Czym jest woda gazowana?
Jeśli kiedykolwiek zadawałeś lub zadawałaś sobie to pytanie, to właśnie na nie odpowiadamy: woda gazowana to po prostu zwyczajna woda (kranowa, źródlana lub mineralna) nasycona gazowym dwutlenkiem węgla. Dwutlenek węgla (CO2) jest gazem, który jest wydalany przez organizmy żywe w wyniku oddychania i fermentacji, a także powstaje podczas spalania węgla, gazu lub benzyny. CO2 dobrze rozpuszcza się w wodzie, tworząc słaby kwas węglowy, którego sole noszą nazwę węglanów lub wodorowęglanów. To dlatego woda gazowana ma lekko kwaśny smak. Po otworzeniu butelki część gazu ulatnia się w postaci musujących bąbelków, które tak lubią amatorzy wody gazowanej.
Gwarancja najniższej ceny
Jak powstaje woda gazowana?
Wodę gazowaną można uzyskać poprzez rozpuszczenie w zwyczajnej wodzie dużych ilości dwutlenku węgla. Ten proces nazywa się nasycaniem (saturacją) wody dwutlenkiem węgla. Można go przeprowadzić sztucznie, na przykład w domu, za pomocą syfonów lub saturatorów z nabojami CO2 lub na skalę przemysłową, w używając urządzeń, które mogą nasycić dwutlenkiem węgla setki lub tysiące litrów wody naraz.
Nasycenie wody dwutlenkiem węgla czasami zachodzi w sposób naturalny. Gaz ten często występuje pod ziemią, w sąsiedztwie głębinowych złóż wód mineralnych. W takich warunkach, pod wysokim ciśnieniem, woda w naturalny sposób nasyca się CO2, przez co z ujęć głębinowych pozyskuje się już wodę gazowaną. Taką wodę przed butelkowaniem można częściowo lub całkowicie odgazować, zależnie od preferencji klientów, którzy mogą wtedy wybrać wodę mocno, średnio lub lekko gazowaną.
Gwarancja najniższej ceny
Gwarancja najniższej ceny
Gwarancja najniższej ceny
Gwarancja najniższej ceny
Czy woda gazowana to to samo, co woda sodowa?
Niektórzy wodę gazowaną nazywają wodą sodową. Podobne określenie występuje też w języku angielskim, w którym „soda” oznacza napój gazowany. Czy między wodą sodową a wodą gazowaną jest jakaś różnica?
Dziś obu tych nazw używa się zamiennie, chociaż nazwa „woda sodowa” pochodzi z czasów, w których nie było jeszcze technologii umożliwiającej nasycanie wody sprężonym, gazowym dwutlenkiem węgla z butli. Nasycano więc wodę gazem otrzymywanym w reakcji sody (wodorowęglanu sodu) z kwasem. Czasami rozpuszczano w wodzie trochę sody i dodawano soku z cytryny lub innego kwaśnego soku. W obecności kwasu soda rozkłada się na wodę i dwutlenek węgla, który wydziela się w postaci bąbelków. Ta metoda otrzymywania napojów gazowanych jest stosowana do dziś. Któż z nas nie rozpuszczał kiedyś w wodzie tabletek musujących lub oranżadek w proszku?
Jednak między napojem otrzymanym w ten sposób a zwykłą wodą gazowaną jest zasadnicza różnica. Soda zawiera jony sodu, które nie ulatniają się, tylko pozostają w napoju. Pozostają w nim także inne składniki, takie jak kwasek cytrynowy, dodatki smakowe czy cukier, jeśli napój był dosładzany.
Właściwości wody gazowanej
Czym woda gazowana dwutlenkiem węgla różni się od zwykłej, niegazowanej wody? Czy jest bardziej kaloryczna, czy szkodzi na nerki, zęby czy inne rzeczy?
