Historia Adeli (okładka  twarda, 10.2017)

Każdy człowiek przeżył, przeżyje albo jest w trakcie wielkiego (albo małego) trzęsienia ziemi, czyli wydarzeń, które potrafią zburzyć misternie i skrupulatnie budowaną historię naszego życia. Choroba, wypadek, rozstanie, odejście najbliższej osoby, utrata pracy. Pytanie – co zrobić patrząc na gruzowisko własnego życia, na od lat budowane miasto, które w jednej chwili przestało istnieć? Adelę poznajemy właśnie wśród roztrzaskanego na kawałeczki poukładanego życia. Dobrego życia, u boku ukochanego męża Pawła, w wymarzonej pracy – włoskiej księgarnio-kawiarni, w malowniczo położonym domku, w skąpanej w słońcu i gwarze Italii. Młoda kobieta, dla której ósmego grudnia nastąpiła totalna demolka stabilizacji. "To musiało zabrzmieć żałośnie. Całe moje trzydziestoczteroletnie życie spakowane do dwóch walizek". Adela postanawia wrócić do rodzinnego miasta – Wrocławia. Zostawia szczęśliwe lata u boku ukochanego i próbuje stłumić wyrzuty sumienia. Jedynym celem przyświecającym jej działaniom jest sentencja "jedna dobra rzecz" – czynić dobro. Włosy dla fundacji Rak'n' Roll, zbiórka korków, kupno karmy dla psów ze schroniska, podpisanie deklaracji: "dawca narządów", bycie honorowym dawcą krwi. Czyli Adela zmienia się w miłosierną Matkę Teresę. A co z budowlanką? Co z cementem? Co z pustakami i murarską zaprawą? Czy w ferworze walki o lepszy byt dla potrzebujących Adela znajdzie miejsce na chwycenie w dłoń szpachelki, załączenie buczącej betoniarki i odbudowanie swego życia? Czy pomoże jej w tym Daniel, z wiecznie zsuwającymi się z nosa okularami, w rozciągniętym swetrze i wielkim smutkiem w oczach. I z tajemnicą pękniętej filiżanki. "Takie historie wydają się bardzo niezwykle, ale wbrew pozorom zdarzają się częściej niż myślimy". Dajcie Magdalenie Knedler najbardziej banalną historię a ona wyciśnie z niej maksimum emocji, doda ciekawe tło i stworzy z niej powieść poruszającą serce i wrażliwość. O Historii Adeli, lekko zmodyfikowanej, słyszał każdy z nas. Możliwe, że znamy z autopsji sformułowanie "moje życie legło w gruzach". Adela przeżywa przymusowy reset swojego życia, wraca tam, skąd kilkanaście lat wcześniej uciekła, musi ponownie spotkać się z osobami, z którymi widzieć się nie chce, wyjaśnić kwestie, o których nie chce nawet myśleć, a co dopiero rozmawiać. Musi znaleźć pracę, tymczasowe mieszkanie, stawić czoło wszystkim bzdurnym "i na co ci to było?" "i co osiągnęłaś?" "a nie mówiłem/am?". W tle tej historii przebrzmiewają klimatyczne jazzowe kawałki, sztuka, ambitne kino, literatura przez duże "L" i emocje. Cała paleta emocji, porozumienie bez słów, wspólne patrzenie w tę samą stronę i wyrzucenie instrukcji obsługi, wytycznych i obowiązujących norm. Żyjemy w świecie pełnym hałasu, ciągłych rozmów, nieustannie atakujących nas dźwięków. W świecie przepełnionym blichtrem i paplaniną maskującą uciążliwe, wymowne i niebezpieczne milczenie. A tu nagle dostajemy Historię Adeli – powieść o ciszy. O delikatności, subtelności i porozumieniu, bo "[...] nie każda oczywistość musi zawsze uzyskać werbalny kształt". "To, co dokucza człowiekowi naprawdę i dotyka najgłębszych pokładów wrażliwości, jest trudne do ubrania w słowa". Czytając Historię Adeli nieustannie kołatała mi w głowie myśl, że jest to powieść z elementami autobiografii – myliłam się – Autorka na końcu tłumaczy co było fikcją, a co kalką z rzeczywistości. Tym bardziej zdumiewa precyzja z jaką Magdalena Knedler odmalowała emocje, reakcje i zachowania bohaterów. Głębię, ból i