Powieści epistolarne, czyli takie, które mają formę listów znane są od lat. Świetnym przykładem jest chociażby szkolna lektura „Cierpienia młodego Wertera” czy bardzo często ekranizowane „Niebezpieczne związki”. Z okazji dnia pisania listów przypominamy najlepsze książki napisane w formie korespondencji. Zebraliśmy dziesięć tytułów, o których raczej nie słyszeliście na lekcjach języka polskiego.

„Gdzie jesteś, Bernadette?” Maria Semple

Książka Marii Semple z 2012 roku, autorki znanej raczej z działalności telewizyjnej (tworzyła scenariusze do serialu „Beverly Hills 90210” czy „Saturday Night`s Live”) to świetny przykład nowoczesnej powieści, w której listy odgrywają ważną rolę. W „Gdzie jesteś, Bernadette?” poznajemy główną bohaterkę głównie przez pryzmat jej bliskich. O relacjach matki z córką w dużej mierze dowiadujemy się z listów, e-maili, prywatnej korespondencji, a nawet służbowych notatek. Pomysłowa forma i nietuzinkowa fabuła przyniosła spory rozgłos powieści, która doczekała się w tym roku ekranizacji z Cate Blanchett w roli tytułowej.

 

Gdzie jesteś, Bernadette? (okładka miękka)

 

„Milczenie” Shusaku Endo

Napisana w 1966 roku powieść japońskiego pisarza Shusaku Endo to fabularyzowany zapis historii portugalskich misjonarzy, wysyłanych do Japonii w celu szerzenia chrześcijaństwa. Tam jednak katolicy są prześladowani i za wszelką cenę zmuszani do wyparcia się swojej wiary. Głównym bohaterem jest Sebastião Rodrigues, który w listach relacjonuje swój pobyt w Azji oraz sytuację w kraju. Rodrigues ma też za zadanie odnaleźć ojca Ferreirę, który rzekomo wyrzekł się wiary i został buddyjskim mnichem. Każda relacja jest wyjątkowym zapisem walki o wiarę, jej kryzysu i zmian zachodzących w postaci.

 

Silence (okładka miękka)

 

„Samotność w sieci” Janusz Leon Wiśniewski

Kultowa powieść Janusza Wiśniewskiego zawiera w sobie elementy epistolarne XXI wieku. Chodzi oczywiście o mailową korespondencję między Jakubem a Nią. Połączenie romantycznej historii dwojga internautów poruszyła miliony czytelników, dla których „Samotność w sieci” stała się jedną z najważniejszych książek w życiu. Teraz, po osiemnastu latach od premiery, Wiśniewski wraca do tamtej historii i wyjątkowego motywu w powieści „Koniec samotności”, która miała premierę na początku października.

 

Koniec samotności (okładka miękka)

 

„List do nienarodzonego dziecka” Oriana Fallaci

Jedna z najsłynniejszych dziennikarek XX wieku zasłynęła także wyjątkową twórczością literacką. Pisząc książki z pogranicza faktu i fikcji, wydała dzieła poruszające najważniejsze społeczne problemy. Jednym z tematów było macierzyństwo, a właściwie podejście do niego z perspektywy kobiety, której od najmłodszych lat sugeruje się, że rola matki to jej życiowy obowiązek. „List do nienarodzonego dziecka” to poruszający monolog o poświęceniu, dylematach związanych z rodzicielstwem czy też mrocznych aspektach, takich jak aborcja.

 

 

List do nienarodzonego dziecka (okładka miękka)

 

„Atlas chmur” David Mitchell

Kiedy wydaje się, że literatura epistolarna już dawno wyszła z mody, a autorzy coraz rzadziej po nią sięgają, przypomina o niej David Mitchell w swojej bestsellerowej powieści „Atlas chmur”. Zawierająca wiele fascynujących wątków opowieść, a właściwie zbiór opowieści to również pierwszorzędne wykorzystanie motywu listów. Pisane przez zdolnego kompozytora Frobishera stanowią one wyjątkowy smaczek powieści z 2012 roku, którą zekranizowało rodzeństwo Wachowskich.

