Życie pasterza. Opowieść z Krainy Jezior (okładka twarda)

Proste życie, zgodne z rytmem przyrody może dać wiele satysfakcji i przynieść spełnienie. Książka Jamesa Rebanksa jest tego potwierdzeniem. Jest to historia niezwykła, w pewnym stopniu inspirująca, choć też zaskakująca. Cały jej przekaz odnosi się do najprostszych wartości i pochwały zwyczajnego życia, takiego, które dla ludzi z wielkich miast wydawać by się mogło nawet nieatrakcyjne. A jednak wcale tak nie jest.. Książka jest nadzwyczaj urokliwa, wciągająca, pozwala zatrzymać się i zastanowić chwilę podczas szalonego tempa i nieustannego życia w biegu. Pomaga odnaleźć to co najważniejsze i to co daje najwięcej radości.

Książka inna niż wszystkie. Dobrze się czyta. Fajna lektura na długie wieczory.

Widząc liczne pozytywne recenzje wiele się spodziewałem po tej pozycji, ale nie powiem, żeby do mnie trafiła. Faktem jest, że autor ma ciepły stosunek do miejsca, w którym żyje, ale nie opisuje tego zbyt ciepło, ponieważ zdaje się za cel stawiać sobie odkłamanie romantycznych opisów osób patrzących na tereny Krainy Jezior z innej perspektywy. Narracja jest rwana, wątki przeplatane są w chaotyczny sposób, pod względem literackim ta książka pozostawia wiele do życzenia, a tytuł należy odczytywać dosłownie, ponieważ jest to niemal dokumentalny opis życia hodowcy owiec z północnej Anglii... Wg mnie to była co najwyżej przeciętna książka, skierowana do osób, które osobiście widziały opisywany region.

Ostatnio przeczytałem sobie Życie pasterza – opowieść z Krainy Jezior Jamesa Rebanksa. Kraina jezior to pogranicze Anglii ze Szkocją znane z praktykowanej od tysiącleci hodowli najprymitywniejszych historycznie ras górskich owiec. Przeczytałem tę książkę nie z miłości do pasterstwa, na którym kompletnie się nie znam i nie chciałbym w życiu praktykować (za trudne, za bardzo przypominające Dzień Świstaka, przywiązujące do jednego miejsca na ziemi niekończącym się obowiązkiem wobec własnych zwierząt), lecz z powodu przesłania płynącego z tej historii. Uczestnicy cywilizacyjnego przyspieszenia utracili kontakt z naturą i zdolność do przetrwania w sytuacjach kryzysowych. Co więcej, żyjąc w otoczeniu wszechobecnego Internetu, uznają coraz bardziej prymat sfery wirtualnej nad życiem doczesnym. Zalani ogromem informacji, przedkładający szybki dostęp do Internetu nad osobiste kontakty i rozmowy twarzą w twarz, tracą empatię i zdolność odsiewania plew od spraw istotnych. Ponaglani przymusem robienia społecznej kariery wpadają w obsesję wyjeżdżania dokądś i dokonywania w życiu czegoś, mając coraz bardziej za nic to co proste, często powtarzalne i ... istotne... Tylko że obsesyjny pośpiech i drażniona społecznie ambicja nie przekłada się na życiową wrażliwość czy zdolność do autorefleksji. Odrywając się od korporacyjnego czy biznesowego przymusu załatwiania zawodowych obowiązków, zawsze dla kogoś, nigdy dla siebie (pensja wcale nie stanowi ekwiwalentu coraz bardziej traconych ważnych sfer życia rodzinnego i osobistego), nie potrafią nawet zwolnić w czas odpoczynku. Żyją tak nudno, że nie mogą się doczekać weekendu, aby się upodlić. Jeśli jeszcze komuś pozostała jakaś wola weekendowej odmiany, przesiada się na samochód terenowy, quada, motocykl i próbuje, nie zwalniając tempa, sięgnąć po namiastkę wrażeń w kontakcie z naturą. Tylko namiastkę, bo to, co im się podoba, to architektoniczny krajobraz łatwy do oceny i klasyfikacji, szybkie wrażenia pobudzające wydzielanie adrenaliny po udanym lub niekoniecznie udanym wystrzale z ambony, po wywrotce na leśnym lub polnym bezdrożu, głupawce w skoku na bungee… Tylko takie bodźce po powodzi coraz głupszych i wywołujących jedynie emocje pseudo-informacji serwowanych przez współczesne mendia nastawione na klikalność są jeszcze odbierane przez coraz bardziej odczulony centralny układ nerwowy. A komu nie w smak przebywanie w otoczeniu przyrody, może się upodlić w dowolnie wybrany sposób, albo oddać się grom komputerowym… Rebanks wspominał, że jego niechęć do nauki i opuszczenia farmy została skwitowana automatycznie wygenerowaną diagnozą testu kwalifikacyjnego odczytaną z monitora przez doradcę zawodowego nie ukrywającego własnej wyższości: – Nadaje się na dozorcę w ZOO. To książka o dwóch społecznościach. Tej, która od tysięcy lat twardo stoi na ziemi, i wie jak sobie poradzić w najtrudniejszych chwilach, by przetrwać. I tej, która bez całego sztafażu cywilizacji runie przy pierwszym kataklizmie natury, bo nie potrafi odróżnić tego co istotne w życiu, od tego co istotne wyłącznie dla bezdusznego systemu społecznego i sztucznie nadymanego osobistego splendoru – substytutu sukcesu życiowego. Będąc już w Oxfordzie, Rebanks zauważył, że jego koledzy studenci wydają się mocno do siebie podobni. Bardzo się silą, żeby mieć własne zdanie, ponieważ nigdy nie ponieśli porażki. Tutaj również nie chcą się okazać rozczarowaniem. Nigdy nie byli przeciętniakami i uważają, że zawsze muszą wygrywać. Jednak życie większości ludzi wcale tak nie wygląda (…). Można by odesłać ich na rok do jakiejś pracy bez perspektyw (…). Lepiej by im to zrobiło niż dziekanka w Peru… Obdarzony inteligencją charakterny człowiek, który nigdy nie rozstał się z rodzinną farmą, napisał książkę, którą powinien przeczytać każdy, kto żyjąc gdziekolwiek: na wsi, w mieście, w enklawie, chciałby wrócić do korzeni, pozbyć się fałszywych celów w życiu i wyzbyć się lęku przed przyszłością coraz mocniej naznaczoną szokiem cywilizacji, o którym „sto” lat temu wypisywał się Alvin Toffler. Po odsianiu wirtualnych głupot atakujących z każdego urządzenia podłączonego do wszechobecnego Internetu każdy odsłoni to, co w jego osobistym życiu najważniejsze i sprawi, że jego własna egzystencja na powrót przestanie być nudna. Nie zamierzam podpowiadać – co. James Rebanks – prosty, zdawałoby się, owczarz – robi to ciekawiej.

