Warcaby – gra, która ma ciekawą historię

Istnieje kilka odmian gry w warcaby, jednak tą najbardziej popularną, która zresztą uznana została za dyscyplinę sportową i posiada własne mistrzostwa, są „warcaby polskie” zwane też „międzynarodowymi”. Tu od razu warto dodać ciekawostkę, że jej zasady opracowane zostały nie w kraju nad Wisłą, ale we Francji, w pierwszej połowie XVII wieku.

 

 

Podobno ich twórcą miał być polski oficer ze świty królowej Marii Leszczyńskiej – Franciszek Żubr. Nie jest to jednak potwierdzona informacja, a raczej legenda powtarzana przez niektórych entuzjastów. Istnieje natomiast autentyczny zapis francuskiego podróżnika Charlesa Marie de La Condamine, który zanotował, że zasady warcab opracował cudzoziemiec zwany „Polakiem”, a grano w nie już w 1723 roku. W kolejnych opracowaniach nie podawano już, skąd wzięła się nazwa, a jedynie opisywano reguły. Nazwa „warcaby polskie” była powielana, przez co przyjęto ją w środowisku.

 

jak się gra w warcaby?
Jak się gra w warcaby?

 

Zasady gry w warcaby

  • Warcaby – zasady dotyczące planszy

Lekcję historii mamy za sobą, czas przejść do samej gry. Oryginalnie, we wspomnianej odmianie, gra się na 100-polowej warcabnicy. I tak też wyglądałaby wasza plansza, gdybyście pojechali na oficjalne zawody. Jednak powszechniej używana jest 64-polowa warcabnica, a to dlatego, że dokładnie takie same wymiary ma także szachownica, przez co nadaje się ona nie tylko do warcabów, ale także szachów i jest przy okazji znacznie powszechniej dostępna w sklepach.

  • Warcaby – zasady dotyczące pionków

W zależności od planszy do gry używa się 40 lub 24 pionków (po 20 lub 12 dla każdego gracza) zwykle w kolorach białym i czarnym. Przed rozpoczęciem rozgrywki gracze losują jaki kolor pionków im przypadnie, a następnie rozstawiają je na planszy, przeważnie na ciemnych polach. Grę rozpoczyna osoba, która wylosowała białe pionki.

  • Warcaby – zasady dotyczące poruszania się

Poruszać można się jedynie na ukos, czyli po polach wcześniej ustalonego koloru, o jedno pole i wyłącznie do przodu. A przynajmniej tak wygląda to w przypadku zwykłych pionków. W grze pojawiają się także tzw. „damy” lub „damki”, ale do nich przejdziemy za chwilę.

 

 

  • Warcaby – zasady zbijania pionków przeciwnika

W warcabach chodzi o to, aby zbić wszystkie pionki przeciwnika. Samo bicie polega, najprościej ujmując, na „przeskoczeniu” swoim pionkiem pionka rywala. Podobnie jak przy ruchach, musi się ono odbywać na ukos i wyłącznie po polach odpowiedniego koloru.  Aby móc tego dokonać, za pionkiem, który chcemy zbić musi znajdować się puste pole, które będziemy mogli zająć.

Zbity pionek zostaje zdjęty z planszy i nie uczestniczy w dalszej rozgrywce. Jednym ruchem możemy zbić więcej niż jeden pionek (w teorii moglibyśmy zdjąć nawet wszystkie pionki przeciwnika). By to zrobić znów za pionkami bitymi muszą znajdować się kolejne puste pola, a my będziemy skakać między nimi.

  • Warcaby – bicie od tyłu

Warto tu także dodać, że w przeciwieństwie do ruchu, bicie może odbywać się także do tyłu. Należy też zaznaczyć, że jest zbijanie jest przymusowe. Jeśli więc możemy tego dokonać, musimy to zrobić, choćby kłóciło się to z obraną przez nas taktyką. Należy też wówczas zbić maksymalną liczbę możliwych pionków.