zapętlenie w labiryncie niedopowiedzeń i nienazwanych uczuć. Charakterystykę postaci, a także doskonałe tło, jakim jest przytulna wrocławska kawiarenka, zagracony nierozpakowanymi pudłami dom Daniela, klimatyczny antykwariat, czy słoneczne Włochy ożywające we wspomnieniach Adeli i wizualizujące się przed naszymi oczami. Ta powieść pachnie kawą, starymi książkami i melancholią. Ta powieść jest pełna smutku, ale w formie utajonej – Autorka nie uderza w sentymentalne nuty, nie daje na tacy "gotowców". Przeżyj to sam... Poczuj to sam... Zrozum to sam... "Samotność w gruncie rzeczy jest straszna i człowiek powinien od niej uciekać, nawet jeśli poprzez kontakt z drugą osobą naraża się na kolejne krzywdy i zranienia". Nie lubię jazzu (Zosia – piąteczka;)), w moim aucie prym wiedzie Umcyk-Umcyk-Ajlowiubejbe-FM, nie lubię podróżować, nie dla mnie kino nieoczywiste i zachwyt nad niebanalną rzeźbą, porcelaną, obrazem ("Człowiek-kaktus" mnie przeraża...). Na dobrą sprawę całe tło tej powieści to nie moja bajka... Ale nic to! Historia Adeli chwyta za serce. I zachwyca. Niezależnie od tego jak mocno zdewastowane zostało nasze życie musimy pamiętać o jednej zasadniczej kwestii – żywioł jest w stanie zniszczyć mury, ale nie potrafi zniszczyć fundamentów, wykorzenić z nas dobra, empatii, wrażliwości, siły. I wiary w to, że niezależnie od tego jak wielkie nieszczęście nas spotkało – musimy znaleźć światło. Znaleźć światło i zabrać je ze sobą. http://tylkoskonczerozdzial.blogspot.com/2017/11/hist

RECENZJA Premiera: 25.10.2017 „(…) można powiedzieć, że ta filiżanka uosabiała jej życie. Pęknięte na pół. Przed i po. Dwa idealne, regularne odłamki, którym nie można zarzucić nic ponad to, że nie stanowią całości. I które dzieli jedno zdarzenie.” – fragment powieści. Mówią, że coś nas nie zabije, to nas wzmocni. Tak mówią… Ale jak wzmacniać ma człowieka coś, co doprowadza do rozpadu świata, w którym dotąd żył? Jeśli wzmocnienie ma polegać na wypracowaniu mechanizmów radzenia sobie z wszechogarniającym smutkiem i poczuciem winy, to ja za taki proceder dziękuję i wolę uznać, że człowiek ma w sobie raczej siłę przystosowania się do danej sytuacji, ale niekoniecznie do łatwego pogodzenia się z nią. Trzydziestoczteroletnia Adela Henert – główna bohaterka obyczajowej powieści Magdaleny Knedler pt. „Historia Adeli” – wyznaje według mnie podobną życiową filozofię i stara się zaadaptować do nowych warunków po utracie w tragicznych okolicznościach ukochanego małżonka. Wydarzenie to stanowi wyrwę w jej życiu, które jawi się niczym pęknięta na pół filiżanka, o której mowa jest w cytowanym na początku niniejszej recenzji fragmencie powieści. Adela z pełną premedytacją porzuca słoneczne, włoskie wybrzeże i zimową porą wraca do rodzinnego Wrocławia, w którym nikt na nią czeka, ponieważ kiedy lata temu postanowiła podążać własną ścieżką, jej wybór okazał się nieakceptowalny dla jej rodziców. Kobieta rozpoczyna kolejny rozdział swojego życia, który można by zatytułować „po stracie”, od wynajmu mieszkania oraz podjęcia pracy. Obie te aktywności wprowadzają do jej otoczenia nowe osoby, które już niedługo okażą się dla niej kluczowe. Nie chcę zbyt wiele mówić o fabule oraz kompozycji „Historii Adeli”, bo o ich kunszcie musicie przekonać się sami, natomiast gwarantuję wam, że tym razem autorka przedstawia zawoalowaną, romantyczno-tragiczną historię relacji międzyludzkich, pełną metafor, trafnych cytatów niemalże na każdej stronie i środków wyrazu, od których puchnie serce – puchnie ze szczęścia, że jego właściciel