Spis treści:
- Lista lektur obowiązkowych – dlaczego została zmieniona?
- Lektury szkoły podstawowej – nowa lista dla klas 1, 2 i 3 (I-III)
- Lektury szkoły podstawowej – nowa lista dla klas 4, 5 i 6 (IV-VI)
- Lektury szkoły podstawowej – nowa lista dla klas 7 i 8 (VII-VIII)
- Lista lektur obowiązkowych w liceum i technikum – poziom podstawowy
- Lista lektur obowiązkowych w liceum i technikum – poziom rozszerzony
Wraz z rozporządzeniem Ministerstwa Edukacji Narodowej z dnia 28 czerwca 2024 roku zaczęły obowiązywać nowe listy lektur obowiązkowych dla szkoły podstawowej, liceum i technikum na rok szkolny 2024/2025. Zgodnie z zapowiedziami dotychczasowa lista została zmieniona w 20%. Część utworów z niej wykreślono, a część od teraz będzie obowiązywała tylko we fragmentach. Pojawiły się też nowe pozycje na listach lektur obowiązkowych dla szkoły podstawowej i średniej. Jak teraz wyglądają? Poznaj pełny spis tytułów.
Lista lektur obowiązkowych – dlaczego została zmieniona?
Potrzeba zmian pojawiła się wraz z nastaniem nowych rządów po wyborach parlamentarnych, które miały miejsce w 2023 roku. Nowi przedstawiciele Ministerstwa Edukacji Narodowej zgodnie orzekli, że czas odświeżyć kanon lektur szkolnych. Wśród najważniejszych argumentów pojawiło się przeładowanie uczniów materiałem obowiązkowym, stąd usunięcie z listy lektur niektórych pozycji. Taki los spotkał m.in. „Konrada Wallenroda” Adama Mickiewicza, „Żonę modną” Ignacego Krasickiego czy „Pamiętniki” Jana Chryzostoma Paska. Część tytułów uczniowie będą od teraz poznawać we fragmentach, np. „Pana Tadeusza” Adama Mickiewicza, „Quo Vadis” Henryka Sienkiewicza czy „Syzyfowe prace” Stefana Żeromskiego”. Są tez utwory, które z listy lektur obowiązkowych przesunięto do listy uzupełniającej, np. „W pustyni i w puszczy” Henryka Sienkiewicza w szkole podstawowej.
Drugim ważnym głosem w tej sprawie jest chęć wprowadzenia na listę współczesnych dzieł literackich. Taki zabieg ma zachęcić szczególnie młodzież do czytania książek, które są im współczesne. Uczniowie mają też swoich ulubionych dzisiejszych autorów i ich dzieła, które warto uwzględnić na nowej liście lektur obowiązkowych.
Lektury szkoły podstawowej – nowa lista dla klas 1, 2 i 3 (I-III)
Lektury w klasach 1-3 to lista propozycji do wspólnego i indywidualnego czytania:
- Hans Christian Andersen, „Baśnie” (do wyboru)
- Justyna Bednarek, „Niesamowite przygody dziesięciu skarpetek (czterech prawych i sześciu lewych)”
- Jan Brzechwa, „Brzechwa dzieciom”
- Waldemar Cichoń, „Cukierku, ty łobuzie!”
- Agnieszka Frączek, „Rany Julek! O tym, jak Julian Tuwim został poetą”
- Dorota Gellner, „Wścibscy”
- Julita Grodek, „Mania, dziewczyna inna niż wszystkie. Opowieść o Marii Skłodowskiej-Curie”
- Tom Justyniarski, „Psie troski, czyli o wielkiej przyjaźni na cztery łapy i dwa serca”
- Grzegorz Kasdepke, „Detektyw Pozytywka”
- Piotr Kordyasz, „Lolek. Opowiadania o dzieciństwie Karola Wojtyły” (fragmenty)
- Barbara Kosmowska, „Dziewczynka z parku”
- Zofia Kossak-Szczucka, „Kłopoty Kacperka góreckiego skrzata”
- Maria Krüger, „Karolcia”
- Åsa Lind, „Piaskowy Wilk”
- Astrid Lindgren, „Dzieci z Bullerbyn”
- Hugh Lofting, „Doktor Dolittle i jego zwierzęta”
- Aleksandra i Daniel Mizielińscy, „Którędy do Yellowstone? Dzika podróż po parkach narodowych”
- Joanna Papuzińska, „Asiunia”
- Danuta Parlak, „Kapelusz Pani Wrony”
