Topiel (okładka  miękka, 06.2020)

Jakub Ćwiek - Topiel Jakub Ćwiek. Dosłownie. Wydawnictwo Marginesy Akcja książki dzieje się podczas powodzi stulecia z 97 roku, w Głuchołazach. Autor co prawda podkreśla, że nie jest to książka historyczna, ale na kartach powieści wyraźnie czuć echo i klimat tamtych lat. Do lat 90, wracamy z całym ich urokiem 😉 Tytułowa powódź jest dla dzieciaków bardziej rozrywką, niż zagrożeniem. Mam wrażenie, że w ich głowach jest tylko jedna myśl: przygoda! W końcu coś się dzieje, chłopcy rywalizują ze sobą na każdym kroku. Zapuszczają się w niebezpieczne, zalane miejsca, podejmują ryzykowne i głupie decyzję, bez końca chcąc sobie imponować. Niestety za ich decyzjami nie stoi żadna wyobraźnia, ani nawet głębsza refleksja. Wszystko "jakoś" się układało, dopóki nie poszli o jeden krok za daleko. Wtedy radosne wakacje, zamieniły się w koszmar. Powieść świetnie się czyta, jest napisana w lekki sposób. Krótkie rozdziały zapewniają wartką akcję, dodatkowo każdy z nich jest napisany z perspektywy innego chłopca, dzięki czemu widzimy wiele spraw z różnych perspektyw, co czyni całą historię jeszcze ciekawszą. Jednak nie to w tej książce było dla mnie najważniejsze. Porusza ona nie tylko bardzo ważny temat samobójstw młodocianych, który jest traktowany w naszym społeczeństwie bardzo po macoszemu, ale również temat przemocy w ogóle. Pokazuje, jak łatwo wpaść w spiralę złych decyzji. Jak łatwo się w tym zagubić i z dnia na dzień wpaść w olbrzymie tarapaty. Jak bardzo ważne jest zaufanie między dzieciakami a rodzicami. Nie zdradzam więcej, żeby nie spojlerować, przeczytajcie sami - nie będziecie żałować 👍 P.s. na zdjęciu nawiązanie do skrzyń, które w książce przyniosły tyle zamieszania ⚔ https://www.facebook.com/bookalover/

W styczniu 1997 do kin w Polsce wchodzi Kosmiczny Mecz z Jordanem i Looney Tunes. W tym samym roku Apollo 440 startują ze swoją wersją kawałka Van Halen - Aint Talkin' Bout Love, Chumbawamba serwuje Dannemu dużo drinków w Tubthumping, a „Puffy or Daddy, P Pappy, Diddy, Poppadiddypap” odcina właśnie pierwszy z serii kuponów zatytułowanych „śmierć Biggiego”. Jest to też ostatni rok Batmana z TM-Semic jako samodzielnej pozycji. Pod koniec 1997 roku wydawnictwo próbując ratować niesprzedającą się serię Superman, łączy tytuły w Batman/Superman, który przetrwał w tej formie jeszcze cały 1998, a w 1999 Semic padł (nie wierzcie wikipedii w ten 2003). Swoją drogą w 1997 roku czytanie komiksów nie było zajęciem, którym dorastający chłopiec chwalił się publicznie, poza kręgiem zaufanych kumpli (którzy najczęściej też komiksy czytali). W 1997 roku rozgrywa się również akcja powieści Kuby Ćwieka. W dwóch zdaniach: Topiel to opowieść o przyjaźni, o czwórce chłopaków, którzy są tym momencie, kiedy człowiek nie jest już dzieckiem, a nie jest też jeszcze dorosłym. Opowieść o ich rodzinach a w tle powódź, która w 97 zalała Polskę. Miejscem akcji są Głuchołazy. Chociaż narracja w książce jest 3osobowa, to każdy „rozdział” ukazany jest z perspektywy, któregoś z chłopaków. Konkludując: pierwsza książka Kuby od Drobinek nieśmiertelności, o której mogę powiedzieć, że mi się podobała. Oczywiście fabuła ma wzloty i upadki, a zakończenie może nie jest do końca satysfakcjonujące, ale broni się na pewno ciekawymi postaciami.

Drugi raz zagłębiłam się w historię pióra Jakuba Ćwieka – wcześniej czytałam „Szwindel”. Bardzo mnie zaciekawił, dlatego zdecydowałam się sięgnąć po „Topiel”. Autor opisuje część wakacji w 1997 kilku nastolatków w Głuchołazach, które nawiedziła powódź. Ćwiek zwraca uwagę na trudne relacje między dorastającymi chłopakami i ich otoczeniem oraz na piętno, jakie odcisnęła na ich życiu rzeka. Mamy trupy, mamy emocjonalne zawirowania. Ale… nie porwało mnie jak ta straszna wielka woda. Tekst nudził mnie momentami, ciągnął się, nie dawał dreszczyku, gęsiej skórki i szybszego bicia serca. Przeczytałam i odstawiam. Tyle.

