Świeży (okładka  twarda)

Naprawdę dobra książka. Polecam

„Świeży” Nico Walkera to historia o wiecznie naćpanym młody chłopaku, który nie ma pomysłu na swoje (wątpliwej jakości, nawet dla niego samego) życie. Decyduje się zaciągnąć do wojska, gdzie odbywa solidne szkolenie z zakresu pierwszej pomocy, po czym zostaje wysłany na misję do Iraku. Trudne losy żołnierskiej niedoli (chwilami hardcore!) umilają mu jedynie rzadkie telefony do Emily. W końcu misja dobiega końca, bohater wraca na stare śmieci i...ma dokładnie ten sam problem - nie ma pomysłu na siebie. Z braku laku zaczyna kraść i napadać na banki, a to nie wróży nic dobrego... • „Świeży” to historia inne niż wszystkie. Inaczej napisana (język jest okrutnie wulgarny, zdania są krótkie i naładowane emocjami), z innymi bohaterami (czytając miałam wrażenie, że są z innej planety) i bardzo ponurym oraz przykrym obrazie rzeczywistości. Książkę skończyłam szybko, jednak przemyślenie jej treści zajęło mi długie godziny! Lubicie wymagające lektury? Ta książka jest dla Was! Ona wręcz zmusza do przestawienia myślenia na zupełnie inne tory! To co dla nas jest szokujące, ohydne i ordynarne - tam jest codziennością. Najlepsze (a może najgorsze) jest to, że Nico Walker w „Świeżym” spisał SWOJE doświadczenia i wspomnienia. Autor odsiaduje teraz swój wyrok w więzieniu - historia, którą napisał jest to bólu ociekająca emocjami, a piekło wojny i uzależnienia, o którym wspomina jest niewyobrażalne! Chwilami miałam wrażenie, że bohater pęknie z nadmiaru złych emocji, zastanawiałam się jak jeden człowiek jest w stanie udźwignąć tyle złości. • Polecam! Zdaję sobie doskonale sprawę, że książka nie przypadnie do gustu wszystkim z uwagi na formę. Jednak warto poświecić jej czas, bo wnioski, które można z niej wyciągnąć są bardzo, bardzo głębokie.

To, że ta książka potrafi wzbudzić kontrowersje i wywołać skrajne emocje widać było w okolicach premiery.⁣ Większość oburzył wulgarny język i seksistowskie podejście do kobiet.⁣ Oburzenie poniekąd słuszne, jednak czy kierowane pod dobrym adresem?⁣ Nie wyobrażam sobie tej historii napisanej uładzonym językiem ubranym w metafory, którymi będziemy się delektować. Nie spodziewałam się też żadnych ważnych przemyśleń kierowanych do czytelnika, którym miałabym przytakiwać i myśleć sobie, że oto kolejny zbłąkany, który zszedł z drogi zła i zmienił swoje życie.⁣ ⁣ Ta historia, choć nie jest autobiografią, to wiele z niej ma. Nico Walker pisze o młodym człowieku, który zrujnował swoje życie wpadając w nałóg i podejmując decyzje pod wpływem chwili. Jest odzwierciedleniem jego samego i odnoszę wrażenie, że dotyczy to nie tylko opisów sytuacji, ale i zachowania oraz sposobu myślenia. Ale właśnie dzięki temu, że Nico nie silił się na ugrzecznienie tego tekstu jest on taki prawdziwy.⁣ ⁣ Mamy tu do czynienia z chłopakiem, który już w college'u wpada w ramiona nałogu, a dziewczyna z którą się wiąże ma podobne upodobania. Kiedy Emily wyjeżdża on rzuca naukę i wstępuje do wojska. Wojna w Iraku to piekło. Niebezpieczne misje i wszechobecna śmierć, o którą sam się ociera, to kolejne elementy, które pogłębiają jego nałóg, a towarzystwo w jakim przebywa umacnia jego seksistowskie podejście do kobiet.⁣ Gdy wraca do domu nie potrafi sobie poradzić z rzeczywistością, nie może liczyć też na żadną pomoc. Jest tak bezradny, że podejmuje jedną głupią decyzję za drugą. W którymś momencie zabrnął w to już tak daleko, że nie widzi już innej drogi. Staje się degeneratem i przestępcą. Napada na banki, bo tylko tak może zdobyć pieniądze na heroinę, dzięki której wszystko mu jedno.⁣ To książka, która nie zachwyca ani piękną historią, ani językiem. To książka, której się nie lubi, a główny bohater nie wzbudza ani sympatii, ani współczucia. Ale dla mnie ta książka nie jest po to, aby lubić czy współczuć. Ona ma nam opowiedzieć prawdziwą historię. Historię ludzi z rynsztoka. A ten rynsztok będzie bluzgał, ubliżał, poniewierał. Dla rynsztoka nie ma świętości. Nic dla niego się nie liczy. Tylko tu i teraz. Brutalnie? Tak! Ale dzięki temu prawdziwie. Ładniej nie będzie. Ja nie powieszę na niej psów. Bo dlaczego mam zakłamywać rzeczywistość i mówić, że coś pachnie, gdy tak naprawdę śmierdzi? Nie podoba mi się postawa bohatera, ani język, którym mówi. Jednak uwierzyłam tej historii i zobaczyłam w niej, jak to jest znaleźć się na dnie.

