi koniec lata, Klepetan udaje się w samotną podróż do Afryki. Na wiosnę wraca z powrotem, za każdym razem wiążąc się na nowo ze swoją jedyną wybranką.

bociany

Albatrosów przepis na miłość

Gatunki ptaków uważane za symbole wierności to m.in. wrona, albatros, pingwin, żurawie, gęsi i łabędzie. Dobierają się one w pary na całe życie i rzadko znajdują drugiego partnera kiedy owdowieją. Ciekawą inspiracją jest życie albatrosów – maluch po osiągnięciu wieku pozwalającego na samodzielne latanie, wyfruwa z gniazda i samotnie przemierza oceany przez pierwszych 6 lat swojego życia, prawdopodobnie nigdy nie widując lądu. Po tym czasie wraca na macierzystą wyspę w okresie lęgowym i po skomplikowanym tańcu dobierają się w pary na całe życie. Przez większą część życia nie widują się ze sobą latając nad wodami (przyjmuje się, że albatrosy spędzają 95% czasu w samotnym locie), a jednak synchronicznie oba wracają na wyspę w tym samym czasie, by rozpocząć legi – czasem co roku, niekiedy co dwa lata. Kiedy spotkają się ponownie, spędzają ze sobą rok dbając o potomka – w tym czasie okazują sobie mnóstwo uczucia opierając głowy czy muskając się wzajemnie po piórkach. Więcej o niesamowitych cechach albatrosów i ich miłosnym życiu przeczytacie w książce „Rzecz o ptakach”.

Pingwiny pod tęczową flagą

Również zachowania homoseksualne zdarzają się w świecie zwierząt, szczególnie wśród gatunków tworzących duże społeczności. Zaobserwowano, że wśród pingwinów takie zachowania są szczególnie częste. Najsłynniejszy przypadek homoseksualnej, pingwinowej rodziny możemy śledzić w berlińskim zoo. Dwa pingwiny płci męskiej o imionach Ping i Skipper zbudowały wspólnie gniazdo i wysiadywały kamienie. Pracownicy ogrodu przekazali im pod opiekę jajko, które zostało porzucone przez pingwinicę – dzielnie dzielili się obowiązkami związanymi z wysiadywaniem. Podobna historia przydarzyła się również w australijskim i londyńskim zoo, gdzie homoseksualne pary pingwinów z sukcesem wysiadywały jaja i dbały o pisklaki.

Bóbr – z rodziną nie tylko na zdjęciu

Spośród zwierząt mieszkających obok nas, ciekawym monogamicznym gatunkiem jest bóbr. Bobrze życie upływa na budowaniu jamek i żeremi, które bez codziennej pracy i dbałości o szczegóły mogą zostać zniszczone przez prąd rzeczny czy zmieniający się poziom wody. Wspólne działanie zbliża ich do siebie i sprawia, że więź łącząca parę prawdopodobnie pogłębia się z czasem. Poza budowaniem domu, bobry również wychowują razem potomstwo i pozostają sobie wierne do końca życia. O wspólnych trudach codziennego życia w rodzinie bobrów opowiada jedna z historii przytoczonych w książce Simony Kossak pt. „Serce i Pazur”.

Wilczy rodzice

Wilki, podobnie jak wyżej wspomniane bobry, żyją w grupach rodzinnych, którym przewodniczy samiec i samica. W małych watahach rozmnaża się para rodzicielska, czyli samiec i samica alfa – do czasu osiągnięcia wieku reprodukcyjnego potomstwo pozostaje w stadzie i bierze aktywny udział w życiu wspólnoty – cała grupa poluje czy pomaga w opiece nad młodszym rodzeństwem. Jeśli coś złego przydarzy się partnerowi, samica wilka z reguły nie podejmuje próby nawiązania relacji z innym partnerem.

Rozmerdany ogon i kocie mruczenie

U ssaków – zarówno u człowieka, jak i u innych zwierząt, w chwilach czułości wydzielany jest hormon oksytocyny, który oddziałuje na wzajemne uczucie przywiązania. Z badań wynika, że wystarczą 3 minuty głaskania, przytulania, zabawy, by u udomowionych zwierząt jak psy i koty nastąpiło wydzielanie oksytocyny. To samo dzieje się u człowieka, który spędza czas ze zwierzakiem. Wspólne wygłupy i głaskanie sprawia, że miłość się pogłębia, zaufanie wzrasta i jeszcze częściej chcemy spędzać ze sobą czas.