W świecie globalizacji i agroturystyki, gdzie małe miasta i wsie starają się dogodzić turystom z miast, którzy szukają spokoju i inności, rzadko kiedy zdarza się, że spotykamy kogoś kto jest przeciwny temu, kogoś kto pragnie być tutaj gdzie jest i nie chce niczego więcej. James Rebanks jest takim przykładem, jednak by dojść do tego wniosku, musiał sam spróbować miejskiego życia, w którym, jak stwierdza, nie potrafił się odnaleźć. Jego życie jest tam, skąd pochodzi, a pracą ta, którą wykonywała jego rodzina. Życie w zgodzie z naturą jest tutaj istotne dla tego pasterza, jak i tradycja. Autor opisuje czynności wykonywane na farmie, które są podzielone względem pór roku, opowiada nam swoje życie z pasją i nieukrywaną miłości. W rezultacie książka jest dobrze napisana, czyta się ją lekko i przyjemnie. Dostarcza nam one nowe spojrzenie na świat, które warto poznać.

Tytuł dużo mówi o tym jaka to będzie książka. O życiu, z rodziną, z owcami. W północnej Anglii gdzie są góry, jest deszcz i mnóstwo nierozumiejących turystów. A przede wszystkim są owce. To one determinują to o której się wstaje, o której kładzie się spać i kiedy otwiera się świąteczne prezenty. Autor nie ubarwia, nie robi z siebie bohatera bez skazy. Pisze jak było, pisze jak jest i jak ma nadzieję, że będzie. Warto przeczytać i zobaczyć, że na świat można patrzeć zupełnie inaczej. Polecam zwłaszcza tym, który myślą nad tym by rzucić to wszystko i wyjechać w Bieszczady. Można się przekonać, że paść owce tylko brzmi fajnie. A w rzeczywistości jest to kawał ciężkiego życia.