lub właścicielka może czytać te jakże mądre słowa! Wydarzenia przeszłe krzyżują się w idealnych proporcjach z teraźniejszymi, ukazując jednoznacznie siłę konsekwencji wynikających z raz podjętych pod wpływem uporu czy rozgoryczenia decyzji. Nić opowieści tkanej przez Knedler jest subtelna niczym pajęcza sieć, skrząca się w promieniach słonecznych po deszczowym poranku. Jedna z czytelniczek bardzo trafnie określiła jej styl jako elegancki i ja się pod tym epitetem absolutnie podpisuję, ponieważ kunszt słowa tej wrocławskiej pisarki wprowadza literaturę popularną i jakby nie było rozrywkową, na nowy poziom. Co więcej, w prozie Knedler każdorazowo znaleźć można hołd oddany olimpijskim muzom, znanym z greckiej mitologii. Nie inaczej jest w „Historii Adeli”, w której znaczącą rolę odgrywa: - muzyka - Polihymnia powinna czuć się ukontentowana jazzowymi brzmieniami, nadającymi powieści niepowtarzalnego charakteru, - taniec - Terpsychora zapewne doceni talent taneczny Daniela Raczyńskiego, którym to zarazi niepostrzeżenie główną bohaterkę, - film - rola dziesiątej, bezimiennej muzy jest w tej książce nie do przecenienia, - literatura - Kalliope pod rękę z Erato z pewnością zaaprobowałyby wprowadzone w fabule wątki korespondencji miłosnej, wymienianej przez parę drugoplanowych bohaterów pod postacią stron z różnorodnych dzieł. Znalazło się w tej książce również miejsce dla sztuki, jaką jest malarstwo, co bezapelacyjnie dopełnia walorów edukacyjnych, płynących w nienachalny i bardzo przekonujący sposób z tego tytułu, łączącego w sobie nuty rozrywki i erudycyjnej przygody. Mając za sobą lekturę niemal wszystkich książek, które wyszły „spod pióra” Magdaleny Knedler, z pełnym przekonaniem uznaję „Historię Adeli” za najlepszą powieść w jej dorobku, a już na pewno za najlepszą polską książkę roku 2017. Bardzo dziękuję Wydawnictwu „Novae Res” za egzemplarz recenzencki oraz gratuluję decyzji o wydaniu „Historii Adeli” w gustownej, twardej oprawie z przyciągającą oko swoją ascetycznością okładką. www.facebook.com/domiczyta

Adela w swoim życiu musi pogodzić się ze stratą, aby tego dokonać postanawia wrócić do Polski i spróbować zacząć od nowa. Wynajmuje część mieszkania od Daniela. Dosyć specyficznego faceta, z którym znajduje jednak nić porozumienia, a z czasem łączy ich także pewna tajemnica z przeszłości jego rodziny. Chcą dowiedzieć się prawdy muszą zagłębić się w historię rodziny zapisaną w listach. Wspólne poznawanie prawdy zbliża ich do siebie, jednak kobieta jest niepewna i wycofana, w końcu też skrywa pewną tajemnicę. Nie będę zagłębiać się bardziej w szczegóły fabularne, gdyż ją odkryjecie sami. Historia Adeli dała mi jednak do myślenia i spojrzenia na wiele kwestii z innej perspektywy, o czym przeczytacie poniżej. Jedna dobra rzecz. Co jakiś czas. Bezinteresownie. Dla kogoś. Czy takie postępowanie może pomóc w pokonaniu wyrzutów sumienia? Historia Adeli pokazuje, że czasami warto skupić się również na innych, a przy tym nie zapomnieć o sobie. Główna bohaterka, która nie potrafi poradzić sobie ze stratą, by zapomnieć o przeszłości, co jakiś czas postanawia robić jedną dobrą rzecz. Czy to jej pomoże? Najnowsza książka Magdaleny Knedler to opowieść o rodzinnych tajemnicach, niespełnionych uczuciach i stracie. Włoski klimat i jazzowe dźwięki wypełniają tę historię i tworzą wyjątkową atmosferę. Historia Adeli porusza też wiele ważnych, społecznych tematów, o których warto rozmawiać otwarcie. Autorka tym razem w z pozoru prostej historii pokazuje, że świat byłby o wiele piękniejszy