Co to jest LED? 

Telewizory LED to urządzenia, w których producenci zastosowali matrycę LCD oraz podświetlili ją diodami LED. Zamontowane w nich ekrany nie świecą samodzielnie – by były jasne, a wszystkie kolory dobrze widoczne, zdecydowano się na zastosowanie niewielkich diod LED. Nie było to pierwsze rozwiązanie wykorzystane przy produkcji matryc LCD, wcześniej bowiem podświetlano je przy pomocy tak zwanych świetlówek. Przełom, w postaci zastosowania LED-ów, w znacznej mierze zmniejszył objętość telewizorów, dając konsumentom dostęp do nowoczesnych płaskich telewizorów.

Wspomniana matryca LCD (ang. Liquid Crystal Display, czyli ciekłokrystaliczna) zyskuje „zdolność” do wyświetlania kolorowych pikseli składających się na obraz dzięki ciekłym kryształom oraz zjawisku polaryzacji światła. Te pierwsze są substancją, która łączy cechy ciała stałego, bo składają się na nią konkretne odrębne cząsteczki, oraz ciekłego, bo każda z nich jest przy tym płynna. Zostają one umieszczone między dwoma foliami polaryzacyjnymi, czyli nadającymi odpowiedni kierunek wiązkom światła oraz w otoczeniu elektrod. Za tylnym polaryzatorem producenci umieszczają diody LED, a przed przednim – filtr kolorów oraz matrycę.

Objaśniając cały proces w maksymalnym uproszczeniu, diody emitują nieuporządkowane pod względem kierunku wiązki światła. Docierają one do pierwszej folii polaryzacyjnej, gdzie zostaje „przesortowane” i tylko jego odpowiednia część jest przekazywana dalej. Docierają do ciekłych kryształów, po drodze otrzymują ładunek elektryczny od elektrod i trafiają do drugiej folii, która je polaryzuje, czyli nadaje im odpowiedni kierunek.

Spolaryzowane światło zyskuje odpowiednie barwy dzięki filtrowi kolorów, po czym dociera do wyświetlacza w swojej ostatecznej formie. Wszystkie te techniczne informacje są nie tylko istotne pod względem zrozumienia, co to jest LED, ale także co to jest OLED – oraz jakie występują między nimi różnice.

 

Telewizor, LG OLED55BX3LB 55" (4K HDR SmartTV), Czarny

 

Co to jest OLED? 

Wiedząc już, czym jest LED, można przypuszczać, że technologia OLED stanowi ulepszoną wersję telewizorów o matrycach podświetlanych diodami LED. I poniekąd tak właśnie jest, to bowiem wersja organiczna LED-ów (ang.: Organic Light Emitting Diode, czyli organiczna dioda emitująca światło), zostaje jednak wykorzystana w nieco innym celu. W przypadku telewizorów OLED diody nie służą podświetleniu matrycy, ale stanowią element jej panelu, co oznacza, że ta poniekąd sama generuje światło.

Budowa tych telewizorów jest zazwyczaj porównywana do swoistej elektronicznej kanapki. Wyświetlacz tworzy kilkadziesiąt bardzo cienkich warstw, a każda z nich ma „zdolność” do emisji światła, nie wymaga więc montowania w tylnej części dodatkowych diod LED, które będą go podświetlać. Wspomnianym warstwom wystarczy dostęp do prądu, by zaczęły świecić.

Mogłoby się wydawać, że ich ogromna liczba negatywnie wpływa na grubość telewizora, w rzeczywistości jest jednak wręcz przeciwnie. Warstwy są naprawdę niezwykle cienkie: to zaledwie kilkanaście angstremów, a ta jednostka miary jest wykorzystywana do wyrażania długości np. atomów. Dzięki temu telewizory OLED zachwycają tym, że są niezwykle cienkie.

 

Telewizor, Philips, 65OLED805, OLED, 65", 4K HDR AMB SmartTV

 

Jaki telewizor wybrać: LED czy OLED? 

Największa różnica między LED a OLED dotyczy właśnie metody nadawania jasności obrazowi. Technologia LED, w przypadku najtańszych telewizorów, umożliwia zamontowanie podświetlenia wyłącznie krawędziowo, zwykle w dolnej części ekranu. To negatywnie wpływa na walory wizualne, tuż nad krawędzią, pod którą skrywają się diody, oglądający ma bowiem do czynienia z wyższą jasnością, niż na środku i u góry telewizora. Im wyżej, tym ciemniejszy ekran. Problem ten rozwiązało wprowadzenie tak zwanego Direct LED lub LED Ready, czyli panelu, na którym diody są rozłożone równomiernie. Tym samym matryca została podświetlona w każdym miejscu, ale telewizor przybrał na grubości.

Telewizory OLED pozostają bardzo cienkie, ale najważniejsza w ich przypadku jest jakość obrazu. Ponieważ są wyposażone w matrycę samoemisyjną i nic ich nie prześwietla, kolory znacznie zyskują na głębi. Wyobraź sobie kartkę perfekcyjnie zadrukowaną na czarno, dużą ilością tuszu – położona w cieniu będzie miała bardzo mocną, ciemną barwę. Jeśli przeniesiesz ją w okolicę źródła światła, np. pod lampkę, czarny stanie się szary. Podobnie, na ciemne piksele wpływa podświetlenie LED. Gdy zestawisz obok siebie matrycę LCD oraz OLED, szybko zauważysz, że w przypadku tej drugiej czerń jest bardziej czarna – a wszystkie pozostałe barwy zyskują na głębi. Zachwycają więc wysokim kontrastem.

 

Telewizor LG OLED55CX3LA, OLED, 55", 4K, USB, HDMI, Wi-Fi, Smart TV

 

Zastanawiając się więc, jaki telewizor wybrać: LED czy OLED, postaw na drugie rozwiązanie gdy zależy ci na bardzo wysokiej jakości obrazu. Miej jednak na uwadze, że OLED-y występują w wersjach minimum 55-calowych, jeśli wolisz więc mniejsze ekrany, to pozostań przy LED-ach. Telewizory OLED będą też droższe: jakość przekłada się na cenę. A jeżeli wciąż nie jesteś pewien, czy wybrać LED, czy OLED, to obejrzyj kilka modeli i porównaj ich dane techniczne – one również mogą pomóc w podjęciu decyzji.

Więcej podobnych artykułów znajdziesz na Empik Pasje w dziale Elektronika.

 

Zdjęcie okładkowe - źródło: Shutterstock.com