Autorka: Ewa Świerżewska

Przecink i Kropka

Nie da się ukryć, że ten rok znacznie różni się od wszystkich poprzednich. Dystans społeczny, ograniczenia związane z handlem, troska o zdrowie swoje i najbliższych, niepewność, jak wszystko się potoczy, nie pozostają bez wpływu na to, co myślimy i jak działamy. Z drugiej jednak strony świadomość, że nie wiadomo, jak długo taka sytuacja jeszcze potrwa, sprawia, że uczymy się funkcjonować w nowej rzeczywistości. I właśnie w tej nowej rzeczywistości obchodzić będziemy w tym roku Boże Narodzenie. Czas więc pomyśleć o prezentach, szczególnie tych dla najmłodszych, bo to oni, niezależnie od okoliczności, najbardziej na nie czekają.

W kolejnych tekstach przedstawimy propozycje książkowe dla dzieci w różnym wieku, o różnych zainteresowaniach, na różnych etapach rozwoju. Będą to książkowe prezenty, których żaden Mikołaj by się nie powstydził.

Książki pod choinkę dla najmłodszych

Na początek książki dla dzieci najmłodszych, czyli tych, dla których wspólne czytanie to element dnia codziennego, kolejna okazja do bliskości z rodzicem, budowania więzi, ale też rozwój motoryki małej czy mowy. Wybierając prezenty dla tej grupy, warto wziąć pod uwagę kilka czynników. Jako że niemowlęta i małe dzieci często wykonują szybkie, nie zawsze skoordynowane i precyzyjne ruchy, które prowadzić mogą do zniszczenia książki, bądź bliskiego jej kontaktu z ciałem, wybierajmy trwałe książki tekturowe z zaokrąglonymi narożnikami, dla tych najmłodszych, najlepiej niewielkich rozmiarów. Jednak kryterium bezpieczeństwa to nie wszystko, liczy się też to, co znajdziemy pomiędzy okładkami. Dla niemowląt świetnym pomysłem będą książki kontrastowe, z wyrazistymi, pozbawionymi nadmiernych detali ilustracjami, za to dla dwulatków warto znaleźć krótkie historie o ich rówieśnikach. I pamiętajmy, że książka ma przede wszystkim sprawiać przyjemność, niekoniecznie zawsze musi mieć walory czysto edukacyjne.

Książeczki kontrastowe

Dwa, czasem trzy kontrastowe kolory, rysunki pozbawione drobnych detali, pojedyncze słowa (ale też nie zawsze), niewielki rozmiar, wykonanie z kartonu, to cechy książeczek kontrastowych, wspomagających rozwój wzroku i innych zmysłów u niemowląt. Niektóre z nich mają tradycyjną formę, inne zaś to harmonijki, które umilą czas maluchowi leżącemu na brzuchu w łóżeczku czy na macie na podłodze.

„Obrazki maluszka. Pojazdy”, Piotra Kozery (wyd. Agencja Wydawnicza Jerzy Mostowicz, 2020) to kolejna książeczka w serii „Obrazki maluszka”, dzięki której najmłodsi nie tylko rozwijają zmysły, ale też miło spędzają czas, poznając nowe przedmioty – tym razem pojazdy. Harmonijkowy format umożliwia wykorzystywanie tej książeczki także podczas rozmaitych zabaw, np. podczas rozdzielania różnych przedmiotów, układania kształtów, budowania z klocków.

Obrazki Mluszka. Pojazdy

Seria „Książeczki Kontrastowe” wydawnictwa Wilga to kilka tytułów skierowanych do dzieci w wieku 3 i 6 miesięcy. „Moje pierwsze obrazki”, „Jakie to ciekawe”, „Zwierzęta tu i tam”, a także właśnie wznowiony tomik „Zwierzęta wokół nas” to propozycja dla tych młodszych, stworzona z wykorzystaniem tylko dwóch barw – czarnej i białej, przedstawiająca pojedyncze przedmioty – białe na czarnym lub czarne na białym tle.

