Kopnij piłkę ponad chmury. Reportaże z Nepalu (okładka miękka)

Nepal – niewielki kraj w Azji Południowej, wciśnięty między Chiny i Indie. Mi głównie kojarzy się z reportażami o wyprawach wysokogórskich. W końcu aż 80 procent powierzchni kraju stanowią tereny górzyste. Główny łańcuch Himalajów, z najwyższym szczytem świata, Mount Everest oraz siedmioma ośmiotysięcznikami od lat przyciąga wspinaczy i turystów. Niestety pomimo popularności, Nepal ze względu na swoje położenie jest jednym z najsłabiej zagospodarowanych urbanistycznie państw świata. Nie bez znaczenia jest również w tym przypadku problem trzęsień ziemi nawiedzających te tereny. Największe i najbardziej dotkliwsze trzęsienie ziemi w Nepalu, bo o sile aż 7,8 stopni w skali Richtera wydarzyło się 25 kwietnia 2015 roku. W jego wyniku śmierć poniosły 8964 osoby. Iwona Szelezińska od kilku lat jest pilotem wycieczek po Nepalu. Wielokrotne podróże pozwoliły jej dokładnie przyjrzeć się temu krajowi, jego mieszkańcom oraz ich problemom i codzienności. Z tych obserwacji powstało wiele publikacji w czasopismach a także ta książka. „Kopnij piłkę ponad chmury” to zbiór reportaży skupiających się na funkcjonowaniu społeczności nepalskiej. Główną rolę odgrywają w nich historie kobiet. Całość rozpoczyna opowieść byłej Kumari, czyli według wierzeń nepalskiej bogini, która wciela się w dziewicze dziewczynki. Dalej poznamy sylwetkę niezwykłej Pushpie Basnet, ratującej dzieci, które urodziły się i są wychowywane przez rodziców (głównie matki) przemywające w zakładach karnych. To dla nich stworzyła ona Butterfly Home, w którym wiele z tych maluchów odnajduje swoje miejsce. Poznamy też wspomnienia ludzi po trzęsieniu ziemi, które nawiedziło Nepal 25 kwietnia 2015 roku. Przeczytamy wstrząsająca historię kobiet, które padły ofiarą handlu ludźmi. Przeczytamy o małżeństwach, nadal często w Nepalu aranżowanych. Autorka podczas swoich podróży, rozmawia z wieloma ludźmi, dzięki tym rozmowom mamy możliwość poznać wiele przyziemnych problemów z jakimi borykają się Nepalczycy. Jest ich przecież bardzo wiele: brak bezpłatnej opieki zdrowotnej, brak prądu, bieżącej wody, brak dróg a także bardzo często braki w wykształceniu i ciężkie warunku górskie. Mam wrażenie, że książka „Kopnij piłkę ponad chmury” to niemal, tylko urywek tego, co na temat Nepalu i jego społeczności ma czytelnikowi do opowiedzenia autorka. Kto wie, może niedługo powstanie kolejna jej publikacja? Mam nadzieję, że tak będzie, ponieważ Iwona Szelezińska, pisze czytelnie, ciekawie i z wielką otwartością oraz delikatnością oddaje głos historiom opowiedzianym przez swoje bohaterki. Sam Nepal oraz ludność, która go zamieszkuje przechodzi głębokie metamorfozy, więc tematów pewnie autorce nie zabraknie. Polecam. Książka zawiera fotografie, niestety jak dla mnie zbyt mało, choć ich charakter idealnie dopełnia treść. Polecam zajrzeć również na stronę biura podróży, które prowadzi autorka – www.miejsca.net.pl

