Kontrowersyjny, „anyputinowski” dokument: Bunt. Sprawa Litwinienki wkrótce trafi do polskich kin. Bohaterem filmu, wyreżyserowanego przez Andrieja Niekrasowa , jest były agent rosyjskich służb specjalnych Aleksander Litwinienko, który zmarł w Londynie otruty śmiertelną dawką polonu. Obraz wejdzie na ekrany 31 sierpnia, a 6 sierpnia wieczorem, można będzie obejrzeć jego zwiastun na dziedzińcu uniwersyteckim w Warszawie.

„Błagam, jeśli cokolwiek nam się stanie, pokaż ten film
całemu światu i powiedz, że oni są zdolni do wszystkiego,
do morderstwa, zarówno w Rosji, jak i poza nią.”
Aleksander Litwinienko

Bunt. Sprawa Litwinienki to obraz o byłym agencie FSB, Aleksandrze Litwinience, zmarłym w Londynie po otrzymaniu śmiertelnej dawki radioaktywnego polonu. Film, nad którym prace rozpoczęły się jeszcze przed śmiercią Litwinienki, obnaża politykę Kremla i metody działania FSB (dawnego KGB). Litwinienko krótko przed śmiercią oświadczył, że padł ofiarą zemsty prezydenta Putina, którego politykę ostro krytykował. Zdjęcia umierającego w szpitalu Litwinienki znalazły się w listopadzie 2006 roku na okładkach gazet całego świata, czyniąc z niego symbol walki z rosyjskim państwem policyjnym.

Andriej Niekrasow, bliski przyjaciel byłego rosyjskiego szpiega, towarzyszył Litwinience przez ponad 5 lat. Filmował go od momentu jego przymusowego wyjazdu z Rosji do Londynu, aż do jego ostatnich dni.
Bunt. Sprawa Litwinienki pokazuje świat intryg, wielkiej polityki, miłości, lojalności i zdrady. Świat, który jest bardziej złożony i zapierający dech w piersi, niż jakakolwiek fabuła.

„Nakręcenie tego filmu było dla mnie osobistym katharsis, sposobem na poradzenie sobie z szokiem spowodowanym stratą przyjaciela, który zmarł okropną śmiercią na moich oczach” - mówi Niekrasow, który pozostał przy łóżku Litwinienki do samego końca - „Aleksander to prawdziwy męczennik. Jego śmierć była kulminacją tego, do czego dążył przez całe życie: obudzić świat do walki przeciwko bezlitosnemu rosyjskiemu państwu policyjnemu. Ten film jest hołdem dla niego i innych, którzy zmarli w ostatnich latach walcząc o wolność w naszym kraju”.

O filmie:

Historia byłego agenta FSB, Aleksandra Litwinienki, który został otruty w listopadzie 2006 roku w Londynie, odsłania ciemne sekrety Kremla. Na film składają się wypowiedzi samego Litwinienki, rozmowy z jego żoną, przyjaciółmi oraz z domniemanymi zabójcami.

Aleksander Litwinienko w ciągu pięciu lat, dzielących jego ucieczkę z Rosji, a otrucie go w Londynie, spędził wiele godzin z filmowcem Andriejem Niekrasowem, wyjaśniając mu powody swojego buntu przeciwko rosyjskiemu państwu policyjnemu oraz sposób, w jaki państwo to powstało i rozwijało się przez ostatnie 10 lat.

Jego relacja, przerywana retrospekcjami, wyjaśnia, jak nadzieje na wolność i demokrację po upadku Związku Radzieckiego, zostały rozwiane przez wojnę w Czeczenii i centralizację władzy przez prezydenta Putina.

Związek Litwinienki z wojną pomiędzy jego podwładnymi z FSB a oligarchami-dysydentami spowodował jego aresztowanie i krótkie uwięzienie zakończone śmiałą ucieczką do politycznie bezpiecznego azylu w Londynie.

