Uwaga! Ten artykuł ma charakter wyłącznie informacyjny, nie służy samodiagnozie ani samoleczeniu i nie może zastąpić indywidualnej porady lekarskiej.
Co to jest poparzenie słoneczne?
Oparzenie słoneczne to stan, w którym promienie słoneczne, szczególnie ultrafioletowe z zakresu UVB, uszkadzają skórę. Pierwszymi objawami oparzenia słonecznego są: zaczerwienienie, pieczenie, ból i lekki obrzęk (opuchlizna). Skóra staje się gorąca, wrażliwa na dotyk i zmiany temperatury. To znak, że promieniowanie zbyt mocno dało się nam we znaki i doznaliśmy poparzenia słonecznego pierwszego stopnia. Taki stan można leczyć samodzielnie, a objawy powinny ustąpić po kilku dniach – rumień blednie, ból ustaje, martwy naskórek złuszcza się i nie pozostają żadne blizny.
Gwarancja najniższej ceny
Jak wygląda oparzenie słoneczne 2 stopnia?
Czasem objawy poparzenia bywają cięższe. Jeśli skóra mocno boli, puchnie i pojawiają się na niej pęcherze (bąble) wypełnione płynem, to znaczy, że mamy do czynienia z poparzeniem słonecznym II stopnia. Z takim uszkodzeniem skóry należy zgłosić się do lekarza, bo może być konieczne zastosowanie specjalnych leków i opatrunków. Jeśli komuś zdarzy się zasnąć na słońcu i przebywać w ten sposób bardzo długo, może dojść do jeszcze gorszych poparzeń oraz porażenia, czyli udaru słonecznego – wtedy konieczna jest natychmiastowa interwencja lekarska, bo jest to stan zagrażający zdrowiu, a nawet życiu.
Czy oparzenia słoneczne są niebezpieczne?
Czym oprócz tego grozi poparzenie słoneczne? Zwiększa ryzyko przedwczesnego starzenia skóry, powstawania szpecących przebarwień, a także czerniaka i innych nowotworów skóry. Również skutki lekkich oparzeń I stopnia, jeśli powtarzają się często lub dotyczą większych obszarów ciała, mogą się kumulować. Poparzenia słoneczne drugiego (lub wyższego) stopnia zwykle pozostawiają blizny i znacznie zwiększają ryzyko czerniaka i innych nowotworów skóry. Dlatego po każdym poparzeniu słonecznym obserwuj uważnie swoją skórę pod kątem niepokojących znamion i innych zmian. Najlepiej co roku zgłaszaj się do dermatologa na kontrolę dermatoskopem.
Jeśli oparzenie powoduje powstanie pęcherzy i ran, to stwarza również ryzyko zakażeń i innych komplikacji, podobnie jak ciężkie poparzenie termiczne lub chemiczne. Dlatego leczenie poparzeń słonecznych drugiego i trzeciego stopnia musi odbywać się pod kontrolą specjalisty.
Gwarancja najniższej ceny
Gwarancja najniższej ceny
Oparzenie słoneczne a uczulenie na słońce
Czasami skutek nadmiernego opalania to nie tylko oparzenie słoneczne. Wysypka, wybroczyny, zaczerwienienie i swędzenie skóry – jeśli po kąpieli słonecznej masz takie objawy, może to świadczyć o nadwrażliwości na światło słoneczne.
Fotowrażliwość może być wynikiem różnych czynników, m.in.:
- reakcji naświetlonej skóry na niektóre składniki kosmetyczne o działaniu fotouczulającym, np. składniki zapachów cytrusowych i olejków eterycznych,
- reakcji skóry na słońce pod wpływem niektórych leków lub ziół (takich jak np. dziurawiec zwyczajny, wrotycz, rumianek),
- reakcji skóry na słońce po spożyciu niektórych produktów spożywczych (np. selera, pietruszki lub innych warzyw selerowatych).
- Również niektóre choroby przewlekłe (np. porfiria, toczeń rumieniowaty lub xeroderma pigmentosum) powodują nadwrażliwość na światło słoneczne.