Nepal to jedno z miejsc, które stoi w rozkroku między starym i nowym światem. Są tutaj dziecięce wcielenia bogini, dzieci wychowywane z matkami w więzieniach i ofiary handlu ludźmi. Tak, takie rzeczy też dzieją się w XXI wieku. Wiem, że to w głowie się nie mieści, ale taka jest prawda. O tym między innymi mówi autorka. Nie każdy ma dar, żeby pisać reportaże. To specyficzny rodzaj literatury i łatwo można zanudzić czytelnika swoją opowieścią. Iwona Szelezińska jednak podbiła moje serce. Przeniosła mnie do niezwykłego, a jednocześnie przerażającego miejsca. Przepadłam przy tej lekturze na dobre. Jeśli chodzi o moją wiedzę na temat Nepalu, to jest ona niewielka. Oglądałam co prawda kilka programów podróżniczych o nim, ale to wciąż kropla w morzu. Lektura tej książki mi to uświadomiła. O ile pierwsza opowieść o Kumari, dziecięcych wcieleniach bogini, była dla mnie znana, słyszałam o nich wcześniej, o tyle reszta to było dla mnie coś nowego. Wstrząsnęły mną zwłaszcza historie dzieci, których matki trafiły do więzienia. Część z nich wychowuje za kratami synów czy córki, bo nie ma się kto nimi zająć. Nie byłam też w stanie spokojnie czytać o handlu ludźmi. Takie rzeczy nie powinny nigdy mieć miejsca. Iwona Szelezińska w tej publikacji pokazuje przekrój nepalskiego społeczeństwa, w którym zderzają się ze sobą skrajnie różni ludzie. Jedni z nich mają się całkiem dobrze, niczego im nie brakuje, drudzy zaś żyją w biedzie i nie są wykształceni. Lektura tej publikacji już od samego początku budzi wiele pytań. Wspomniałam już o Kumari. Tradycja czczenia bogini w dziecięcym ciele wciąż jest w Nepalu żywa. Dziewczynki są na jakiś czas odrywane od rodziny i trzymane w złotej klatce. Po wyjściu z niej często nie potrafią odnaleźć się w rzeczywistości i wrócić do życia. Mają zaległości w edukacji, trudno im nawiązać relacje z innymi ludźmi. Czy warto kontynuować taką tradycję? Jakby nie było, te dzieci nie mają dzieciństwa i są oderwane od rzeczywistości. Po zakończeniu kadencji nikt się nimi nie interesuje. Nie są już boskie, więc nie trzeba ich otaczać opieką. Polecam tę publikację nie tylko wielbicielom literatury podróżniczej, ale wszystkim dorosłym czytelnikom. Zarówno kobietom, jak i mężczyznom. Zwłaszcza politykom przydałaby się lektura pewnego rozdziału, w którym mówi się o podejściu do kobiet w ciąży, które żyją na tamtych terenach. Może dałoby im to do myślenia.

Niesamowite reportaże przenoszące nas w nieznany nam zakątek świata. Świetnie napisane, łatwo się czyta. Wciąga!

Książka, która spodoba się nie tylko miłośnikom reportażu. Autorka ma nosa do niepozornych ludzi, którzy niosą ze sobą niezwykle ciekawe historie. Pokazuje Nepal w nieoczywisty sposób, sprawiając, że czujemy się bliżej prawdy o tym egzotycznym kraju. Polecam z całego serca.

Pochłonęłam tę książkę dosłownie w jeden dzień. Bardzo wciągająca, prawdziwa i emocjonalna. Autorka obrazuje nam o kraj znajdujący się pomiędzy Indiami a Chinami, społeczeństwo, kobiety, które muszą mierzyć się z niesamowitymi kłodami, trudnościami..Warto przeczytać. Polecam

Autorka porusza bardzo trudny temat, ale opowiada go w bardzo ciekawy i uczciwy sposob. Spokojnie moga czytać te książkę laicy, ktorzy nie znaja tej kultury, bo autorka dobrze wprowadza czytelnika w ten swiat. Kazda historia w jakis sposob tragiczna, ale przedstawiona bez specjalnego dramatyzmu, dlatego bardzo dobrze sie ja czyta.