Ostatnio miałam okazję zapoznać się z książką zatytułowaną "Świeży". Książką dość nietypową, ponieważ jej autor, Nico Walker, napisał ją w więzieniu. Jest to były żołnierz armii amerykańskiej, który służył w Iraku, a który po powrocie z misji uzależnił się od narkotyków i trafił za kraty. I choć sam Walker twierdzi, że jego dzieło jest absolutną fikcją, to miałam wrażenie (i z pewnością każdy czytelnik je ma), że jest to swego rodzaju autobiografia autora. Bohater książki to młody chłopak, który kompletnie nie ma pomysłu na swoje życie. Non stop ćpa i chyba jedynym, co trzyma go przy życiu, jest dziewczyna Emily. Pewnego dnia chłopak zaciąga się do wojska, skąd po szkoleniu zostaje wysłany na misję do Iraku. Łatwo tam nie ma, ale i to doświadczenie nie pomaga mu odnaleźć siebie. Po powrocie do domu, ciągle zrezygnowany i bez żadnej koncepcji na przyszłość, nasz bohater zaczyna kraść na potęgę i napadać na banki. Powiedzcie sami... chyba gorzej już być nie może? Od razu Was uprzedzę, że książka jest trudna, bardzo wulgarna, mroczna i ponura. Ta mega specyficzna lektura wzbudza naprawdę wiele emocji. I myślę, że podzieli czytelników na tych, których wciągnie bez reszty i pozostawi całkowicie rozwalonych emocjonalnie, oraz na tych, którzy od razu stwierdzą, że to kompletnie nie ich bajka i odłożą lekturę na półkę. Ja zdecydowanie zaliczam się do tego pierwszego grona. I choć historia jest smutna, szokująca, brutalna, ordynarna i ogólnie całkiem inna niż wszystkie, z którymi do tej pory miałam do czynienia, to jednak jest prawdziwa do bólu i skłaniająca do głębokich przemyśleń. Dlatego uważam, że warto po nią sięgnąć. Mnie położyła na łopatki i długo nie mogłam się pozbierać. Polecam!

Wulgarna? Zgadzam się. Szowinistyczna do bólu? Z pewnością. Surowa i pełna przemocy? Tak! Świeża? Niekoniecznie. Zacznę może od tego, że ciężko nazwać to twórczością, bo według mnie autor stworzył gotowy produkt, który spełnia swoje zadanie - ważny temat braku pomysłu na życie łączy z koszmarem wielu amerykańskich mężczyzn wracających z wojny. Niewygodny temat ubrany jest tu w odpowiednią narrację, której tempo nadają minimalistyczne, wyrzucane w stronę czytelnika zdania okraszone (do przesady) wulgaryzmami. Nie mam nic przeciwko nim w książkach, nie oczekiwałam przecież od bohatera kwiecistych, poetyckich wypowiedzi. Stylistyka pasuje do młodego mężczyzny, który na narkotycznym widzie dobija wielokrotnie dna i wszystkie swoje działania sprowadza do przemocy. Gdzieś pomiędzy upchnięta jest jeszcze relacja miłosna, której daleko do normalności. Czytałam więc „Świeżego” technicznie szybko (w tym miejscu ogromne ukłony dla pracy tłumacza, bo z pewnością nie był to miód na serce) i z przyjemnością, ale nie znalazłam w lekturze punktu zaczepienia. Chociaż miałam okazję spojrzeć w głąb człowieka, który otwiera kawałek swojej duszy, to nic tam nie znalazłam. To skrojona na miarę historia, której niestety nie kupuję. I narkotyczne, „nawinięte” wizje Jakuba Żulczyka trafiają do mnie bardziej, podobnie jak mroczne dusze odkrywane przez Łukasza Orbitowskiego (blurby obu panów na okładce). Ciężko jednoznacznie ocenić „Świeżego”, bo na różnych poziomach ta książka dostałaby ode mnie różne oceny. Ale ogólny obraz jest nieco rozczarowujący.