Uwaga! Ten tekst ma charakter wyłącznie informacyjny, nie służy samodiagnozie ani samoleczeniu i nie może zastąpić indywidualnej konsultacji lekarskiej!
Spis treści:
- Tradycyjne ziołowe kuracje na przeziębienie i grypę
- Zioła na przeziębienie - po które sięgnąć?
- Jak stosować zioła na przeziębienie?
Tradycyjne ziołowe kuracje na przeziębienie i grypę
Ludzkość od wieków stosowała rozmaite zioła, owoce i korzenie w celach leczniczych. Wiadomo jednak, że działanie większości ziół jest łagodne, a ich efekty nie są tak wyraźne, jak w przypadku nowoczesnych leków syntetycznych, jednak nie są one bezwartościowe.
Ich łagodne działanie napotne, osłaniające czy wykrztuśne pomaga łatwiej przejść chorobę. Herbatki ziołowe to świetny sposób na właściwe nawodnienie, które jest bardzo ważne przy przeziębieniu i grypie. Wreszcie przyjemny, odświeżający zapach ziół pozwala miło się zrelaksować i wziąć głęboki oddech.
Zioła na przeziębienie - po które sięgnąć?
Oto 5 ziół, po które warto sięgnąć, kiedy czujemy, że dopada nas przeziębienie:
W naszym klimacie kwiat lipy (Flos Tiliae) jest chyba najpopularniejszym roślinnym preparatem na przeziębienie. Już sam łagodny, miodowy zapach lipy ma kojące działanie. Lipa działa napotnie, co wspomaga chłodzenie organizmu przy gorączce. Zawiera też dużo substancji śluzowych, które osłaniają układ oddechowy. Herbatkę z kwiatu lipy można osłodzić miodem lipowym – wówczas otrzymamy naturalny napar łagodzący kaszel o słodkim, miodowym smaku i aromacie.
Ziele tymianku (Thymi herba) zawiera sporo olejków eterycznych, wśród których znajduje się silnie pachnący tymol, który ma działanie odkażające. Oprócz tego napary lub wyciągi z tymianku mają działanie lekko wykrztuśne, a ich aromat wspomaga oddychanie podczas kataru.
Tymianek można w niewielkich ilościach zaparzać jako herbatkę do picia, a mocniejsze napary lub rozcieńczone nalewki z tymianku można stosować do płukania gardła i aromatycznych inhalacji parowych. Do gorących „parówek” i aromatyzacji powietrza można też używać olejku eterycznego z tymianku – samego albo w połączeniu np. z olejkiem miętowym, eukaliptusowym czy sosnowym. Te aromatyczne olejki działają orzeźwiająco i ułatwiają oddychanie, szczególnie przy katarze i zatkanym nosie.
Szałwia lekarska (Salvia officinalis) zawiera substancje o działaniu antyseptycznym i przeciwzapalnym, m.in. tujon. Mocne napary i nalewki z ziela szałwii doskonale nadają się do płukania gardła i jamy ustnej podczas przeziębienia lub anginy, ale także przy innych dolegliwościach jamy ustnej: paradontozie, aftach, drobnych urazach itp. Substancje aktywne zawarte w zielu szałwii ograniczają rozwój szkodliwych drobnoustrojów, działają ściągająco i łagodząco na błony śluzowe gardła i dziąseł.
Czarny bez (Sambucus nigra) to duży krzew, którego zarówno kwiaty, jak i owoce są od dawna wykorzystywane w ziołolecznictwie. Suszony kwiat bzu czarnego (Sambuci flos) zaparza się jako herbatkę do picia. Taki napar działa napotnie i lekko wykrztuśnie, wspomaga organizm w stanach gorączkowych i kaszlu.
Owoc czarnego bzu (Sambuci fructus) nadaje się do spożycia dopiero po obróbce termicznej, podczas której rozkładowi ulega toksyczna sambunigryna, należąca do tzw. glikozydów cyjanogennych. Napary i wyciągi z owoców czarnego bzu są składnikiem naturalnych preparatów wspomagających odporność, działają też lekko przeczyszczająco.
Gwarancja najniższej ceny
Echinacea purpurea, czyli jeżówka purpurowa, to roślina należąca do rodziny astrowatych (Compositae). Rośnie w wielu ogrodach jako ozdobny kwiat, ale jest też cennym surowcem zielarskim. Jej nazwa pochodzi od wyglądu kwiatów – środkowa część kwiatostanu echinacei wygląda jak kula najeżona kolcami. Wyciągom z jeżówki przypisuje się działanie wzmacniające odporność.
