Co to jest ostre koło?
Patrząc na taki sprzęt, można zwrócić uwagę na dwie sprawy – jest on pozbawiony przełożeń z tyłu oraz z przodu i najczęściej również hamulców ręcznych. Dlaczego? Tajemnica tkwi w tylnej piaście, która jest sztywno połączona z korbą za pomocą łańcucha. W jaki sposób działa taki mechanizm? Sztywne połączenie powoduje, że koło kręci się proporcjonalnie do szybkości i kierunku pedałowania. Jeżeli rowerzysta kręci do przodu, rower jedzie do przodu. Jeśli natomiast zatrzymuje ruch pedałów, tylne koło również się zatrzymuje. Podobnie jest z kręceniem do tyłu. Takim rowerem można jechać w kierunku przeciwnym do naturalnego.
Po części samo zrozumienie działania tego napędu pokazuje, dlaczego rower z ostrym kołem często nie ma hamulców. Za ruch tylnego koła odpowiadają jedynie pedały, a używanie hamulca mogłoby utrudnić zachowanie równowagi rowerzysty. Zamiast niego prędkość reguluje się sposobem pedałowania. Nie trzeba ich zatrzymywać, żeby wytracić prędkość. Wystarczy jedynie pedałować nieco wolniej.
Rower na ostrym kole – wrażenia z jazdy
Teraz już jest jasne, co to jest ostre koło, pozostaje jedynie pytanie – jak jeździ się na takim rowerze? Ktoś, kto pierwszy raz siada na takim sprzęcie, może się nieco zdziwić, gdy zechce odpocząć i zahamuje z piskiem. Każda blokada pedałów oznacza też zatrzymanie kręcenia się koła, więc jazda – przynajmniej w początkowej fazie nauki – na takim rowerze może obfitować w upadki.
Kolejna sprawa to jazda z górki. W tym przypadku też trzeba pedałować. Jednak taka jazda jest bardzo komfortowa, szczególnie że nie musisz kontrolować dodatkowych klamek, żeby zahamować, a po prostu odpowiednio pedałujesz, by wytracić prędkość. Taka regulacja szybkości jest bardzo płynna i można ją wyczuć równie szybko jak przy życiu standardowych hamulców.
Nieco inaczej jest w momencie jazdy miejskiej i wyczynowej jazdy, do jakiej może służyć ostre koło. Rower będzie wymagał stałego pedałowania w zakrętach, co może być przeszkodą szczególnie podczas szybkiego ich pokonywania. Istnieje obawa, że można zaczepić pedałem lub obuwiem o nawierzchnię, kostkę brukową, czy krawężnik. A to prawie za każdym razem kończy się wywrotką.
Ostre koło – o czym jeszcze musisz pamiętać?
Przede wszystkim konieczny jest trening. Takim typem roweru nie można od razu wyjechać w trasę bez wcześniejszego przyzwyczajenia się do niego i nauki. A zacząć ją trzeba już od momentu wsiadania i ruszania. O ile wystartowanie takim jednośladem jest stosunkowo łatwe, to zahamowanie i zejście z roweru może być bardziej kłopotliwe. Pomocne okazują się pedały z noskami lub modele SPD (Shimano Pedaling Dunamics).
Egzemplarze z noskami wyposażone są w specjalne kieszenie na czubki butów, które wprowadzają dodatkową stabilizację stopy podczas pedałowania. Obecnie są raczej uważane za styl retro ze względu na obecność nowszych modeli SPD. W zasadzie chodzi o połączenie specjalnej konstrukcji butów i pedałów, która umożliwia ich sztywne zespolenie. Dzięki temu niwelowane są martwe punkty podczas kręcenia korbą i poprawia się efektywność wykorzystania mięśni nóg. Pedały są nie tylko naciskane, ale też pchane i ciągnione.