Jeśli przez „wodę gazowaną” rozumiemy wodę nasyconą gazowym dwutlenkiem węgla, a nie napój z dodatkiem sody, to jedyną różnicą między wodą gazowaną i niegazowaną sprowadza się wyłącznie do większej zawartości CO2. Tzw. „wody” smakowe, z dodatkiem cukru, aromatów, soków owocowych lub innych składników to zupełnie inna historia. Są to właściwie napoje, które „wodą” nazywa się tylko potocznie i nimi nie będziemy się dzisiaj zajmować. Zawartość innych składników wody gazowanej (np. soli mineralnych, takich jak sole wapnia, magnezu, sodu, potasu, chlorki czy siarczki) zależy od składu samej wody mineralnej i nie ma związku z nasyceniem CO2. Jeśli wodę gazowaną ogrzeje się lub pozostawi na dłużej w otwartym naczyniu, to gaz ulotni się i pozostanie zwyczajna woda niegazowana.
Gwarancja najniższej ceny
Gwarancja najniższej ceny
Gwarancja najniższej ceny
Kto nie powinien pić wody gazowanej?
Woda gazowana jest lubiana i dobrze tolerowana przez większość osób. Jednak nie każdy może ją pić, a przynajmniej nie w dużych ilościach. Najważniejszym przeciwwskazaniem do spożywania wody gazowanej są niektóre choroby układu pokarmowego. Należą do nich:
- nadkwasota i choroba refluksowa (zgaga),
- przepuklina rozworu przełykowego,
- nadżerki lub wrzody żołądka i dwunastnicy,
- choroby zapalne jelit,
- stany związane z niedrożnością jelit lub upośledzoną perystaltyką.
W takich przypadkach napoje gazowane mogą powodować wzdęcia, nasilać wydzielanie kwasu żołądkowego, wzmagać ból, uczucie pełności i dyskomfortu lub powodować nieprzyjemne odbijanie. Jednak nawet u niektórych chorych osób picie wody gazowanej nie pogłębia dolegliwości. Jeśli chorujesz na żołądek, uważnie obserwuj reakcję swojego organizmu na picie wody gazowanej, a jeśli masz jakiekolwiek wątpliwości – zapytaj swojego lekarza.
Wody gazowanej nie wolno podawać niemowlętom. Nie powinno się też dawać jej małym dzieciom, ponieważ nadmiar gazu i częste odbijanie może być dla nich szczególnie uciążliwe, prowadząc do refluksu, czyli zarzucania treści żołądkowej do przełyku. Układ pokarmowy dzieci wciąż się rozwija i może nie radzić sobie dobrze z dużą ilością gazu.
Woda gazowana w pytaniach i odpowiedziach
-
Czy woda gazowana ma kalorie?
Nie. Dwutlenek węgla nie ma kalorii, podobnie jak woda i zawarte w niej sole mineralne. Dlatego zwykła woda gazowana ma zero kalorii, nie tuczy ani nie podnosi poziomu cukru. Od samej wody gazowanej nie można więc przytyć. Mogą ją więc pić osoby odchudzające się, chore na cukrzycę i będące na diecie niskowęglowodanowej.
-
Czy od wody gazowanej rośnie brzuch?
Choć od gazowanej wody się nie tyje, to zawarty w niej gaz może powodować przejściowe wzdęcie i chwilowe powiększenie brzucha. Jest to jednak stan krótkotrwały, bo w temperaturze ludzkiego ciała dwutlenek węgla szybko się ulatnia i powoduje odbijanie. Tą drogą gaz wydostaje się z organizmu i chwilowe wzdęcie wówczas mija.
-
Czy woda gazowana szkodzi na nerki?
Nie bardziej niż zwykła woda. Przy niektórych chorobach nerek pacjenci powinni przestrzegać diety niskosodowej lub niskowapniowej. W takich przypadkach należy wybrać wodę z niską zawartością jonów sodu lub wapnia. Zawartość sodu nie ma jednak związku ze stopniem nasycenia dwutlenkiem węgla, a wody niskosodowe są dostępne zarówno w wersji gazowanej, jak i niegazowanej.
-
Czy woda gazowana wypłukuje magnez z organizmu?
Nie, woda gazowana nie wypłukuje magnezu ani innych pierwiastków. Nie wpływa też na gęstość kości. Niektóre rodzaje mineralnych wód gazowanych są bogate w wapń i magnez, i jeśli piej się je regularnie, to mogą stanowić dobre źródło tych pierwiastków w codziennej diecie.
