Jakie buty narciarskie kupić?

Buty narciarskie należą do grupy najszybciej rozwijających się sprzętów sportowych pod względem technologicznym. Jeszcze w latach 60. XX wieku amatorzy narciarstwa korzystali ze zwykłych turystycznych butów zimowych, z czasem wzmocnionych szerszą zelówką. Jednak przełom w tej dziedzinie nastąpił nieco wcześniej. W 1928 roku szwajcarski inżynier Guido Reuge, za pomocą metalowego kabla, połączył z nartami nie tylko przednie części, ale również pięty. 

 

Dlaczego to tak ważne? Pierwowzór wiązań, jaki wymyślił Reuge, sprawił że producenci sprzętu zaczęli myśleć o tworzeniu obuwia, które zapewni użytkownikom lepszą kontrolę i bezpieczeństwo.

Kolejna rewolucja miała miejsce w 1954 roku. Wówczas Szwajcar Hans Martin zamienił klasyczne sznurowadła na klamry. I chociaż początkowo długo do tego pomysłu nie mogli przekonać się zawodowi narciarze, to szybko zmienili zdanie, głównie pod wpływem sukcesów zawodników, używających nowoczesnych rozwiązań. Igrzyska olimpijskie w Grenoble w 1968 roku to właściwie ostatnia wielka impreza, na której medale zdobywali sportowcy w skórzanych butach.

 

Poszukiwania idealnego materiału trwały w najlepsze. Chociaż pod koniec lat 70. „plastiki” były w powszechnym użyciu, to wielu producentów miało spory kłopot z odpowiednim doborem materiałów. Wyzwaniem była zwłaszcza ich sztywność. O ile zawodowcy, przyzwyczajeni do takiego obuwia po godzinach treningów, nie mieli z tym większych problemów, to dla amatorów ten fakt stał się trudny do zaakceptowania.

Kluczem do tego, co znamy obecnie, jest zastosowanie poliuretanu, który w przypadku butów narciarskich bardzo dobrze tłumi wszelkie wibracje, jest bardzo plastyczny, a jednocześnie łatwy w produkcji. Nową technologią, którą dopiero testują producenci, jest znacznie lżejszy gliramid. Wiele firm jest zdania, że ze względu na jego kruchość, konieczne będzie zaprojektowanie nowych modeli obuwia.

Czym kierować się przy wyborze butów narciarskich?

Przejdźmy do meritum – jakie buty narciarskie najlepiej wybrać? Niestety, odpowiedź na to pytanie nie jest prosta, bo zależy od mnóstwa czynników. Inne buty przeznaczone są dla mężczyzn, a inne dla kobiet. Nie jest to bynajmniej kwestia koloru czy designu, bo damskie posiadają dużo niższy komin, ze względu na konstrukcję łydki. Mężczyźni z kolei mają zazwyczaj większą masę ciała i agresywniejszy styl jazdy, zatem męskie są sztywniejsze i masywniejsze, by sprostać tym wymaganiom.

 

Budowę wszystkich butów narciarskich dzielimy natomiast na zewnętrzną i wewnętrzną. Warstwa zewnętrzna zrobiona jest z plastiku i tworzyw sztucznych, jest bardzo sztywna i ma za zadanie zapewnić nam jak najlepszą reakcję na wszelkie przeciążenia. Z kolei wewnętrzna (tzw. kapeć) odpowiada za izolację termiczną, chroni przed sztywnością buta zewnętrznego i pozwala na komfort jazdy. Ta część jest zazwyczaj wyjmowana, dzięki czemu w łatwy sposób możemy ją osuszyć.

Każdy but posiada klamry – zazwyczaj cztery, plus piąty rzep, zwany power strapem. Jeśli szukamy trwalszego produktu, to wybierajmy zapięcia z klamrami aluminiowymi. W tańszych modelach znajdziemy plastikowe zapięcia, wzmocnione stalową obejmą.

Warto zwrócić uwagę na regulację. Mikro umożliwia nam wydłużenie lub skrócenie klamry, natomiast makro pozwala przesunąć drabinkę zaczepów. Jest to bardzo ważne, ponieważ noga w bucie powinna być sztywna, ale jednocześnie nie powinniśmy czuć zbyt dużego dyskomfortu. Im większy zakres regulacji – tym lepsza możliwość dopasowania.

 

Najważniejszym hasłem przy wyborze buta narciarskiego jest „flex”. Termin często obcy początkującym narciarzom, odpowiadający za twardość obuwia. Jego zakres określany jest wartością od 60 do 170. Istnieją dwa najważniejsze kryteria, które powinieneś wziąć pod uwagę, przy rozpatrywaniu tego parametru: płeć oraz stopień twoich umiejętności.

