Uniwersum Planety Małp”

Film „Planeta małp” z 1968 roku, który powstał na podstawie powieści francuskiego autora Pierre'a Boulle'a z 1963 r., dał początek serii, która trwa do dziś i cieszy się popularnością wśród fanów science fiction. Po 4 sequelach w pierwszej połowie lat 70., na ponowne uruchomienie serii trzeba było czekać prawie trzy dekady. Remake Tima Burtona z 2001 roku nie zdołał jednak ponownie uruchomić sagi i dopiero „Geneza Planety Małp” z 2011 roku sprawiła, że widzowie ponownie zainteresowali się tym światem. Sukces sprawił, że powstały kolejne filmy (jak do tej pory 4), które stanowią restart i prequel w stosunku do oryginalnej sagi z lat 70. 

Uniwersum filmów „Planeta Małp" to fikcyjny świat, w którym inteligentne małpy przejęły kontrolę nad Ziemią, a ludzkość stała się ich niewolnikami. Akcja filmów koncentruje się na relacjach między małpami a ludźmi, a także na zmaganiach o władzę i przetrwanie. Podstawowymi tematami są konflikty między gatunkami, natura ludzka oraz kwestie moralne i etyczne związane z eksperymentami naukowymi i manipulacją genetyczną. Uniwersum „Planety Małp" przedstawia także różne aspekty cywilizacji małp, ich hierarchię społeczną oraz dążenie do wolności i równości.

Ewolucja planety małp
Ewolucja planety małp
4.6/5
26,99 zł
25,64 zł
tylko w empiku
Deadpool Classic Movie Covers: Wojna o planetę małp
Deadpool Classic Movie Covers: Wojna o planetę małp
4.6/5
32,29 zł
Promocja
33,99 zł  najniższa cena

33,99 zł  cena regularna

Geneza planety Małp
Geneza planety Małp
4.4/5
26,99 zł
25,64 zł

Jak oglądać „Planetę Małp” - kolejność

Istnieją dwa główne zestawy filmów z uniwersum „Planety Małp”: seria oryginalna, która rozpoczęła się w 1968 r. i seria restartów zapoczątkowana w 2011 r. Obydwa zestawy można oglądać oddzielnie w odpowiedniej kolejności.

„Planeta Małp” nie jest jedną ciągłą osią czasu. Seria restartów z 2011 roku opowiada historię o tym, jak małpy przejmują kontrolę nad ludzkim światem. Natomiast oryginalna seria z lat 70. pokazuje świat, w którym małpy są już u władzy. Dlatego obie serie są od siebie właściwie niezależne i można je oglądać osobno. Nowa seria stanowi prequel w stosunku do oryginalnego zestawu pięciu filmów. Reprezentują całkowicie odnowioną oś czasu, prawdopodobnie z inną przyszłością niż ta, którą astronauta George Tylor odkrywa w filmie z 1968 roku.

Kolejność w porządku chronologicznym

  • „Geneza Planety Małp” (2011), reż. Rupert Wyatt
  • „Ewolucja Planety Małp” (2014), reż. Matt Reeves
  • „Wojna o Planetę Małp” (2017), reż. Matt Reeves
  • „Królestwo Planety Małp” (2024), reż. Wes Ball
  • „Planeta Małp” (1968), reż. Franklin J. Schaffner
  • „W podziemiach Planety Małp” (1970), reż. Ted Post
  • „Ucieczka z Planety Małp” (1971), reż. Don Taylor
  • „Podbój Planety Małp” (1972), reż. J. Lee Thompson
  • „Bitwa o Planetę Małp” (1973), reż. J. Lee Thompson
  •  „Planeta Małp” (2001) - remake Tima Burtona nie jest powiązany z żadną osią czasu

Oglądanie najpierw ponownie uruchomionej serii, a następnie oryginalnych filmów zapewnia perspektywę chronologiczną. Każdy zestaw można jednak oglądać niezależnie, gdyż są to różne interpretacje tego samego uniwersum.

Kolejność według daty premiery filmów 

  • „Planeta Małp” (1968)
  • „W podziemiach Planety Małp” (1970)
  • „Ucieczka z Planety Małp” (1971)
  • „Podbój Planety Małp” (1972)
  • „Bitwa o Planetę Małp” (1973)
  • „Planeta Małp” (2001)
  • „Geneza Planety Małp” (2011)
  • „Ewolucja Planety Małp” (2014)
  • „Wojna o Planetę Małp” (2017)
  • „Królestwo Planety Małp” (2024)

 

„Planeta Małp” (1968)

Pierwsza, według wielu fanów najlepsza część, która rozpoczęła kultową już serię. Cały folklor i dziedzictwo zaczynają się właśnie tutaj, gdy astronauta George Tylor (Charlton Heston) ląduje na dziwnej planecie, którą rządzą małpopodobne istoty posiadające ludzką inteligencję.