Jego późniejsze śledztwo w sprawie domniemanego udziału FSB w zamachach terrorystycznych na domy mieszkalne w Moskwie w 1999 roku, o które obwiniono Czeczenów, a które posłużyły za pretekst do wojny, uczyniło z niego śmiertelnego wroga Kremla. Po serii niespodziewanych zgonów i niewyjaśnionych morderstw ważnych opozycjonistów i dziennikarzy, Litwinienko przewidział własny koniec. Na łożu śmierci oskarżył Władimira Putina o wydanie wyroku śmierci także na niego.

W filmie reżyser stawia zarzuty obecnemu prezydentowi Rosji, Władimirowi Putinowi, który zaprzecza swojemu udziałowi w morderstwie Litwinienki. Poprzez serię niepublikowanych wcześniej scen i wywiadów, film podważa wersję Putina i jednocześnie ukazuje skalę korupcji wśród wysoko postawionych urzędników państwowych Rosji a także sposób, w jaki doszedł do władzy Putin.

Dwaj byli koledzy Litwinienki, którzy rzekomo wsypali mu polon 210 do herbaty podczas spotkania w londyńskim barze, zaprzeczają w wywiadzie wszelkim oskarżeniom. Prezydent Putin ze złością odrzuca oskarżenia o jego udział w tej zbrodni. Ale emigracyjni koledzy Litwinienki i jego żona są innego zdania...

Aleksander Litwinienko, były podpułkownik rosyjskich służb bezpieczeństwa FSB, zmarł w Londynie 23 listopada 2006 roku w pierwszym w historii zabójstwie dokonanym przy użyciu materiału radioaktywnego. Scotland Yard twierdzi, że wysokotoksyczna, radioaktywna substancja polon 210 została wymieszana z jego herbatą 1 listopada, podczas spotkania z dwoma byłymi kolegami przybyłymi z Rosji.
Na łożu śmierci Litwinienko oskarżył prezydenta Rosji Władimira Putina o zlecenie tego morderstwa.
Urodzony w 1962 roku w Nalczyku na północnym Kaukazie, wstąpił do KGB w 1989 w trakcie odbywania służby wojskowej.
W listopadzie 1998 roku ppłk Litwinienko kierował grupą oficerów FSB, która publicznie oskarżyła swoich przełożonych o korupcję, morderstwa, wyłudzenia i powiązania ze zorganizowaną przestępczością. Wśród oskarżeń był także zarzut próby zorganizowania zabójstwa oligarchy Borysa Bieriezowskiego.
Litwinienko został uwięziony w styczniu 1999 roku i oskarżony o złe prowadzenie się. Z zarzutów tych został w pełni oczyszczony w październiku tego samego roku. Natychmiast został ponownie aresztowany w oparciu o szereg nowych zarzutów, ale zwolniono go po wpłaceniu kaucji.

We wrześniu 2000 roku uciekł z Rosji do Turcji. 1 października 2000 roku wylądował wraz z żoną Mariną i synem Anatolem na lotnisku Heathrow w Londynie, gdzie poprosił o azyl polityczny. Brytyjskie obywatelstwo otrzymał w październiku 2006 roku.
Podczas pobytu w Londynie Litwinienko był aktywny w kręgu politycznej emigracji. Szczególnie bliskie relacje nawiązał z Borysem Bieriezowskim.

Aleksander Litwinienko jest autorem dwóch książek. Jedna z nich - Wysadzić Rosję (2002) zainspirowała powstanie wielokrotnie nagradzanego filmu Niekrasowa Disbelief (2004). Autor utrzymuje, że za zamachami terrorystycznymi na budynki mieszkalne w Moskwie we wrześniu 1999 roku stało FSB, a jej celem było doprowadzenie do wojny w Czeczenii i pomoc Władimirowi Putinowi w wygraniu wyborów prezydenckich.
Gang z Łubianki (2003) jest autobiografią, która dokumentuje korupcję w FSB. Obie książki są zakazane w Rosji.

Reżyser o filmie:

„Kiedy na początku swojej pracy twórczej spotkałem Andrieja Tarkowskiego, który był na końcu swojej drogi, myślałem, że chcę być taki jak on: bezkompromisowy artysta, zdeterminowany, by przekazywać swoją wyjątkowo osobistą wizję, niezależnie od dominującej ideologii kolektywistycznej „ludzi sowieckich”, którzy oskarżali go o elitaryzm i arogancję. Tarkowski nie był arogancki, ale było dla niego w porządku bycie elitarnym, jeśli miało to oznaczać bycie w opozycji do  totalitarnego systemu.

