Odkrycia Empiku 2022 – kto jest nominowany?

Odkrycia Empiku już czwarty rok towarzyszą Bestsellerom Empiku. Jaka jest różnica pomiędzy tymi dwiema nagrodami? O tym, kto dostanie Bestsellera decydują klienci Empiku poprzez zakup książek, płyt z muzyką, DVD czy produktów cyfrowych. Z kolei Odkrycia Empiku to nagroda, która jest przyznawana przez jury. Składa się ono z artystów, krytyków oraz specjalistów w danej dziedzinie pracujących w Empiku.

Literatura

W tej kategorii jury to: Aleksandra Zbroja (ubiegłoroczna laureatka Odkryć), Sylwia Chutnik, Michał Nogaś raz Joanna Marczuk i Marcin Maćkiewicz z Empiku.

• „Przechodząc przez próg, zagwiżdżę”, Wiktoria Bieżuńska

Debiutancka książka autorki, która świadczy o jej ogromnej dojrzałości literackiej. W „Przechodząc przez próg, zagwiżdżę” Bieżuńska kreśli obraz rodzinnej przemocy – złożonej z małych klocków, z pozoru wręcz niedostrzegalnej.  Autorka podsuwa nam kolejne kawałki układanki, które razem tworzą kalejdoskop opresji – banalnej i pełnej bezradności, w której tkwi dziecięca bohaterka. Świetny debiut i tytuł, którego nie da się zapomnieć.  

• „Głusza”, Anna Goc

Opowieść o głuchych, stworzona przez nich samych. Anna Goc, dziennikarka „Tygodnika Powszechnego”, w swoim najnowszym reportażu oddała głos przedstawicielom tej mniejszości. Ich doświadczenia budują przejmującą opowieść o przemocy i poczuciu wykluczenia odbywającym się na kilku różnych poziomach – językowym, urzędowym czy wychowawczym. Ważna książka, podejmująca temat, który zbyt rzadko trafia do szerszej świadomości.

• „Nie wszyscy pójdziemy do raju”, Olga Górska

Kolejna debiutancka powieść na liście. W swojej pierwszej książce Olga Górska tworzy historię o trzech dziewczynach, które podróżują starym autem przez Polskę. Wszystkie splątane w uczuciach do siebie i poszukujące własnej tożsamości – czy to klasowej, czy płciowej. „Nie wszyscy pójdziemy do raju” romansuje z klasyczną powieścią drogi oraz łączy w sobie duchologiczne tropy z apoteozą wolności i potrzebą definiowania siebie.

• „Pasterze smoków. Rodzice kontra świat”, Karolina Lewestam

Dziennikarka i felietonistka, która w 2022 roku wydała zarówno zahaczających o reportaż „Pasterzy smoków” oraz książkę dla dzieci „Mała księżniczka”. W tym pierwszym przygląda się z akademickim zacięciem tematowi współczesnego rodzicielstwa – co w zasadzie oznacza decyzja o posiadaniu dzieci, jak czerpać z niego radość i w jaki sposób walczyć z własnymi lękami o byciu „złymi rodzicami”? A wszystko to napisane w błyskotliwy, a jednocześnie lekki sposób, ze sporą dawką filozofii.

• „Żywot i śmierć pana Hersha Libkina z Sacramento w stanie Kalifornia”, Ishbel Szatrawska

Dramat literacki Ishbel Szatrawskiej porusza czytelnikiem na wielu różnych poziomach. Z jednej strony to książka o życiu w poczuciu zaszczucia na wielu poziomach – od obozu koncentracyjnego, po USA lat 50., od antysemityzmu, po makkartyzm. Z drugiej to opowieść o konkretnym człowieku zmiażdżonym przez wielkie koła historii. Z całą banalnością, okrucieństwem i przebijającym się między wierszami absurdem tej sytuacji. Mocna, zapadająca w pamięć literatura.

Muzyka

Muzycznych odkryć poszukuje jury w składzie: Szczyl (ubiegłoroczny laureat Odkryć), Daria Zawiałow, Anna Gacek oraz Anna Maria Żurek z Going. i Dominik Sadowski z Empiku.

