Zachowanie kota - co twój kot próbuje ci powiedzieć?

Kot, chociaż nie tak wyraźnie jak pies, to wysyła nam na co dzień dużo sygnałów. Ile z nich potrafimy rozpoznać? Co mówi ogon kota, a co jego uszy?

Autorka: Elżbieta Rzosińska-Stróżyk/animalistka.pl

Przodkowie kota domowego prowadzili samotniczy tryb życia. Dopiero podczas procesu udomowienia kot nauczył się żyć w grupie, chociaż nadal nie jest to zwierzę tak bardzo towarzyskie, jak pies. Nie bez przyczyny powstało dobrze znane powiedzenie, że kot chadza własnymi ścieżkami. To indywidualista i… egoista.

Tak, tak, bez względu na to, w co byśmy bardzo chcieli wierzyć, zachowanie kota wobec nas jest ukierunkowane na osiągniecie konkretnych korzyści, a sam zwierzak jest bardzo interesowny. Tuli się do nas, bo mu przy nas ciepło i miękko, pozwala się głaskać, ponieważ sprawia mu to przyjemność, toleruje przeprowadzane przez nas zabiegi higieniczne, wiedząc, że dostanie za to nagrodę. Kot to po prostu król domu, a my jesteśmy jego poddanymi. Nie ma sensu z tym dyskutować!

Wciąż jednak musi się z nami jakoś komunikować – chociażby po to, żebyśmy szybciej mogli się domyślić, jakie jest jego kolejne życzenie. W tym celu kot… nauczył się miauczeć.

Dlaczego kot miauczy?

Najprostsza odpowiedź brzmi: bo czegoś od nas chce. W środowisku pozbawionym opieki człowieka tylko kocięta miauczą w sposób, który znamy – tak komunikują się z matką. Dorosłe koty nie miauczą na siebie nawzajem (poza ewentualnym agresywnym miauczenio-zawodzeniem, kiedy spotkają rywala lub szukają partnera w okresie godowym) – odkryły jednak, że takie dźwięki skutecznie przykuwają uwagę człowieka.

Dorosły kot zachował te miauki po to, żeby przekazywać nam najróżniejsze informacje: że jest głodny (a jak wiadomo, kot umiera z głodu już kwadrans po posiłku), chce się pobawić, oczekuje od nas czegoś innego, na przykład otwarcia drzwi na balkon czy uprzątnięcia kuwety. Takie zachowanie kota może też wskazywać na to, że coś go boli.

Co więcej, kotu udało się dopracować miauczenie do tego stopnia, że kojarzy nam się ono z płaczem niemowlęcia. Dzięki temu zwierzak jeszcze skuteczniej może zwracać na siebie uwagę.

Co mówi ogon kota?

Ta część ciała jest wyjątkowo wylewna w okazywaniu kocich emocji i wiele możemy z niej wyczytać. Warto wiedzieć, jak interpretować najważniejsze ruchy ogona, by dobrze odczytywać zachowanie kota.

Gwałtowne ruchy ogonem

Na przykład, kiedy mruczek wściekle miota ogonem na boki i wywija nim, jakby jutra miało nie być, to lepiej zejdźmy mu z drogi. Takie zachowanie kota świadczy o tym, że jest czymś srogo poirytowany, targają nim sprzeczne emocje i istnieje spore ryzyko, że za moment straci cierpliwość, a my zyskamy nowe zadrapania.

Delikatny ruch końcówką ogona

Natomiast jeżeli kot subtelnie macha samą końcówką rozluźnionego ogona podczas wypoczynku, możemy być spokojni – nasz zwierzak jest zrelaksowany, ale jednocześnie ma na oku wszystko, co dzieje się wokół niego. Musi być czujny, bo przecież w każdej chwili ktoś może otworzyć lodówkę, prawda? Podobny ruch ogona zauważymy, kiedy zwierzę jest czymś zainteresowane, na przykład przechadzającym się za oknem gołębiem.