Jest tu wiele kultowych momentów – od małp na koniach polujących na ludzi po słynne zakończenie z zakopaną Statuą Wolności – ale film jest przede wszystkim świetnym połączeniem spektaklu i komentarza na temat aktualnej sytuacji. Przełomowe wykorzystanie charakteryzacji i efektów specjalnych oraz przemycenie w historii wątków związanych z obawami wobec zimnej wojny, debatą na temat ewolucji i miejsca ludzkości we wszechświecie, na zawsze ukształtowały Planetę Małp” jako jedną z najpopularniejszych serii w historii kina.

 

„W podziemiach Planety Małp” (1970)

Kultowe zakończenie Planety Małp” ujawnia, że Taylor nie przebywał na obcej planecie, ale na postapokaliptycznej Ziemi, co stało się podstawą do twierdzenia, że władzę nad światem przejęły małpy.

Film opowiada historię nowej postaci, Brenta (James Franciscus), który przybywa z misją odnalezienia zaginionego Taylora. Misja ratunkowa prowadzi do podziemnego miasta, w którym zmutowani ludzie, praktykują sposoby na kontrolowanie umysłu i czczą broń zdolną do zniszczenia całej planety. Brent musi przetrwać w tej nowej, surowej krainie, jednocześnie zapobiegając zniszczeniu wszystkiego przez bombę.

Produkcję drugiego filmu zrealizowano w przyspieszonym tempie, co niestety widać. Bałagan w fabule i zmniejszony budżet sprawia, że cierpi na tym widowisko. W podziemiach Planety Małp” nie brakuje za to podtekstów antywojennych. Zdecydowanie jedna z najdziwniejszych kontynuacji w tej serii.

 

„Ucieczka z Planety Małp” (1971)

W trzeciej części oryginalnej serii następuje sprytny zwrot akcji, dzięki któremu seria stała się jeszcze bardziej interesująca. Fale uderzeniowe z wybuchowej kulminacji w „W podziemiach Planety Małp” katapultują kilka małp przez zakrzywienie czasu z powrotem na Ziemię, przez co udaje im się uciec przed wydarzeniami z poprzedniego filmu. Bohaterowie Cornelius (Roddy McDowall) i Zira (Kim Hunter) użyli swojego statku kosmicznego, aby cofnąć się w czasie.

Uchodźcy z nuklearnej zagłady stają się najpierw celebrytami, a potem uciekinierami i jest to jeden z elementów satyry na kulturę celebrytów. Ta podróż w czasie oznaczała również, że część historii faktycznie znajdowała się wcześniej na osi czasu Planety Małp” niż dwa poprzednie filmy.

Ucieczka z Planety Małp” jest bardziej wzruszająca i skupiona na postaciach niż poprzednie filmy.

 

„Podbój Planety Małp” (1972)

Akcja czwartej części rozgrywa się w odległej przyszłości w 1991 roku. Śmiercionośny wirus wymordował wszystkie koty i psy na Ziemi, co doprowadziło do tego, że ludzie zaczęli wykorzystywać małpy jako swoje zwierzęta domowe. Ze zwierząt domowych, małpy szybko stały się niewolnikami, których szkolono, jak służyć ludziom. Cezar (Roddy McDowall), syn Corneliusa i Ziry organizuje powstanie, które ostatecznie doprowadzi do przejęcia władzy nad światem przez małpy.

W filmie celowo wykorzystywano nawiązania do praw obywatelskich i zamieszek, które miały miejsce w amerykańskich miastach pod koniec lat 60. i na początku 70., co wywołało niemałe kontrowersje. Podbój Planety Małp” jest ostrzejszy politycznie niż większość sequeli oryginału.

 

„Bitwa o Planetę Małp” (1973)

W ostatniej kontynuacji oryginalnego filmu, akcja rozgrywa się 10 lat po tym, jak małpy przejęły kontrolę w Podboju Planety Małp”, a wściekłe, zbuntowane frakcje po obu stronach zakłócają wszelki pokój między małpami a ludźmi. Cezar musi sobie radzić z narastającymi konfliktami politycznymi i społecznymi.

Film ponownie stanowi głównie studium postaci, z pewną akcją na końcu, która uzasadnia to, że film ma w tytule „Bitwę”.

Bitwa o Planetę Małp” była najmniej dochodowym filmem z całej serii. Słaby odbiór filmu zakończył serię na kilka dziesięcioleci, dopóki nie podjęto próby jej ożywienia w remake'u z 2001 roku.

 

„Planeta Małp” (2001)

Restart Planety Małp” Tima Burtona można obejrzeć w dowolnym momencie, ponieważ oficjalnie nie należy on do żadnej osi czasu dwóch głównych serii. Polecamy jednak obejrzeć przynajmniej oryginał z 1968 roku, zanim sięgniesz po remake.

Mark Wahlberg występuje tutaj w roli krnąbrnego astronauty, a Tim Roth, Helena Bonham Carter, Michael Clarke Duncan i Paul Giamatti w rolach małp. Historia jest podobna do tej z oryginalnego filmu, ale postacie są nowe, a klasyczne zakończenie ma nawet nowe podejście.

