Niedokończone opowieści Śródziemia i Numenoru (okładka  twarda, 04.2019)

Świetna

Ok

J.R.R Tolkiena znają dziś wszyscy, wspólnie z Aragornem, Frodem, Samem, Gandalfem i innymi bohaterami wyruszaliśmy w wyprawy, których celem była walka o zapewnienie Śródziemiu spokoju i pozbycie się pierścienia Saurona. Złapałam też w dłonie „Hobbita” i wspólnie z Bilbo Bagginsem zaczytywałam się w historię Thorina Dębowej Tarczy, kibicując, aby historia skończyła się dobrze, z wiadomym skutkiem. No i oczywiście był Smaug, Ci z Was, którzy czytają mnie od jakiegoś czasu wiedzą, że kocham smoki i cieszę się na każde spotkanie z nimi, czy to w literaturze, czy w kinematografii. Przyszedł czas na książkę „Niedokończone opowieści Śródziemia i Numenoru”, która ukazała się dzięki Wydawnictwu Zysk i S-ka, a ja miałam możliwość jej przeczytania i zrecenzowania specjalnie dla Was. „Człowiek bowiem, który ucieka przed własnym strachem, zwykle odwlecze jedynie najgorsze i nic nadto”. Tytuł książki mówi wszystko, mamy tutaj zbiór opowieści przede wszystkim Pierwszej, Drugiej i Trzeciej Ery Śródziemia. Historie przedstawia syn autora Christopher, który przypuszczalnie wybrał utwory, które były najbliższe ukończeniu i najprawdopodobniej najbardziej zainteresowałyby miłośników Śródziemia. Poszczególne utwory zostały zaprezentowane z wstępem od syna autora, który wyjaśnia nurtujące kwestie, które mógłby wzbudzić wiele wątpliwości miłośnikom Tolkienowego uniwersum, polski wydawca także zostawił swoje wyjaśnienia. To pewnego rodzaju hołd, który stworzył syn dla ojca i zapalonych czytelników jego historii. Mamy tutaj tak ze przypisy, wstawki redakcyjne, a na końcu publikacji oprócz przypisów końcowych, autor zaopatrzył książkę w obszerny spis imion oraz nazw własnych, co bardzo ułatwia odświeżenie i wyjaśnienie wątpliwości, gdyby się jakieś pojawiły. Narracja opowieści była bardzo ujmująca, pełna napięcia i dobrze napisana. Notatki i dodatki zdecydowanie pomogły mi w pełni zrozumieć treść przedstawionych utworów, a Take poszerzyć wiedzę o Śródziemiu. Pomyślałam, że Christopher Tolkien podjął trafną decyzję dotyczącą umieszczenia wszystkich opowieści i esejów w porządku chronologicznym, pierwsze trzy części pokrywają się z osią czasu, dzieląc się na trzy wieki świata. Czwarta część była zbiorem krótkich esejów dotyczących Drúedainach, Istarich i Palantírirach. Czytanie „Niedokończonych opowieści Śródziemia i Numenoru” sprawiło, że stałam się jeszcze bardziej ciekawa Śródziemia i tego, co leżało poza nim, Pierwsza Era jest dla mnie bardzo interesująca, jakby odkrywała przede mną zupełnie nieznane szlaki. W Drugiej Erze bardzo spodobała mi się „Historia Galandrieli Celeborna oraz Amrotha, władcy Lorien”, jako dodatki do tej części autor zamieścił informacje na temat pochodzenia leśnych elfów i języka, którym się posługiwały. Dowiadujemy się co nieco o Sindarskich książętach elfó1), granicach Lorien, porcie w Lond Daer, a także znaczeniu imion Galandrieli i Celeborna. Pierwsza Era ma tylko dwie historie, z których pierwsza jest zdecydowanie „niedokończona”. Chodzi o Tuora, przyjaciela Elfów i upadku Gondolinu, ukrytego królestwa elfów. Ta opowieść została przedstawiona w „Silmarillionie” dość krótko, w tej publikacji została poszerzona, ale niedokończona. Kończy się w momencie, zanim Tuor dotarł do Gondolinu, Christopher Tolkien, redaktor tej książki dostarcza tylko to, co napisał jego ojciec i dodaje przypisy. Książkę polecam to każdemu, kto zna i ceni „Władce pierścieni” i inne dzieła Tolkiena, jest to doskonałe dopełnienie pod względem lepszego zrozumienia świata wykreowanego przez autora. Prawie każda niepewność, czy niedopowiedzenie, nad którymi się zastanawiali czytelnicy, została wyjaśniona zarówno w tej książce, jak i w innych dziełach. O Tolkienie można powiedzieć, że był perfekcjonistą, i myślę, że w swojej twórczej pracy, wizji kreacji historii i świata nie pozostawiłby tak wiele niedopowiedzeń. Christopher Tolkien powinien zostać doceniony za swoją ostrożność, obfitość notatek i szacunek dla pracy ojca oraz wpływ, jaki wywarł na świat literatury.