Książeczki Kontarastowe. Zwierzęta wokół nas

Na maluszki, które skończyły pół roku, czekają „Nasze buzie”, „Świat dzidziusia”, „Zwierzęta i zwierzątka” oraz „Świat wokół nas”. Tutaj jest już więcej barw, jednak wszystkie bardzo intensywne i kontrastowe. Na ilustracjach znajduje się więcej szczegółów, a także jedno- lub kilkuwyrazowe podpisy.
Zestaw kontrastowych książeczek to świetny prezent pod choinkę dla każdego niemowlaka i nieco starszego dziecka.

Świat wokół nas

Z życia dziecka

Dzieci już od najmłodszych lat są bardzo towarzyskie, choć na niektórych etapach rozwoju kontakty – czy to z rówieśnikami, starczymi dziećmi, czy też z dorosłymi, sprawiają im nieco więcej trudności. A jako że uczą się przez obserwację i naśladowanie, warto, by wzorce do naśladowania znajdowały także w książkach.

Krok po kroku

Seria „Krok po kroku” (wyd. Wilga) to ponad dwadzieścia niewielkich kwadratowych książeczek dla najmłodszych. Wraz z dwójką bohaterów – chłopcem i dziewczynką, dzieci zdobywają potrzebne umiejętności, oswajają nowe, nie zawsze łatwe sytuacje, poznają świat. Rymowany tekst napisany prostym językiem łatwo wpada w ucho, szczególnie gdy czytamy go wielokrotnie, a przecież właśnie tak kilkulatki „konsumują” książki – im lepiej coś jest im znane, tym chętnie chcą tego słuchać, bo czują się bezpiecznie. Do tego kolorowe, bliskie dziecku ilustracje zachęcają do śledzenia tego, co się na nich dzieje.

Wśród wielu ważnych tematów poruszanych w serii, są: rodzina, nauka korzystania z nocnika, mycie zębów, jedzenie czy wizyta u lekarza. W najnowszym tomiku, pt. „Krok po kroku. Sprzątanie!” autorka -  Paulina Chmurska, tłumaczy najmłodszym, że sprzątanie jest ważne i dlaczego należy robić porządki po zabawie.

Krok po kroku. Sprzątanie

Książeczki z serii „Krok po kroku” mogą być dodatkiem do innego prezentu, np. dopasowanego tematycznie do wybranej części, a w większym zestawie, np. kilku tomików, stanowią doskonały prezent pod choinkę.

Basia, Franek i…

Jedną z ukochanych serii wszystkich dzieci – i tych młodszych, i tych nieco starszych, jest kultowy już cykl książek o Basi, stworzony przez Zofię Stanecką i Mariannę Oklejak. Na początku ukazywały się w nim tomy z Basią w roli głównej. Owszem, ważnymi bohaterami byli też pozostali członkowie rodziny dziewczynki, jednak to ona wiodła prym. Po jakimś czasie pojawiły się tytuły przedstawiające przyjaciół Basi, w cyklu „Basia i przyjaciele”, np. „Basia i przyjaciele. Zuzia” czy „Basia i przyjaciele. Titi”.

Basia i przyjaciele

A dla najmłodszych twórczynie przygotowały zestaw kartonowych książeczek w kwadratowym formacie i z bezpiecznie zaokrąglonymi rogami, pt. „Basia, Franek i…”, w którym Basia towarzyszy swojemu młodszemu bratu – Frankowi, w poznawaniu świata i oswajaniu codzienności. Prócz takich tytułów, jak „Basia, Franek i jedzenie”, przydatnych np. dla niejadków, jest też coś dla małych miłośników pojazdów, czyli większości dzieci – „Basia, Franek i samochody”. Nie jest to jednak jedna z tych książek, w których na każdej stronie znajduje się jeden samochód i jego nazwa. Na małych czytelników czeka krótka historia, w której udział biorą Franek, Basia i rozmaite pojazdy.

Przedstawione powyżej propozycje to jedynie ułamek tego, co czeka w dziale z literaturą dziecięcą w księgarniach. Wybierając książki na świąteczny prezent, warto wykorzystać swoją znajomość dziecka, jego charakteru, wieku i preferencji. A gdy już najmłodsi otworzą pakunki w wigilijny wieczór, warto znaleźć czas na wspólną lekturę.

Przeczytaj więcej o fenomenie książek o Basi w wywiadzie z Zofią Stanecką.