-
Czy woda gazowana nawadnia organizm?
Tak, woda gazowana nawadnia równie dobrze jak woda niegazowana. Trzeba tylko pamiętać, że woda gazowana szybciej powoduje uczucie pełności w żołądku, dlatego zwykle pija się ją mniejszymi porcjami niż wodę niegazowaną. Dlatego jeśli w czasie upałów wolisz pić wodę gazowaną, to pamiętaj, żeby pić ją częściej, ale małymi łykami. Dzięki temu nie dopuścisz do odwodnienia, a przy tym unikniesz wzdęcia i nadmiernego odbijania.
-
Czy woda gazowana uszkadza szkliwo zębów?
Nie. Zawarty w wodzie dwutlenek węgla nadaje jej lekko kwaśny odczyn, jednak kwas ten jest za słaby, aby poważnie uszkadzać szkliwo. Pamiętaj, że szkliwo zbudowane jest z hydroksyapatytu (hydroksyfosforanu wapnia), który jest solą kwasu fosforowego. Kwas węglowy jest o wiele słabszy niż kwas fosforowy, dlatego nie raczej nie rozpuszcza soli zawartych w nieuszkodzonym szkliwie. Woda gazowana może mieć lekki niekorzystny wpływ na szkliwo uszkodzone lub popękane, jednak i tak o wiele gorsze dla zębów są słodzone, gazowane napoje lub kwaśne soki owocowe.
-
Czy kobiety w ciąży mogą pić wodę gazowaną?
Tak. Zasadniczo nie ma przeciwwskazań, aby kobiety w ciąży lub karmiące piły wodę gazowaną. Wyjątkiem są sytuacje, kiedy picie takiej wody powoduje zgagę lub wzdęcia, czyli dolegliwości częste u kobiet w zaawansowanej ciąży. Z drugiej strony niektórym kobietom w pierwszym trymestrze ciąży picie wody gazowanej pomaga uśmierzać poranne mdłości.
-
Czy wodę gazowaną można pić codziennie?
Jak najbardziej. Jeśli nie powoduje to dolegliwości ze strony układu pokarmowego, to nie ma powodu, aby unikać picia wody gazowanej. Osoby, które lubią wodę z bąbelkami mogą zainwestować w saturator, czyli nowoczesną wersję syfonu do nasycania gazem wody kranowej. Dzięki temu nie trzeba kupować wody sodowej w jednorazowych butelkach. To rozwiązanie oszczędne i bardziej ekologiczne, bo zmniejsza zanieczyszczenie środowiska plastikiem.
Bibliografia
- Cuomo R, Sarnelli G, Savarese MF, Buyckx M. Carbonated beverages and gastrointestinal system: between myth and reality. Nutr Metab Cardiovasc Dis. 2009 Dec;19(10):683-9. doi: 10.1016/j.numecd.2009.03.020. Epub 2009 Jun 6. PMID: 19502016.
- Tucker KL, Morita K, Qiao N, Hannan MT, Cupples LA, Kiel DP. Colas, but not other carbonated beverages, are associated with low bone mineral density in older women: The Framingham Osteoporosis Study. Am J Clin Nutr. 2006 Oct;84(4):936-4 doi: 10.1093/ajcn/84.4.936. PMID: 17023723.
- Wakisaka S, Nagai H, Mura E, Matsumoto T, Moritani T, Nagai N. The effects of carbonated water upon gastric and cardiac activities and fullness in healthy young women. J Nutr Sci Vitaminol (Tokyo). 2012;58(5):333-8. doi: 10.3177/jnsv.58.33 PMID: 23327968.
- Ryu HK, Kim YD, Heo SS, Kim SC. Effect of carbonated water manufactured by a soda carbonator on etched or sealed enamel. Korean J Orthod. 2018 Jan;48(1):48-56. doi: 10.4041/kjod.2018.48.1.48. Epub 2017 Nov 19. PMID: 29291188; PMCID: PMC5702778.
Zdjęcia w artykule: Shutterstock
Komentarze (0)