Znacie to uczucie, gdy mimo iż nie raz zapoznaliście z treścią jednej z waszych ulubionych książek, nadal odczuwacie niedosyt? Mam tak za każdym razem, gdy sięgam po twórczość Tolkiena i zapewniam was, że moje wydanie "Władcy Pierścieni" zostało już przeczytane tyle razy, że dziwię się w ogóle, że nadal jest w jednym kawałku. Nie potraficie sobie nawet wyobrazić, jak wielka była moja radość, gdy dowiedziałam się, że ta książka miała ukazać się w Polsce, która w dodatku pogłębiła się przynajmniej trzykrotnie, gdy wreszcie znalazła się w moich rękach. J.R.R. Tolkien, to autor, do którego pałam nie małą sympatią, a to dlatego, że wydał wiele książek, do których mogłabym wracać i wracać - mówię tu rzecz jasna o "Władcy Pierścieni" i "Hobbicie", które to bodajże znacząco przyczyniły się do rozwoju jego kariery. Jak jednak wiemy, nic nie trwa wiecznie, a życie ludzkie ma gwarancję przez określony okres czasu. Tak samo było i w tym wypadku i ku rozpaczy fanów, umarł w 1973 roku pozostawiając wiele niedokończonych opowieści będących zarówno nawiązaniem do jego wcześniejszych publikacji jak i zupełnie nowych historii. Z tego co się orientuję, dotychczas opublikowane zostało 17 niedokończonych zbiorów jego prac z różnymi dopiskami od jego syna. Dlaczego wspominam o tym, czego nie udało mu się dokończyć? Ponieważ ostatnio miałam okazję zapoznać się z jedną z 17 niedokończonych ksiąg jego autorstwa, a właściwie to dwoma, bo już wcześniej wspominałam o jego publikacji, jednak ten post poświęcę "Niedokończonym Opowieścią Śródziemia i Numenoru", czyli książce, która niedawno ukazała się nakładem Wydawnictwa Zysk i S-ka. Opowieści mają to do siebie, że nie musimy ich czytać w kolejności chronologicznej, tak naprawdę nie musimy nawet znać głównej fabuły - jednak osobiście polecałabym zapoznać się z podstawowymi seriami tego autora, żeby móc czerpać z tych historii więcej magii - a i tak istnieje olbrzymie prawdopodobieństwo, że zatracimy się w nich bez reszty. U mnie tak było i z każdą kolejną opowieścią pragnęłam wrócić do "Władcy Pierścieni" i zapoznać się z jego fabułą od nowa. Na samym początku zastanawiałam się, czy dopiski syna autora - Christophera Tolkiena - odbiorą moc słowom J.R.R. Tolkiena, jednak tak samo jak nie dostrzegłam tego w "Opowieściach z niebezpiecznego królestwa" tak samo i w tym wypadku całość tworzyła zgraną całość i sama nie mogłabym wyobrazić tego sobie lepiej. No dobra, mogłabym, tyle że jako już dokończone, odrębne historie składające się w wspaniałe, kompletne książki. Od razu widać, że mimo iż opowiadania te nie podległy korekcie autora, - ogólnie z tego co pisał jego syn, on sam raczej nie zdecydowałby się ich wydać przed ostatecznymi poprawkami - nadal są wprost rewelacyjne i dosłownie na każdej stronie nie można odpędzić się od magii tolkienowskiego świata. Bo właśnie tak powinno być.