- Roman Pisarski, „O psie, który jeździł koleją”
- Janina Porazińska, „Pamiętnik Czarnego Noska”
- Maria Terlikowska, „Drzewo do samego nieba”
- Julian Tuwim, „Wiersze dla dzieci”
- Barbara Tylicka, „O krakowskich psach i kleparskich kotach. Polskie miasta w baśni i legendzie”
- Danuta Wawiłow, „Najpiękniejsze wiersze”
- Łukasz Wierzbicki, „Afryka Kazika”, „Dziadek i niedźwiadek”
Lektury szkoły podstawowej – nowa lista dla klas 4, 5 i 6 (IV-VI)
Lista lektur obowiązkowych poznawanych w całości:
- Jan Brzechwa, Akademia Pana Kleksa
- Janusz Christa, Kajko i Kokosz. Szkoła latania (komiks)
- Clive Staples Lewis, Opowieści z Narnii. Lew, czarownica i stara szafa
- Ferenc Molnár, Chłopcy z Placu Broni
- John Ronald Reuel Tolkien, Hobbit, czyli tam i z powrotem
Lista lektur obowiązkowych poznawanych we fragmentach, utwory poetyckie i krótkie utwory literackie w całości:
- René Goscinny, Jean-Jacques Sempé, Mikołajek (wybór opowiadań)
- Ignacy Krasicki, wybrane bajki
- Adam Mickiewicz, Pan Tadeusz (wybrane fragmenty)
- Józef Wybicki, Mazurek Dąbrowskiego
- wybrane mity greckie, w tym mit o powstaniu świata oraz mity o Prometeuszu, o Syzyfie, o Demeter i Korze, o Dedalu i Ikarze, o Heraklesie, o Tezeuszu i Ariadnie
- Biblia: stworzenie świata i człowieka oraz wybrane przypowieści ewangeliczne, w tym o talentach, o miłosiernym Samarytaninie
- wybrane podania i legendy polskie
- wybrane baśnie polskie i europejskie
- wybrane wiersze: Jana Brzechwy, Konstantego Ildefonsa Gałczyńskiego, Anny Kamieńskiej, Joanny Kulmowej, Adama Mickiewicza, Juliusza Słowackiego, Leopolda Staffa, Juliana Tuwima, Jana Twardowskiego, oraz pieśni patriotyczne (w tym Rota Marii Konopnickiej).
Lektury szkoły podstawowej – nowa lista dla klas 7 i 8 (VII-VIII)
Lista lektur obowiązkowych poznawanych w całości:
- Charles Dickens, „Opowieść wigilijna”
- Aleksander Fredro, „Zemsta”
- Aleksander Kamiński, „Kamienie na szaniec”
- Adam Mickiewicz, „Dziady część II”
- Antoine de Saint-Exupéry, „Mały Książę”
- Juliusz Słowacki, „Balladyna”
Lista lektur obowiązkowych poznawanych we fragmentach, utwory poetyckie i krótkie utwory literackie w całości
- Jan Kochanowski, wybór fraszek, wybrana pieśń, treny VII i VIII
- Adam Mickiewicz, „Reduta Ordona”, „Świtezianka”, „Pan Tadeusz” (księgi: I, II, IV, X, XI, XII)
- Sławomir Mrożek, „Artysta”
- Henryk Sienkiewicz, „Latarnik”, „Quo vadis” (fragmenty)
- Stefan Żeromski, „Syzyfowe prace” (fragmenty)
- wybrane wiersze poetów wskazanych w klasach IV–VI, a ponadto wybrane wiersze: Krzysztofa Kamila Baczyńskiego, Zbigniewa Herberta, Bolesława Leśmiana, Czesława Miłosza, Tadeusza Różewicza, Wisławy Szymborskiej oraz aforyzmy Stanisława Jerzego Leca
Lista lektur obowiązkowych w liceum i technikum – poziom podstawowy
Lista lektur obowiązkowych poznawanych w całości:
- Jan Parandowski, „Mitologia, część I: Grecja”
- Sofokles, „Antygona”
- William Szekspir, „Makbet”
- Molier, „Skąpiec”
- Adam Mickiewicz, „Dziady cz. III”
- Bolesław Prus, „Lalka”
- Fiodor Dostojewski, „Zbrodnia i kara”
- Stanisław Wyspiański, „Wesele”
- Stefan Żeromski, „Przedwiośnie”
- Hanna Krall, „Zdążyć przed Panem Bogiem”
- Albert Camus, „Dżuma”
- George Orwell, „Rok 1984”
- Sławomir Mrożek, „Tango”
Lista lektur obowiązkowych poznawanych we fragmentach i krótkie utwory literackie w całości:
