Jan Paweł II

Dzieciństwo i młodość

Papież-Polak przyszedł na świat 18 maja 1920 roku w Wadowicach w Małopolsce jako Karol Józef Wojtyła. Był drugim synem Karola Wojtyły i Emilii z Kaczorowskich. Rodzinę utrzymywał ojciec, który pracował jako wojskowy urzędnik w stopniu porucznika w Powiatowej Komendzie Uzupełnień. Mama przyszłego papieża była szwaczką. W młodości mały Karol nazywany był Lolkiem. Był chłopcem utalentowanym na wielu polach i wysportowanym. Grał w piłkę nożną i chętnie jeździł na nartach. Pasjonowały go wycieczki krajoznawcze. W wieku 9 lat stracił matkę, a jako 12-latek pożegnał zmarłego na szkarlatynę brata Edmunda.

Uczył się w Państwowym Gimnazjum Męskim im. Marcina Wadowity w Wadowicach i już wówczas wyróżniał się silną, głęboką wiarą. Przystąpił w tym czasie do kółka ministranckiego. Podczas nauki w gimnazjum Karol Wojtyła zainteresował się też teatrem i chętnie występował w przedstawieniach.

W 1938 roku ukończył gimnazjum i zdał maturę z oceną celującą, co otworzyło mu drogę do podjęcia studiów na większości uczelni w kraju, bez egzaminów wstępnych. Karol wybrał studia polonistyczne na Wydziale Filozoficznym Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie. W trakcie nauki poznał Jana Tyranowskiego, prowadzącego dla młodzieży męskiej koło wiedzy religijnej, do którego się zapisał.

II wojna światowa uniemożliwiła Karolowi Wojtyle dalsze studiowanie, dlatego zatrudnił się jako pracownik fizyczny w zakładach chemicznych Solvay, pracował też w kamieniołomie w Zakrzówku oraz w oczyszczalni wody w Borku Fałęckim. W czasie okupacji związał się z konspiracyjną organizacją polityczno-wojskową „Unia” i był członkiem Stronnictwa Pracy.

Momentem zwrotnym dla młodego Karola Wojtyły był rok 1942, gdy postanowił studiować teologię i przystąpić do tajnego Metropolitalnego Seminarium Duchownego w Krakowie. W latach 1945-1946 pracował na uczelni jako asystent i prowadził seminaria z historii dogmatu.

Powołanie do życia kapłańskiego

W 1946 roku Karol Wojtyła został subdiakonem, a później diakonem. 1 listopada 1946 roku w kaplicy Pałacu Arcybiskupów Krakowskich przyjął święcenia z rąk kardynała Adama Stefana Sapiehy.

Kontynuował swoje studia teologiczne na Papieskim Międzynarodowym Athenaeum Aneglicum w Rzymie. W 1948 roku obronił pracę magisterską pod tytułem „Pojęcie środka zjednoczenia duszy z Bogiem w nauce św. Jana od Krzyża” i otrzymał dyplom summa cum laude. W tym samym roku zdobył też stopień doktora za dysertację „Problemy wiary u św. Jana od Krzyża”.

Jako wikariusz i katecheta pracował w parafii Wniebowzięcia NMP w Niegowici, a w 1949 roku przeniesiono go do parafii św. Floriana w Krakowie. Wykładał też na seminariach oraz na Wydziale Filozofii Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego.

W 1958 roku Karol Wojtyła został prekonizowany biskupem tytularnym Ombrii i biskupem pomocniczym Krakowa. Jego konsekracji dokonał na Wawelu arcybiskup Eugeniusz Baziak. W tym okresie Wojtyła został krajowym duszpasterzem środowisk twórczych i inteligencji. Brał również udział w obradach II soboru watykańskiego.

W 1964 roku Karol Wojtyła został arcybiskupem metropolitą krakowskim, a podczas konsystorza w 1967 roku nominowano go na kardynała. Czerwony biret otrzymał w Kaplicy Sykstyńskiej od papieża Pawła VI. Przez lata współpracował z prymasem Polski, kardynałem Stefanem Wyszyńskim.

16 października 1978 roku na zwołanym po śmierci Jana Pawła I konklawe Karol Wojtyła został wybrany na papieża i na cześć swojego poprzednika, którego pontyfikat trwał nieco ponad 30 dni, przybrał imię Jana Pawła II. Jego kandydaturę poparło niemal całe zgromadzenie kardynałów.

Jego pontyfikat trwał 27 lat i naznaczony był dążeniem do zjednoczenia się Kościoła z jednoczesnym poszanowaniem wyznawców innych religii. Papież wiele podróżował, dlatego św. Jan Paweł II nazywany jest słusznie papieżem – pielgrzymem. Jan Paweł II zmarł w Watykanie 2 kwietnia 2005 roku, a już 14 stycznia 2011 roku jego następca, papież Benedykt XVI, ogłosił go błogosławionym. 27 kwietnia 2014 roku Jan Paweł II został uznany świętym Kościoła katolickiego.

Literacka działalność Jana Pawła II

Już jako nastolatek Karol Wojtyła zaczął tworzyć poezję, ale jego talent literacki rozkwitnął po obronie pracy magisterskiej. Jego pierwszym zbiorem dzieł był „Renesansowy psałterz” z 1939 roku, który został jednak wydany dopiero w 1999 roku. W marcu 1946 roku napisał z kolei poemat „Pieśń o Bogu ukrytym”. Gatunkiem, w którym specjalizował się wówczas Karol Wojtyła była poezja metafizyczna.

Jan Paweł II pisał prace naukowe, ale też publicystyczne. Jest autorem esejów filozoficznych, np. „Personalizm tomistyczny” czy „O humanizmie św. Jana od Krzyża”. Publikował swoje teksty w krakowskich periodykach katolickich, m.in. w miesięczniku „Znak” i „Tygodniku Powszechnym”. W 1960 roku za pośrednictwem wydawnictwa Towarzystwa Naukowego KUL wydał książkę „Miłość i odpowiedzialność”.

Już jako kardynał Karol Wojtyła napisał dramaty „Przed sklepem jubilera” oraz misterium „Promieniowanie ojcostwa”. Co ciekawe, zrobił to pod pseudonimem Andrzej Jawień. Publikował też poematy, a w 1969 roku wydał filozoficzną monografię z zakresu antropologii pod tytułem „Osoba i czyn”. W 1972 roku napisał książkę traktującą o II soborze watykańskim.

Katechezy papieża Jana Pawła II wygłaszane podczas pielgrzymek i na synodzie o rodzinie zostały opublikowane w formie książkowej w 1986 roku pod tytułem „Mężczyzna i niewiasta stworzył ich”. Dziś są nazywane „Teologią ciała”. Homilie i przemówienia papieża znalazły się w 27-tomowej serii Dzieje Wielkiego Pontyfikatu.

W 25. roku sprawowania przez Jana Pawła II funkcji papieża opublikowany został jubileuszowy zbiór wszystkich utworów poetyckich Karola Wojtyły zatytułowany „Poezje zebrane. Tryptyk rzymski”.

W 2002 roku ukazała się także kompletna antologia tekstów Jana Pawła II, poświęcona zagadnieniom integrującej się Europy pod tytułem „Europa zjednoczona w Chrystusie”. Do najbardziej znanych książek polskiego papieża zalicza się „Przekroczyć próg nadziei” z 1994 roku, „Dar i tajemnica” z 1996 roku, „Wstańcie, chodźmy” z 2004 roku oraz „Pamięć i tożsamość” z 2005 roku.