Koci ogon uniesiony pionowo

Przychodzimy do domu, a kot podbiega nas powitać z uniesionym pionowo ogonem? To dowód, że bardzo się cieszy z naszej obecności. Ale musimy pamiętać, że takim samym truchcikiem z wyprostowanym ogonem przybiegnie do nas, kiedy usłyszy, że otwieramy puszkę z jego kolacją.

Objęcie ogonem

Najmilszy gest ogonem, na jaki możemy liczyć od naszego kota, to „objęcie” – np. naszej szyi, kiedy wylegujemy się razem na kanapie. Albo oplatanie nim nogi, gdy się do nas łasi. Jak najbardziej możemy to traktować właśnie tak, jakby kot nas obejmował, głaskał, miział. Bardzo zżyte ze sobą koty również splatają się ogonami lub obejmują nimi nawzajem.

Wyprostowany poziomo ogon

Natomiast wyprostowany, najeżony ogon sugeruje, że kot się czegoś naprawdę porządnie wystraszył.

Uszy kota – co mówią?

Kocie uszy nie są aż tak „gadatliwe”, jak ogon zwierzęcia, jednak wciąż możemy z nich sporo wyczytać, jeżeli będziemy obserwować również resztę kociego pyszczka. Warto przede wszystkim znać cztery najważniejsze pozycje, które mogą przybrać.

Naturalne ustawienie to uszy skierowane w przód i ułożone lekko pod kątem – takie ich ułożenie świadczy o tym, że kot jest odprężony.

Czujność i uważność oznajmia poprzez uniesienie oraz ściągnięcie blisko siebie uszu, skierowanie ich w przód, a także szersze otwarcie oczu. W taki sposób nasz czworonóg będzie wyglądał, kiedy zainteresuje się szeleszczącą myszką, którą zapraszamy go do zabawy. Zaintrygowany czymś kot może też odwrócić uszy do tyłu, jeżeli z tamtej strony dobiegają interesujące go dźwięki.

Jeżeli zwierzak kładzie uszy płasko, jakby chciał je przykleić do głowy, pokazuje nam, że bardzo się boi. Zazwyczaj wtedy również się kuli albo chowa w jakiejś trudno dostępnej szczelinie.

Natomiast uszy odwrócone do tyłu lub w bok, ale nie aż tak całkiem płasko, wskazują, że nasz kot jest bardzo zdenerwowany i może zaatakować. Będzie przy tym prawdopodobnie miauczał ostrzegawczo, machał ogonem, może także unosić jedną łapę, przygotowując ją do wyprowadzania pierwszych ciosów.

Mowa ciała kota – ile możemy wyczytać z zachowania kota?

Przyjęło się stwierdzenie, że kot pokazuje po sobie bardzo niewiele z tego, co czuje. To nieprawda. Owszem, na pierwszy rzut oka kocie sygnały mogą się wydać bardzo subtelne albo zupełnie niewidoczne, ale to nie znaczy, że ich nie ma. Im wnikliwiej będziemy obserwować naszego podopiecznego w różnych sytuacjach, tym lepiej poznamy język jego ciała. Jeżeli nauczymy się, co oznaczają zachowania kota, będziemy mogli dowiedzieć się od niego całkiem sporo o samopoczuciu, nastroju i tym, jakie ma zamiary.

Oczywiście same ruchy oraz czy wydawane dźwięki to nie wszystko. Jest jeszcze ułożenie łap, sierści, napięcie mięśni, układ uszu. Warto zwracać uwagę na mowę ciała kota całościowo, a nie na pojedyncze elementy, bo dzięki temu możemy lepiej poznać sens jego kociej wypowiedzi. To jak z naszym językiem: wypowiedziane zdanie może mieć zupełnie różne znaczenia w zależności od tego, jaką intonacją je zabarwimy.