Flex butów narciarskich dla kobiet:

• od 60 do 90 – dla osób początkujących lub jeżdżących rekreacyjnie,
• od 90 do 110 – dla osób jeżdżących regularnie na dobrym poziomie,
• od 110 do 120 – dla doświadczonych narciarek o wysokim poziomie umiejętności,
• 130 i więcej – dla zawodowych narciarek.

Flex butów narciarskich dla mężczyzn:

• od 70 do 90 – dla osób początkujących lub jeżdżących rekreacyjnie,
• od 90 do 120 – dla osób  jeżdżących regularnie na dobrym poziomie,
• od 120 do 130 – dla osób doświadczonych o wysokim poziomie umiejętności,
• 140 i więcej – dla zawodowych narciarzy.

Jak widzisz, miękkie buty będą przeznaczone dla mniej zaawansowanych użytkowników, ze względu na większy komfort jazdy. Jednak ich stopień przekazywania impulsów i kontrola nad nartą nie będą już satysfakcjonujące dla narciarzy, nastawionych na szybszą i bardziej dynamiczną jazdę. Twardość i wątpliwą wygodę rekompensuje tutaj możliwość pełnego wykorzystania sprzętu.

Technologie wykorzystywane w butach narciarskich

Producenci prześcigają się w tworzeniu rozwiązań w przypadku tego sprzętu. Obecnie każda popularna marka ma w swojej ofercie kilka patentów, na które szczególnie warto zwrócić uwagę, gdy mamy już pewne doświadczenie na stokach. Jest ich tak wiele, że ich przydatność możemy ocenić dopiero na własnej skórze. Skupmy się na tych najbardziej charakterystycznych dla danej firmy.

 

 

• Atomic: MemoryFit (dostosowanie skorupy, cholewki i buta wewnętrznego na gorąco, w kilka minut), PowerShift (szybka regulacja kąta nachylenia butów oraz stopnia twardości), TrueFlex (niezmienna elastyczność, bez względu na temperaturę), Hawx (zachowanie anatomicznego kształtu stopy, jednocześnie z zapewnieniem równowagi),
• Salomon: Custom Shell (zastosowanie cienkich materiałów sprawia, że stopa lepiej przylega do wewnętrznej wkładki buta), Coreframe (zwiększona lekkości, połączona z większą mocą przekazywania impulsów), My Custom Heat 3D Seamless  Race (bezszwowy but wewnętrzny, który zapewnia utrzymanie ciepła do 18 godzin jazdy),
• Head: Smart Frame (zwiększenie reaktywności twardości buta oraz jego dynamiki), DuoFlex (progresywny oraz reaktywny flex, umożliwiający płynniejsze prowadzenie nart), HighPerformance (wkładka, która dopasowuje się do indywidualnych predyspozycji, dając większą przyjemność z dynamicznej jazdy),
• Dalbello: PowerCage (zapewnienie odpowiedniego balansu, pomiędzy twardością obuwia, a jego wygodą), 3D Grip Texture (większa przyczepność podczas chodzenia, przy bezpośrednim przenoszeniu mocy podczas jazdy), GripWalk (zmiana twardości buta podczas chodzenia, by umożliwić większy komfort podczas korzystania z buta poza trasą),
• Lange: Dual Core (specjalna wkładka, która aktywnie kompresuje i rozszerza się podczas jazdy), Precision Fit (precyzyjne dopasowanie wkładki do stopy), Natural Stance (niższy kąt rampowy, gwarantujący bardziej wyprostowaną postawę, jednocześnie bez utraty równowagi i kontroli nad nartami).

 

 

Jak dobrać rozmiar butów narciarskich?

Prawdopodobnie najbardziej kluczowe i jednocześnie najtrudniejsze zadanie. Żadna technologia nie zastąpi nam odpowiednio dopasowanego obuwia.

Aby zmierzyć dokładnie swój rozmiar, należy przyłożyć stopę do kartki papieru (na podłodze lub ścianie) i zaznaczyć początek dużego palca oraz końcówkę pięty. Jeśli szukasz butów do jazdy rekreacyjnej, dodaj do tego 0,5 cm, by zapewnić sobie większą wygodę. Do narciarstwa typowo sportowego zastosuj precyzyjny pomiar.

 

Rozmiar w centymetrach przekłada się następnie na skalę mondo point, czyli rozmiary odpowiadające długości wkładki. Kolejnym ważnym czynnikiem jest szerokość. Tutaj również powinieneś dopasować obuwie pod kątem komfortu i stylu jazdy:

• buty szerokie (powyżej 104 mm) – dla początkujących oraz osób z szerokimi stopami i łydkami,
• buty standardowo dopasowane (100 – 104 mm) – dla większego komfortu jazdy,
• buty precyzyjniej dopasowane (98 – 100 mm) – dla osób ceniących sportowy styl jazdy i tych z węższymi stopami,
• buty do jazdy sportowej (poniżej 98 mm).

 

 

 Źródło zdjęcia okładkowego: Shutterstock