Gdy po dość długim czasie udało mi się uporać z tę niemal sześćset stronicową księgą, okazało się, że przeczytałam ją tylko po to, by w niedalekiej przyszłości zrobić to ponownie. Dlaczego? A to dlatego, że absolutnie nie byłam gotowe na lekturę tego zbioru opowiadań i niestety z przykrością muszę stwierdzić, że wciąż nie jestem. Co mnie skusiło, żeby sięgnąć po tę księgę? A no to, że spodobał mi się Władca Pierścieni. Niestety zasugerowałam się tutaj tylko ekranizacją dzieła J.R.R. Tolkiena, nie czytając wcześniej jego powieści. Jak się szybko okazało, nie było dobrym pomysłem. Osobiście absolutnie nie polecam zaczynać przygody z twórczością autora od tej właśnie książki. „Niedokończone opowieści Śródziemia i Númenoru” są bowiem kontynuacją poprzednich opowieści, trochę takim dopełnieniem rozpoczętych wcześniej wątków.opowieści, a nie czytając ich, będzie bardzo trudno wszystko należycie zrozumieć. Ja miałam niemałe problemy z tym, żeby się odnaleźć w świecie autora. Są oczywiście przypisy, opisy, które znacznie to ułatwiają, ale jak dla mnie były koszmarnie nudne i przebrnięcie przez nie okazało się nie lada wyzwaniem. Jeżeli chodzi o same opowiadania, to z nimi bywało różnie, były te niesamowicie wciągające, oraz takie, które nie wywarły zbyt wielu emocji. Świat opisany przez Tolkiena jest barwny, malowniczy i oczywiście mocno fantastyczny. Naprawdę łatwo się w nim zatopić. Bohaterów jest tak wielu, jak można było się spodziewać po tak obszernym zbiorze opowiadań. Jeżeli chodzi o akcję w opowiadaniach, to nie można powiedzieć, że była porywająca. Należy pamiętać, że ten zbiór opowiadań jest tylko dopełnieniem niesamowitych historii opisanych w powieściach autora, więc próżno tu szukać nowych wątków. "Los zawsze zostawia szczeliny pomiędzy swymi wyrokami, a mury gmachu przeznaczenia mają liczne wyłomy..." Jeżeli miałabym wskazać opowiadanie, które zrobiło na mnie największe wrażenie, to najciekawszym okazało się „Pogoń za pierścieniem (IV) Część trzecia, Trzecia Era”, zapewne dlatego, że nawiązuje ono do obejrzanego wcześniej przeze mnie filmu. Z przyjemnością poznałam historię Pierścienia widzianą z innej perspektywy. Z pewnością wrócę do tego zbioru, ale najpierw czeka mnie wyprawa w świat pełen magi i Czarodziejów, baśniowych stworów i koszmarnych potworów stworzony przez J.R.R. Tolkiena i spisany na kartach jego powieści. Bez tego lektura „Niedokończonych opowieści” nie ma większego sensu, aczkolwiek może wzbudzić ciekawość na tyle dużą, że znacznie przyśpieszy zabranie się za powieści autora. "Niedokończone opowieści"J.R.R. Tolkiena polecam osobom uwielbiającym literackie podróże w odległe światy pełne magii i niezwykłych przygód. Największą przyjemność w lekturze tej książki odnajdą jednak osoby, które znają twórczość autora i właśnie dla nich będzie to prawdziwa gratka.

„Niedokończone opowieści” to zbiór tekstów J.R.R. Tolkiena, a zredagowanych przez jego syna Christophera, podzielonych na cztery części i ułożonych chronologicznie. Przenoszą one nas do czasów Pierwszej, Drugiej i Trzeciej Ery Śródziemia. Znajdziemy tutaj rozwinięcie wielu wątków z najsłynniejszych dzieł Tolkiena. Melkor i Ungolianta spoglądający ze szczytu Hyarmentiru na pastwiska Yavanny, Beren skradający się w wilczej postaci ku tronowi Morgotha, blask silmarila, który zapłonął nagle w mroku lasu Neldoreth i wiele innych ciekawych wątków tutaj znajdziemy. Wszystko to uzupełnione komentarzami Christophera Tolkiena, który stara się wyjaśnić pochodzenie tekstów czy to, czemu ta sama historia posiada kilka różnych wersji. 🏞 Mimo, że sporo treści w "Niedokończonych opowieściach" to tylko szkice, ich charakter jest naprawdę unikatowy. To pozycja przeznaczona nie tylko dla fanów autora, którzy zbierają wiedzę o Śródziemiu, ale też dla wszystkich fanów literatury fantasy. 🏞 To co mi się najbardziej podoba, to budowa całego świata tolkienowskiego. Tolkien stworzył go od podstaw i tchnął w niego życie. To nie tylko rasy, konkretne ziemie, a język, całe systemy wierzeń, historia i genealogia, oraz wiele innych rzeczy, które są lustrzanym odbiciem naszej rzeczywistości. To przede wszystkim ogrom pracy. Jednak efekt jest tego wart. Jeśli znacie takie dzieła jak „Sillarillion” czy „Dzieci Hurina” nie wspominając już o "Władcy Pierścieni" czy "Hobbicie", to obowiązkowo powinniście sięgnąć po „Niedokończone opowieści. Poza tym książka został pięknie wydana co pozwoli ją eksponować w widocznym miejscu w swojej biblioteczce.

