Sabrina (okładka  miękka)

Pierwszy komiks nominowany do nagrody Bookera - to bez wątpienia najlepsza rekomendacja i zachęta do sięgnięcia po najnowsze dzieło amerykańskiego twórcy - Nicka Drnaso, które to nosi tytuł "Sabrina". Opowieść ta ukazała się w Polsce nakładem Wydawnictwa Kultura Gniewu i zabiera nas swoją relacją do podróży po współczesnym, skomplikowanym i zagubionym, świecie pozorów, kłamstw oraz manipulacji... Oto ona - tytułowa Sabrina. Zwyczajna, młoda kobieta, która wiedzie spokojne życie, ma kochającego chłopaka i równie zwyczajną siostrę. Jednak pewnego dnia przepada ona bez wieści i śladu, pozostawiając najbliższych z dziesiątkami pytań i nadzieją, że wkrótce koszmar ten się skończy. Jej chłopak - Teddy, nie ustaje w poszukiwaniach i dociekaniach prawdy o zaginięciu dziewczyny, i by móc poświęcić się temu zajęciu i uzyskać potrzebne wsparcie, przeprowadza się do swojego kolegi - Calvina, który jest wojskowym. Przełomem w tej sprawie jest pojawienie się pewnego nagrania, którego zawartość wydaje się ukazywać prawdę o losie Sabriny. Prawdę, w którą to jednak Teddy nie chce uwierzyć... Niniejsza powieść graficzna stanowi sobą intrygującą, emocjonującą, ale też i wielce poruszającą pozycję spod znaku psychologicznego dramatu z elementami sensacji i kryminału, w tle. To niezwykle sugestywna, nacechowana wielkimi emocjami, jak i też do samego końca nieoczywista relacja o zaginięciu człowieku oraz życiu bliskich tej osoby, które na różne sposoby starają się sobie radzić w czasie tego koszmaru. I nie jest to z pewnością komiks tylko i wyłącznie rozrywkowy, gdyż zawarte tu tezy, prawdy i bardzo bolesne spojrzenie na współczesnych nas i żyjący sensacją świat, skłania nas do wielu przykrych refleksji nad tym, jak nisko dziś upadliśmy... To mocna opowieść, ale też i piękna pod każdym względem. Scenariusz komiksu przedstawia się bardzo ciekawie, ale też i niezwykle przewrotnie w swoim koncepcie. Otóż po dość płynnym wprowadzeniu nas w realia tej historii, zapoznaniu z parą głównych bohaterów i ukazaniu dramatu bliskich Sabriny - ale też i chociażby samotności Calvina, następuje swoisty punkt zwrotny, związany z owym nagraniem. Po nim nastaje czas pytań, negacji, próby zakłamywania rzeczywistości, ale też i koszmar siostry Sabriny oraz samego Teddy'ego, który wydaje się balansować na granicy realizmu i szaleństwa. Najważniejsze jest to, że tak naprawdę do samego końca autor trzyma nas w napięciu i niepewności tego, kto ma rację, jaka jest prawda oraz czym zakończy się ta historia. I przyznam szczerze, że dawno już nie zaangażowałam się tak bardzo w lekturę komiksu, jak w tym przypadku... Bardzo udanie przedstawia się również szata ilustracyjna tego komiksu, którą to tworzą niezwykle sugestywne, pociągnięte prostą kreską i nie dbające o wielką szczegółowość, rysunki. Rysunki, co by nie powiedzieć, nie najpiękniejsze dla oka - zwłaszcza na polu pewnej karykatury sylwetek bohaterów, czy też dość przyblakłych kolorów..., ale dzięki temu niezwykle wymownych, mocnych w swym przekazie i smutnych. Smutek bije tak naprawdę z każdego z kadrów, co wydaje się być niezwykłym osiągnięciem autora na tym polu, gdyż ta opowieść po prostu nie mogła zostać zobrazowana w inny sposób, aniżeli właśnie poprzez prostotę, surowość i smutne emocje... Nie sposób nie zachwycić się kreacjami bohaterów tej opowieści - w głównej mierze Teddym i Calvinem. Pierwszy z nich jest swoistym wrakiem człowieka, który po zaginięciu Sabriny zaczyna popadać w coraz większą spiralę urojeń, nie mówiąc o bezsilności, poczuciu straty i gniewie na cały świat. Z kolei Calvin jest poczciwym facetem, dobrym kumplem i człowiekiem o wielkim sercu, który stara się pomóc cierpiącemu przyjacielowi, choć i sam zmaga się z samotnością, czy też problemami w pracy. I najwspanialsze jest to, że żaden z nich nie powinien predysponować nigdy do roli głównych bohaterów komiksu, ale ponieważ nimi się stali, to tak bardzo nas intrygują, fascynują i skłaniają do uwierzenia weń... I nie zapominajmy o Sabrinie - nieobecnej, milczącej i z czasem odchodzącej na odległy plan, bardzo ważnej postaci tej opowieści... Zaginięcie człowieka, ból jego bliskich i odkrywanie prawdy o tym fakcie - to tylko jedno oblicze tej opowieści. Drugie przybiera bowiem postać gorzkiego spojrzenia na nasz świat, bezduszność ludzi łaknących taniej sensacji, czy też wreszcie tak powszechnego i łatwo osiągalnego dziś kłamstwa na polu manipulacji. To mocny głos sprzeciwu, który przybiera tu dramatyczną formę literackiej ekspresji, mogący - przynajmniej mam taką nadzieję, dotrzeć do jak największego grona odbiorców. Być może jest to moja naiwność, ale podobnie jak i autor tego komiksu, tak i ja nie zgadzam się na to, by nasz świat przybierał tak smutny i gorzki obraz... Nominacja komiksu Nicka Drnaso do nagrody Bookera, wydaje się być jak najbardziej zasłużoną. Zasłużoną ze względu na fabularną atrakcyjność tego tytułu, jego psychologiczną głębię, czy też wreszcie wagę tematu, jaki sobą porusza.

