Kiedy należy wymienić opony na nowe?

Wymiana opon na nowe – kiedy jej dokonać?

Opony, podobnie jak wiele innych podzespołów pojazdu, nie posiadają ściśle określonych interwałów wymiany. W ich przypadku najważniejszy jest stan techniczny, dotychczasowy poziom zużycia jak i historia samej eksploatacji. Motoryzacyjni eksperci często dokonują przybliżonych szacunków, by określić, kiedy opony tracą swoją przydatność do użycia. Przykładowo określają maksymalny wiek dla użytkowania opon na 8 lat, a pokonany przebieg na maksymalnie 100 tys. km. W rzeczywistości jednak w tej kwestii nie istnieje uniwersalny wzorzec postępowania. Wskazane interwały mogą być zarówno dłuższe, jak i o wiele krótsze. Wszystko zależy bowiem od wielu zmiennych – głównie od tego, w jaki sposób opony są eksploatowane, jak konserwowane oraz jak przechowywane.

Stan opon samochodowych – od czego zależy?

Głównym kryterium mającym wpływ na żywotność opon jest styl jazdy kierowcy. Dynamiczne prowadzenie, częste przyspieszanie i hamowanie, wchodzenie w zakręty przy dużej prędkości – tego typu zachowania mają znaczny wpływ na trwałość opon. Doświadczeni pracownicy warsztatów wulkanizacyjnych znają przypadki, w których nowy komplet opon nadawał się do wymiany już po kilku miesiącach intensywnej eksploatacji.

Wiek opon to oczywiście bardzo ważne kryterium, gdyż z czasem mieszanka gumowa, z której wykonywane są opony, wykazuje tendencję do zmiany swoich parametrów. Może stawać się coraz twardsza, co zaowocuje ponadnormatywnym i często nierównomiernym zużywaniem się bieżnika, a w przypadku opon zimowych nawet występowaniem niebezpiecznych sytuacji na drodze (wydłużona droga hamowania). Na powyższe duży wpływ mają także warunki, w jakich przechowywana jest opona.

Stosując się do zaleceń dotyczących prawidłowego przechowywania ogumienia poza sezonem, można znacznie wydłużyć jego potencjalną przydatność. Dla opon warto znaleźć suche i zacienione miejsce w pomieszczeniu nie narażonym na występowanie skrajnych temperatur. Istotne jest także odpowiednie ich ułożenie – najlepiej na dedykowanym wieszaku lub stojaku. W przypadku przechowywania opon bez felg, konieczna jest okresowa zmiana ich pozycji (obracanie dookoła osi o kilkadziesiąt stopni raz na kilka miesięcy, by uniknąć odkształceń).

Dłuższa żywotność cechuje także opony, zamontowane w pojazdach garażowanych – takich, które rzadko stoją „pod chmurką”. W garażu ogumienie nie jest narażone na wpływ czynników atmosferycznych. Na utwardzonym, równym podłożu opona jest odporna na odkształcenia czy przemarzanie od gleby, które może mieć istotny wpływ na trwałość gumy. Równie dużym problemem bywa ostre słońce, które jest w stanie nagrzać opony do wysokiej temperatury. Nagrzewanie odbywa się zwykle nierównomiernie, co może mieć wpływ na zachowanie opony podczas jazdy, tuż po uruchomieniu samochodu. O odpowiednie warunki dla opon warto zatem zadbać zarówno wtedy, kiedy są one zdemontowane z pojazdu, jak i wtedy, gdy są w czynnej eksploatacji.