• 27.Fuckdemons, „Nic się nie stało”, e-Muzyka

Rapowa scena w Polsce rośnie w siłę. Przybywa na niej przedstawicieli rozmaitych nurtów, co wpływa na dynamiczny rozwój całej kultury hip-hopowej. Jednym z ciekawych debiutów jest płyta „Nic się nie stało” 27.Fuckdemons.

Młody raper Max, którego pod skrzydła wziął Szpaku (założyciel wytwórni GUGU) stworzył album wypełniony po brzegi ciężkimi tematami. Nastoletni twórca uraczył swoich słuchaczy gorzkimi refleksjami ubranymi w poetyckie wersy. To techniczny materiał, który pokazuje tekściarski i wokalny talent Maksa.

• Daria ze Śląska, „Falstart albo faul”, „Dziewczyna z tatuażem”, Jazzboy Records

Daria Ryczek-Zając, którą fani polskiej alternatywy znają jako Darię ze Śląska, wzięła gościnny udział w trasie koncertowej Korteza zatytułowanej „Holiday Tour”, dzięki czemu zaprezentowała swoją twórczość szerokiej publiczności. Później wspólnie z JazzBoy Records wydała trzy kawałki i to wystarczyło, żeby rozgrzać słuchaczy oraz krytyków.

Daria serwuje nam melancholijny materiał. Trochę tęskni za minionym latem, trochę uwodzi sensualnymi teledyskami. Do tego czaruje melodyjnym wokalem oraz szczególnie ciepłą barwą głosu.

• Frank Leen, „Bombonierki”, „Za dobrze by zapomnieć”, Sony Music

Singiel „Bombonierki” Frank Leen zaprezentował podczas koncertu Szczyla na Orange Warsaw Festival. Wcześniej zasłynął miedzy coverem utworu „Jak zapomnieć” formacji Jeden Osiem L. Jego związek z hip-hopową sceną jest więc dość wyraźny. Miał okazję produkować większość kawałków z płyty „DRYF” rapera Vae Vistica.

Swoją solową twórczość Leen kieruje jednak na tory indie rockowe, co tylko potwierdza jego kolejna piosenka „Za dobrze by zapomnieć”.

• Jakub Skorupa, Zeszyt pierwszy, Universal Music Group

Jakub Skorupa to kolejny muzyczny dowód na to, że polska alternatywa ma się bardzo dobrze. Debiutancki krążek Ślązaka stanowi próbę otwarcia serca przed słuchaczem. Jest na nim wiele osobistych tekstów, pełnych obserwacji i wynikających z nich refleksji. Często słodko-gorzkich.

Skorupa nie stroni od łączenia gatunków. Chociaż cały materiał na płycie „Zeszyt pierwszy” należy zaliczyć do brzmień alternatywnych, nie zabrakło rapowych elementów.

• Ofelia, „8”, Warner Music Group

Album „8” to druga płyta studyjna w dorobku Ofelii, czyli Igi Kreft. Tytuł krążka jest znaczący, bo faktycznie znalazło się na nim osiem pełnych utworów (dziewiąte jest intro). Każdy z nich to osobny świat i inna postać wykreowana przez artystkę. Co za tym idzie, otrzymujemy kilka historii, które przybliżają nam osobowość Ofelii. Mimo to koncepcja materiału jest niezwykle spójna.

Stylistycznie płyta jest osadzona w klimatach lat 80.. Znajdziemy tu skoczne beaty oraz melodyjne ballady. Materiał świetnie sprawdza się na słuchawkach oraz podczas koncertów, a to ogromna sztuka!

Film

Jury filmowe to: Łukasz Grzegorzek (ubiegłoroczny laureat Okdryć), Dawid Ogrodnik, Katarzyna Borowiecka oraz Izabela Szymańska i Maciej Tomaszewski z Empiku.

• Tomasz Habowski​, Piosenki o miłości, Gutek Film

Subtelna opowieść o fascynacji, pasji i pierwszych trudnych wyborach. O szukaniu swojego miejsca w świecie. Oraz muzyce, która łączy różne światy.
Tomasz Habowski nakręcił film, poruszający widzów wchodzących w dorosłość, żyjących marzeniami i planami, którzy mają przed sobą każdą możliwą ścieżkę.
W rolach głównych znana z zespołu The Dumplings Justyna Święs i Tomasz Włosok.

