Biografia jednej z największych dam jazzu - Elli Fitzgerald, pióra Stuarta Nicholsona, ukaże się na rynku 9 września. Wydawnictwo było nominowane do tytułu Najlepszej Książki Roku magazynu  "The New York Times". Wstęp do polskiego wydania napisał Marek Niedźwiecki.  

Życie Elli Fitzgerald, jednej z największych wokalistek jazzowych XX wieku, można by nazwać spełnionym American dream. W ciągu dwóch lat od debiutu stała się gwiazdą, której nagrania osiągały milionowe nakłady. W latach 50. współpracowała z największymi artystami, m.in. z Louisem Armstrongiem, Frankiem Sinatrą i Natem King Cole`em. Za jej niezwykłym sukcesem stoi niesłychana determinacja czarnej dziewczyny, która, by wspiąć się na muzyczne szczyty, musiała walczyć z biedą, uprzedzeniami rasowymi i przeciwnościami losu. Stuart Nicholson korzysta z nieznanych wcześniej źródeł i rozmawia z ludźmi, z którymi Ella Fitzgerald tworzyła niezapomniane piosenki. Wnikliwa biografia jest najpełniejszym dotychczas portretem Pierwszej Damy Jazzu.

Stuart Nicholson to angielski krytyk jazzowy, autor kilku książek o jazzie, m.in. „Jazz-Rock. A history of Jazz”, a także biografii Billie Holiday „Wishing on the Moon”, nominowanej, podobnie jak biografia Elli Fitzgerald, do tytułu Najlepszej Książki Roku przez "The New York Times". Nicholson redaguje kolumnę poświęconą muzyce jazzowej w "The Observer" oraz współpracuje z BBC Music Magazine.

Fragment książki

Rozdział 2

1931–35

Zawsze wiedziała, że pewnego dnia będzie kimś,
ponieważ ciągle powtarzała: „Chcę coś zdziałać,
chcę coś z siebie zrobić”. I zrobiła.
Charles Gulliver

Szkolne zapiski dotyczące Elli potwierdzają, że była wzorową uczennicą. Była bystra i miała chłonną pamięć. Jej edukacja została przerwana przez chorobę w ostatnich latach uczęszczania do Szkoły średniej imienia B. Franklina. Od czasu do czasu w sąsiedztwie rozbrzmiewała żywa muzyka i – wedle Annette Miller – Ella nie stroniła od wagarów. W latach późniejszych sama wspomina, jak oczarowała ją Dolly Dawn z orkiestrą George’a Halla, a jej urzekająca prezencja sceniczna wywarła niezatarte wrażenie na nastolatce i jej przyjaciółkach, gdy orkiestra pojawiła się w Yonkers. Josephine Attanasio wspomina ich występy w Zbrojowni na North Broadway i w Columbus Hall na Waverly jako wielkie lokalne wydarzenia. W tym czasie Ella widziała siebie w przyszłości jako tancerkę. Słuchała płyt i radia, umiała naśladować swoich ulubieńców: Boswell Sisters, Louisa Armstronga i Binga Crosby’ego i mogła śpiewać z pamięci wiele popularnych przebojów dnia. Przychodziło jej to łatwo. Ale sercem lgnęła do tańca. „W istocie nie śpiewała wówczas tak wiele – mówił Charles Gulliver – ale uwielbiała tańczyć. Był z niej kawał tancerki, o tak! Była świetną tancerką!”.
Charles i Ella, gdy podrośli, wymykali się do Savoy Ballroom w Harlemie, by podpatrzyć najnowsze kroki. „Chadzaliśmy do jednej z sal tanecznych Nowego Jorku, miejsca zwanego Savoy – mówił Gulliver. – Uczyliśmy się wszystkich najświeższych tańców. Czasami szliśmy razem. Jechaliśmy tramwajem do stacji kolei podziemnej i podziemną do Nowego Jorku. Wysiadaliśmy na Sto Dwudziestej Piątej Ulicy i można było iść wszędzie, do tych wszystkich klubów i Savoyu. Po powrocie uczyłem kroków wszystkie dzieciaki. Byłem jak nauczyciel tańca. Pokazywałem wszystkim układy taneczne do „Shuffle Off to Buffalo”, „Lindy Hop”, „Truckin” i innych, jakie wówczas były w modzie. Później Ella i ja wychodziliśmy na ulicę, ćwicząc kroki, a ludzie przystawali i przyglądali się”.
Gdy mieli po piętnaście lat, zaczęli zarabiać tańcem w klubach w okolicy Yonkers. „Nauczyłem Ellę bardzo popularnego wówczas tańca, to było »Susie Q«. Z tego »Susie Q« zrobiliśmy program na jednowieczorówki, tańczyliśmy i płacono nam za to w małych klubach. Różne organizacje dawały tańce w sobotnie wieczory, płaciło się dolara lub 75 centów za wejście, i była zabawa. Zawsze mieli kogoś, kto umiał śpiewać, kogoś, kto mógł tańczyć, kogoś, kto grał na instrumencie, lub komika. My tańczyliśmy i tak zarabialiśmy trochę grosza”.

Stuart Nicholson
Ella Fitzgerald
(Ella Fitzgerald. A Biography of the First Lady of Jazz)
Przełożył z angielskiego Andrzej Schmidt, wydanie II (wydanie I 1995), seria Divy
Wstęp Marek Niedźwiecki
Wydawnictwo Prószyński i S-ka

Prószyński i S-ka/I.J.