Najlepsze książki o wychowywaniu dzieci – TOP 10 obowiązkowych poradników w biblioteczce rodzica

Książki o wychowaniu dzieci - które warto czytać?

Kiedy byłam bardzo zmęczoną początkującą mamą, mówiłam „Nie mam czasu czytać poradników o wychowaniu dzieci, bo jestem zbyt zajęta wychowywaniem dzieci!”. Dziś mówię „Nie powtarzajcie mojego błędu. Czytajcie, poszerzajcie kompetencje, sięgajcie po pomoc. Ale też nie przesadzajcie w teoretycznym doktoryzowaniu się poprzez czytanie każdej książki o wychowaniu dzieci”. 

Poradniki dla rodziców doskonale sprawdzą się w dwóch sytuacjach. Po pierwsze, gdy chcemy poszerzać naszą rodzicielską świadomość i poznawać różne wzorce, poza tymi, w jakich zostaliśmy wychowani i jakie nas otaczają. Po drugie, kiedy mamy konkretny problem do rozwiązania i potrzebujemy pomocy np. dziecięca agresja, zazdrość rodzeństwa, wycofanie się nastolatka itd.

Jak wybierać książki o wychowaniu dzieci? Przecież są ich setki! Przede wszystkim po tematyce – nie czytajmy 20 pozycji o tym, jak bawić się z dzieckiem. Sięgajmy po różne zagadnienia: zabawa, relacje rówieśnicze, różne metody edukacji lub style wychowawcze, jak poradzić sobie z kryzysem itd.

Starajmy się wybierać książki wydawane współcześnie, ponieważ opierają się na coraz to nowszych badaniach rozwoju dzieci. Wiele tradycyjnych metod wychowawczych jest dziś wręcz odradzana, dlatego warto zawsze sprawdzić datę wydania książki. Dobrze jest sięgnąć też po najbardziej znane klasyki (znajdziecie je w dzisiejszym przeglądzie). Skoro są czytane i cenione przez rodziców z całego świata, to znaczy, że rzeczywiście pomagają.

10 najlepszych książek o wychowywaniu dzieci – wybrane tytuły

• „Jak mówić, żeby dzieci nas słuchały”

Książka ma dalszą część tytułu „Jak słuchać, żeby dzieci do nas mówiły” i jest dokładnie o tym, co zapowiada. Klasyka wśród poradników rodzicielskich, która w prosty sposób pokazuje skuteczne wzorce komunikacji z dziećmi. Prawdziwa, dwustronna rozmowa prowadząca do zacieśniania relacji jest trudną sztuką, dlatego książkę warto przeczytać już na początku drogi rodzica.
 

 

• „Wolne dzieci”

Autorzy tak podsumowują w podtytule, o czym jest ich publikacja „Jak zabawa sprawia, że dzieci są szczęśliwe, bardziej pewne siebie i lepiej się uczą?”. Sama jestem wyznawczynią zabawy w wychowaniu dzieci, zajmuję się tym zagadnieniem zawodowo ponad 10 lat i wszystkim je polecam, jako najlepszy sposób wspierania dziecka w rozwoju. Jeśli mielibyście przeczytać tylko jedną książkę o wychowaniu dzieci, niech to będzie ta. Zobaczycie, dlaczego zabawa bez rodziców, z rówieśnikami lub w pojedynkę rozwija w dziecku poczucie sprawczości, samodzielności, chęci nauki, działania, radzenia sobie z emocjami i budowania relacji.
 

 

• „SEXEDPL. Dorastanie w miłości, bezpieczeństwie i zrozumieniu. Przewodnik dla rodziców”

Drugi poradnik Anji Rubik na temat seksualności i wychowania dzieci w pięciu grupach wiekowych od 1 do 18 roku życia. Opiera się na rozmowach rodziców ze specjalistami i jest zgodny z programem edukacji seksualnej. Wspaniała, bardzo aktualna pomoc odpowiadająca na podstawowe jak również bardziej złożone pytania rodziców. Pamiętajmy, że znalezienie w rodzinie wspólnego języka do rozmów o seksie, to znacznie większe bezpieczeństwo psychiczne i fizyczne naszego dziecka. Warto się nad tym pochylić.
 

 

• „Twoje kompetentne dziecko”

W rankingu książek o wychowaniu dzieci tego nazwiska zabraknąć nie może. Jesper Juul to międzynarodowy ekspert, który pomaga zrozumieć, na czym polega rodzicielstwo i wspiera dobre funkcjonowanie całej rodziny. Warto przeczytać większość jego książek, ale polecam zacząć właśnie od tego tytułu. Juul wyjaśnia w nim, jak sprawić, by nasze dzieci wyrastały w szczęściu, na odpowiedzialnych i samodzielnych ludzi. Nie ma tu zimnego chowu, kar i nagród, dyscypliny itd. Jest budowanie relacji i przekazywanie dziecku odpowiedzialności za nie samo. Bardzo pomocne.
 