Widać, że Iwona Szelezińska dobrze zna Nepal i społeczeństwo zamieszkujące ten kraj. Jej debiutancka książka ma szansę się wybić a ja mam nadzieję, że jej w tym pomożecie. „Kopnij piłkę ponad chmury” to interesujący zbiór reportaży o kraju wciśniętym pomiędzy Indie a Chiny. Chcielibyście wiedzieć, kim jest Kumari i jakie obowiązki na niej spoczywają? Ja co prawda już o tym słyszałam, ale jakoś nikt wcześniej nie sprawił, żebym zaczęła zastanawiać się nad problemami jej dnia codziennego. Autorka pozwoliła mi otworzyć oczy na wyzwania, z jakimi musi się ona zmierzyć po zakończeniu swojej kadencji. Poza tym w książce przeczytamy również o analfabetyzmie, izolacji, potrzebie miłości i takiej wewnętrznej dzikości. Szczerze mówiąc, myślę że to świetny pomysł na kolejną książkę, ponieważ te kilkanaście stron już teraz wzbudza wiele pytań: Czy to odbieranie dzieciństwa, czy jednak tradycja, którą warto kontynuować? Jak powinni postępować rodzice oraz władze kraju? Jak poradzić sobie z konsekwencjami płynącymi z tych wszystkich lat posługi? Ta książka to nie tylko cały zbiór problemów, z jakimi muszą mierzyć się mieszkańcy Nepalu, ale także przekrój tamtejszego społeczeństwa. Poznajemy zarówno bohaterów, dla których każdy dzień jest drogą do piekła, jak i dojrzałe kobiety, od których nikt się siły nie spodziewał. Jaką trzeba mieć wolę walki, aby codziennie pomagać nie tylko sobie, ale przede wszystkim innym? Jaką trzeba mieć wewnętrzną motywację, aby się nie poddawać w trudnych chwilach zwątpienia? Superbohaterki. To także o nich są te historie. Iwona Szelezińska zgromadziła mnóstwo informacji, wzbudzających w czytelniku dreszcze. Autorka gra na naszych emocjach. Sami powiedzcie, jak obojętnie przejść obok więziennych dzieci czy nieletnich prostytutek? Tak naprawdę poruszyła ona tematy, o których w telewizji nie usłyszymy. Kto z nas bowiem słyszał, że po trzęsieniu ziemi w Nepalu istniało ryzyko trafienia w ręce handlarzy żywym towarem? Takie tematy są potrzebne. Niby dotyczą drugiego końca świata, ale i tak trzeba je poruszać. Nie można przechodzić obok nich obojętnie. Sytuacja tamtejszych kobiet jest w dużej mierze tragiczna. Dzieci także nie mają tam łatwo. Prostytucja, bezrobocie, samotność, aranżacja małżeństw, bezpłodność, poczucie bezpieczeństwa, rytuały niemowlaków. O tym wszystkim przeczytacie w tej pozycji. Ciągle zastanawiałam się, co łączy te wszystkie rozdziały. Nepal jako kraj czy jednak sytuacja mieszkańców? Wydaje mi się, że opis tej książki jest trochę źle napisany. Można bowiem odnieść wrażenie, że znajdują się w niej tylko momenty po trzęsieniu ziemi. Tak naprawdę ono nie jest nawet punktem wyjścia, bo pierwsza historia zupełnie go nie dotyczy. Czy mam zatem jakieś zarzuty do tej książki? Chyba jedynie to, że fotografie są czarno-białe a ja chciałabym zobaczyć je w kolorze. Iwonie Szelezińskiej życzę kolejnych pięknych podróży do kraju, który zachwycił ją nie tylko widokami, ale przede wszystkim ludźmi. To zresztą widać w tej pozycji. A co Wam mam do powiedzenia? Czytajcie, czytajcie, czytajcie. Moim zdaniem warto.

Niesamowity reportaż o Nepalu u progu zmian, o nepalskich kobietach, dla których los miesza się co rusz z tragedią wynikającą z utartych norm społecznych. Iwona Szelezińska w niezwykle obrazowy sposób maluje portret społeczeństwa po trzęsieniu ziemi z 2015 roku. Na kartach swojej książki opowiada o ludziach, których normy społeczne, utarte schematy, złamały człowieka. Człowieka zmuszonego do prostytucji, dzieci wydarte z więzienia, ofiary handlu ludźmi. Jednak nie tylko krzywda jest tematem reportażu Szelezińskiej. Jest to również siła człowieka w walce z przeciwnościami losu o zachowanie swojego człowieczeństwa. Polecam dla wszystkich tych, którzy w dzisiejszych czasach nie obrośli w znieczulicę.

Reportaż nie jest łatwym gatunkiem. Wymaga dyscypliny, bo bohaterowie istnieją naprawdę i wkraczanie w ich świat to wielka odpowiedzialność. Autorka "Kopnij piłkę ponad chmury" podołała znakomicie temu zadaniu. Książka jest napisana świetnym językiem. Z jednej strony to rasowy reportaż, z drugiej literatura. Portrety bohaterów budowane są z wielokrotnych rozmów, autorka wraca do nich po miesiącach czy nawet latach, odnajduje nowe rytmy i zdarzenia. Niewiele osób decyduje się na tak niespieszne pisanie. Jest w tym swoista magia. Każdy z rozdziałów dotyka innego zagadnienia, lecz wszystkie są o ludziach. To oni tworzą tę opowieść - wpisani w zwyczaje, których my, Europejczycy nie rozumiemy do końca. Iwona Szelezińska rozświetla to, co tajemnicze i z pozoru nieakceptowalne. Jest przewodnikiem po świecie Nepalu, pozwalającym głębiej poznać ten świat. Ważnymi bohaterkami są kobiety. Jest ich wiele... kumari, prostytutki rodzą się na kartach tej opowieści, aby pozostać z czytelnikami na zawsze. Oby więcej takich reportaży.

Jestem oczarowaną tą książką i autorką. Iwona Szelezińska to niesamowita kobieta - inspiracja. Czytając książkę czułam zachwyt, ale również (i przede wszystkim) autentyczność, ból i smutek. Reportaż niesamowicie mnie poruszył i otworzył szerzej oczy. Wciągające tematy, bolesne fakty i ogromna siła. Polecam przeczytać.