Tarkowski nie doczekał widoku rzesz sowieckich ludzi głosujących na Jelcyna, który próbował zdelegalizować partię komunistyczną. Teraz, po 15 latach kapitalizmu, Rosja ponownie stała się krajem bogatych i biednych, bojarów oraz „zdegradowanych i cierpiących”, krajem opisywanym przez Dostojewskiego i Czechowa, krajem jakim była przed rewolucją 1917 roku. W tej Rosji nie jest już dobrze być w elicie.
Nie jest dobrze być czysto apolitycznym artystą, ponieważ jest to jakby przymykanie oczu na przestępstwa, odwracanie wzroku, które nieustannie w historii przywodziło różne formy faszyzmu do zwycięstwa. Przymykanie oczu na sprawę Litwinienki oznacza dla mnie tchórzostwo. Co masz zrobić, kiedy zabijają ci kolegę? Musisz dowiedzieć się, kto to zrobił i pójść za nim.
Myślę, że Tarkowski robiłby dziś filmy antyfaszystowskie. . Coś dalekiego od czystej sztuki, którą jego, zadowoleni z siebie epigoni, próbują tworzyć”.

Andriej Niekrasow (ur. w 1958r. w rodzinie naukowców) studiował w Państwowej Szkole Teatralno-Filmowej w rodzinnym Petersburgu. Następnie ukończył lingwistykę i filozofię na Uniwersytecie w Paryżu, gdzie otrzymał tytuł magistra. W 1985 roku asystował Andriejowi Tarkowskiemu przy zdjęciach i montażu jego ostatniego filmu Ofiarowanie. Następnie Niekrasow studiował reżyserię w szkole filmowej w Bristolu (RFT).

Niekrasow zrealizował szereg międzynarodowych koprodukcji dokumentalnych i autorskich programów telewizyjnych (A Russia of One's Own, Pasternak, The Prodigal Son, Children’s Stories: Chechnya, itd.).
Jego pierwszy film krótkometrażowy Springing Lenin (1993) zdobył nagrodę na festiwalu filmowym w Cannes w 1993 roku (sekcja „Tydzień Krytyki”), a w 1997 roku jego pełnometrażowy debiut Love is as Strong as Death otrzymał nagrodę FIPRESCI podczas festiwalu w Mannheim. Drugi film Niekrasowa, Lubov and other Nightmares (2001), był prezentowany w dwóch sekcjach w trakcie festiwalu filmowego w Sundance w 2002 roku i zdobył uznanie na wielu festiwalach na całym świecie (m.in. w Berlinie).
W 2004 roku Niekrasow ukończył swój słynny pełnometrażowy dokument Disbelief, który zdobył wiele nagród na różnych międzynarodowych festiwalach i był wiele razy pokazywany przez stacje telewizyjne m.in. w Stanach Zjednoczonych i Kanadzie.

Bunt. Sprawa Litwinienki - film, który zawiera sceny zbierane przez wiele lat, został ukończony tuż przez festiwalem w Cannes w 2007 roku i w ostatniej chwili zgłoszony do oficjalnej selekcji.

Andriej Niekrasow jest także dramatopisarzem i reżyserem teatralnym. Lista produkcji teatralnych jego własnych sztuk obejmuje: Koenigsberg (w którym główny bohater był inspirowany postacią Aleksandra Litwinienki) wystawiony w Volksbuehne Theatre w Berlinie (2003) oraz Der Spieler (The Gambler) wystawiony w Euro Theatre Central w Bonn (1999-2002).
Jego książka The Next Revolution została wydana w Kijowie (2006) przez wydawnictwo Chas.

Bunt. Sprawa Litwinienki, reżysera Andriej Niekrasow
Premiera  31 sierpnia
Pokażcie to światu - przedpremierowy pokaz zwiastunu filmu Bunt. Sprawa Litwinienki, na dużym ekranie.
6 sierpnia, godz. 21.00 - dziedziniec Uniwersytetu Warszawskiego, Krakowskie Przedmieście, Warszawa

I.J/Best Film