Jedna z najlepszych książek Ćwieka i w ogóle jedna z najlepszych kryminałów made in Poland

Książka godna polecenia. Nie mogłam się oderwać

Ciekawa historia z kryminalnym wątkiem w tle

Bezwzględnie Super Rewelacyjna

Fajna książka dla młodzieży.

Powódź tysiąclecia z lipca roku 1997 zmieniła życie wielu ludziom. W przeciągu kilku dni na miasta spadło tyle wody, ile zazwyczaj wynosi tam suma miesięcznych opadów. Natura nie patrzyła ani na narodowość, ani na statuty społeczne, zalewała równo Austrię, Niemcy, Słowację, Czechy i Polskę. Pierwszym zalanym miastem w naszym kraju były Głuchołazy, rodzinne miasto Jakuba Ćwieka. Jak sam zaznacza, dużo jego samego znajdziecie na kartach tej powieści. Tamte wydarzenia mocno wryły się w jego wspomnienia. Sam uczestniczył w pomocy powodzianom, podobnie jak bohaterowie, roznosząc paczki z jednego końca miasta na drugi. Wierzę, że opuszczone domy, zniszczona infrastruktura i ludzie, którzy stracili dorobek swojego życia, to nie jest widok, który ulatuje niepostrzeżenie z meandrów pamięci. Nagle, zapowiadające się leniwie wakacje, stają się przyspieszonym kursem dorosłości. O tym właśnie jest nowa książka Kuby, tak inna od jego poprzednich. Do wszystkich tych niespodziewanych sytuacji, jakie mają miejsce w lipcu 1997 roku, dochodzą te wynikające z natury dorastania. Józek, Kacper, Grzesiek i Darek, jak wszystkie nastolatki, dojrzewają płciowo, poznają i formują swoje potrzeby psychospołeczne, odkrywają dorosłość kawałkami, które nie zawsze smakują tak, jak sobie wyobrażali. Budują swoją autonomię, często nie zgadzając się z rodzicami czy opiekunami. "Topiel" w dużej mierze jest opowieścią o ich życiu, ten wątek jest bardzo rozbudowany. Poznajemy nie tylko chłopców, ale także ich rodziny, środowiska, z jakich się wywodzą i które mają wpływ na kształtowanie ich osobowości, co jest istotne, ponieważ przyjdzie im podejmować decyzje, nad którymi normalnie ludzie się nie rozwodzą. Jest jeszcze trzeci czynnik, który bardzo mocno namiesza w tej opowieści. Tajemniczy element układanki, który pojawia się między rozdziałami, na luźnych kartkach, siejąc ziarna ciekawości, zaskakując w finiszu tej powieści. "Topiel" czytało mi się wyjątkowo dobrze i chyba jest to jedyna książka w moim życiu, którą odbierałam tak intensywnie, a to dlatego, że autor osobiście oprowadzał grupkę swoich fanów (z magicznego zlotu o dźwięcznej nazwie Ćwiekon), po miejscach, w których toczyła się akcja. Na kolejnych zdjęciach część z tych miejsc możecie zobaczyć (IG @angelkubrick). Osobiście jestem zakochana w Głuchołazach. Podoba mi się klimat tego miasteczka, jego malownicze miejscówki, a także bliskość czeskiej granicy, za którą czeka... góra dobroci ;) Mam nadzieję, że w tym roku uda się zorganizować zlot po raz trzeci. Aaaaa… byłabym zapomniała, w "Topieli" warto przyjrzeć się też czwartej warstwie, popkulturowej, przez którą Jakub przeprowadza nas w sposób mistrzowski, choć ma to dobre i złe strony. W całym tekście jest około 90. odnośników do lat 90. To nazwy filmów, postaci, książek, gier czy też przedmiotów użytkowych. Zaletą tej kulturowej kawalkady jest bez wątpienia możliwość poznania tego, czym fascynowano się w tamtych czasach. Wadą jest pewna pisarska skrótowość (o ile mogę to tak nazwać). Kiedy po raz kolejny pojawia się tekst typu: "wygląda jak The Goonies, albo zrobił to jak ___ i tu tytuł filmu, albo postaci filmowej" to nie każdy z czytających tę książkę będzie w stanie wyobrazić sobie to, co widzi, i co chce przekazać autor. Inaczej, to co dla autora jest jasne i zrozumiałe w danym momencie, dla osoby nieoglądającej wspomnianego filmu, będzie tylko pustym tekstem. Dla przykładu, wracając do opisu osoby, określanej The Goonies, musiałam zerknąć do sieci, jak wspomniana przez autora postać wygląda, aby przenieść ten obraz na tę z "Topieli". Ot taka interaktywna zabawa z popkulturą, w którą na bank, nie wszyscy będą chcieli się pobawić, z prostego powodu, RÓŻNIMY SIĘ :)

