Kot Fritz, bezczelny i wygadany wielbiciel uciech cielesnych, niestrudzony imprezowicz, a przy tym jedna z najbardziej znanych postaci amerykańskiego undergroundu komiksowego drugiej połowy lat 60. ubiegłego wieku, pod koniec maja zamiauczy po naszemu. W polskiej edycji Kota Fritza znajdą się niemal wszystkie najważniejsze i najdłuższe opowieści o niepoprawnym zwierzaku oraz kilka krótszych, mozolnie odszukanych w rozmaitych archiwach.

Stworzony przez Roberta Crumba kot Fritz to samozwańczy artysta i poeta. Zwierzak robi wszystko, o czym marzyły w latach 60. XX wieku zbuntowane dzieciaki z dobrych domów: upala się marihuaną, ochoczo brata z seksownymi czarnymi kobietami, wiedzie romantyczny żywot „w drodze”, a nawet spiskuje przeciwko establishmentowi, co nie przeszkadza mu bynajmniej w prowadzeniu, wzorem Jamesa Bonda, tajnych misji wywiadowczych w komunistycznych Chinach.

Chociaż prawie wszystkie przygody Fritza zaczęły ukazywać się w pisemkach i alternatywnych wydawnictwach począwszy od lutego 1968 r., tylko dwie z nich (Fritz nieudacznik i Kot Fritz - gwiazda ekranu) powstały po tej dacie. Pozostałe pochodzą z lat 1964-1965, a samą postać artysta wymyślił jeszcze wcześniej - w 1959 r., czyli wtedy, gdy wspólnie z bratem Charlesem wydawał na użytek rodziny i przyjaciół w jednym egzemplarzu „Crumb Brothers Almanac”.

Ironią losu jest to, że wielką sławę lubieżny kocur zyskał dopiero dzięki występom w pełnometrażowym filmie rysunkowym (Kot Fritz), który wszedł na ekrany w 1972 r. Dzięki miłosnym scenom grupowym w wannie - wzorowanym zresztą na komiksowych epizodach - film zakwalifikowano do kategorii X (pornograficzny), co w przypadku animacji nie zdarzyło się nigdy wcześniej. Crumb uznał obraz za okropny i na drodze sądowej wycofał z niego swoje nazwisko, a potem, zniechęcony, opublikował wspomnianą opowieść Kot Fritz - gwiazda ekranu, w której jadowicie sportretował twórców filmu: reżysera Ralpha Bakshiego i producenta Steve’go Krantza. Nie zapobiegło to jednak nakręceniu jeszcze jednego, kompletnie nieudanego filmu o kocie - Dziewięć żywotów Kota Fritza.

kultura gniewu/M.W.