Jeśli przyjmujesz jakiekolwiek leki, suplementy diety lub zioła, to przed opalaniem koniecznie upewnij się, że nie powodują one zwiększonej wrażliwości skóry na słońce!
Jak uniknąć poparzenia słonecznego?
Aby unikać oparzeń słonecznych, należy pamiętać o kilku sprawach. Po pierwsze – im jaśniejsza karnacja, tym wyższe ryzyko poparzeń. Do określania karnacji dermatolodzy stosują tzw. skalę Fitzpatricka, wyróżniającą 6 fototypów skóry, przy czym fototyp I oznacza bardzo jasną karnację, a fototyp VI – ciemną (taką jak u mieszkańców Afryki), o wysokiej odporności na poparzenia słoneczne.
Osoby o jasnej skórze i włosach rudych lub blond są najbardziej podatne na poparzenia słoneczne i powinny w największym stopniu chronić się przed słońcem. Osoby o nieco ciemniejszej karnacji także nie powinny lekceważyć tego niebezpieczeństwa. Ryzyko poparzeń maleje, kiedy skóra przyzwyczaja się do słońca i produkuje melaninę, czyli brązowy barwnik chroniący ją przed promieniowaniem UV. Jednak nawet wtedy trzeba odpowiednio chronić skórę przed nadmiarem słońca.
Jak chronić się przed poparzeniem słonecznym?
Tutaj znajdziesz kilka prostych rad, dzięki którym zapobiegniesz poparzeniu słonecznemu:
- Staraj się unikać słońca, kiedy jest najwyżej tzn. od przedpołudnia do wczesnego popołudnia. Promienie padające prostopadle działają najsilniej. Jeśli to niemożliwe, noś na dworze kapelusz z szerokim rondem, używaj obficie kremów z wysokim filtrem i chroń skórę lekkimi ubraniami (dobre są lniane lub bawełniane koszule, pareo, chusty itp.).
- Jeśli masz jasną karnację, używaj kremów o najwyższym filtrze, czyli SPF 50+. Nie żałuj kremu – zbyt cienka warstwa nie zapewni dobrej ochrony. Posmaruj się 20-30 minut przed wyjściem na słońce i ponawiaj aplikację co 2 godziny oraz po każdej kąpieli, nawet jeśli używasz produktów wodoodpornych.
- Nie pozostawaj na słońcu zbyt długo. Zacznij od 10-15 minut pierwszego dnia i stopniowo wydłużaj czas opalania, aby skóra mogła się przyzwyczaić.
Wiadomo, że czasem zdarzy się zapomnieć o tych zasadach lub je zaniedbać. Co więc robić, kiedy już doszło do poparzenia? Co zrobić, gdy skóra piecze po opalaniu? Czy można szybko wyleczyć oparzenie słonecznego?
Co pomaga na oparzenia słoneczne?
Jak szybko wyleczyć poparzenie słoneczne? Aby złagodzić i wyleczyć poparzenie słoneczne, potrzeba czasu. Nie ma żadnego magicznego sposobu na przyspieszenia tego procesu. Skóra musi się wygoić i zregenerować, a to trwa. Co robić, aby ten proces ułatwić?
- Kiedy przesadzisz ze słońcem i poparzysz się, po pierwsze – ochłódź skórę. Weź chłodny prysznic, zrób zimne okłady – nawet przez kilkadziesiąt minut. Nie używaj jednak lodowatej wody, żeby uniknąć szoku termicznego.
- Nałóż na poparzone miejsca łagodzący, nietłusty preparat. Szczególnie polecane na lekkie oparzenia słoneczne są pantenol i aloes.
- Czym smarować skórę po oparzeniu słonecznym? Możesz wybrać lekką piankę z pantenolem, hydrożel na oparzenia, czysty żel z aloesem, kojący, lekki krem z pantenolem i alantoiną itp. W aptekach i drogeriach dostępne są specjalne żele i kremy do stosowania po oparzeniach słonecznych.
- Domowy sposób na poparzenie słoneczne to chłodny jogurt naturalny czy kefir. Nałóż go na skórę, a kiedy zaschnie, delikatnie zmyj chłodną wodą.