Był rok 1997. Polskę nawiedziła niespodziewana i nieprzewidywalna powódź. Pamiętam ją, chociaż bezpośrednio mnie nie dotknęła. Ale woda dotarła do pobliskich miejscowości. Ludzi ogarnęła panika i strach. Wielka obawa. Przecież wiadomo, że od wody nie można uciec … Autor zabiera nas do Głuchołaz, które również zostały nawiedzone przez wspomnianą wielką wodę. Tam grupka przyjaciół spędza wakacje. Liczą na dobrą zabawę i luz. Odpoczynek od nauki i ciągłego marudzenia rodziców. Ale niestety, na taki relaks nie mogą sobie pozwolić. Ich siły i uwaga zostaje skupiona na pomocy mieszkańcom przy tamowaniu wielkiej wody. Szykowanie worków z piaskiem, budowanie tam i ogrodzeń, używanie wszelkich sposobów, by wody nie dopuścić blisko siebie. Ale niewiele te wysiłki pomogą. Woda zaleje miasto, ludzki dobytek będzie pływał po mieście. Wkoło brud, smród i ogromna stęchlizna. A w tym wszystkim dorastająca młodzież. Nie stronią od pomocy, później swoje siły przekierują na pomoc powodzianom jako wolontariusze. Tak naprawdę szybko przejdą lekcję błyskawicznego dorastania, radzenia sobie z problemami, jak dorośli. Ale to nie tylko lektura o powodzi i walce z nią. Pośród tych zmagań pojawi się topielec, nieznany nikomu, ale wnoszący wiele zamieszania w ich codzienność. Kto to jest? Skąd się u nich wziął? Chłopcy nie zostawią tej sprawy swojemu biegowi, sami muszą sobie z nim poradzić. Na jaki pomysł wpadną i jak potoczą się dalsze losy, przekonajcie się sami. Wybierzcie się na przygodę życia z Józkiem, Darkiem, Kacprem i Grześkiem. Poznajcie ich rodziny, problemy i spróbujcie się z nimi zaprzyjaźnić. Muszę przyznać, że ta powieść nie zrobiła na mnie większego wrażenia. Nie odcisnęła swojego piętna, nie będę chciała do niej wrócić. Zapytacie być może dlaczego? Zabrakło mi w niej emocji, napięcia i oczekiwania, co będzie dalej. Pierwsze dwieście stron to niesamowite nudy, bardzo długo musiałam się z nią borykać. Co prawda później się wszystko trochę rozkręciło, ale nie na tyle, by zagrać na moich uczuciach i emocjach. Tak naprawdę nie wiem, w jakim celu pojawił się w tej powieści ten wątek kryminalny, nijak mi nie pasował. Czyżby miał nadać jej waloru tajemniczości i trzymania w napięciu? Żadne z tych wrażeń nie było mi bliskie przy tej lekturze. Nie potrafię powiedzieć, że mnie ta historia zachwyciła czy też wzburzyła. Bardzo obojętnie obok niej przeszłam. Często też gubiłam wątek, nie mogłam się odnaleźć pośród tej wielkiej, płynącej wartkim nurtem, wody. Owszem autor stara się nam przedstawić problemy dorastającej młodzieży. Kłopoty i nieporozumienia z najbliższymi, pierwsze inicjacje seksualne, odkrywanie własnej seksualności, pierwsze uczucia. Pokazuje też odwagę tych młodych ludzi i odpowiedzialność, starali się nieść pomoc potrzebującym, chcieli być potrzebni i zauważeni przez dorosłych. To tło obyczajowe jeszcze jest warte uwagi. Nie potrafię zachwalać tej powieści, wskazać jej mocnych stron i walorów. Po prostu nic nie przykuło mojej uwagi. Chociaż nie, jest plus. Walorem tej historii jest realizm bohaterów, ich prawdziwość i normalność. Nie są wyidealizowani czy sztucznie wykreowani, są normalni, jak dzieciaki z sąsiedztwa. Nie wiem czy mam rację, tak krytykując tę lekturę, ale takie jest moje odczucie. Trochę czasu na nią straciłam, nie spodziewałam się, że tak opornie będzie mi szło czytanie. Proponuję, abyście sami po nią sięgnęli i się przekonali czy mam rację, czy to też moje spaczone odczucie. Mnie autor do siebie nie przekonał, musi się bardziej postarać, abym została jego fanką. Ale wszystko jeszcze przed nami ...