i lepszy, gdyby ludzie potrafili oddać cząstkę siebie innych zupełnie za darmo. To opowieść, która może stać się impulsem dla wielu z nas. Zostanie dawcą szpiku, zgoda na przeszczep organów, oddanie włosów dla kobiet chorych na raka. To są sprawy ważne i decyzje, które powinno się podjąć świadomie i z pełną odpowiedzialnością. Ratowanie świata zaczyna się też od drobnych rzeczy. Ustąpienia miejsca w autobusie, pomoc w niesieniu zakupów sąsiadce, dołożenie komuś kilku drobnych. Błahostki, na które bardzo często nie mamy czasu. Zabiegani, zapatrzeni tylko w siebie. Adela w pomocy innym chciała pomóc sobie, jednak z czasem zrozumiała, że pomaganie innym nie stanowi lekarstwa na własne problemy. Historia Adeli to osnuta rodzinną tajemnicą opowieść, w której duchy przeszłości odciskają piętno na członkach rodziny. Dużym plusem po raz kolejny są wszelkie odwołania do kultury. Knedler umiejętnie wplata je w fabułę, która tym samym staje się pełniejsza. Autorce udało się napisać jedną z tych książek, które stawiają wiele pytań i zmuszają do refleksji. Czasem warto pamiętać, że nie żyjemy na tym świecie sami dla siebie i spojrzeć nieco dalej niż czubek własnego nosa. Co ciekawe historia nie ma tonu moralizatorskiego, a jedynie daje drobne wskazówki, za którymi możemy podążać. Poza ważnymi tematami w najnowszej książce Magdaleny Knedler warto zwrócić uwagę na sposób prowadzenia fabuły. Książka trzyma w napięciu, gdyż tak naprawdę do samego końca nie wiemy, jakie tajemnice skrywają bohaterowie. Co miało tak ogromny wpływ na decyzje, jakie podjęli i przed czym uciekają. I chociaż kryminały autorstwa Knedler lubię to tak naprawdę najmocniej przemawia do mnie właśnie w takich powieściach. Dba o język i detale, tworzy pełnowymiarowe postaci i pokazuje, że życie nie zawsze ma kolorowe barwy. To jedna z książek, do których chętnie wrócę za jakiś czas.

Adela powraca z Włoch do Polski, ponieważ chce zmienić swoje życie. Ostatnie miesiące przepełnione bólem sprawiły, że kobieta postanowiła wrócić do swojego rodzinnego miasta. Jej serce rozrywa ból, którego nie może stłumić. Dusi w sobie emocje, ukrywa co tak naprawdę wydarzyło się we Włoszech. Pozbawiona kontaktu z rodzicami wynajmuje mieszkanie u lekko zakręconego, lecz pozytywnie nastawionego do życia Daniela. Mężczyzna odziedziczył dom po ciotce, która go wychowała. Podczas sprzątania odnajdują tajemnicze listy, które są początkiem poszukiwań informacji na temat zmarłej kobiety i jej przeszłości. Chwilowe zajęcie, nowa praca i przyjaciel u boku chociaż na chwilę pomagają Adeli zapomnieć o duchach przeszłości. Ciągle przemawia przez nią potrzeba pomagania innym- jakby miało to być jakimś zadośćuczynieniem. Nie skupia się na sobie, ważne dla niej jest dobro innych. Dlatego za wszelką cenę chce pomóc Danielowi w poznaniu przeszłości ciotki, a im bardziej zagłębiają się w tą sprawę, tym bardziej zaplątane się to wydaje. Niestety Adela musi w końcu odciąć się od przeszłości i od poczucia winy, a to nie jest proste zadanie. Pomimo tego, że w jej życiu pojawiły się nowe osoby, a ona sama zaczęła nowe życie, to jednak przeszłość ciągle do niej wraca. Zakłóca spokój, zakłóca nowe uczucia. Przez ten czas w jej życiu wydarzyło się wiele... Niestety oprócz dwóch walizek, warkocza i pewnego planu, razem z Adelą do Polski przyjechało także gnębiące ją poczucie winy. Czy kobieta w końcu odetnie się od przeszłości i zacznie patrzeć w przyszłość z podniesioną głową? "Historia Adeli" to piękna i poruszającą powieść, w której skrywa się cierpienie. Momentami