Galileusz, Albert i Stephen
Jeżeli wierzyć w przeznaczenie, Stephen William Hawking na dokonanie przełomowych odkryć w dziedzinie astrofizyki skazany był od dnia swoich urodzin. Przychodzi na świat 8 stycznia 1942 roku, dokładnie w 300. rocznicę śmierci Galileusza. Nie bez znaczenia jest oczywiście fakt, że rodzice przyszłego naukowca sami są absolwentami Oksfordu – ojciec, Frank Hawking, kierował wydziałem parazytologii National Institute for Medical Research i specjalizował się w medycynie tropikalnej; matka, Isobel Hawking, ukończyła studia magisterskie na kierunku łączącym filozofię, nauki polityczne oraz ekonomię (Philosophy, politics and economics, PPE). Zamiłowanie do nauki, automatyki i robotyki - nastoletni Stephen zbudował m.in. komputer, używając starych części z zegarków, telefonów oraz innych urządzeń - szybko przyczynia się do nadania mu przez kolegów bardzo znamiennego pseudonimu, „Eistein”. W wieku 17 lat zaczyna studia na alma mater swoich rodziców, zgłębiając tajniki fizyki i chemii. Jak wspominał po latach, był to jeden z najnudniejszych okresów w jego życiu… Rozrywkę znajduje w aktywności fizycznej: jeździe konnej i wioślarstwie. Następnie udaje się na Uniwersytecie w Cambridge, gdzie kontynuuje swoje studia w zakresie kosmologii.
„Teoria wszystkiego, czyli krótka historia wszechświata”
Diagnoza i „życie na kredyt”
Zgodnie z pierwszą diagnozą, którą lekarze stawiają 21-letniemu Stephenowi, zostają mu dwa lata życia. W latach 60. rokowania osób z chorobą Lou Gehriga, czyli stwardnieniem zanikowym bocznym (ALS) nie pozostawiają złudzeń, Hawking decyduje się więc jak najlepiej wykorzystać swój czas. Leczeniem syna, przez 20 lat, aż do swojej śmierci w 1986 roku, będzie kierował ojciec. Swoją pracę doktorską, traktującą o czarnych dziurach, które naznaczą całą jego dalszą karierę naukową, Hawking broni w 1966 roku.
Żeni się z Jane Wilde, po dwóch latach na świat przychodzi Robert, później zaś Lucy (ur. 1970) oraz Tim (ur. 1979). W związku z postępującą niepełnosprawnością Stephena, na barkach Jane spoczywa nie tylko odpowiedzialność za rodzinę, ale i za karierę męża, która z roku na rok nabiera coraz większego tempa. To właśnie żona w połowie lat 70. wpada na pomysł, aby placówki naukowe, z którymi jest związany, zapewniały, żeby zamieszkał z nimi doktorant-asystent. Zajęcia również odbywają się w ich domu – tak, aby nie obciążać naukowca coraz to bardziej wymagającymi podróżami.
Krótka historia czasu
Naukowo Hawking koncentruje się na badaniu czarnych dziur, w 1974 roku formułuje teorię zgodnie z którą czarne dziury mogą emitować promieniowanie, nazywane od teraz promieniowaniem Hawkinga. Zainteresowanie pracami astrofizyka rośnie również poza światem naukowym – regularnie udziela wywiadów telewizyjnych i prasowych, staje się rozpoznawalny i popularny. W tym czasie choroba postępuje do tego stopnia, że nie jest już w stanie wstać z łóżka. W 1985 roku, w związku z zapaleniem płuc, na które naukowiec zapadł podczas pobytu w CERN w Genewie, lekarze zmuszeni są dokonać tracheotomii, co w połączeniu z postępującym paraliżem odbiera mu zdolność mowy. Aby móc porozumiewać się ze światem, nie rozstaje się z syntezatorem mowy. Pierwszy z nich wyprodukowała firma World Plus z Kalifornii. Urządzenie wyposażono w amerykański akcent, który wkrótce stał się znakiem rozpoznawczym Brytyjczyka. W 1988 roku znany już dobrze poza światem naukowym Hawking wydaje „Krótką historię czasu. Od Wielkiego Wybuchu do czarnych dziur”. Bestseller, w ramach którego w przystępny, ciekawy i dowcipny sposób przybliża czytelnikom najnowsze osiągnięcia z dziedziny fizyki, astronomii i kosmologii. Książka utrzymuje się na liście bestsellerów brytyjskiego „The Sunday Times” imponujące 237 tygodni, a w ciągu 20 lat sprzedaje się w ponad 10 milionach egzemplarzy i zostaje przetłumaczona na 31 języków. Hawing wydaje jeszcze kilkanaście innych popularnonaukowych publikacji, które utrwalają status popkulturowej ikony i człowieka, który w niezwykle przystępny sposób tłumaczy niezwykle skomplikowane i ważne zagadnienia.
