Regularne przycinanie drzew owocowych – dlaczego jest takie ważne?
Można powiedzieć, że nieprzycinane drzewo albo krzew „żyje swoim życiem” – rozrasta się w różnych kierunkach, co wpływa na stałe zagęszczanie korony. Teoretycznie myśl o bujnym rozgałęzieniu może brzmieć pozytywnie: wydawałoby się, że świadczy to o dobrym, zdrowym wzroście rośliny. W praktyce jednak zbyt wysokie zagęszczenie gałęzi negatywnie wpływa na plony. Owoce, ze względu na brak przestrzeni do wzrostu oraz utrudniony dostęp do światła, będą rosły mniejsze, gorszej jakości (o mniej intensywnym smaku oraz barwie) i rzadziej.
Zabieg przycinania drzew i krzewów owocowych ma także znaczenie dla ich zdrowia. Można więc nazwać go pielęgnacyjnym. Po pierwsze koronie nadaje się w ten sposób oczekiwany kształt (chaotyczne rozgałęzienie zamienia się na przykład w estetyczny okrąg), a po drugie usuwa się wszelkie chore, bardzo stare lub zaatakowane przez szkodniki gałęzie.
67,82 zł
cena regularna
177,77 zł
cena regularna
87,08 zł
cena regularna
65,74 zł
cena regularna
174,98 zł
cena regularna
133,99 zł
cena regularna
90,21 zł
cena regularna
46,21 zł
cena regularna
88,77 zł
cena regularna 
Kiedy rozpocząć przycinanie drzew owocowych?
Zastanawiając się nad optymalnym terminem cięcia drzew owocowych, zawsze należy mieć z tyłu głowy myśl o efekcie, który przyniesie zabieg: pobudzi je do wzrostu. Z całą pewnością warto więc powstrzymać się przed tego rodzaju pracami pielęgnacyjnymi w okresie jesiennym. Dlaczego? Choć wiele drzew właśnie wtedy przynosi plony, to po ich zebraniu rośliny będą przygotowywać się do sezonu zimowego. Przycięcie ich jesienią grozi niestety przemarznięciem. Wobec tego – kiedy przycinać drzewa owocowe? Odpowiednie pory roku to:
- Przedwiośnie – kiedy śnieg powoli zaczyna topnieć i temperatura sięga już kilka stopni Celsjusza na plusie, a kartkę w kalendarzu zmienia się z lutego na marzec, to jest to idealna pora na wykonanie zimowego cięcia gałęzi jabłoni, gruszy i śliwy. Choć sama nazwa sugeruje przycinanie właśnie w środku zimy, to warto powstrzymać się przed nim w grudniu czy styczniu, a także wtedy, gdy wciąż istnieje wysokie ryzyko powrotu mrozów. Mogą one narazić drzewka na przemarznięcie. Również w lutym, gdy na marzec zapowiadany jest jeszcze powrót zimy, lepiej chwilę odczekać – najlepiej aż do rzeczywistego nadejścia przedwiośnia.
- Wiosna – słońce pojawia się już częściej, temperatura sięga od kilku do kilkunastu stopni, a chłodny dzień oznacza przede wszystkim opady deszczu – to oznacza, że nadchodzi pora na wiosenne cięcie drzew owocowych. Skup się na tych roślinach, które są wyjątkowo mało odporne na niskie temperatury: morele, nektaryny, brzoskwinie i śliwy. Kiedy? Najlepiej pod koniec marca lub na początku kwietnia.
- Lato – cięcie letnie dotyczy dwóch sytuacji: albo drugiego przycinania tych drzewek, które pielęgnujesz w przedwiośnie, albo jedynego cięcia konkretnych gatunków. W tym pierwszym przypadku będzie to wspomniana jabłoń, grusza i śliwa; drugą pielęgnację możesz wykonać między lipcem a sierpniem. W tym samym terminie zajmij się pierwszym przycinaniem drzewek owocowych wyjątkowo mało odpornych na niskie temperatury: wiśni oraz czereśni (po zbiorach).
Jak przycinać drzewa owocowe?
Niezależnie od rodzaju drzewka oraz sezonu, cięcie wykonuje się w ten sam sposób. Jego typy dzieli się ze względu na rodzaj pielęgnacji. Na początku zastanów się więc, jaki efekt chcesz uzyskać: czy przymierzasz się do cięcia drzew owocowych w celu nadania koronie pożądanego kształtu, czy chcesz wpuścić do jej wnętrza więcej światła, by uzyskać lepsze plony?
W obu przypadkach przyciannie drzew owocowych zacznij od namierzenia i usunięcia starych, suchych, chorych i zaatakowanych przez szkodniki gałęzi (cięcie sanitarne lub odmładzające). Zwracaj przy tym uwagę zarówno na pędy, jak i konary drzewa. Z całą pewnością przyda ci się dobry sekator – zarówno krótki, do użytku na gałęziach znajdujących się na wyciągnięcie ręki, jak i długi, z teleskopową rączką. Warto wybrać model uniwersalny, który sprawdzi się zarówno do drzew, jak i krzewów.