Wymiana opon na czas – od tego zależy bezpieczeństwo

Niezwykle istotna dla trwałości opon jest także ich odpowiednio osadzona w czasie wymiana sezonowa. Opony letnie na zimowe powinno się wymieniać, kiedy temperatura powietrza regularnie zacznie spadać poniżej 7 st. C. Opony zimowe na letnie warto z kolei wymieniać, gdy wiosenne temperatury zaczną przekraczać 7 st. C. Dlaczego nie warto spóźnić się z wymianą? Opony sezonowe są dostosowane ściśle pod określone warunki pogodowe i temperaturowe. Zimowe opony są wykonane z miękkiej mieszanki, która w warunkach wysokich wskazań termometru, staje się jeszcze bardziej miękka. Efektem jest przyspieszone ścieranie się bieżnika i wydłużona droga hamowania. Opony letnie wykonane z twardej mieszanki, w zimowych temperaturach utwardzają się jeszcze bardziej, przez co są podatne na uszkodzenia (np. spękania). Oczywiście nie warto zapominać tu także o kwestii bezpieczeństwa, którego opony letnie zimą po prostu nie oferują.

Symptomy zużycia opon – kiedy warto je wymienić na nowe?

Opony należy wymieniać zawsze parami na każdej osi pojazdu. Oznacza to, że jeżeli jedna z opon nie nadaje się do dalszej eksploatacji, także ta druga musi zostać zdemontowana. Ta uwaga jest szczególnie ważna w przypadku różnego typu uszkodzeń opon, których nie da się naprawić – przebić spowodowanych najechaniem na przeszkodę, uszkodzeń mechanicznych itp. Dobry stan techniczny drugiej opony nie oznacza, że można dokupić do niej drugą sztukę i eksploatować bez problemów. Zakończy się to nierównomiernym zużyciem bieżnika i problemami związanymi z bezpieczeństwem jazdy. Jeżeli jedna z naszych opon dozna uszkodzenia (np. przebicia), które da się naprawić w zakładzie wulkanizacyjnym,  powinniśmy baczniej obserwować ją przy dalszej eksploatacji (kontrolować ciśnienie, poziom zużycia). Bywa, że opona naprawiana wykazuje krótszą żywotność niż taka, która nie doznała nigdy uszkodzenia.

Załóżmy jednak, że eksploatujemy komplet opon bezawaryjnie, przez dłuższy czas. Nie mają one żadnych widocznych uszkodzeń – spękań czy odkształceń. Kiedy zatem powinniśmy je wymienić? Punktem odniesienia jest tu głębokość bieżnika. Nowe opony mają zazwyczaj bieżnik o głębokości ok. 8 mm. Co ciekawe w Polsce, przepisy dotyczące ruchu drogowego określają maksymalny poziom zużycia bieżnika. Opon nie wolno dłużej eksploatować, jeżeli ma on mniej niż 1,6 mm głębokości. Eksperci motoryzacyjni twierdzą jednak, że to wartość przeszacowana. Ze względu na bezpieczeństwo, opony na nowe wymieniać powinno się wcześniej – kiedy głębokość bieżnika wynosi 2-3 mm w przypadku opon letnich i 4 mm w przypadku opon zimowych. Poniżej tych wartości, opony zaczynają w znacznym stopniu tracić swoje parametry użytkowe, co przekłada się na dłuższą drogę hamowania, pogorszoną przyczepność i trzymanie w zakrętach. Głębokość bieżnika można bez problemów zmierzyć samodzielnie. Najdokładniej zrobimy to z pomocą dedykowanego miernika, który można kupić w każdym sklepie motoryzacyjnym lub na stacjach paliw.

Wszelkie wątpliwości dotyczące stanu technicznego opon warto rozwiać podczas wizyty w zakładzie wulkanizacyjnym. Doświadczony mechanik określi stan opony i oszacuje jej dalszą przydatność. Może to zrobić np. podczas sezonowej wymiany ogumienia. Jeżeli użytkujemy opony całoroczne, powinniśmy przynajmniej raz do roku wybrać się na tego typu przegląd – najlepiej poza sezonem wymiany, aby uniknąć kolejek.

Więcej podobnych artykułów znajdziesz na Empik Pasje w dziale Motoryzacja.