Sam początek dzieła nie zwiastuje jego niezwykłości fabularnej. Tytułowa Sabrina to najzwyklejsza kobieta, które niczym specjalnie nie wyróżnia się z tłumu. Tymczasowo pomieszkuje ona w domu rodziców, zajmując się ich kotem podczas ich nieobecności. W rodzinnym domu odwiedza ją siostra Sandra, obie kobiety oddają się prozaicznej dyskusji o planach wakacyjnych i codziennym życiu. Kobieta, żegnając się z Sabriną nie wie, że będzie ostatnią osobą, która ją widzi. Niedługo później tytułowa bohaterka znika w tajemniczych okolicznościach. Tajemnica jej zniknięcia nie jest jednak tutaj podstawą kryminalnego scenariusza. Dosyć szybko okazuje się, że stała się ona ofiarą brutalnego morderstwa, które zostało uwiecznione przez sprawcę na taśmie filmowej. Krwawy i brutalny film trafia do mediów, stając się jednym z głównych newsów napędzających oglądalność. Cała sytuacja mocno odbija się na bliskich zamordowanej kobiety. Zarówno jej siostra, jak i narzeczony Teddy będą musieli poradzić sobie z wielką traumą, która będzie miała również wpływ na innych ludzi (niemających nic wspólnego z zamordowaną). Jednym z nich jest najważniejsza postać całego dzieła żołnierz Calvin Wrobel, który przygarnie pod swój dach zrozpaczonego i całkowicie załamanego Teddy’ego. Popełnione brutalne morderstwo pełnie tutaj zarówno rolę motoru napędowego całej historii, jak i bodźca doprowadzającego do całkowitego upadki psychiczno-emocjonalnego osób powiązanych z ofiarą (i nie tylko). Twórca w centrum całej opowieści obsadza dwie postacie: narzeczonego kobiety Teddy’ego i jego przyjaciela Calvina Wrobla, który staje się swoistego rodzaju ostoją dla pogrążonego w smutki mężczyzny, pozwalając mu u siebie wegetować, jednocześnie próbując mu jakoś pomóc. Cała sytuacja wywraca życie Calvina całkowicie do górny nogami, jeszcze mocniej je komplikując, tak jakby mało miał własnych problemów. On jednak się nie poddaje i stara się nieustannie przeć przed siebie wierząc, że kolejny dzień może być lepszy. Jego empatia i chęć ulżenia cierpieniu przyjaciela staja się jednym z ważniejszych elementów tytułu. Drnaso w swoim dziele nie skupia się jednak tylko na pokazaniu próby poradzenia sobie z traumatyczną sytuacją. Scenarzysta w dość bezpośredni sposób ukazuje również jak osobista tragedia w XXI wieku, może nagle stać się przeżyciem zbiorowym. Wszystko to za sprawą mediów, które bez większego zastanowienia będą żerować na nieszczęściu ludzi, do momentu znalezienia nowego ciekawszego tematu. Sprawa ta ukazana jest tutaj nie tylko z perspektywy morderstwa, ale również przez pryzmat WTC i masakry w szkole podstawowej Sandy Hook w Newtown. Scenarzysta nie boi się tutaj również zwerbalizować bardziej bezpośredniego oskarżenia skierowanego w kierunku samego społeczeństwa (w tym czytelników komiksu), którzy swoją postawą sami napędzają takie zachowanie mediów. Jeśli taka forma skomplikowanej treści to jeszcze dla kogoś mało, to można znaleźć tutaj również zarysowany problem niebezpieczeństwa świata cyfrowego, który żyje swoim życiem. Moment, kiedy prawda o zbrodni wychodzi na światło dzienne tak samo, jak film pokazujący bestialstwo sprawcy, to w sieci zaczyna wrzeć. Pojawiają się prawdziwe „ludzkie pasożyty” ziejące nienawiścią, mnożą się kolejne fake newsy i powstają nieliczone całkowicie oderwane od rzeczywistości teorie spiskowe. Cała recenzja na PopKulturowy Kociołek

