Przed tymi, którzy chcą głębiej zanurzyć się w historii brytyjskiej monarchii, z rozmachem przedstawionej w serialu „The Crown”, Robert Lacey szeroko otwiera drzwi, zapraszając do imponujących posiadłości rodziny Windsorów. Królewski biograf i konsultant serialu z lekkością i swadą prowadzi czytelnika po rządowej łamigłówce i wraca do początków panowania Elżbiety II, która staje w obliczu wyzwań łączenia tradycji i nowoczesności w powojennej Wielkiej Brytanii.
„Oglądasz serial kostiumowy, drogi czytelniku, nie dokument historyczny – pisze zaczepnie Lacey. – „The Crown” to fikcja filmowa oparta na faktach i utrzymana w duchu wydarzeń historycznych” – wyjaśnia, dając do zrozumienia, że za moment wszelkie wątpliwości zostaną przez niego rozwiane.
Przewodnik „The Crown” to opowieść osoby, której środowisko królewskie jest bardzo bliskie. Autor świetnie orientuje się w rozmaitych powiązaniach, z prostotą wyjaśnia genealogiczne zawiłości, dopowiada to, na co nie było miejsca w serialu albo zwyczajnie nie było ciekawe pod kątem dramaturgicznym. Z wiedzą eksperta, ciekawością historyka i umiejętnością dziennikarza opisuje osoby, zjawiska i ceremonie, nie pomijając intymnych szczegółów z życia monarchii i rządu brytyjskiego.
Powołuje się na biografie, listy, wspomnienia i opowieści osób z otoczenia. Zagląda do notatek królowej, dokładnie wertuje czasopisma, m.in. „The Guardian”, „Evening Standard” czy „The Lancet”. Eksploruje każdy odcinek pierwszego sezonu, podając tło historyczne i wyjaśniając, gdzie dramat oderwał się od historii.
Książę Karol i jego siostra, księżna Anna, nie mieszkali, jak pokazano w serialu, z rodzicami na Malcie, kiedy książę Filip stacjonował tam z Królewską Marynarką Wojenną. Zostali oni wówczas w Wielkiej Brytanii z dziadkami. W tym czasie młoda królowa „łącznie przez niemal rok z dwiema przerwami mogła robić stosunkowo zwyczajne rzeczy, na przykład pływać i opalać się na plaży, jeździć własnym autem i co dziesięć dni wpadać do salonu fryzjerskiego Tony’ego”.
Instruktorem lotów księcia Filipa, męża Elżbiety II, nie był też Peter Townsend. Obsadzenie go w roli nauczyciela w siódmym odcinku było fikcyjne, podobnie jak umieszczenie tam młodej sekretarki, która pracowała dla Winstona Churchilla.
Co do burzliwego związku Petera Townsenda z księżniczką Małgorzatą, to stał się on tematem debaty publicznej. Zainteresowanie mediów i społeczeństwa miłością księżniczki i rozwodnika doprowadziło nawet do stworzenia przez redakcję „Daily Mirror” ankiety prasowej. „Ankietę wypełniło – pisze Lacey – i na własny koszt odesłało do redakcji siedemdziesiąt tysięcy czytelników [...] ustanawiając tym samym światowy rekord. Na „tak” oddano sześćdziesiąt siedem tysięcy dziewięćset siedem głosów, na „nie” – tylko dwa tysiące dwieście trzydzieści pięć. Niedawno utworzona Rada Prasowa, będąca samorządnym organem nadzorczym brytyjskiego dziennikarstwa, bezzwłocznie udzieliła gazecie nagany za tę impertynencję”.
Autor w odniesieniu do przyszłości komentuje sytuację następująco:
„Ironią październikowego kryzysu był fakt, że to rzekomo buntownicza Małgorzata, a nie jej obowiązkowa starsza siostra Elżbieta, podjęła kroki, by ochronić Koronę swoim aktem poświęcenia – który na dłuższą metę, niestety, okazał się niewiele wart. W ciągu następnych czterdziestu lat małżeństwa trojga z czwórki dzieci Elżbiety II miały zakończyć się rozwodem, nie wspominając o rozpadzie małżeństwa samej Małgorzaty z lordem Snowdonem. A w przyszłości król Karol III, który w swoim czasie zostanie koronowany i namaszczony świętym olejkiem, zasiądzie na tronie jako rozwodnik żonaty z rozwódką”.
Prawdziwa natomiast była kłótnia małżeńska Elżbiety II i Filipa, ukazana w ósmym odcinku serialu:
„W niedzielę siódmego marca 1954 roku w Rezerwacie O’Shannassy nieopodal miasteczka Warburton w hrabstwie Yarra Ranges, osiemdziesiąt kilometrów od Melbourne. Całe zajście uchwycił Frank Bagnall, australijski kamerzysta, który czekał na ujęcie królewskiej pary relaksującej się w towarzystwie misiów koala, a zamiast tego sfilmował latający sprzęt sportowy i małżeńską awanturę”.
Na uwagę zasługuje także wyjątkowo sugestywny opis autora dotyczący ceremonii koronacji, którą przywołuje z różnych perspektyw, w tym z perspektywy fotografa. Rozmach tej uroczystości i uwaga, jaką przyciągnęła na świecie, były wręcz niewyobrażalne. Dbałość o szczegóły zarówno w opisie, jak i samej organizacji jest naprawdę imponująca. Przykładem są chociażby trzy korony, które tego dnia przywdziewała na siebie Elżbieta II: począwszy od diademu królowej Wiktorii, w którym przyjechała do opactwa, przez ważącą dwa i trzy dziesiąte kilograma Koronę św. Edwarda, którą miała na czas koronacji, po lżejszą, ważącą „tylko” kilogram i trzy dziesiąte, która pojawia się na większości fotografii z drugiego czerwca 1953 roku.
The Crown Season Three (Soundtrack From The Netflix Original Series)
(CD)
Na książkę składa się dziesięć rozdziałów odpowiadających odcinkom pierwszej serii serialu. Każdy z nich jest przejrzyście podzielony na krótkie podrozdziały, historie w pigułce, opisujące konkretne osoby lub zjawiska. Oprawa graficzna przystaje do rangi tematu, jaki książka podejmuje, a uzupełnia ją mnóstwo wspaniałych zdjęć, zestawień ujęć serialowych z prawdziwymi. Dla tych, którzy chcą dowiedzieć się więcej o Królowej i jej panowaniu, Lacey oferuje obszerną listę zalecanych lektur na końcu książki. Przewodnik „The Crown” to obraz niezwykłej przygody życia Elżbiety Windsor i Filipa Mountbattena, którą wspólnie rozpoczynają. Historii miłosnej, prostej i złożonej zarazem.
Komentarze (0)