Cyprian Kamil Norwid

Filtruj
Kategorie
Wybrani autorzy
Wydawnictwo
  • więcej
Dostępność
Cena
Ocena

Cyprian Kamil Norwid

Cyprian Kamil Norwid urodził się w 1821 roku w Głuchach, mazowieckiej wsi koło Radzymina, w szlacheckiej rodzinie, która od strony matki wywodziła się aż z Sobieskich. Matka Cypriana wcześnie go odumarła. Kilkuletni chłopiec wychowywał się w domu prababki, następnie przeniesiono go do Warszawy, gdzie wraz z bratem, Ludwikiem Norwidem uczył się w gimnazjum. Nie ukończył go jednak, po przerwaniu szkoły uczył się jeszcze malarstwa i rysunku, a także sam poszerzał swoją wiedzę.

Mimo, że nie dokończył formalnej edukacji, Cyprian Norwid – w dużym stopniu samodzielnie – zdobył obycie w dziedzinie literatury, kultury i sztuki, które później pozwoliło mu tworzyć wybitne dzieła. W Warszawie Cyprian Norwid wszedł w krąg tzw. Cyganerii Warszawskiej, w 1840 roku kilka jego wierszy ukazało się w warszawskiej prasie, jednak nie zdobyły większego uznania. W 1842 roku Norwid wyjechał za granicę i już nigdy później nie wrócił do ojczyzny.

Rzym, Berlin, Paryż, Ameryka i znów Paryż – emigracyjny szlak Cypriana Norwida

Cyprian Norwid przez kilka lat podróżował po Europie. We Włoszech zawarł znajomość z mecenaską sztuki i pianistką Marią Kalergis i jej przyjaciółką, Marią Trębicką. Obydwie panie odegrały dużą rolę w artystycznym i osobistym życiu poety, jednak ani jedna, ani druga nie odwzajemniła jego uczuć. Brak powodzenia zawodowego i szczęścia w miłości położyły się cieniem na całym późniejszym życiu Cypriana Norwida. W kolejnych latach odwiedził Berlin, Brukselę i ponownie Rzym, w 1849 na kilka lat osiadł w Paryżu. Jego sytuacja materialna była zła. Aby ją poprawić, Norwid na przełomie lat 1852 i 1853 roku wyjechał do Ameryki. Nie wzbogacił się jednak, nie potrafił odnaleźć się w świecie ekspansywnego kapitalizmu,  wrócił więc do Francji po półtora roku.

W ciągu następnych lat Cyprian Kamil Norwid żył i tworzył w Paryżu. Pisał utwory poetyckie i krótkie formy prozą, malował, rysował i rzeźbił, a także występował, przemawiając i deklamując. Jego twórczość nie przyniosła mu jednak pieniędzy ani sławy, choć w 1863 roku, nakładem wydawnictwa Brockhausa, ukazał się tom jego „Poezyj”, jedyny zbiór wydany za życia poety. Wciąż pogarszająca się sytuacja materialna i zdrowotna zmusiła Norwida do zamieszkania w podparyskim Domu św. Kazimierza, przytułku dla ubogich polskiego pochodzenia. Tam, przez ostatnie lata życia Norwid żył i pracował, jednak coraz bardziej odsuwał się od ludzi, aż zmarł w 1883 roku. Został pochowany w Ivry, następnie na cmentarzu Montmorency, a później przeniesiono jego szczątki do zbiorowej mogiły. W 2001 roku ziemia z grobu Cypriana Norwida została złożona w Krypcie Wieszczów Narodowych na Wawelu, obok szczątków Mickiewicza i Słowackiego.

Cyprian Kamil Norwid – poeta odkryty przez potomnych

Poezja Cypriana Norwida została na nowo odkryta i spopularyzowana w okresie Młodej Polski, szczególnie przez Zenona Przesmyckiego „Miriama”. Otoczył on Norwida nimbem „poety przeklętego”, odrzuconego i niezrozumianego przez współczesnych, odkrytego dopiero przez potomnych. Takie ukazanie Norwida potwierdzały poniekąd utwory samego poety, które nabrały przez to proroczego, wieszczego charakteru. W jednym z najsławniejszych swoich wierszy „Coś ty Atenom zrobił…” napisał:

„Każdego z takich, jak ty, świat nie może

Od razu przyjąć na spokojne łoże,

I nie przyjmował nigdy, jak wiek wiekiem”.

Do najbardziej znanych utworów Cypriana Norwida należą liczne wiersze, prozą „Czarne kwiaty” i „Białe kwiaty”, nowela „Ad leones”, poemat „Quidam”, tomik „Vade-mecum”, poetycki traktat o sztuce „Promethidion” itd. Norwid pozostawił po sobie także grafiki, rysunki i obrazy, choć do dziś zachowało się ich niewiele; tłumaczył także Byrona.

Twórczość Cypriana Norwida znalazła miejsce nie tylko w książkach i podręcznikach do języka polskiego, ale i we współczesnej kulturze masowej. Do twórczości poety nawiązała Budka Suflera, jego wiersze śpiewali m.in. Czesław Niemen, Stan Borys, Przemysław Gintrowski, Maciej Maleńczuk, Closterkeller, Dr Misio. Polsko-norweski zespół De Press wydał w 2010 r. album „Norwid - Gromy i pyłki", złożony z 19 utworów z tekstami wierszy Cypriana Norwida.