- Nie smaruj się tłustymi kremami ani wazeliną. To utrudnia parowanie wody i chłodzenie poparzonych miejsc. Skóra powinna oddychać.
- Noś luźne, miękkie ubrania z naturalnych tkanin, aby nie podrażniać skóry.
- Zadbaj o nawodnienie organizmu. Pij dużo chłodnych napojów – wody, soków, herbatek.
- Przez następne kilka, a nawet kilkanaście dni nie wystawiaj się na słońce! Nawet kiedy zaczerwienienie zniknie, skóra wciąż przez jakiś czas jest bardzo wrażliwa.
- Później konsekwentnie używaj kremu przeciwsłonecznego z wysokim filtrem (SPF 30-50).
- Kiedy naskórek zacznie się złuszczać, nie odrywaj go na siłę, aby nie pozostawić przebarwień i blizn. Nawilżaj skórę łagodnym balsamem i pozwól sprawom toczyć się swoim tempem.
Gwarancja najniższej ceny
Wszystkie te porady dotyczą tylko poparzeń pierwszego stopnia. Jeśli na skórze pojawią się pęcherze (bąble), silny ból i pieczenie, jak najszybciej idź do lekarza! Może się okazać, że będą potrzebne leki czy specjalistyczne opatrunki, aby zapobiec zakażeniu i ułatwić gojenie. Nigdy nie przekłuwaj pęcherzy! Jeśli czujesz się źle, a lekarz nie przyjmuje, zgłoś się na pogotowie. Poparzeniom słonecznym często towarzyszy tzw. „udar”, czyli porażenie słoneczne. Objawia się on bólem i zawrotami głowy, podwyższoną temperaturą, mdłościami, niepokojem i rozdrażnieniem, czasem może dojść do omdlenia (nie wszystkie te objawy muszą wystąpić naraz). Kiedy po długim przebywaniu na słońcu źle się poczujesz – napij się czegoś chłodnego, ochłódź głowę zimnym okładem i zwróć się do lekarza!
Jak długo boli oparzenie słoneczne?
To, jak długo trwa leczenie poparzenia słonecznego, zależy od wielu czynników – przede wszystkim od stopnia uszkodzenia skóry. Lekkie oparzenia I stopnia zwykle mijają w ciągu kilku dni. Cięższe oparzenia z pęcherzami, obejmujące głębsze warstwy naskórka lub skóry właściwej, goją się dłużej. Czas ten może jeszcze się wydłużać u osób chorych na cukrzycę lub choroby skóry. Nawet po wyleczeniu oparzenia, kiedy skóra już nie piecze, należy bezwzględnie chronić się przed słońcem i nie dopuszczać do kolejnych poparzeń.
Bezpieczne opalanie
Niektórzy specjaliści twierdzą, że nie ma czegoś takiego, jak bezpieczne opalanie, a każda dawka promieniowania UV uszkadza skórę. Jednak niezależnie od tych opinii, każdego roku miliony ludzi przebywa na świeżym powietrzu i korzysta ze słońca na plażach, na spacerach, wycieczkach, a nawet na domowych balkonach. Jasne światło sprawia, że czujemy się lepiej, jesteśmy mniej podatni na depresję i zmęczenie. Słońce jest nam potrzebne do życia, bo dzięki niemu nasze organizmy produkują witaminę D3.
To dlatego mieszkańcy północnych krajów mają jasną skórę – aby jak najlepiej wykorzystać skąpe w tych rejonach promienie słoneczne. Jednak każdy nadmiar jest niezdrowy. Dlatego mieszkańcy krajów gorących mają skórę brązową – im bliżej równika, tym ciemniejszą. Melanina jest naturalnym filtrem UV i pochłania nadmiar promieniowania, dlatego zabezpiecza przed poparzeniami. Sama natura uczy nas więc, że ważny jest umiar w korzystaniu ze słońca – zarówno zbyt mało, jak i zbyt wiele może przynieść szkodę. Ciesz się słońcem mądrze i bez przesady!
Więcej podobnych porad znajdziesz w dziale Zdrowie.
Zdjęcia w artykule: Shutterstock
Komentarze (0)