Obserwowanie ptaków to hobby rozpowszechnione poza granicami kraju, najdłuższą historię ma w Wielkiej Brytanii i Stanach Zjednoczonych, gdzie istnieją towarzystwa zrzeszające miliony amatorów ptasiej obserwacji. W Polsce wraz ze wzrostem świadomości społeczeństwa,  wiedzy o ekologii i o zwierzętach, wzrasta również zainteresowanie ptasią bracią.

 

Korzyści z obserwowania ptaków

Kiedy zainteresujesz się kto lata nad Twoją głową i co chce powiedzieć swoim śpiewem, Twoje życie stanie się bogatsze. Podczas gdy Ty dopiero teraz zaczynasz je dostrzegać, ptaki były koło Ciebie od zawsze i bacznie obserwowały Twoje ruchy - czy nie zbliżasz się do pisklaka w trawie uczącego się latać lub czy to, co właśnie wyrzuciłaś do śmietnika nie jest czasem resztą przepysznej kanapki! Tak, teraz możesz już zacząć przecierać oczy ze zdumienia nad istnieniem świata równoległego. Każde odkrycie przybliża Cię do lepszego rozumienia świata, którego jesteś częścią. Rośnie szacunek do przyrody i chęć ochrony jej bogactwa. To też więcej zabawy z życia! Jeśli nie masz psa i dotychczas brakowało Ci powodu do wyrwania się za miasto na spacer po lesie, voila! Chwyć atlas ptaków, lornetkę i lecimy!

 

Co warto kupić?

Ptaki można obserwować gołym okiem - jest to wspaniały wstęp do odkrywania ptasiej krainy. Wykorzystując zaledwie zmysł wzroku i słuchu pomału zaczynamy rozróżniać poszczególne śpiewy, sylwetki i sposoby lotu. Wspaniale! Nie potrzebujemy nic ponadto do obserwacji ptaków przy karmniku zlokalizowanym blisko okna czy we własnym ogródku. Jeśli interesują nas popularne w miastach ptaki o sporych rozmiarach jak gołębie czy wrony siwe, lornetka również nie będzie nam potrzebna. Jednak jeśli opatrzyły nam się te znane gatunki ptaków i chcemy zajrzeć głębiej w ptasią społeczność, nie pozostaje nam nic innego jak wyposażyć się w pierwszą lornetkę.

Do identyfikacji ptaków podczas pierwszych obserwacji wystarczy nam w zupełności telefon komórkowy z internetem i umiejętność wpisywania trafnych fraz w wyszukiwarce (np. “Mały ptaszek z czubkiem na głowie” dla czubatki). Z czasem jednak zaczniemy dostrzegać coraz większe różnice nawet u podobnych do siebie gatunków (np. mazurek, a wróbel) i przyda nam się przewodnik po ptasiej rodzinie.

Lornetka do obserwacji ptaków

Na początek do obserwacji ptaków najlepiej nada się lornetka z ośmiokrotnym (x8) lub dziesięciokrotnym (x10) przybliżeniem. Większe przybliżenie nie jest polecane do trzymania w rękach z tego względu, że obraz w lornetce może być niestabilny. Ceny lornetek zaczynają się od kilkudziesięciu złotych i… nie mają górnej granicy. Na rynku dostępne są takie, których cena jest bliska 10 000 zł, a zdarzają się i droższe. Na dobry początek zdecydujmy się na lornetkę do 300 zł. W lornetce płacimy za elementy optyczne - to jak z okularami czy aparatem fotograficznym. Nieco wyższa cena zapewnia dobre widzenie dzięki obecności szkieł, zamiast plastikowych zamienników.

Atlas ptaków do obserwacji ptaków

Atlasy i przewodniki możemy w skrócie podzielić na dwa rodzaje - obszerne, pięknie wydane, które najlepiej używać w domu oraz te lżejsze, które łatwo można zabrać ze sobą na wycieczkę. W związku z tym, że na rynku jest wiele przewodników i atlasów, przed zakupem warto poczytać jakie przewodniki są polecane przez osoby związane z ptasiarstwem.
 

Amatorska fotografia ptaków

Kiedy dojrzymy upragnionego ptaszka w gęstych zaroślach, może nas objąć nieprzemożona chęć zrobienia mu zdjęcia i podzielenia się obrazem z innymi. Cóż, zrobienie zdjęcia zwykłym aparatem fotograficznym bez dedykowanego obiektywu będzie bardzo trudne. Jednak z pomocą przychodzą nam dwa sposoby robienia zdjęć z wykorzystaniem lornetki czy lunety.

• Digiscoping

Jest to robienie zdjęcia aparatem fotograficznym z wykorzystaniem lornetki. Po ludzku: robimy zdjęcie przykładając obiektyw do lornetki.

• Phonescoping

Odmiana digiscopingu - polega na robieniu zdjęcia obrazu z lornetki za pomocą aparatu w telefonie. Wbrew pozorom przy odrobinie ćwiczeń naprawdę da się wyciągnąć z tego całkiem fajne zdjęcia - próbowałam! Zachwyca głębia ostrości, serio. Cytując klasyka, Chase’a Jarvisa - “Najlepszy aparat to ten, który masz przy sobie”.

Gdzie szukać ptaków do obserwacji?

Ptaki są wszędzie - w mieście i w lesie, dlatego obserwować możemy je wszędzie. Niektóre gatunki upodobały sobie mieszkanie blisko człowieka, inne są związane z wodą. Pewne jest, że uniwersalnym środowiskiem życia ptaków są tereny zielone. Jeśli mieszkasz w mieście rozejrzyj się po pobliskim parku, skwerze, stawie. Na wycieczkach poza miastem kieruj się w stronę lasu, pól, podmokłych łąk, jezior i rzek. Dzięki temu, że istnieje mnóstwo gatunków ptaków, w każdym środowisku dostrzeżemy nowe osobniki.

Lokalne spacery ornitologiczne

Jeśli chcesz rozwijać swoją pasję, pomyśl o dołączeniu do lokalnego klubu miłośników ptaków. Atrakcyjnym sposobem spędzania wolnego czasu jest udział w spacerze ornitologicznym – takie wydarzenia są organizowane przez domy kultury, lokalne stowarzyszenia i fundacje. Spacer jest prowadzony przed doświadczonego ornitologa, który wie gdzie szukać ptaków, chętnie opowie o ich życiu i podzieli się ciekawostkami. Wiedza osoby doświadczonej jest na wagę złota!