Jan Brzechwa

Jan Brzechwa to jeden z popularniejszych w Polsce autorów utworów dla dzieci. Jego wiersze, a także książki, na czele z „Akademią pana Kleksa”, są uwielbiane przez kolejne pokolenia dzieci. Pisał nie tylko dla dzieci - wydawał także wiersze skierowane do starszych odbiorców. Łączyło go kuzynostwo z Bolesławem Leśmianem.

Podstawowe dane:

Data i miejsce urodzenia: 15 sierpnia 1898, Żmerynka
Data i miejsce śmierci: 2 lipca 1966, Warszawa
Popularne dzieła: Akademia Pana Kleksa, Przygody Pana Kleksa, Kaczka Dziwaczka
Gatunki literackie: Literatura dla dzieci, Poezja

Opis autora

Jan Brzechwa: wiersze, bajki, książki

Kto podpowiadał, Jak rozmawiać trzeba z psem, wysłał Kaczkę dziwaczkę do praczki kupować pocztowe znaczki, wyjawił Szelmostwa lisa Witalisa, stworzył Akademię Pana Kleksa i wiele utworów, które weszły do kanonu literatury dziecięcej i od pokoleń nieodłącznie kojarzone są z dzieciństwem i latami wczesnoszkolnymi. Na stronie Empiku znajdziesz zbiory wierszy Jana Brzechwy, m.in. z ilustracjami Bohdana Butenko czy przyjaciela poety, Jana Marcina Szancera oraz serię powieści Akademia Pana Kleksa w wersji z ilustracjami lub opracowaniem lektury szkolnej.

Jan Brzechwa – wiersze i bajki dla dzieci

Jan Brzechwa, który z zawodu był prawnikiem, a swoje debiutanckie utwory wiązał z działalnością kabaretową, jest najbardziej znany z literatury dziecięcej. Pierwsze tomiki wierszy dla najmłodszych ukazały się w latach 1938 i 1939. Pierwszy był zbiór Tańcowała igła z nitką, który zawierał takie wiersze jak:

Nie pieprz Pietrze,
Tańcowała igła z nitką,
Stonoga,
Katar,
Indyk,
Żuraw i czapla,
Śledź,
Globus,
Żuk,
Kłótnia rzek,
Rak,
Żółwie i krokodyle,
Pomidor,
Na straganie,
Krasnoludki,
Jeż,
Tydzień,
W ZOO,
Rzepa i miód,
Sum,
Sroka.

Następnie wydana została Kaczka dziwaczka wraz z innymi wierszami. Tom zawierał również utwory:

Żaba,
Kokoszka smakoszka,
Konik polny i boża krówka,
Dwie krawcowe,
Koziołeczek,
Sójka,
Stryjek,
Mops,
Dwie gaduły,
Znaki przestankowe,
Pytalski,
Chrzan,
Wrona i ser.

W 1958 roku aż 134 utwory zostały zgromadzone w tomie „Sto bajek” podzielonym na 8 kategorii tematycznych: Co w trawie piszczy, Nurka do wody, Lata ptaszek, Gorzkie prawdy, Androny, Po nosie, Wyssane z palca, Prosimy do zwierzyńca. Inne znane utwory Jana Brzechwy to: Przygody pchły szachrajki, Szelmostwa lisa Witalisa i Ptasie plotki. W swoich utworach często wykorzystuje personifikowane postacie zwierzęce. Pojawiają się treści bajkowe, ale też prawdy moralne i przestrogi. W udzielonym Polskiemu Radiu wywiadzie poeta przyznawał, że pragnie, aby jego utwory chętnie czytały zarówno dzieci, jak i dorośli.

Więcej o życiu i twórczości Brzechwy przeczytasz tutaj: biografia Jana Brzechwy.