Ponowne uruchomienie serii przez Tima Burtona w 2001 roku ma swoje momenty, ale głównie ma na celu aktualizację oryginału za pomocą nowoczesnych efektów specjalnych i poprawionej narracji. Najlepsze części tego filmu to scenografia i efekty. Miasta i budynki, w których zamieszkują małpy, są imponujące, naprawdę można odnieść wrażenie, że wkracza się do innego świata. Daleko mu do jałowych jaskiń i pustyń z oryginalnego filmu. Makijaż i efekty specjalne są również jednymi z najlepszych, zdecydowanie na miarę hollywoodzkich produkcji.

 

„Geneza Planety Małp” (2011)

Geneza Planety Małp” otwiera odnowioną serię filmów, która na nowo opowiada w miarę kompletną historię Caesara, pierwszej inteligentnej małpy, i jego drogi do wyprowadzenia swoich małpoludów na wolność.

Pierwsza część szczegółowo opisuje ewolucję małp człekokształtnych z człowieka oraz iskrę rewolucji, która zapoczątkowuje historię opowiedzianą w dwóch kolejnych sequelach.

„Geneza Planety Małp” jest też filmem lepszym od oryginalnej serii pod względem efektów specjalnych i postępu technologicznego. Technologia przechwytywania ruchu i cyfrowe postacie pozwoliły sadze o małpach wkroczyć na nową arenę i przyciągnąć uwagę publiczności.

Najlepsze momenty: gdy małpy laboratoryjne zaczynają potajemnie porozumiewać się między sobą w języku migowym oraz spektakularne finałowe starcie na moście Golden Gate.

 

„Ewolucja Planety Małp” (2014)

Akcja filmu rozgrywa się po tym, jak małpia grypa zabiła dużą część populacji ludzkiej, umożliwiając małpom założenie własnych społeczeństw poza nielicznymi pozostałymi osadami ludzkimi. Główny konflikt polega na tym, że Cezar i jego lud próbują zawrzeć sojusz z pobliską osadą ludzką. Początkowe rozmowy o rozejmie i próby zawarcia pokoju kończą się niepowodzeniem. Gdy nad małpami i ludźmi wisi widmo wojny, film kipi intensywnością.

Ta kontynuacja pokazała, że populacja małp człekokształtnych staje się coraz bardziej zorganizowana i świadoma siebie, podczas gdy populacja ludzka jest coraz bliżej wyginięcia.

Ewolucja Planety Małp” prezentuje różne oblicza konfliktu obu stron, wewnętrzne i zewnętrzne. Nie tylko tworzy to niesamowite i realistyczne postacie, ale sprawia, że film zawiera wiele zapadających w pamięć sekwencji akcji. Tempo i wygląd tego filmu są znakomite. Wszystko to sprawia, że dostajemy serię w jej najbardziej ekscytującym, ambitnym i niepokojącym wydaniu.

 

„Wojna o Planetę Małp” (2017)

Po osiągnięciu punktu, z którego nie ma odwrotu, konflikt między małpami a ludźmi przerodził się w pełnoskalową wojnę w Wojnie o Planetę Małp”. Cezar postanawia pomścić tych, których stracił w starciu z jedną z ostatnich frakcji ludzkich, milicji dowodzonej przez Woody'ego Harrelsona.

Przez wielu fanów Wojna o Planetę Małp” jest uznawana za najlepszą część serii. Przemyślana, pełna akcji i nawiązań do pierwszych pięciu filmów, bada zasady moralne, które czasami prowadzą do odkupienia. Stanowi przejmujące i ekscytujące zakończenie historii Caesara. Zawiera przypomnienie, że to ludzie, a nie małpy, zabiją ludzkość.

Absolutne mistrzostwo tego filmu (reżyseria i animacja), w tym intensywne sceny batalistyczne, pomogło ugruntować pozycję Planety Małp” reżysera Matta Reevesa (twórcy m.in. Batmana” z 2002 roku) jako najlepszej nowej części serii.

 

„Królestwo Planety Małp” (2024)

Najnowsza część sagi przenosi nas w przyszłość, a akcja rozgrywa się 300 lat po tym, jak Cezar (Andy Serkis) i Pułkownik (Woody Harrelson) wyruszyli na wojnę w poprzednim filmie. Po tym jak „Wojna o Planetę Małp” skutecznie zakończyła historię Caesara, czas na nowe pokolenie.

Teraz, gdy nowy przywódca małp buduje własne imperium, wypaczając dziedzictwo Caesara, młoda małpa o imieniu Noa (Owen Teague) i zdziczała kobieta o imieniu Mae (Freya Allan z „Wiedźmina”) wyruszają w podróż, która sprawi, że zakwestionują wszystko, czego uczono je na temat przeszłości. Muszą też dokonać wyborów, które określą przyszłość zarówno małp, jak i ludzi.

Ten nowy film z serii, wyreżyserowany przez Wesa Balla („Więzień labiryntu”), otwiera nowy rozdział.

 

Ciekawe filmowe rekomendacje znajdziesz w pasji Oglądam.

Okładka: mat. promocyjne.