Bardzo obszerne opisy oporządzania owiec zamiast prawdziwych refleksji życiowych autor skupia się jedynie na napisaniu poradnika dla pasterza. Więc drogi czytelniku jesli planujesz zacząc hodować owce to ta książka jest dla Ciebie -dowiesz sie dokładnie jak strzyc karmić odbierać porody i przetrwać zimę razem z owcami. Rozczarowanie.

Pozycja literacka po którą warto sięgnąć aby się oderwać od codzienności, która jest udziałem każdego z nas, a zatem przepełnionej zajęciami, pogonią za dobrami materialnymi czy kolejnym awansem zawodowym. Zanurzenie się w sednie powieści pozwala spojrzeć na świat z zupełnie innej perspektywy, głównie sprowadzającej się do tego, że istnieją jeszcze miejsca pełne natury, spokoju, oparte na uczciwej pracy i życiu zupełnie odmiennym niż obecnie tak mocno lansowane w wielkich miastach, przez co wielu z nas traci poczucie czasu, a nawet sensu życia. Książka mądra, pouczająca, pełna refleksji i dająca do myślenia. Prawdziwa gratka dla wciąż pędzących, nauczonych życia w wygodzie ale i tych, którzy czują się związani regułami narzuconymi przez otaczające nas systemy, przemiany gospodarcze i polityczne, których czasem mamy zwyczajnie dość i tylko marzymy o zetknięciu się z naturą w jej najbardziej prostym wydaniu.

Okładka i prasowe zapowiedzi sugerują idylliczną opowieść o spokojnym życiu na wsi. Ale Rebanks, choć żyje tak, jak żyje z wyboru i niewątpliwie kocha to, co robi, nie rysuje idealnego obrazka. To piękna, ale jednocześnie do bólu szczera historia człowieka, który postanowił kontynuować rodzinną tradycję i hodować owce na tyleż zapierających dech w piersi, co trudnych terenach. W „Życiu pasterza” czytelnik dostaje nie tylko pasjonującą historię terenów, na których od setek lat ludzie hodują owce, ale również historię rodziny, wszystkie towarzyszące im emocje i trudności. Przede wszystkim jest to jednak opowieść o dojrzewaniu i podejmowaniu własnych wyborów – tych z konieczności i tych, gdy wachlarz możliwości jest całkiem szeroki.

"Więź z ziemią, na której żyjemy, rodzi się i umacnia dzięki temu, że wytrzymujemy na niej wszystko, co zsyła na nas przyroda. Jesteśmy doświadczani przez siły natury tak samo jak krzewy górskiej jarzębiny przygięte do ziemi, potargane i poskręcane. (...) Te doświadczenia kształtują nas, sprawiają, że stajemy się tym, kim jesteśmy". "Życie pasterza" to opowieść o świadomym wyborze życia w zgodzie z naturą. Ale nie tego idealizowanego, w pięknym domu w stylu eko, długimi śniadaniami na werandzie, czy lampce wina przy dźwiękach świerszczy o zachodzie słońca, które wielu z nas ma przed oczami myśląc o życiu na wsi. To historia życia na farmie pełnej ludzi i owiec, gdzie od wschodu do zachodu, zwłaszcza zimą trwa walka z czasem i każda minuta pracy jest na wagę złota. To wieś której rytm wyznaczają pory roku, cykl życia owiec i pogoda. A jednak dla Jamesa Rebanksa, głównego bohatera i autora książki jest to wymarzona ścieżka. Choć twarda i kamienista, dla wielu wręcz nie do przejścia, dla niego to najlepsza z dróg, którą wybiera dla siebie i swojej rodziny. Ciężka praca i bliskość natury przywołują sceny z "Chłopów" Reymonta. Ale jest tam też posmak lirycznych wierszy poetów Krainy Jezior, które zachwycają niezwykłym krajobrazem dziewiczych zakątków Anglii. James docenia piękno swej ziemi i potrafi się nią zachwycić. Ma też naturalną umiejętność bycia tu i teraz, o której ludzie na wielu kursach mindfullness mogą tylko marzyć. Główny bohater całkowicie "zanurza się" w tym, co robi. Kocha to. Dzięki temu czuje się szczęśliwy. Choć dla wielu może opisy przygotowania owiec na konkurs czy sposób dbania o maciorki w porze wykotu mogą zdawać się zbyt długie i szczegółowe, mnie dobrze się je czytało, bo autorem ich jest pasjonat. Osoba, która lubi to co robi. Która, czuje się spełniona. Życzyłabym sobie znaleźć właśnie taki własny kawałek świata, w którym będę się czuć "na właściwym" miejscu.