• Damian Kocur​, Chleb i sól, Kino Świat

Ten film jest wyjątkowy pod wieloma względami. Pianiści klasyczni wyglądają w nim jak raperzy. Blokowisko jest scenerią artystycznych uniesień. A naturszczycy grają tak poruszająco, jak zdobywcy Oscarów.

Reżyser Damian Kocur zbudował dojmujący obraz świata, w którym to, co w nas najlepsze, przeplata się z tym, co najgorsze. Mocna, trzymająca w napięciu historia. A na ekranie m.in. bracia Tymoteusz i Jacek Bies.

• Łukasz Kowalski​, Lombard​, Against Gravity

Dokument o lombardzie w Bytomiu, na Bobrku, „przeklętej dzielnicy”, przy ulicy Wytrwałych. Prowadzi go para: ona i on. Ona w futrze z lisów, jak królowa sunie po całym magazynie rzeczy, które skończyły już swój żywot i czekają na zmartwychwstanie. Na to, że ktoś je dostrzeże, kupi i da nowe życie. On – wizjoner biznesu, przeglądający się w każdym lustrze i poprawiający włosy, który zamiast rozliczać się w pieniądzach – rozlicza się w porożach. I mimo że kasa co sobotę jest pusta, to nawet w tej sytuacji znajdują sposób, żeby pomóc innym.

Łukasz Kowalski portretuje świat, o którym na co dzień nie pamiętamy, a jest tak niedaleko nas.

• Kamil Krawczycki​, Słoń, Tongariro Releasing

Nie jest łatwo być osobą LGBT w Polsce, a co dopiero na polskiej wsi. Jednak film Kamila Krawczyckiego nie jest głosem gniewu, buntu, oburzenia czy protestu przeciwko dyskryminacji. Nie podejmuje wielkich tematów i dziejowych kwestii. Przygląda się raczej zwykłemu życiu, codziennym próbom znalezienia odrobiny szczęścia. To historia, która nie zmienia całego świata, ale cały świat jednej osoby. W rolach głównych Jan Hrynkiewicz i Paweł Tomaszewski.

• Grzegorz Mołda, Zadra, Mówi Serwis Sp. z o.o., Matecznik, Galapagos Films

Rzadko zdarza się taka sytuacja, by jeden reżyser wypuścił w ciągu jednego roku dwa filmy. A tak jest właśnie u Grzegorza Mołdy, dlatego w Odkryciach Empiku pojawia się z dwoma tytułami. I to skrajnie różnymi.

Czy zaistnienie na scenie hip-hopowej jest trudniejsze dla dziewczyn niż dla chłopaków? Czy młoda kobieta nie da sobie rady bez słynnego chłopaka? Co trzeba mieć, żeby osiągnąć sukces w hip-hopie? Film „Zadra” dobrze pokazuje, że nawet jeśli wejdzie się na szczyt, to bardzo łatwo można z niego spaść.

Reżyser Grzegorz Mołda prezentuje świat szybkiego sukcesu, za dużych pieniędzy, i kariery, którą można zrobić tylko jak się ma dwadzieścia lat. Ze wszystkimi tego plusami i minusami. W rolach głównych Magdalena Wieczorek, Jakub Gierszał, Margaret.

Z kolei w „Mateczniku” buduje opowieść o młodym człowieku, który wychodząc z poprawczaka, rozpoczyna dorosłe życie w tzw. mieszkaniu treningowym. Na ekranie widzimy tylko dwie osoby: wychowanka i jego wychowawczynię. Tak jak surowa jest przestrzeń mieszkania, tak samo surowa jest ich relacja. A z czasem także toksyczna. Poruszający portret losów człowieka, który z jednej pułapki, trafia do drugiej. W rolach głównych Agnieszka Kryst i Michał Zieliński.

Wręcznie statuetek Odkrycia Empiku odbędzie się podczas gali Bestsellery Empiku 7 lutego. Galę mozna oglądać od godz. 19.45 na Faceboooku Empiku oraz od 20.15 na TVN. Relację telewizyjną poprowadzi Marcin Prokop, a relację internetową debiutujący w tej roli youtuberzy: Red Lipstick Monster oraz Karol Paciorek.