Drnaso jest konsekwentny w swoim ilustrowaniu świata. Nie ma tu miejsca na szybkie zwroty akcji. Początkowa zagadka – zniknięcie tytułowej Sabriny, szybko zostaje rozwiązana. Morderstwo bez wyraźnego powodu jest motorem napędowym nie tyle fabuły, co wewnętrznego upadku bohaterów. Pisarz ustawia w centrum dwójkę protagonistów – Teddy’ego, narzeczonego Sabriny i Calvina Wrobla, u którego ten pierwszy mieszka. Teddy właściwie nie żyje, a wegetuje. Snuje się po mieszkaniu, je pizze, wstawanie jest dla niego olbrzymim wysiłkiem. Calvin przeciwnie, mimo całego szeregu nieszczęść jakie go dotykają, stara się iść do przodu. Wypełnia kwestionariusze psychologiczne, z których wynika, że jest szczęśliwym człowiekiem, chociaż czytelnik dobrze widzi, że ani sytuacja rodzinna, ani nawet zawodowa nie są dla niego wspierające. Jak odnaleźć się w tym kotle nieszczęść? Drnaso nie daje odpowiedzi, bo też udzielanie rad nie jest jego ambicją. Sabrina miała być dla niego swego rodzaju spowiedzią i terapią – historia tu zawarta ma silne podwaliny autobiograficzne. Autor dorzuca też kolejny wątek – niebezpieczeństwo cyfrowe. Gdy prawda o dramacie narzeczonych wychodzi na jaw, świat wirtualny zaczyna potęgować wrażenie osaczenia i bólu. Pojawiają się Internetowe pasożyty oraz cwaniacy żerujący na ludzkiej naiwności. W świecie ‘fake newsów’ nikt nie może czuć się bezpieczny, nawet ten najbardziej dotknięty tragedią. Nie mam pewności, czy to właśnie Sabrina powinna otrzymać tak ważne wyróżnienie jako pierwsza. Powieść graficzna autorstwa Nicka Drnaso jest rzecz jasna ważna i to pewnie dlatego jury Bookera dostrzegło ją w tłumie innych. Jej tematyka dość mocno oscyluje wokół tego, co zwykło się nazywać literackim mainstreamem. Jest dobrze skomponowana i przemyślana, ale właściwie wciąż zbyt mało autorska, aby nazwać ją czymś wielkim. Drnaso bardzo dobrze rozpoczął swoją karierę, wykreował historie, które będą się ‘podobać’ i będą nazywane ‘potrzebnymi’. Czekam teraz na kolejny krok. http://kulturacja.pl/2020/07/sabrina-nicka-drnaso/

W dolinie Elah z Sabriną Sabrina, najnowszy tytuł od Kultury Gniewu, to komiks ważny i niezwykły. Na pierwszy rzut oka wygląda jak wiele współczesnych, podobnych do niego dzieł – wystarczy tu wspomnieć bliski mu graficznie album Śmiech i śmierć. Jednak coś go wyróżnia. Co konkretnie? Choćby fakt, że jest pierwszym w historii komiksem, który został nominowany do nagrody Bookera. Czy słusznie, to jak zwykle każdy będzie musiał ocenić sam, jednak niezależnie od wniosków, do jakich dojdzie czytelnik, Sabrina to takie dzieło, które absolutnie warto jest odkryć. Sabrina to zwyczajna kobieta jakich wiele. Szuka zajęcia, stara się poukładać swoje życie. Nie jest nam dane lepiej jej poznać. Pewnego dnia nieoczekiwanie znika. Ale co się z nią stało? Jej chłopak Teddy nie ma pojęcia. Szukając swojego miejsca i próbując zrozumieć, co przydarzyło się Sabrinie, przenosi się do swojego pracującego dla armii przyjaciela. Chce odnaleźć ukochaną i winnych tego, co ją spotkało. A co, jeśli zginęła? Co, jeśli jej morderca też nie żyje? Potrzeba odkrycia prawdy pcha Teddy’ego coraz dalej. Wszystko zmienia się, kiedy na jaw wychodzi szokujące nagranie, które dla każdego zainteresowanego tematem będzie znaczyło coś zupełnie innego…