Soki i nektary Marka: andros

Sokiem, zgodnie z oficjalnymi przepisami określonymi przez prawo unijne, nazywa się napój wyprodukowany ze świeżych, dojrzałych, schłodzonych lub zamrożonych owoców, czyli takich, które są zdolne do fermentacji, ale nie sfermentowane. Surowce te powinny posiadać kolor, smak i zapach właściwy dla konkretnych owoców lub warzyw. To oznacza, że sok sklepowy powinien pachnieć, smakować i wyglądać podobnie, jak ten przygotowywany w domowych warunkach.

Każdy sok musi być także produkowany ze 100% owoców. Zabronione jest dodawanie do napoju jakichkolwiek dodatków w postaci cukru, aromatów, barwników, czy substancji konserwujących. Soki mogą być jednak wzbogacane o witaminy i składniki mineralne, które podnoszą jego wartość odżywczą.

Większość soków dostępnych na rynku to tzw. soki odtwarzane, czyli produkowane z soku zagęszczonego. Nie oznacza to jednak, że nie są one naturalne i nie spełniają powyższych wymagań. W tego typu napojach znajduje się dokładnie taka sama ilość dodanej wody, jaką pierwotnie zawierały warzywa i owoce, z których zostały wyprodukowane. Prawo reguluje, że jakość wody musi odpowiadać co najmniej jakości wody pitnej.

Nektar to z kolei mieszanina soku owocowego i wody zawierająca, w zależności od konkretnego owocu, min. 25% soku w przypadku np. porzeczek, mango, cytryny, bananów lub granatu, 30% dla agrestu i śliwek, 35% dla wiśni, 40% dla malin, czereśni, truskawek, moreli i 50% dla jabłek, gruszek, pomarańczy, brzoskwiń i ananasów. Nektar, podobnie jak sok, nie może zawierać substancji konserwujących, sztucznych barwników i aromatów. Dopuszczalne jest dodanie cukru, jednak nie więcej niż 200 g/l.

Zatem zasadniczą różnicą pomiędzy sokiem i nektarem jest zawartość wody oraz cukru.

Soki są bogate w witaminy, minerały i antyoksydanty niezbędne dla zachowania odpowiedniego stanu zdrowia. Najzdrowsze są soki niepasteryzowane, tzw. jednodniowe, gdyż zawierają najwięcej przeciwutleniaczy oraz witaminy C, która podczas pasteryzacji ulega utlenianiu. Soki pasteryzowane mają jednak swoje duże plusy. Proces polegający na poddaniu soku temperaturze 72-100 stopni Celsjusza powoduje eliminację bakterii i zabezpiecza produkt przed zepsuciem. Dzięki temu zamknięty termicznie sok może być przechowywany nawet do kilku miesięcy bez straty na jego jakości. Warto wiedzieć, że pasteryzacja nie zmienia smaku, koloru, ani zapachu soku. Większość istotnych witamin i soli mineralnych nadal pozostaje w napoju, a pasteryzacja może nawet poprawić wchłanianie niektórych z nich.

Soki mogą stanowić ważny element zbilansowanej diety, zastępując jedną z pięciu dziennych zalecanych porcji owoców i warzyw oraz pełnić rolę doskonałej przekąski. Należy jednak wziąć pod uwagę, że soki zawierają spore ilości naturalnego cukru, który tak samo, jak cukier rafinowany, może prowadzić do powstania nadwagi, otyłości, czy cukrzycy typu 2. Kwasy owocowe i cukier mogą także rozmiękczać szkliwo i powodować rozwój próchnicy. Soki należy więc pić z umiarem, a dla zwykłego zaspokojenie pragnienia warto wybierać czystą, niegazowaną wodę.

Aby czerpać z owoców i warzyw jak najwięcej korzyści zdrowotnych, warto sięgać po 100% naturalne i jak najmniej przetworzone soki owocowe lub warzywne. Świeżo wyciskany sok za pomocą wyciskarki wolnoobrotowej lub sokowirówki to zdecydowanie najcenniejszy rodzaj napoju, który można przygotować we własnym domu. Ale producenci soków oferują również ogromny wybór gotowych, wartościowych soków pasteryzowanych, cechujących się doskonałym smakiem i właściwościami. Soki tłoczone na zimno nie zawierają cukru, dodatków chemicznych, ani wody.

Klasyczny czysty sok jabłkowy, jabłkowo-gruszkowy, lub sok pomarańczowy to skarbnica witamin, minerałów i antyoksydantów. Sok malinowy, żurawinowy lub z dzikiej róży może okazać się rewelacyjnym wsparciem organizmu w ochronie przed jesienno-zimowymi infekcjami. Sok z pomidorów, buraków lub marchwi zadowoli z kolei bardziej wytrawne podniebienia osób, które cenią sobie smak soków warzywnych.