 

Atlas chmur (DVD)

 

„Kolor purpury” Alice Walker

Powieść z 1982 roku autorstwa laureatki Nagrody Pulitzera Alice Walker to klasyka współczesnej literatury epistolarnej. Za pomocą listów skierowanych do samego Boga, główna bohaterka Celia opowiada historię swojego życia. Ze względu na kolor skóry doznała wielu upokorzeń, doświadczyła niesprawiedliwości, ale też poznała miłość oraz nadzieję. „Kolor purpury” to ponadczasowa książka, po którą warto sięgnąć. Po lekturze możecie obejrzeć ekranizację Stevena Spielberga by jeszcze bardziej zagłębić się z problematykę.

 

Kolor purpury (Premium Collection) (Blu-ray Disc)

 

„Napój miłosny” Eric-Emmanuel Schmitt

Francuskiego powieściopisarza śmiało można uznać za jednego z mistrzów formy epistolarnej XX wieku. „Napój miłosny” to emocjonalna dyskusja na temat miłości między psychologiem Adamem a Luizą. On uważa, że potrafi sprawić, aby kobieta zakochała się w mężczyźnie, ona mu nie wierzy. Postanawiają przekonać się o słuszności tezy, jednak weryfikacja szybko przestaje być jedynie naukowym eksperymentem. Eric-Emmanuel Schmitt wykorzystuje tu formę listu, podobnie jak uczynił to w innym swoim znanym dziele, czyli szkolnej lekturze „Oskar i pani Róża”.

 

Napój miłosny (okładka twarda)

 

„Dracula” Bram Stoker

Większość z nas z tej klasycznej historii pamięta jedynie odzianego w długi płaszcz wampira, który zatapia swoje kły w szyjach niewiast. Tymczasem „Dracula” Stokera to również świetny przykład literatury epistolarnej, gdyż pochodząca z końcówki XIX wieku powieść została skonstruowana właśnie w formie listów, wycinków prasowych i fragmentów dzienników. Porusza ona autentyzmem, złożonością i różnorodnością zawartych w niej uczuć i emocji.

 

Dracula (okładka twarda)

 

„Drogi Osamo” Chris Cleave

Debiutancka powieść Chrisa Cleave’a to wzruszająca, a przy tym bardzo mocna w przekazie historia mieszkanki Londynu, która w zamachu terrorystycznym traci męża i synka. Do kogo może zwrócić się z narastającym w niej żalem i bólem, jeśli nie do najmroczniejszej postaci w historii terroryzmu, czyli Osamy bin Ladena, współzałożyciela Al-Kaidy? List do terrorysty, bo taką formę przybiera powieść, opowiada o rodzinie bohaterki przed zamachem, ich szczęściu i marzeniach. Autorka listu pisze o traumie, jaką przeżywa i bólu, który nie zniknie nigdy.

„Listy starego diabła do młodego” C.S. Lewis

Autor „Opowieści z Narnii” ma także na koncie wyśmienite dzieło oparte na formie listu. „Listy starego diabła do młodego” to pełna humoru opowieść o tym, jak to doświadczony w kuszeniu i zwodzeniu diabeł przy pomocy urzędowych listów przekazuje swoją wiedzę młodszemu bratankowi, który jest jego podwładnym. Przewrotna historyjka ma jednak drugie dno i po wczytaniu się urasta do rangi dzieła filozoficznego. Lewis, który był bliskim przyjacielem samego Tolkiena, przemyca w humorystyczny sposób refleksje o „pacjentach”, czyli ludziach i ich naturze.

 

Listy starego diabła do młodego (okładka miękka)

 

Czy to dzieła z poprzednich epok, czy może najnowsze powieści, listy wciąż wzbogacają literaturę. A może po przeczytaniu któregoś z tych tytułów sami złapiemy za kartkę papieru i odręcznie napiszemy do kogoś list? Przyznajcie się, kiedy ostatni raz wrzucaliście kopertę ze znaczkiem do skrzynki?