Jak napisać charakterystykę postaci?
Gdy opowiadacie sobie nawzajem o nowej koleżance z klasy albo o nowej sympatii waszego przyjaciela, dokonujecie właśnie charakterystyki postaci. Jeśli potraktujecie bohaterów literackich jak swoich znajomych, łatwiej będzie Wam napisać tę formę wypracowania. Nie wierzycie? Weźmy, na przykład, Zosię z „Dziadów cz. II” Adama Mickiewicza. Najpierw musimy sobie przypomnieć, co o niej wiemy. Spróbujcie wyobrazić ją sobie idącą ulicą Waszego miasta:
„Na głowie ma kraśny wianek,/ W ręku zielony badylek,/ A przed nią bieży baranek,/ A nad nią leci motylek”
Mamy właściwie gotową charakterystykę zewnętrzną – czyli opis wyglądu postaci. Podamy także jej imię i pochodzenie (tytuł utworu). Możecie nawet zacząć taką charakterystykę jak przestawienie swojego przyjaciela: Proszę państwa, oto moja przyjaciółka z dzieciństwa: Zosia z Dziadów cz. II Adama Mickiewicza. Dziś jest duchem, który na głowie nosi kraśny wianek, w ręku nosi zielony badylek; na obrzęd dziadów przybywa ze barankiem i motylkiem, które mają dodatkowo potwierdzać jej naiwność.
Następnie przejdziemy do opisu sytuacji z utworu (najlepiej kilku), które uzasadnią, dlaczego przyznajemy naszej postaci taką a taką cechę, np.: Zosia zawsze była dość wesoła, „pieśni i fletów słuchała rada”, jednak nie umiała zachować swej uwagi na nikim ani niczym dłużej („Myśl moja, nazbyt skrzydlata,/ Nigdy na ziemskiej nie spoczęła błoni”), nie zdążyła także nikogo prawdziwie pokochać („Lecz żadnego nie kochałam”) i umarła, mając 19 lat.
Na koniec powinniście jednoznacznie wyrazić swoją opinię o opisywanej postaci i tę opinię uzasadnić: Bardzo lubię Zosię, myślę, że była dobrą dziewczyną, jej błąd polegał na tym jedynie, że nie umiała skupić się na ziemskim istnieniu. Na szczęście, jak zapowiada Guślarz, za dwa lata jej dusza trafi do nieba.
Jak napisać opowiadanie twórcze?
Jedną z form pisemnych możliwych do wyboru na egzaminie ósmoklasisty jest opowiadanie twórcze. Aby je napisać, trzeba posłużyć się wyobraźnią, oczywiście, ale także (a może przede wszystkim) znajomością lektur obowiązkowych. Oto przykład jednego z tematów egzaminacyjnych: Napisz opowiadanie o spotkaniu z jednym z bohaterów wybranej lektury obowiązkowej. Wspólna przygoda skłoniła Cię do refleksji, że warto było przenieść się do świata przedstawionego tej lektury. Wypracowanie powinno dowodzić, że dobrze znasz wybraną lekturę obowiązkową.
Tak naprawdę temat pozwala wybrać dowolną lekturę z zestawu obowiązkowych i nie narzuca, co konkretnie w Twoim opowiadaniu ma się wydarzyć. Zwróć jednak uwagę, że „wypracowanie powinno dowodzić, że dobrze znasz wybraną lekturę”, co oznacza, że gdy będziesz wspominać, opisywać wybranego bohatera MUSISZ zrobić w ten sposób, aby egzaminator był pewien, że znasz tekst: używaj szczegółów z lektury, wracaj do przeszłości danego bohatera, odnoś się do jego przeszłych przygód, opisz, jak wygląda. Każdy tekst napisany powinien być podzielony na trzy główne części: wstęp, rozwinięcie i zakończenie – opowiadanie twórcze nie wymyka się temu podziałowi.
Pisząc wstęp warto skorzystać ze sformułowań typu: W pewien zwykły poranek…; Zdarzyło się to w środę, a może czwartek…; Nic nie wskazywało na to, że za chwilę przeżyję przygodę życia… itp. W rozwinięciu sięgnij po: Wtem…, nagle…, niespodziewanie…, Poczułam, że to jest ten moment… Usłyszeliśmy bardzo głośny dźwięk… Och, co to był za widok! Używaj dużo czasowników (one dynamizują akcję) i o wskazywaniu miejsca, gdzie rozgrywa się dane wydarzenie. Na koniec skorzystaj z: Nigdy nie zapomnę tego dnia… W ten sposób poznałam swojego najlepszego przyjaciela… Nigdy już nie przeżyłam podobnej przygody; pomocne są też pytania, które otwierają pole do refleksji dla naszego czytelnika: Czy jeszcze kiedyś przeżyję tak wielką przygodę?
Więcej artykułów znajdziecie na Empik Pasje w dziale Czytam.
Komentarze (0)