Nie wolno nam zatrzymywać się w trakcie. Dozwolone jest natomiast zmienianie kierunku bicia, oczywiście jeśli  pomiędzy bitymi pionami znajduje się puste pole. W przypadku, gdy znajdziemy się w sytuacji, w której mamy możliwość zbijania pionka po lewo lub prawo, sami decydujemy, którego wybierzemy.

 

zasady gry w warcaby
Zasady gry w warcaby

 

Strategiczna gra w warcaby, czyli skąd wziąć damkę?

Przejdźmy teraz do wspomnianej już damki. Aby ją zdobyć należy dotrzeć swoim pionkiem aż na koniec planszy i zatrzymać się na jednym z ostatnich pól. Wówczas nasz pionek zmienia się właśnie w damkę. Aby go oznaczyć zwykle obraca się go do góry nogami, chyba że wśród figur dostępna jest taka w kształcie korony.

Każdy z naszych pionków może zostać damką i nie ma limitu posiadanych tego typu figur. Nasza dama posiada specjalne umiejętności. Mianowicie może się ona poruszać zarówno do przodu jak i do tyłu i to o tyle pól ile chcemy. Nadal jednak robić to będzie jedynie po przekątnej i określonym kolorze pól. Nie może też przeskakiwać nad innymi pionkami, czy to swoimi czy przeciwnika, chyba, że będzie akurat zbijać piony rywala. Robi to dokładnie w ten sam sposób co pozostałe pionki, czyli musi mieć wolne pole do zatrzymania się. Nie może także bić dwóch pionków ustawionych jeden obok drugiego.

 

 

Jak liczyć wyniki – warcaby

Gra kończy się w momencie, kiedy jeden z graczy nie ma już żadnych pionków na planszy. Oznacza to, że przegrał, a zwycięzcą został jego przeciwnik. Drugą opcją jest moment, kiedy zablokowane zostają wszystkie pionki przeciwnika i nie jest on w stanie wykonać więcej ruchów. W warcabach możliwy jest także remis.

Następuje on w momencie gdy nie żaden z graczy nie jest już w stanie zbić żadnego pionka przeciwnika (zwykle gracze mają po jednej damce i przemieszczają je od krawędzi do krawędzi) lub, gdy po wykonaniu 20 kolejnych ruchów nie został zbity żaden pionek.

Warcaby – gra, którą można opanować do perfekcji

I tak oto wyglądają zasady gry w warcaby. Co jednak zrobić aby wygrać? Cóż, nie ma jednego sposobu, który za każdym razem przyniesie nam zwycięstwo. Warto jednak zwrócić uwagę na kilka rad, które mogą nas do niego przybliżyć.

Przede wszystkim warto przemyśleć strategię i starać się ją nie tylko stosować, ale także zmieniać odpowiednio do sytuacji na warcabnicy. Musimy więc czujnie kontrolować ruchy rywala i starać się przewidzieć kolejne. Należy pamiętać o tym, że do zwycięstwa musimy zbić pionki przeciwnika, a więc taktyka defensywna i zachowawcza nie jest tu wskazana.

 

zasady gry w warcaby
Warcaby, czyli gra, którą łatwo opanować

 

Lepiej atakować i jak najszybciej pozbywać się pionów konkurencji. Wiele osób radzi także starać się o dominację w centrum planszy. Chowanie pionków przy krawędziach nie pomoże nam w wygranej. Warto także przesuwać swoje piony w szyku, aby uniemożliwiać ich zbijanie. Pamiętajcie, że nie można zbijać dwóch pionków ustawionych jeden za drugim.

Dużą przewagę daje nam także damka, a więc należy dążyć do zdobycia własnej, a może nawet kilku i pilnowaniu, aby ich nie stracić. Zwróćcie także uwagę na ruchy rywala i postarajcie się zablokować jego drogę do zdobycia damy. W ten sposób z pewnością szybciej i częściej świętować będzie triumfy w grze!

Po więcej porad zapraszamy do działu Gram.