Seriale, filmy i reklamy
Lata 90. i dwutysięczne to dla Hawkinga czas dalszych prac naukowych i coraz większe trudności natury fizycznej. Ze światem porozumiewa się za pomocą syntezatora mowy, sterowanego poprzez myszkę zamontowaną do wózka. A świat ten ceni go i hołubi, również w ramach show biznesu. W serialu „Star Trek. Następne pokolenie” pojawia się jego hologram, występuje w reklamach, m.in. British Telecom, National Savings and Investments, salonów optycznych Specsavers, Egg Banking. W 2015 roku postanawia zastrzec swoje imię i nazwisko jako znak towarowy. Swoistym zwieńczeniem jego popkulturowej obecności jest epizodyczna rola w „Teorii Wielkiego Podrywu”, jednym z najpopularniejszych seriali komediowych na świecie. Hawking wciela się tam w samego siebie, prywatnie zaś zaprzyjaźnia się z zafascynowaną nim obsadą.
Jest już po dwóch rozwodach: w 1995 roku kończy małżeństwo z Jane i żeni się z Elaine Mason, swoją pielęgniarką. Po 11 latach rozstają się, a Stephen ponownie zbliża się do Jane, ich dzieci oraz wnuków. W 2007 roku ukazuje się jej książka, „Podróż ku nieskończoności. Moje życie ze Stephenem”, która w 2014 roku zaadaptowana zostaje na film. „Teoria wszystkiego” jest wielkim kinowym hitem i przynosi Eddiemu Redmayne’owi, odtwórcy roli astrofizyka, statuetkę Oscara.
Newton, Darwin, Hawking
Ostatnie lata życia naznaczone są postępującą chorobą i koncentracją nad badaniami w obszarze początków kosmosu oraz czarnych dziur, których postrzeganie znacznie zmieniało się na przestrzeni jego kilkudziesięcioletniej kariery naukowej. Hawking chętnie wypowiada się również na temat ogólnej kondycji gatunku ludzkiego, niebezpieczeństw związanych z niekontrolowanym postępem technicznym i pracami nad sztuczną inteligencją. Jego ostatni wywiad zostaje wyemitowany już po śmierci, w filmie dokumentalnym „Leaving Earth: Or How to Colonize a Planet” zrealizowanego przez Smithsonian TV Channel. Umiera w swoim domu w Cambridge 14 marca 2018 roku w wieku 76 lat – 55 lat później niż przepowiedzieli mu lekarze w momencie diagnozy. W czerwcu jego prochy spoczęły w Opactwie Westminsterskim obok grobów Izaaka Newtona i Karola Darwina. Osiem miesięcy po jego śmierci zostaje wydana ostatnia książka naukowca - . Tam można znaleźć rozwiązanie wielu tajemnic, o których Hawking nie zdążył odpowiedzieć za życia. Publikacja jak zwykle dotyczy astrofizyki, mimo to staje się bestsellerem, a uniwersalny język trafia do każdego.
Komentarze (0)