Nie jest to silne działanie, jednak badania kliniczne sugerują lekki pozytywny wpływ zażywania preparatów z jeżówki na skrócenie czasu trwania przeziębienia i zmniejszenie jego częstotliwości. Jeśli więc dobrze tolerujesz jeżówkę i nie masz alergii na rośliny astrowate (należą do nich również rumianek i nagietek), to śmiało możesz wypróbować jej działanie w sezonie grypowo-przeziębieniowym.
Jak stosować zioła na przeziębienie?
Preparaty ziołowe są dostępne w różnych formach i postaciach. Najpopularniejsze są suszone liście, kwiaty, owoce lub korzenie, które można samodzielnie zaparzać. W aptekach i sklepach zielarskich można też kupić gotowe produkty, takie jak syropy ziołowe, pastylki do ssania z wyciągami ziołowymi, krople i nalewki, czyste olejki eteryczne z ziół lub aromatyczne maści z ich dodatkiem.
Niezależnie od postaci, istnieją podstawowe zasady ostrożności, których należy przestrzegać przy używaniu ziół na przeziębienie:
- Każdy produkt ziołowy na przeziębienie stosuj zgodnie z ulotką lub instrukcją dołączoną do opakowania. Nie przekraczaj dawek zalecanych przez producenta, zwróć też uwagę na możliwość stosowania ich u dzieci, seniorów czy kobiet w ciąży, a także przeciwwskazania i możliwe interakcje z innymi lekami.
- Wybieraj zioła od sprawdzonych producentów, którzy zapewniają odpowiednią jakość swoich produktów.
- Pamiętaj, że wiele ziół (np. szałwia lub tymianek) jest przeciwwskazanych dla kobiet w ciąży i karmiących, a także małych dzieci. Dotyczy to szczególnie stosowania wewnętrznego, czyli spożywania w formie herbatek, syropów czy nalewek.
- Jeśli jesteś w ciąży, karmisz piersią, cierpisz na choroby przewlekłe lub przyjmujesz inne leki, to przed rozpoczęciem kuracji ziołowej poradź się lekarza lub farmaceuty.
- Jeśli masz skłonność do alergii, zachowaj szczególną ostrożność i na wszelki wypadek miej pod ręką swoje leki przeciwalergiczne, aby zareagować na czas. Jeśli masz stwierdzoną alergię na jakieś zioła, w ogóle z nich zrezygnuj.
- Nie używaj ziół po terminie przydatności, zwietrzałych lub o zmienionym wyglądzie czy zapachu. Mogą zawierać szkodliwe substancje, np. pleśnie i mykotoksyny.
Na zdrowie! Więcej podobnych treści znajdziesz w dziale... Zdrowie, oczywiście!
Bibliografia
- Mammari N, Albert Q, Devocelle M, Kenda M, Kočevar Glavač N, Sollner Dolenc M, Mercolini L, Tóth J, Milan N, Czigle S, Varbanov M, On Behalf Of The Oemonom. Natural Products for the Prevention and Treatment of Common Cold and Viral Respiratory Infections. Pharmaceuticals (Basel). 2023 Apr 28;16(5):662. doi: 10.3390/ph16050662. PMID: 37242445; PMCID: PMC10220542,
- Artykuł w serwisie Opieka Farmaceutyczna: Zioła i leki roślinne wg badań - Dziki bez czarny – Sambucus nigra L., https://opieka.farm/dziki-bez-czarny-sambucus-nigra-l (dostęp 25.10.2025),
- Artykuł w serwisie Opieka Farmaceutyczna: Zioła i leki roślinne wg badań - Jeżówka purpurowa – Echinacea purpurea L., https://opieka.farm/jezowka-purpurowa-echinacea-purpurea-l (dostęp 25.10.2025),
- Artykuł w serwisie Opieka Farmaceutyczna: Zioła i leki roślinne wg badań - Lipa – Tiliae sp., https://opieka.farm/lipa-tiliae-sp (dostęp 25.10.2025),
- Artykuł w serwisie Opieka Farmaceutyczna: Zioła i leki roślinne wg badań - Tymianek pospolity – Thymus vulgaris L., https://opieka.farm/tymianek-pospolity-thymus-vulgaris-l (dostęp 210.2025),
- Artykuł w serwisie Opieka Farmaceutyczna: Zioła i leki roślinne wg badań - Szałwia lekarska – Salvia officinalis L.,https://opieka.farm/szalwia-lekarska-salvia-officinalis-l (dostęp 25.10.2025)
Zdjęcie okładkowe: Shutterstock
Komentarze (0)