- Biblia, w tym fragmenty Księgi Rodzaju, Księgi Hioba, Księgi Koheleta, Księgi Psalmów, Apokalipsy św. Jana
- Homer, „Iliada” (fragmenty)
- wybrane utwory polskiego średniowiecza, w tym: „Lament świętokrzyski” (fragmenty), „Rozmowa Mistrza Polikarpa ze Śmiercią” (fragmenty)
- „Pieśń o Rolandzie” (fragmenty)
- Ignacy Krasicki, wybrana satyra
- Adam Mickiewicz, wybrane ballady, w tym „Romantyczność”
- Henryk Sienkiewicz, „Potop” (fragmenty)
- Władysław Stanisław Reymont, „Chłopi” (fragmenty)
- Witold Gombrowicz, Ferdydurke (fragmenty)
- Tadeusz Borowski, „Proszę państwa do gazu”
- Gustaw Herling-Grudziński, „Inny świat” (fragmenty)
- Marek Nowakowski, „Górą Edek” (z tomu „Prawo prerii”)
- Andrzej Stasiuk, „Miejsce” (z tomu „Opowieści galicyjskie”)
- Olga Tokarczuk, „Profesor Andrews w Warszawie” (z tomu „Gra na wielu bębenkach”)
- Ryszard Kapuściński, „Podróże z Herodotem” (fragmenty)
Utwory poetyckie:
- Horacy, wybrane utwory
- „Bogurodzica”
- Jan Kochanowski, wybrane pieśni, w tym: Pieśń IX ks. I, Pieśń V ks. II; tren IX, X, XI
- wybrane wiersze poetów epoki baroku
- Ignacy Krasicki, „Hymn do miłości ojczyzny”
- Adam Mickiewicz, „Oda do młodości”; wybrane sonety z cyklu „Sonety krymskie” oraz inne wiersze
- wybrane wiersze: Krzysztofa Kamila Baczyńskiego, Mirona Białoszewskiego, Józefa Czechowicza, Zbigniewa Herberta, Bolesława Leśmiana, Czesława Miłosza, Cypriana Kamila Norwida, Marii Pawlikowskiej-Jasnorzewskiej, Haliny Poświatowskiej, Kazimierza Przerwy-Tetmajera, Tadeusza Różewicza, Juliusza Słowackiego, w tym „Testament mój”, Leopolda Staffa, Wisławy Szymborskiej, Juliana Tuwima
Lista lektur obowiązkowych w liceum i technikum – poziom rozszerzony
Obowiązkowe lektury szkolne w liceum i technikum na poziomie rozszerzonym obejmują listę lektur dla poziomu podstawowego, a ponadto dodatkowe pozycje.
Lista lektur obowiązkowych poznawanych w całości:
- lektury dla poziomu podstawowego
- Jan Kochanowski, „Treny” (jako cykl poetycki)
- William Szekspir, „Hamlet”
- Juliusz Słowacki, „Kordian”
- realistyczna lub naturalistyczna powieść europejska (Honoré de Balzac „Ojciec Goriot” lub Charles Dickens „Klub Pickwicka” lub Mikołaj Gogol „Martwe dusze” lub Gustaw Flaubert „Pani Bovary”)
- Michaił Bułhakow, „Mistrz i Małgorzata”
- Stanisław Ignacy Witkiewicz, „Szewcy”
- Tadeusz Konwicki, „Mała Apokalipsa”
- Janusz Głowacki, „Antygona w Nowym Jorku”
Lista lektur obowiązkowych poznawanych we fragmentach i krótkie utwory literackie w całości:
- lektury dla poziomu podstawowego
- Homer, „Odyseja” (fragmenty)
- Dante Alighieri, „Boska Komedia” (fragmenty)
- Franz Kafka, „Proces” (fragmenty)
- Bruno Schulz, wybrane opowiadania z tomu „Sklepy cynamonowe”
- Sławomir Mrożek, wybrane opowiadanie
- wybrany esej Gustawa Herlinga-Grudzińskiego, Zbigniewa Herberta
Utwory poetyckie:
- utwory poetyckie dla poziomu podstawowego
- wybrane utwory poetyckie z romantycznej literatury europejskiej
- Cyprian Kamil Norwid, „Fortepian Szopena”
- wybrane wiersze: Stanisława Barańczaka, Czesława Miłosza, „Traktat moralny” (fragmenty), Juliana Przybosia
Teraz już wiesz, jakie lektury obowiązkowe czekają na uczniów w nadchodzącym roku szkolny 2024/2025. Są na tej liście tytuły, które twoje dziecko już dobrze zna i lubi? Po więcej artykułów dotyczących tematów szkolnych zapraszamy do działu Back to school.
Zdjęcie okładkowe: Shutterstock
Komentarze (0)