Kiedy zależy ci przede wszystkim na wyregulowaniu kształtu korony, to odpowiednio poprzycinaj pędy na długości i całkowicie wytnij te, które całkowicie zaburzają wygląd drzewa, rosną do dołu albo krzyżują się z innymi. Takie cięcie wykonuj średnio co 1-2 lata.
Z kolei cięcie prześwitujące będzie oczywiście polegało na usunięciu przede wszystkim najstarszych pędów oraz tych, które zasłaniają we wnętrzu korony dostęp do światła. Celem takiego cięcia jest sprawienie, by rozgałęzienie było lżejsze i luźniejsze.
Jak przycinać młode drzewka owocowe?
Wspomnieliśmy, że rodzaj drzewa nie ma znaczenia, od tej „zasady” jest jednak jeden wyjątek. Dotyczy on pierwszego przycinania młodych drzewek owocowych. Wykonuje się je tuż po umieszczeniu sadzonki w ziemi. Choć sposób cięcia będzie uzależniony od rodzaju i kondycji drzewka, to ogólna zasada mówi, by przycinać gałęzie przynajmniej o połowę – im gorsza jakość pędów, tym więcej powinno się ich usunąć. To bardzo ważny proces – pierwsze cięcie pozytywnie wpływa na ukorzenienie się drzewka oraz jego wytrzymałość na trudne warunki pogodowe.
Sprawdź także:
- 10 książek dla fana ogrodu – co warto mieć na regale? Podpowiadamy!
- Prace w ogrodzie, czyli lista porządków do zrobienia przed nadejściem wiosny i lata
- Trawnik na wiosnę: jak o niego zadbać? Co będzie potrzebne i kiedy zacząć?
Kiedy przycinać krzewy owocowe?
Częstotliwość przycinania krzewów jest tożsama z drzewami – pracę powinno się powtarzać co rok. A w jakim terminie? Ponownie zależy to od gatunku:
- Przedwiośnie – w tym okresie należy przycinać przede wszystkim porzeczkę oraz agrest, najlepiej między drugą połową stycznia a końcem marca. Warto mieć na uwadze ewentualność nawrotu mrozów i wstrzymać się z pracą do momentu nadejścia „prawdziwego” przedwiośnia, jeśli mamy taką możliwość. Zdecydowanie lepiej jest to robić znacznie bliżej początku wiosny niż dalej!
- Wiosna – między marcem a połową kwietnia (a więc wczesną wiosną) zadbaj o rozgałęzienie jeżyny.
- Lato – pierwsze cięcie nie będzie dotyczyło żadnego gatunku. Drugie należy natomiast wykonać w przypadku porzeczki, agrestu i jeżyny, najlepiej między lipcem a sierpniem.
- Jesień – malina lubi się z jesienią! Przycinana między wrześniem a końcem listopada z pewnością będzie dawała bardziej zadowalające owoce.
Jak przycinać krzewy owocowe?
W ich przypadku stopień rozgałęzienia ponownie będzie wpływał na jakość i wielkość plonów. Istotny jest również gatunek – pędy jednych krzewów będą najintensywniej obradzać w wieku 2-6 lat, a innych w wieku 3-5 lat. W każdym przypadku warto jednak regularnie pozbywać się nadwyżki najmocniej owocujących gałęzi – właśnie po to, by delikatnie rozjaśnić krzew i nie dopuścić do zablokowania dostępu do światła bardziej ukrytym pędom.
Oczywiście zawsze warto zostawić co najmniej kilka starszych i najstarszych, te nie powinny jednak przeważać. Biorąc pod uwagę na przykład czarną porzeczkę, warto zostawić ok. 4-6 najsilniejszych młodych pędów oraz 3-5 starszych (2- lub 3-letnich). Z kolei czerwona porzeczka i agrest wymagają przede wszystkim usuwania słabych i uszkodzonych pędów, najmłodsze bowiem słabo owocują. Malina najlepiej owocuje na gałązkach dwuletnich. Starsze będą zdecydowanie mniej efektywne.
Przycinanie drzew i krzewów owocowych jest więc pracą ogrodową i sadowniczą, do której niewątpliwie należy przyłożyć wyjątkową wagę. Warto dokładnie zapoznać się z prowadzonym gatunkiem, by w odpowiedni sposób dobrać do niego pielęgnację, a także postawić na wysokiej jakości narzędzia. Skompletuj swój zestaw i przygotuj rośliny na kolejny sezon! Więcej porad znajdziesz na Empik Pasje w dziale Podarniki Dom i ogród.
Zdjęcie okładkowe oraz zdjęcia w środku tekstu – źródło: Shutterstock.
Komentarze (1)
Komentarze
W moim domu nigdy nie mówiło się o tym jak dbać o drzewa. Nikt szczególnie o nie nie dbał, dlatego też zdziczały. Chciałabym zająć się nimi na tyle ile to możliwe, dlatego zaczęłam czytać artykuły na ten temat. Wasz artykuł naprawdę dużo mnie nauczył. Jedyne o co się martwiłam to wysokość, na której musiałabym pracować. Całe szczęście znalazłam ofertę od marki GIZO. Tutaj możliwy jest wynajem podnośników na bardzo korzystnych warunkach. W ten sposób zajmę się drzewkami całkowicie samodzielnie :)