Jazda na letnich oponach w zimie - czy można dostać mandat?

Rozważania dotyczące tego, czy warto zmieniać opony z letnich na zimowe, zwykle przeprowadzane są w kontekście obowiązujących przepisów. Wielu kierowców zastanawia się, czy jazda na oponach letnich zimą jest zabroniona oraz, czy w przypadku kontroli drogowej można otrzymać mandat za brak opon zimowych. Wydaje się, że takie podejście do tematu nie jest właściwe, ponieważ nie uwzględnia ono wielu zagrożeń, czekających na osoby poruszające się samochodem wyposażonym w letnie ogumienie w czasie zimy. Zagrożenia te nie są w żaden sposób związane z mandatami czy upomnieniami od służb mundurowych.

Wyjaśnijmy jednak podstawową kwestię. W Polsce jazda na letnich oponach zimą jest dopuszczalna i nie grozi za nią żaden mandat, pod pewnymi warunkami. Opony samochodowe muszą posiadać bieżnik głębszy niż prawnie usankcjonowana wartość 1,6 mm oraz być w ogólnym dobrym stanie (bez spękań bieżnika i ścian bocznych, wystających miejscowo drutów konstrukcyjnych, guzów powietrznych itp.). Te same warunki obowiązują jednak także w sezonie letnim i dotyczą każdego typu ogumienia. 1,6 mm to skrajnie niska głębokość bieżnika, niemal dwukrotnie niższa niż zalecane przez ekspertów motoryzacyjnych minimum bezpieczeństwa. Można zatem powiedzieć, że jeżeli posiadamy opony letnie w tzw. normalnym stanie technicznym, możemy legalnie korzystać z nich zimą na polskich drogach.

 

 

 

Ważnym elementem powyższego twierdzenia jest przymiotnik „polskich”, bowiem większość krajów europejskich, w przeciwieństwie do naszego, posiada w swoim systemie prawnym obostrzenia dotyczące korzystania z letnich opon zimą. Stały nakaz jazdy na zimowych oponach od 1 listopada do 31 marca obowiązuje np. w Czechach. Inne kraje sąsiednie nie wprowadziły konkretnych dat, lecz zapis o konieczności dostosowania ogumienia do warunków drogowych. Oznacza to mniej więcej tyle, że możemy zostać ukarani np. za spowodowanie stłuczki czy kolizji drogowej na oblodzonej drodze, jeżeli korzystamy z opon letnich. W kilku krajach, które są częstym celem wypraw turystycznych Polaków, nakaz jazdy na oponach zimowych zimą występuje tylko w niektórych miejscach. Jak łatwo się domyślić, są to zazwyczaj regiony górskie, czyli takie, do których zimą wyruszają rzesze turystów.

Ważną kwestią jest także ubezpieczenie samochodowe. O ile żadne towarzystwo nie może nam odmówić wypłaty odszkodowania z polisy OC z powodu korzystania z letnich opon zimą, o tyle ta sama zasada nie dotyczy ubezpieczeń dobrowolnych AC. Zdarza się, że towarzystwa wykluczają wypłatę odszkodowania w ogólnych warunkach ubezpieczenia, jeżeli podczas zdarzenia drogowego, pojazd posiadał ogumienie niedostosowane do pory roku.

 

 

Czy można jeździć na oponach letnich zimą?

Znajomość przepisów dotyczących ogumienia jest oczywiście bardzo istotna, ważniejszym wydaje się jednak świadomość konsekwencji stosowania takich czy innych opon w określonych warunkach drogowych. Opony letnie są wykonane z twardej mieszanki gumowej, celem zachowywania zwartej struktury nawet w czasie upałów, kiedy asfalt jest silnie nagrzany. W niskiej temperaturze stają się zbyt twarde, niemal całkowicie tracąc swoją elastyczność. Przekłada się to na wydłużenie drogi hamowania i ograniczenie przyczepności.

Opony letnie zimą stają się niebezpieczne dopiero przy wielostopniowym mrozie, rzadko odnotowywanym w Polsce w ostatnich latach. Eksperci motoryzacyjni wskazują, że znaczne obniżenie ich parametrów dotyczących bezpieczeństwa zachodzi już poniżej 7 stopni Celsjusza na plusie. O ile możemy spodziewać się zimy bez trzaskających mrozów, o tyle nie unikniemy jazdy w temperaturach bliskich zeru w miesiącach zimowych. Chłodne poranki, przymrozki oraz zimne wieczory często występują już w październiku i listopadzie, a w kolejnych miesiącach stają się normą. Warto wspomnieć, że zimą dzień jest wyjątkowo krótki, więc nawet okresowe przebłyski słońca mają niewielki wpływ na średnią temperaturę dzienną.

Jak już wspomnieliśmy, w niskiej temperaturze opony letnie nie zapewniają odpowiedniego poziomu przyczepności, co znacząco wydłuża drogę hamowania. Niebezpieczna jest szczególnie jazda po śniegu, gdyż opony letnie nie posiadają zimowych lameli oraz dysponują płytszym bieżnikiem, przez co nie są w stanie zaabsorbować śniegu i utworzyć bezpiecznego połączenia z jezdnią w celu poprawy przyczepności.

 

 

Jak długo można jeździć na oponach letnich? 

Warto wziąć pod uwagę jeszcze jeden istotny element eksploatacji ogumienia. Jazda zimą na letnich oponach może doprowadzić do ich przyspieszonego zużycia i szybszej konieczności zakupu nowego kompletu ogumienia. W niskich temperaturach mieszanka gumowa, z której wykonane są opony letnie, twardnieje, a pod wpływem obciążeń, wynikających z eksploatacji, może pękać. W niskiej temperaturze narażony na uszkodzenia jest zwłaszcza bieżnik – górne części bloków bieżnika mogą kruszyć się i odrywać od konstrukcji. Co istotne, jeżeli opony posiadają ważną gwarancję producenta, nie obejmuje ona uszkodzeń powstałych podczas zimowej eksploatacji – która jest niezgodna z przeznaczeniem opon.

 

 

Co zrobić, żeby nie zmieniać opon na zimę?

Jeżeli sezonowa wymiana opon stanowi dla nas realny problem lub niedogodność, istnieje możliwość uniknięcia jej, a jednocześnie zachowania względnie dobrego poziomu bezpieczeństwa na drodze. Rozwiązaniem jest wybór opon całorocznych, opracowanych z myślą o eksploatacji w każdych warunkach pogodowych. Opony takie nie radzą sobie co prawda dobrze w skrajnych temperaturach – podczas siarczystych mrozów lub upałów, przez większość roku można jednak podróżować na nich bez obaw. Opony całoroczne są polecane przez ekspertów wyłącznie kierowcom, którzy nie wykonują bardzo wysokich przebiegów rocznych oraz rzadko korzystają z tras szybkiego ruchu. W każdym wypadku ich wybór jest lepszym wyjściem niż jazda zimą na letnich oponach.

 

{"productIds": ["p1258694566", "p1258707781", "p1258680226", "p1258689810"]

 

Więcej artykułów znajdziesz na Empik Pasje w dziale Motoryzacja.

Zdjęcie okładkowe: źródło: shutterstock.com