Greenpoint. Kroniki Małej Polski (okładka  twarda, 06.2021)

Greenpoint. Zapewne większości nazwa tej nowojorskiej dzielnicy często nazywanej Małą Polską obiła się o uszy. Aż dziw bierze, że przez dziesięciolecia żaden reporter ani wydawnictwo nie zabrało się porządnie za temat tego przedsionka ziemi obiecanej, do którego od ponad stu pięćdziesięciu lat tłumnie przybywają Polacy pragnący spełnić swój american dream. Dopiero w zeszłym roku lukę tę wypełniła „Greenpointem. Kronikami małej Polski” Ewa Winnicka. I zrobiła to znakomicie! Reporterka dotarła do Polonii, której najstarsi przedstawiciele już od lat 50 ubiegłego wieku zamieszkują ten egzotyczny dla Amerykanów z dziada pradziada rejon Brooklynu. Powody emigracji Polaków? Najróżniejsze! Większość planowała wyjechać tylko na parę miesięcy, podreperować domowy budżet i wrócić do ojczyzny. Życie jednak zweryfikowało boleśnie plany i miesiące przerodziły się w lata, a następnie dekady, aż w końcu sami zainteresowani musieli przyznać się przed sobą, że ziemi ojczystej już nigdy nie zobaczą. Najbardziej polska z amerykańskich dzielnic może zszokować rodzimego czytelnika - to żadne tam okazałe wille z marmurowymi schodami i kranami ociekającymi złotem niby żywcem wyjęte z “Dynastii” czy gigantyczne drapacze chmur z wymuskanymi, minimalistycznymi loftami. Turysta wkraczając do Greenpointu mógłby się obawiać, że oto znalazł się w dzielnicy slumsów. Odrapane, pomazane przez graficiarzy budynki, wszędobylski brud i smród, dobiegające zewsząd okrzyki w obcym dziwacznie brzmiącym języku. Sami świeżo przybyli Polacy przyznawali, że zamurował ich widok tego co zastali na “ziemi obiecanej” i że o niebo lepsze warunki mieli w szarej komunistycznej Polsce. Opuścili schludne mieszkania i ciepłe gospodarstwa wiejskie, aby w lepszym świecie gnieździć się z kilkoma obcymi osobami w mikroskopijnych ”sabłejach”. Ten pesymistyczny obraz warunków lokalowych dopełnia ciągły strach czy aby nie wyjdzie gdzieś brak zielonej karty. Na Greenpoincie Polacy żyją w zawieszeniu - pozornie wiodą normalne życie, a jednak towarzyszy im ciągła niepewność o jutro. Brak pozwolenia na legalny pobyt uniemożliwia im podjęcie odpowiadającej ich kwalifikacjom pracy, znacznie utrudnia udział w życiu kulturalnym czy uniemożliwia zakup mieszkania bądź samochodu. Tymi wszystkimi problemami rozmówcy Winnickiej szczerze i ze szczegółami się z nią dzielą. Ale to nie tak że Stany dla Polaków mają tylko ciemne strony! Reportaż Winnickiej obfituje również w świadectwa wzajemnej pomocy, zabawne i ujmujące anegdoty, a i prawdziwy amerykański sen niektórym się ziścił. Mała Polska to wyjątkowo trafne określenie dla Greenpointu, gdyż mieszkańcy tej dzielnicy to praktycznie przekrój i odbicie całego społeczeństwa polskiego, tylko w mniejszej skali. Tu drzwi w drzwi mieszkają Polak katolik i ateista, lewicowiec i radykalna prawica, wysportowany dwudziestolatek i chodzący z laską senior, rolnik po podstawówce pochodzący z zapyziałej wsi i wykształcony inżynier ze stolicy. Ogromną zaletą reportażu Winnickiej, jest to, że autorka wysłuchuje najróżniejszych - wyznaniowo, światopoglądowo itd. - Polaków, nie pisze pod tezę, przedstawia historie zarówno tych, którym się udało zaistnieć i ułożyć życie na nowym kontynencie jak i osób nadal żyjących w nędzy. Poznajemy m.in. z prawdziwą i czystą pasją opowiadającego o swoim zawodzie pracownika kostnicy, Panią Beatę - kobietę złoto, do rany przyłóż, która z mężem Mietkiem z sukcesem przez kilkanaście lat prowadziła polskie delikatesy na Greenpoincie czy właścicielkę restauracji, w której stołują się i zwyczajni, anonimowi Polacy i światowej sławy najznamienitsze nazwiska polskiej opery jak Mariusz Kwiecień czy Aleksandra Kurzak. Te osobiste historie które mogłyby posłużyć jako kanwa zarówno wybitnie depresyjnego dramatu jak i prześmiesznej, poprawiającej nastrój komedii Winnicka przeplata rozdziałami opisującymi sięgającą XVII wieku historię Greenpointu. Doskonały jest ten reportaż Ewy Winnickiej - rzetelny, wnikliwy, pobudzający emocje i tak ogromnie ciekawy, że chciałoby się, żeby liczył co najmniej drugie tyle stron. Jakim cudem przeszedł bez większego echa? Niepojęte! https://www.instagram.com/joannaoksiazkach/

Odkąd pamiętam, moim największym marzeniem było wyjechać do Ameryki. Dlaczego? Bo każdy opowiadał o niej w samych superlatywach. Jawiła mi się jako kraina ,,mlekiem i miodem płynąca", a już z pewnością z wielką kasą i karierą. Możecie się śmiać, ale przez dość długi okres czasu żyłam w takim przekonaniu.😂😂😂 Że jest tam istny raj na ziemi. Wystarczyło kilka przeczytanych książek i obejrzanych programów, aby ten mit zaczął się rozmywać, a przed oczami stanął zupełnie inny obraz krainy z moich snów. Ta książka również Wam otworzy oczy. Zapraszam na Greenpoint, gdzie od ponad 150 lat przypływają Polacy w poszukiwaniu lepszego życia. Niektórzy na chwilę. Innym ta chwila zajmuje kilka kat, a jeszcze inni zostają aż do śmierci. Zbierają na domy, samochody, traktory. Cokolwiek, byle tylko pomóc rodzinie w Polsce. Jaką cenę muszą za to zapłacić? Przeczytacie w książce. Autorka zabierze Was do tych, którzy się dorobili i do takich, co poszli na dno. Zajrzycie razem z nią do ,,sabłejów", przytułku, domu pogrzebowego i eleganckiego apartamentu. Wysłuchacie prostych historii o nadziejach, miłościach i dramatach. O biznesach i ciężkiej pracy ponad siły. Poznacie ,,amerykańskie" żony i mężów i zobaczycie, że nic w tym kraju nie jest dane za darmo. Nie dla wszystkich Ameryka spełni najpiękniejszy sen. A to wszystko okraszone fotografiami i szczegółowym rysem hisorycznym Greenpointu przeplatane oryginalnymi listami pierwszych emigrantów. Ja jestem tą książką wstrząśnięta i naprawdę miałam mnóstwo emocji podczas czytania. Dlatego ogromnie ją Wam polecam! Przeczytajcie koniecznie!