Akademia Pana Kleksa Jana Brzechwy

W 1946 roku Jan Brzechwa wydał swoją pierwszą powieść Akademia Pana Kleksa, którą współcześnie dołączyła do kanonu lektur szkolnych. W 1961 i 1965 roku powstały kontynuacje: Podróże Pana Kleksa i Tryumf Pana Kleksa. Głównym bohaterem powieści jest nauczyciel w magicznej szkole Pan Kleks oraz jego uczeń, dwunastoletni Adaś Niezgódka. Towarzyszy im zaczarowany szpak Mateusz. W pierwszej części Adaś pisze pamiętnik i tym samym staje się narratorem, który opowiada o tym, co dzieje się w szkole oraz opisuje przygody, jakie przeżywa wraz z innymi uczniami i swoim nauczycielem.

Powieści doczekały się ekranizacji z lat 80. XX wieku (w reżyserii Krzysztofa Gradowskiego i z muzyką Andrzeja Korzyńskiego) oraz współczesnej wersji filmowej. Stały się również inspiracją dla musicalu.

więcej

Sprawdź dzieła i utwory innych autorów lektur szkolnych:

Henryk Sienkiewicz, Bolesław Prus, Czesław Miłosz, Juliusz Słowacki, Zbigniew Herbert, Adam Mickiewicz, Maria Konopnicka, Joseph Conrad, Eliza Orzeszkowa, Aleksander Fredro, Wisława Szymborska, Jan Brzechwa, Julian Tuwim, Tadeusz Różewicz, Jarosław Iwaszkiewicz, Stefan Żeromski, Bolesław Leśmian, Jan Kochanowski, Cyprian Kamil Norwid, Witold Gombrowicz, Stanisław Wyspiański, Władysław Reymont, Krzysztof Kamil Baczyński, Sławomir Mrożek, Miron Białoszewski, Charles Dickens, Fiodor Dostojewski, Albert Camus, George Orwell, Gabriel Garcia Márquez, Sofokles, William Szekspir, Homer, Johann Wolfgang von Goethe, Franz Kafka, Lew Tołstoj, Molier, Antoine de Saint-Exupéry, Ignacy Krasicki, Mikołaj Rej, Józef Ignacy Kraszewski, Marek Nowakowski, Jan Twardowski, Albert Camus, George Orwell, Zygmunt Krasiński, Bruno Schulz, Tadeusz Borowski, Zofia Nałkowska, Jacek Dukaj, Gabriela Zapolska, Anna Kamieńska, Antoni Słonimski, Maria Dąbrowska, Mikołaj Gogol, Miguel de Cervantes, Mark Twain, Umberto Eco

Jan Brzechwa - wybrane dzieła

Oblicza zmyślone (1926)
Talizmany (1929)
Trzeci krąg (1932)
Piołun i obłok (1935)
Tańcowała igła z nitką (1938)
Kaczka Dziwaczka (1939)
Baśń o korsarzu Palemonie (1945)
Akademia pana Kleksa (1946)
Pan Drops i jego trupa (1946)
Przygody Pchły Szachrajki (1946)
Ptasie plotki (1946)
Opowiedział dzięcioł sowie (1946)
Baśń o stalowym jeżu (1947)
Na wyspach Bergamutach (1948)
Przygody rycerza Szaławiły (1948)
Uczymy się chodzić (1951)
Teatr Pietruszki (1953)

Brzechwa dzieciom (1953)
Wagary (1953)
Szelmostwa lisa Witalisa (1953)
Bajki i baśnie (1954)
Rozstrzygnięcie konkursu (1955)
Wiersze wybrane (1955)
Magik (1957)
Wyssane z nogi (1958)
Sto bajek (1958)
Gdy owoc dojrzewa (1958)
Podróże pana Kleksa (1961)
Śmiechu warte (1964)
Od baśni do baśni (1965)
Tryumf pana Kleksa (1965)
Miejsce dla kpiarza (1967)
Opowiadania drastyczne (1968)
Liryka mego życia (1968)

Jan Brzechwa

Opis autora

Jan Brzechwa: wiersze, bajki, książki

Jan Brzechwa – wiersze i bajki dla dzieci

Akademia Pana Kleksa Jana Brzechwy

Kategoria

Polecane

Wybrani autorzy

Seria

Wydawnictwo

Dostępność

Cena

Ocena

Książki, audiobooki i ebooki Jana Brzechwy

Jan Brzechwa - wybrane dzieła