Rower z ostrym kołem wymaga poświęcenia czasu na naukę posługiwania się hamulcami. W świetle prawa rower musi być wyposażony w przynajmniej jeden hamulec, więc jeśli sięgasz po ostre koło ze sklepu, zapewne będziesz go miał na pokładzie. Dobrze jest przyłożyć się do nauki zatrzymywania roweru hamulcem na samym początku, bo niewystarczające umiejętności połączone z blokadą koła za pomocą klamki mogą skończyć się upadkiem. Należy stosować też bardzo przyczepne obuwie, bo ześlizgniecie się jednej nogi z pedałów może zachwiać równowagę rowerzysty.
Rower z ostrym kołem – zalety konstrukcji
Zwolennicy tego typu napędu są nim zachwyceni z kilku powodów. Poniżej zestawiono najważniejsze plusy tego typu sprzętu.
Prostota i estetyka
Brak hamulców, manetek, klamek, linek i przełożeń wpływa na to, że jest mniej akcesoriów, o które trzeba dbać. Wpływa to nie tylko na niższą masę roweru, ale też tańszą eksploatację. Konstrukcji niestraszne jest błoto czy piach, w przeciwieństwie do wolnobiegu, który po takim spotkaniu może odmówić dalszej współpracy. A to wiąże się z serwisem lub wymianą uszkodzonego elementu.
Za pierwszą korzyścią idzie też druga, mianowicie estetyka. Każdy rowerzysta, który lubi minimalistyczny styl, pokocha rower z ostrym kołem. Brak w nim elementów, które niepotrzebnie mogą odciągać uwagę. Jest tylko rama, siodełko i koła. Dla wielu to wystarczy.
Brak strat w napędzie
W rowerze wyposażonym w tradycyjne przełożenia i korby, szczególnie w górnym położeniu pedałów, istnieje martwy punkt. Zapadki w tradycyjnym wolnobiegu również posiadają jakiś stopień opóźnienia w działaniu. Rower na ostrym kole jest pozbawiony takiej wady i pozwala łatwiej się rozpędzić. Da się to rewelacyjnie odczuć już od pierwszego przekręcania pedałami. Taki jednoślad świetnie nadaje się też do stójki.
Niższe koszty zakupu (budowy)
Inwestycje w rozbudowany i drogi wolnobieg lub kasetę mogą nadwyrężyć budżet niejednego rowerzysty. Do tego dochodzą jeszcze inne akcesoria i wyposażenie obowiązkowe takiego egzemplarza. Ostre koło jest zdecydowanie tańsze w budowie, zatem również w serwisowaniu.
Rower na ostrym kole – wady napędu
Przede wszystkim na takim sprzęcie trzeba od nowa uczyć się jeździć. Wymaga koordynacji nóg na pedałach, którą trzeba zachowywać w takim stopniu, jak na żadnym innym rowerze. Należy przyznać też, że dla niedoświadczonego rowerzysty taka konstrukcja może być zwyczajnie niebezpieczna. Nieumiejętne posługiwanie się hamulcem ręcznym w zestawieniu z trudną sytuacją na drodze to połączenie, które może skończyć się upadkiem. Wykonywanie tricków i wymagających manewrów niemal zawsze jest trudniejsze głównie ze względu na ułożenie nóg, które nie będzie za każdym razem takie samo.
Brak przełożeń powoduje także konieczność regulacji napięcia łańcucha. Sztywne połączenie korby z tylną zębatką może nie działać prawidłowo, jeśli rower z ostrym kołem nie ma właściwie ustawionego napędu. Przy zbyt luźnym naciągu może dojść do tego, że łańcuch spadnie z zębatki. Nie trzeba chyba wyjaśniać, jakie to ma konsekwencje.
Do tego wszystkiego dochodzą też koszty związane z lepszej jakości obuwiem i pedałami. Przyczepność stóp do pedałów jest w tym rowerze kluczowa i nie ma tu miejsca na kompromisy.
Ostre koło – rower nie dla wszystkich
Zakup lub budowę takiego roweru trzeba przemyśleć kilka razy. Wymaga też treningu i przyzwyczajenia się do nowego stylu jazdy. W zamian jednak daje sporą frajdę.
Więcej rowerowych poradników znajdziesz na Empik Pasje.
Zdjęcie okładkowe - źródło: Shutterstock
Komentarze (0)