Czad w domu – skąd się bierze?
Tlenek węgla jest gazem, który powstaje na skutek niepełnego spalania popularnych paliw używanych między innymi do ogrzewania nieruchomości lub napędzania pojazdów. To przede wszystkim drewno, LPG (propan-butan wykorzystywany w butlach gazowych i samochodach), olej, ropa, węgiel czy nafta.
„Niepełne spalanie” można najprościej przedstawić na przykładzie pieca węglowego, w którym ktoś próbuje wzniecić ogień. Tworzy w tym celu palenisko z węgla oraz drewna. Aby paliło się skutecznie, konieczne jest dostarczenie do niego odpowiedniej ilości tlenu – utlenienia. Gdy ten zostaje odcięty, mówi się potocznie o „zaduszeniu” ognia, co powoduje różnego rodzaju problemy związane z ogrzaniem nieruchomości. Najpoważniejszym z nich jest jednak właśnie uwalnianie się tlenku węgla. Powodem takowego niedotlenienia paleniska jest zwykle przedwczesne zamknięcie komory albo zasypanie całości popiołem.
Innymi potencjalnymi źródłami czadu w domu są:
- kuchenka gazowa,
- bojler gazowy,
- kominek,
- piec gazowy,
- piec olejowy,
- pojazd napędzany gazowo zaparkowany w garażu przyłączonym do domu,
- lub po prostu pożar – to istotne, okazuje się bowiem, że nie trzeba nawet korzystać z instalacji gazowej ani posiadać pieca grzewczego czy kominka, by być narażonym na kontakt z czadem.
A co tak właściwie sprawia, że należy uważać na ulatnianie się tlenku węgla? Dlaczego czad jest niebezpieczny?
Dlaczego czad jest niebezpieczny?
Tlenek węgla jest gazem pozbawionym koloru oraz zapachu, a przy tym silnie trującym dla ludzkiego organizmu. Co gorsza, jest nieco lżejszy od powietrza, w związku z czym bardzo łatwo i niezauważenie się z nim miesza. To sprawia, że osoby znajdujące się w mieszkaniu, w którym doszło do wycieku czadu, zaczynają oddychać powietrzem wymieszanym z tlenkiem węgla, nie będąc tego świadomymi. W takiej sytuacji bardzo prawdopodobne jest zaczadzenie – czyli wspomniane zatrucie tlenkiem węgla.
A dlaczego zaczadzenie jest niebezpieczne? Ze względu na jego najpierw praktycznie niegroźne objawy, takie jak ból głowy, który można pomylić z niewyspaniem się lub zbyt wysokim ciśnieniem, szybko rosnące do rangi naprawdę poważnego problemu. Tlenek węgla nie bez powodu zyskał miano „cichego zabójcy” – może doprowadzić do śmierci człowieka nawet w zaledwie 3 minuty.
Zaczadzenie – objawy zatrudnia tlenkiem węgla
Jak wspomniano, objawy oraz konsekwencje zaczadzenia nie są bardzo charakterystyczne, co znacznie utrudnia uniknięcie tragedii. Nietrudno pomylić je z chorobą, osłabieniem lub niewyspaniem się. Ich rodzaj oraz intensywność uzależnia poziom stężenia czadu w powietrzu (poniżej wskazane procentowo):
- 0,01-0,02% – delikatny ból głowy występujący dopiero po ok. 2h,
- 0,16% – silny ból głowy, wymioty; po 20 minutach konwulsje; po 2 godzinach: śmierć,
- 0,64% – silny ból głowy i wymioty już po 1-2 minutach; po 20 min: śmierć,
- 1,28% – omdlenie po zaledwie 2-3 wdechach; po 3 minutach: śmierć.
Jak uniknąć zaczadzenia?
Mogłoby się wydawać, że najprostszą drogą do uniknięcia zaczadzenia jest niepodłączanie instalacji gazowej do nieruchomości, a także rezygnacja z pieca węglowego, drzewnego czy olejowego – i postawienie na ogrzewanie elektryczne. Jednak takie rozwiązanie jest dość kosztowne i nie każdy może sobie na nie pozwolić, a po drugie, należy pamiętać o jeszcze jednym potencjalnym źródle tlenku węgla: pożarze. Nawet najmniejsze, z pozoru najbardziej nieistotne zwarcie w elektryce, może doprowadzić do zapłonu. Czy można zabezpieczyć się na każdą ewentualność?
Ryzyka wycieku tlenku węgla nie sposób uniknąć. Nie oznacza to jednak, że nie można uchronić się przed zatruciem nim. Aby nie doszło do zaczadzenia, należy w pierwszej kolejności wyposażyć mieszkanie, garaż czy lokal w czujnik czadu. To niedrogie (kosztuje nawet zaledwie kilkadziesiąt zł) urządzenie, które wydaje głośny sygnał alarmowy natychmiast po wykryciu zbyt wysokiego stężenia tlenku węgla w powietrzu. W takiej sytuacji należy bezzwłocznie zakryć usta i nos, otworzyć wszystkie okna oraz drzwi i ewakuować się z nieruchomości a potem zadzwonić pod numer 112.
Poza instalacją detektora tlenku węgla należy pamiętać o regularnych kontrolach technicznych instalacji gazowych i wentylacyjnych czy przewodów kominowych. Nie można ignorować nawet najmniejszych awarii sprzętów, które wykorzystują paliwa oraz zakrywać kratek wentylacyjnych. Warto też pamiętać o bieżącym wietrzeniu pomieszczeń, w których dochodzi do spalania paliw (kuchni, łazienki, garażu etc.).
Jeśli nie jesteś jeszcze w posiadaniu wspomnianego detektora, to koniecznie przeczytaj też nasz poradnik wyboru tego pomocnego urządzenia: „Czujnik czadu – co warto wiedzieć przed zakupem?” oraz „Czujnik czadu – gdzie go zamontować?”.
Zdjęcie okładkowe - źródło: Shutterstock
Komentarze (0)