Folwark zwierzęcy (okładka  miękka, 10.2011)

Książka aktualna, szczególnie w obecnej sytuacji naszej Ojczyzny.

Orwell zakładał napisać satyrę rewolucji bolszewickiej. Dodatkowo powstała metafora społeczeństw zaślepionych idealistycznymi wizjami i pięknymi hasłami.

Książka zostaje uzupełniona o wstęp autora, którego początkowo nie chciał publikować. Ze względu na niezachowanie się oryginału tego wstępu, był on w latach późniejszych tłumaczony z przekładu ukraińskiego. Orwell opisuje tam trudności wydawnicze, związane ze zjawiskiem "cenzury intelektualnej" wśród brytyjskiej inteligencji, która z często z własnej woli blokowała wszelkie krytyczne i niezależne informacje na temat ówczesnego Związku Sowieckiego.

Opowiadanie traktuje o zwierzętach Folwarku Dworskiego. Będąc pod wpływem wizji szanowanej przez mieszkańców folwarku świni, postanawiają urządzić rewolucję. Jako śmiertelnego wroga obierają właściciela gospodarstwa i ogólnie "istoty dwunożne, z pewnymi zastrzeżeniami". Wykorzystywane przez ludzi do harówy, uciemiężone zwierzęta niespodziewanie łatwo pozbywają się gospodarza. Uradowane, z przeświadczeniem o własnej wolności, ustanawiają własne prawo, wspólnie wykonują prace folwarczne bez najmniejszego sprzeciwu, a nawet śpiewają uroczyste hymny - oprócz starego zrzędliwego osła, każde zwierzę jest uradowane i trwa sielanka. Za przyzwoleniem zwierzęcych "obywateli", odpowiedzialne za harmonogram prac oraz wydawanie prawnych dekretów są świnie. Są najinteligentniejsze w stadzie, potrafią czytać i pisać, posiadają niesamowity dar przemawiania. To one ustalają przydziały racji żywnościowych, określają cele długoterminowe do wykonania, wprowadzają porządek prawny - bez większego sprzeciwu "społeczeństwa". Ponieważ wykonują ciężką pracę umysłową, świńscy "towarzysze" nie wykonują prac tak jak pozostałe zwierzęta. Sprawy komplikują się, kiedy świnie nie mogą dojść do porozumienia w sprawie realizacji projektu budowy wiatraka, który miałby przysłużyć się do wprowadzenia Folwarku Zwierzęcego na wyższy poziom dobrobytu. I kończy się sielanka...

Przedstawione w opowiadaniu typy zachowań zwierząt oczywiście mają odniesienie do zachowań ludzkich. Poza wspomnianymi świniami i osłem, występują: konie, owce, kaczki, kury, psy, kruk, kot, a każdej grupie można przypisać charakterystyczne cechy. Ponadczasowość tej pozycji wynika właśnie stąd, że w bardzo obrazowy sposób zaprezentowane są przykłady zachowań stadnych oraz poszczególnych jednostek. Można dostrzec wyraźny podział na klasę rządzącą i robotniczą.

Również połączenie ewolucji panującego ustroju politycznego wraz z reakcją społeczności na wprowadzane zmiany dają obrazy, które można wpasować w czasy współczesne. Społeczeństwo początkowo ufne wzniosłej idei i optymistycznie nastawione do realizacji, biernie reaguje na wszelkie zmiany, formy sprzeciwu są krwawo tłumione, potem nie ma siły ani odwagi na bunt. Obowiązujące prawo zostaje dyskretnie modyfikowane przy totalnej dezinformacji. Zakazy przestają dotyczyć wybranej kasty, natomiast niższą warstwę "programuje się" tak, aby realizowały wpajane im hasła. Jak zauważył Orwell :"Nie można robić rewolucji, jeżeli nie robi się jej dla siebie; nie ma czegoś takiego jak dobrotliwa dyktatura" - i tym właśnie chciał podzielić się z czytelnikami.

Przez wiele lat obawiałam się lektury i biłam się z myślami, czy uda mi się przebrnąć przez twórczość Geoga Orwella. Nazwisko autora, z którym nie zetknęłam się, nie trzymałam nigdy jego książek w dłoniach odstraszało, gdyż obawiałam się, że mogę nie udźwignąć treści jakimi mnie przytłoczy. Nic bardziej mylnego. Orwell to mistrz. Folwark zwierzęcy czyta się z wielkim zaangażowaniem. Pisarz w sposób łatwy i dostępny, za pomocą nowatorskiej, jak na tamte czasy, metody przemyca treści, które są zakazane. To lektura obowiązkowa dla każdego kto chce zgłębić historię komunizmu. Na lekturę należy poświęcić troszkę więcej czasu, by właściwie odczytać sens, a także odnaleźć odniesienia do historii. Nie zrozumiałe dla mnie jest pominięcie pozycji na liście lektur, nie wymagam by była to książka zajmująca wysokie noty w szkolnych lokatach, jednak na liście lektur uzupełniających powinna się znaleźć bezdyskusyjnie.

Folwark Zwierzęcy - dla dzieci to tylko bajka z morałem. Dla dorosłych to nasza rzeczywistość polityczna, pełna manipulacji, kłamstw i fałszywych doktryn w imię bogactwa ludzi władzy. Nie jest to długa lektura, ale jeśli ktoś ma ochotę sięgnąć po ambitniejsze pozycje, to "Folwark" będzie najlepszą książką na początek. Nie pożałujecie.

Książka warta uwagi. Przedstawia katalog zachowań ludzi żądnych władzy. Orwell odważnie porównuje sytuację na folwarku do rewolucji październikowej oraz do systemu komunistycznego. Utwór jest swoistą przestrogą nie tylko przed komunizmem, lecz przed każdym typem dyktatury.

Mamy to teraz w Realu. Wszystkie zwierzęta są równe i doszliśmy do tego, że świnie są równiejsze. Wszystko idzie jak u Orwella. Strach się bać? Nie - wystarczy przeczytać książkę, która tylko przez krótki okres była lekturą szkolną.

Polecam każdemu bez względu na wiek. Książka bardzo wciągająca i pokazująca jak łatwo można zrobić z kogoś niewolnika i nad nim zawładnąć.

zdecydowanie trzeba przeczytać bo odnajdziemy podobieństwa we współczesnych krajach, wiele rzeczy, których należy się wystrzegać.

klasyk literatury, po który warto sięgać nadal, bo aktualny

Bardzo cenię literaturę i bardzo chętnie sięgam po tytuły, które z reguły mają dobre opinie i są polecane. Poza tym sam autor "Folwarku Zwierzęcego" jest niezwykle barwną postacią, co nie pozostawiło mi wyboru do przeczytania tej książki. I tak, pomimo faktu, iż jest to bardzo krótka lektura, z całeg serca i w pełni świadomie mogę ją polecić! Sprawdzi się idealnie dla osób, które szukają na pozór lekkiej, niezobowiązującej do myślenia lektury, aby następnie potem mogła miło ich zaskoczy.