 

• „Dziecko z bliska. Zbuduj dobrą relację”

Ważna książka napisana przez polską ekspertkę znającą kody społeczne wychowywania dzieci w naszym kraju, tym samym dostosowana do naszej kultury. Jest to też pierwsza rodzima książka o rodzicielstwie bliskości, które jest często mylnie postrzegane jako rozpieszczanie potomstwa. Tymczasem jest to narzędzie pomaga od początku budować z dzieckiem dwustronnie zdrową relację opartą o szacunek i miłość. Co to oznacza w praktyce? Że w rodzinie nikt nie jest mniej lub bardziej ważny i wszystkich (również maluchy!) obowiązuje dbanie o relacje. Koniecznie przeczytajcie.
 

 

• „Potęga obecności”

O czym dokładnie jest ta książka o wychowaniu dzieci wyjaśnia nam podtytuł: „Jak obecność rodziców wpływa na to, kim stają się nasze dzieci, i kształtuje rozwój ich mózgu”. Żyjemy w kulturze, która z powodu pracy zawodowej obojga rodziców oraz odejścia od mieszkania w domach wielopokoleniowych, przekonuje nas, że nie długość czasu spędzonego z dzieckiem się liczy, tylko jakość. Tymczasem większość badań nad mózgiem oraz rozwojem dzieci udowadnia, że to stała obecność choć jednej bliskiej osoby dorosłej decyduje o tym, czy dziecko czuje się bezpieczne, dostrzeżone, ukojone i pewne. Z kolei te cztery filary są podstawą zdrowego dorastania, uczenia się, odczuwania emocji, funkcjonowania społecznego itd. Warto spojrzeć na tę kwestię z szerszej perspektywy i dogłębnie ją zrozumieć.
 

 

• „Ostatnie dziecko lasu”

Moje dzieciństwo to beztroski, niekontrolowany i nieograniczony kontakt z przyrodą w ogrodzie, na łące, podczas zabaw na opuszczonej posesji zarośniętej zielenią. Zaledwie 3 dekady później dzieciństwo moich dzieci wyglądało już zupełnie inaczej. Ta książka jest właśnie o tym i uświadamia nam dwa największe problemy współczesnego wychowywania dzieci. Pierwszy,  to odebranie dzieciom naturalnych terenów zielonych do zabaw i tym samym ograniczenie spontanicznego kontaktu z przyrodą do minimum. Drugi to wpływ tego zjawiska na zwiększenie liczby dziecięcych dysfunkcji, deficytów i trudności od koordynacji ruchowej do umiejętności uczenia się.
 

 

• „Nastolatki. Kiedy kończy się wychowanie?”

Jedna z najważniejszych książek o wychowywaniu dzieci Jespera Juula. Jest jak pogotowie ratunkowe dla rodziców nastolatków – wiem, bo sama wkraczałam z nią w pierwsze i drugie nastolatkowanie moich dzieci. Koniecznie przeczytajcie ją i to wtedy, gdy wydaje się wam, że jest jeszcze za wcześnie, czyli w okolicach 7 – 10 urodzin potomka. To tak naprawdę ostatni moment by zmienić coś w wychowaniu i przygotować rodzinę na zupełnie inny kierunek relacji rodzic-dziecko, który zaczyna się ok 13 – 14 roku życia.
 

 

• „Nowe cyfrowe dzieciństwo”

Niecałe dwadzieścia lat temu przed rodzicami pojawiło się zupełnie nowe wyzwanie, którego nie było w całej historii ludzkości – konieczność wychowania dziecka dla dwóch równoległych światów: realnego i wirtualnego. Dlaczego przygotowanie dziecka do bezpiecznego i rozwijającego korzystania z Internetu jest tak trudne? Ponieważ to pionierska dziedzina. Sami nie wychowywaliśmy się z social mediami, komunikatorami, cyfrowym światem. Nie mamy wzorców, doświadczenia, raczkujemy w zdobywaniu wiedzy i prowadzeniu badań dotyczących wpływu świata wirtualnego na dzieci. Dlatego tak ważne jest, żebyśmy uwzględnili ten temat w naszym rodzicielstwie.
 

 

• „Rozwój seksualny dzieci”

Seksualność w wychowaniu zawsze była tematem tabu, a w najlepszym wypadku tematem trudnym, odsuwanym. Dziś wiemy już, że wychowanie dziecka na dorosłego, który ma zdrową relację ze swoją seksualną naturą i jest asertywny oraz zdolny do wyrażania własnych potrzeb, wymaga wyważonych rozmów oraz dobrego przygotowania merytorycznego i językowego. Książka o wychowaniu dzieci od wydawnictwa Natuli właśnie w tym nam pomoże.
 

 

A wy po jakie poradniki dla rodziców i książki o wychowywaniu dzieci sięgacie najchętniej?

Więcej artykułów znajdziecie na Empik Pasje w dziale Czytam.

Zdjęcie okładkowe: źródło: shutterstock.com