lekko zakręcona, ale podnosząca na duchu i dająca nadzieję. Wydawać by się mogło, że to niczym nie wyróżniająca się obyczajówka. Jednak takie myślenie to wielki błąd. Ta książka ze zwyczajnością nie ma nic wspólnego. Może nie ma tu akcji niczym z thrillera, która sprawia, że po plecach przechodzi nam dreszcz. Nie ma wielkich uniesień i deklaracji rodem z najwybitniejszego romansu. Akcja tej powieści jest spokojna, co nie znaczy, że nie jest wciągająca. Bo wciąga od pierwszej strony i zachwyca do ostatniej kropki. I właśnie w tym spokoju, ukryty jest sekret wspaniałości tej książki. Historia przepełniona bólem i poruszającą, co nie znaczy, że autorka zrobiła z niej smutny obraz, przepełniony rozpaczą. Świetnie został wpleciony tu humor i lekki sarkazm. Bohaterka często nie przebiera w słowach i mówi, co myśli. Dlatego też uważam, że tytułowej Adeli nie da się nie polubić od pierwszego rozdziału, nie poczuć do niej sympatii i nie zjednoczyć się z nią w jej cierpieniu. Jest dobrym przykładem tego, że zawsze trzeba potrafić podnieść się i iść dalej, niezależnie od tego ile czasu potrzebujemy, by dać radę wstać. A cała ta powieść, no cóż. Sama w sobie jest czymś wspaniałym, pokrzepiającym, manifestem wobec tego, byśmy potrafili zerwać z przeszłością i zrozumieli, że ona nie ma nam nic do powiedzenia. Bo czasami tak jest, że trzeba po prostu zaakceptować to co się wydarzyło, niezależnie od tego ile wymaga to od nas pracy. Rozliczyć się z przeszłością, ze swoim sumieniem i iść do przodu. Iść i żyć tak, jakbyśmy zaczęli życie od nowa.

"Kiedy nie wiesz jak pomóc sobie, zrób jedną dobrą rzecz - dla innych." Tak brzmi napis na tyle książki. Czy da się powrócić "na stare śmiecie" bez płacenia ceny za przeszłość? Jak to co było kiedyś wpływa na to co jest teraz? I wreszcie czy da się zacząć wszystko z czystą kartą? Na te pytania odpowiedzi znajdziecie w najnowszej książce Magdaleny Knedler. Adelę Henert poznajemy 17 lutego, w środę. Postanawia pójść do fryzjera we Wrocławiu, by ściąć warkocz i oddać włosy dla fundacji Rack'n'roll. Ma to być nowe otwarcie, nowy rozdział w życiu, bo Adela niedawno wróciła do rodzinnego Wrocławia po śmierci męża, z którym przez 10 lat mieszkała w krajach półwyspu Iberyjskiego, a ostanie lata we Włoskiej Sperlondze. Czy dziewczyna odnajdzie swoje miejsce? Jakie niespodzianki z przeszłości będą na nią czekały? Czy Adela poradzi sobie z tym, przed czym uciekła z Włoch? Bo przecież czasem niewiele trzeba, by poczuć się na swoim miejscu. s. 163 Na dobry początek dziewczyna znajduje pracę w kawiarnio-księgarni o dźwięcznej nazwie Becky Sharp. Postanawia wynająć mieszkanie, ale poszukiwania nie są łatwe, zwłaszcza, że nie ma wiele oszczędności. Wreszcie udaje jej się wynająć pięto domu od Daniela Raczyńskiego, który też niedawno zamieszkał w tym miejscu. Parę nieznajomych połączy tajemnicza postać nieżyjącej ciotki Stefanii i znalezionych po niej rzeczy. Co mają wspólnego potłuczona filiżanka, listy z kartkami powieści oraz postać obserwująca dom? W poszukiwaniu śladów przeszłości Adela i Daniel połączą siły, tym samym znajdą wspólny cel, wspólne zainteresowania i być może uczucie. Ale aby przekonać się co tak naprawdę się wydarzyło i w życiu ciotki Stefy i w życiu Adeli, musicie sięgnąć po książkę Magdaleny Knedler. Każdy przynajmniej raz trafia w życiu na osobę, która może go ocalić. Ale nie zawsze potrafi się na nią otworzyć. s. 91 Już dawno nie czytałam tak świetnie skonstruowanej powieści. Od historii nie sposób się oderwać. Postać Adeli jest