„Niedokończone opowieści”, Tolkien od zawsze tworzył fantastykę, która potrafiła mnie porwać, sprawić, że się z chęcią w nie zagłębiałem, chcąc żyć tym światem, poznać go w każdym calu, całą historię, jaką przed nami skrywa. Tym jest właśnie Śródziemie, kraina, która ocieka fantastyką, magią, postaciami, które chce się poznawać. „Niedokończone opowieści” to zbiór krótkich opowieści z dobrze nam znanym światem wykreowanym przez Tolkiena. Jego syn, to osoba, która się przyczyniła do tego, że możemy to czytać, zebrał wszystko w całość, uporządkował, jak tylko mógł, a przed każdą umieścił swojego małego rodzaju notkę. Która nam mówi, co w niej możemy znaleźć, o czym opowiada czy nawet kiedy powstała. Taki rodzaj przedstawienia wszystkiego mile mnie zaskoczył. Były tutaj historię już ze znanymi nam postaciami, chociażby Gandalfem czy też opowieści zupełnie inne, które swoją akcją zaskarbiły sobie miejsce w moim czytelniczym sercu. Zawsze ogromnie mile mi się coś takiego czyta, a grubaśna zawartość tylko coraz bardziej mnie zachęcałaby po każdej przeczytanej przygodzie, poznać kolejną. Co tam mogło się jeszcze przede mną kryć?! To pytanie przy tej książce zawsze mi towarzyszyło. Do reszty potrafiła przy tym pochłonąć, oczarować, dać na chwile znów zatopić się w znanym świecie, było to coś, co mi samemu było potrzeba, przeczytać coś tak dobrego, poznać cos jeszcze nowego o Śródziemiu kończąc ostatnia opowieść z uśmiechem na twarzy. Wiedziałem, że to, co za sobą miałem było warte mojej czytelniczej uwagi!

Tolkien to nazwisko które każdy z nas chociaż raz słyszał, wlaśnie dzięki temu pisarzowi mamy tak słynne książki i ich ekranizacje jak „Władcy pierścienia” oraz „Hobbit”, które swoją wizją i pomysłem sprawiły, że pokochały ich miliony odbiorców. Także sam świat Śródziemia, to miejsca bogate w historię, legendy i powieści, które nie zawsze mogło się umieścić w danej książce, sprawiając w ten sposób, że do rąk własnych dostajemy zbiór krótkich opowiadań. Zebranych już przez samego syna Tolkiena, opisanych krótkim komentarzem do każdej powieści, byśmy i my sami łatwiej się odnaleźli w tym, co jest tam napisane, do czego się to odnosi. „Niedokończone opowieści” zaskakują swoim rozmiarem, tym jak wielka jest zawartość tej książki i jak wiele z niej można wynieść. Porusza wiele ciekawych wątków, nawet sam Gandalf i jego śmieszne historie się potrafią tutaj znaleźć. Coś przemiłego, a zarazem odkrywczego dane jest nam przeczytać, gdy w swoje ręce można dostać tego grubaska. Przeze mnie samą, objętość lektury, ostała pozytywnie odebrana, kocham świat, jaki stworzył Tolkien, a każda historia w nim zawarta jest jednym słowem magiczną przygodą, a pióro samego autora potrafi wciągnąć w ten świat, pragnie się być nieoderwaną częścią całej przygody, przeżyć to samemu, zobaczyć na własne oczy. Zawsze dlatego też się cieszę, gdy mogę spędzić przy zbiorach Tolkiena trochę czasu, jest to fantastyka, która darzę wielkim sentymentem.

Lektura Niedokończonych opowieści sprawiła mi sporą frajdę i nie żałuję, że sięgnąłem po tę książkę. Jeśli chcielibyście dowiedzieć się czegoś o Istarich, Galadrieli i Celebronie, o tym jak wyglądały ostatnie dni Isildura, czy po prostu pogłębić swoją wiedzę na temat Śródziemia – nie powinniście być zawiedzeni. W innym przypadku, brak jakiejkolwiek spójności oraz informacje przeznaczone tylko i wyłącznie dla zagorzałych fanów twórczości Tolkiena (np. spis królów Numenoru) mogą wydać się Wam po prostu nieciekawe. Zapraszam do lektury dłuższej recenzji - https://fantasmarium.com/2019/04/15/niedokonczone-opowiesci-srodziemia-i-numenoru-j-r-r-tolkien-recenzja/