rewelacyjne nakreślona, a wątek "grzebania" w przeszłości ciotki Stefy dodaje tajemniczości, intryguje i zaciekawia czytelnika. Książka ma również czytelny podział na czas w jakim się dzieje, co jest wyraźnie oddzielone od tego co było przedtem, czyli we Włoszech, a także od przeszłości domu i ciotki. Już dawno nie czytałam powieści z wieloma czasami narracyjnymi, żeby się nie zgubić w wydarzeniach opisanych, tutaj to sie udało, bo wszystko jest bardzo klarowne. Poza tym autorka, która niewątpliwie jest ogromną znawczynią elementów kultury, po prostu erudytką, wplata mimochodem tytuły filmów, piosenek, dzieł sztuki. Jest tutaj tyle odnośników, że chciałoby się od razu sięgać po te wszystkie tytułu. Bo przeszłość można wybaczyć, ale nie można jej zmienić. s. 306 "Historia Adeli" to moje pierwsze spotkanie z twórczością Magdaleny Knedler i zdecydowanie będzie to znajomość na dłużej. Jest to pięknie napisana opowieść, której osnową jest tajemnicza ciotka, ale dookoła poznajemy prawdziwą historię Adeli, tego co się wydarzyło. To książka przede wszystkim o tym, że choćby człowiek uciekał jak najdalej nogi poniosą, to przed samym sobą nie da się daleko uciec. Polecam wszystkim!

"Historia Adeli" to moje pierwsze spotkanie z "piórem" Magdaleny Knedler i mogę od razu zaznaczyć, że mimo wielu obaw czy literatura obyczajowa w takim wydaniu mi podejdzie, czy nie. Jednak muszę przyznać że jestem więcej niż zadowolony z tej książki...ale po kolei. Historia Adeli- to opowieść o kobiecie, która porzuca słoneczne Włochy gdzie wraz z mężem Pawłem prowadziła kawiarnio-księgarnię. Po jego śmierci postanawia wrócić do Polski i w środku zimy przyjeżdża do Wrocławia. Zabierając ze sobą walizkę, tajemnicę przeszłości i postanowienie, że będzie robić każdego dnia jedną dobrą rzecz. Pierwszą rzeczą jest ścięcie długiego warkocza i przekazanie go na szczytny cel. Następnie wynajmuje mieszkanie u wykładowcy polonistyki z którym powoli zawiązuje się przyjaźń. W tle tej znajomości są tajemnice ciotki Daniela, tajemnicze listy których jedyną zawartością są wyrwane kartki z różnych książek, oraz pęknięta idealnie na pół filiżanka, która Stefania przechowała przez wiele lat. Wspólna próba odkrycia tajemnic ciotki zbliża ich nieuchronnie do siebie, gdzie jedyną i ostatnią przeszkodą która muszą pokonać (a w szczególności Adela) jest tajemnica przeszłości Adeli. "Historia Adeli" to powieść z której biją autentyczne emocje. To historia Tak autentyczna, że wydarzyć by się mogła wszędzie i u każdego z nas. Już dawno nie czytałem tak dobrze skonstruowanej powieści. Postać Adeli jest bardzo dobrze nakreślona, a wątek z tajemnicą z przed lat jest dużym atutem tej książki. Nie dziwi mnie już, że tak wiele osób mi poleciało książki pani Magdy, teraz wiem że to na pewno nie będzie to ostatnia jej książka przeczytana przeze mnie. Spursmaniak

Historia Adeli to powieść nasycona autentycznymi emocjami, których wyrazisty smak nieustannie lawiruje między tajemniczą przeszłością a świeżością dnia dzisiejszego. Powietrze wypełnia tu życiodajny aromat kawy, niepowtarzalny zapach książek oraz intensywna woń czekoladowego brownie, a w tle wciąż roznoszą się utwory Pieranunziego, Carosonego i Enrica Ravy. Magdalena Knedler w sposób niesłychanie wymowny definiuje kwintesencję miłości, dzięki czemu czytelnik nie tylko rozkoszuje się szczerym uśmiechem, ale przełyka też gorzkie łzy. Ta historia zostanie ze mną na długo! Cała recenzja na stronie: http://www.mozaikaliteracka.pl/2017/10/historia-adeli-magdalena-knedler.html