Jak wyglądały obrady jury Odkryć Empiku 2021? Zajrzyjmy za kulisy!

Odkrycia przyznawane są od trzech lat. Towarzyszą głównemu plebiscytowi, jakim są Bestsellery Empiku. Bestsellery przyznają klienci Empiku – to oni swoimi zakupami decydują o tym, jakie dzieło zdobędzie tytuł najlepiej sprzedającego się.

Odkrycia mają inny charakter. Tu decyduje jury. Zapraszamy do niego artystów i krytyków zajmujących się literaturą, muzyką, filmem oraz pracowników Empiku specjalizujących się w tych dziedzinach. Podczas obrad wyłaniają zwycięzcę, który zostanie ogłoszony 15 lutego w trakcie gali Bestsellery Empiku. Wszystkie składy jurorskie są już po obradach. Jak głosowali?

• Odkrycia Empiku 2021 – literatura

Do jury w tym roku zaprosiliśmy Dominikę Słowik - laureatkę Odkryć za rok 2019, Witolda Szabłowskiego, Marcina Mellera, a Empik reprezentowali Joanna Marczuk oraz Marcin Maćkiewicz.

A wśród nominowanych znaleźli się:

• Łukasz Barys, „Kości, które nosisz w kieszeni"
• Maciej Jakubowiak „Ostatni ludzie”
• Dorota Kotas, „Cukry”
• Mateusz Pakuła „Jak nie zabiłem swojego ojca i jak bardzo tego żałuję”
• Aleksandra Zbroja, „Mireczek”

Co było dla jurorów najważniejsze? Na co zwracali uwagę podczas nominacji oraz obrad?

– Uważam, że polskiemu czytelnictwu szkodzi, gdy w konkursach nagradzane są wyłącznie niszowe książki dla garstki amatorów. Zależy mi, abyśmy jako jury Odkryć Empiku polecili szerszej publiczności literaturę, która jest bezsprzecznie ambitna, a jednocześnie przystępna i można po nią sięgnąć bez obaw – mówił Marcin Meller.

– Zgadzam się, że dobra książka to również taka, którą się dobrze czyta – przyznała Dominika Słowik. – Wszystkie nominowane przez nas pozycje spełniają to kryterium. Jednocześnie każda z nich posiada wysokie walory literackie, co dla mnie jest bardzo ważne. Najłatwiej przebić się literaturze gatunkowej, a po literaturę piękną z zasady sięga mniej osób. Mam jednak poczucie, że publiczność jest gotowa na więcej czytelniczych doznań i „eksperymentów", niż nam się wydaje.

– Dla mnie najważniejsze jest to, abym miał poczucie, że książka trzyma rękę na pulsie świata i opowiada mi o czymś, o czym jeszcze niewiele wiem, a co za chwilę stanie się bardzo istotne – dodał Witold Szabłowski. – Lubię też książki o czymś, co pozornie dobrze znamy, lecz które opowiadają o tym na nowo, z inną lampą i z innym filtrem. Rozumiem założenie nagrody w ten sposób: chcemy oświetlić te książki i tych autorów, którzy jeszcze nie mają tego światła.

– Nagroda Odkrycie Empiku osiągnęłaby największy sukces, gdyby w kolejnych latach następna książka nagrodzonego autora zyskała nominację do Bestsellera Empiku – podkreślił Marcin Maćkiewicz.

– Moim głównym kryterium jest to, jakie emocje tekst wywołuje w czytelniku – stwierdziła Joanna Marczuk. – Wszystkie nominowane książki mówią o rzeczach, które są nam bardzo bliskie. Nawet te dotyczące problemów, których być może większość czytelników nie doświadcza bezpośrednio, np. „Mireczek”. Mnie bardzo poruszył i uważam, że choć książka opowiada o konkretnym problemie, jest jednocześnie uniwersalna i może trafić do wielu z nas.

Z finałowej piątki jurorzy najdłużej zatrzymali się przy dwóch tytułach i twórcach. To im poświecono najwięcej dyskusji i rozważań, kto powinien zostać tym nagrodzonym. Książki różniła tematyka, forma, podejście do opisywanego świata. Przez chwilę rozważano nawet przyznanie dwóch nagród, ale ostatecznie wybrano jedną książkę i jednego autora.

• Odkrycia Empiku 2021 – muzyka

Muzyczne odkrycie wybierali: Mela Koteluk, Hania Rani – laureatka Odkryć Empiku za rok 2019, Marcin Wojciechowski oraz Anna Maria Żurek z Going. i Dominik Sadowski z Empiku.

W ich finałowej piątce znaleźli się

• Luna „Caught In The Night” ​
• Ochman „Ochman”
• Oxford Drama „What's The Deal With Time?”
• Patrick the Pan „Miło Wszystko”
• Szczyl „Polska Floryda”

– Trzeba zastanowić się, co chcemy osiągnąć – rozpoczął obrady jury Dominik Sadowski, szef działu muzyka w Empiku. – Odkrycia kojarzą się z debiutem, ale chodzi o to, żeby docenić dokonania artystów i wartość merytoryczną płyty. Musimy wziąć pod uwagę, komu ta nagroda najbardziej pomoże i wzniesie go na kolejny poziom rozpoznawalności – zaznaczył.

– W Going. nieustannie przyglądamy się, kto występuje na scenie i podbija serca fanów. W ostatnich latach obserwujemy hegemonię hip-hopu. Rok temu nagrodę Odkrycie Empiku przyznaliśmy Okiemu i przekonaliśmy się, że była to dobra decyzja. Scena płonie, gdy pojawia się na niej OKI – skomentowała Anna Maria Żurek.

Podczas obrad jurorów nie było zdecydowanych dwóch faworytów, tak jak w przypadku literatury. Obradujące jury analizowało dokładnie każdego kolejnego artystę i pokazywało zalety każdego z nich.

- Jestem urzeczona Szczylem - mówiła Mela Koteluk. - Jakości, których szukam na polskiej scenie to osobowość artysty i autentyczność. Szczyl debiutuje mocnym albumem z ciekawymi bitami i treściwą warstwą liryczną, wymykając się przy tym gatunkowym konwencjom. Podoba mi się ta charyzma, witalność i kapitalna barwa głosu, z którą się urodził.

– Luna zwraca uwagę muzycznie, ale na mnie robi wrażenie jej dbałość o stronę wizualną. Wszystko w jej muzyce jest magiczne i piękne, trochę „björkowe”, islandzkie. Wszystko płynie, ale ma też swoją ciekawą dynamikę. Obok niej stawiam na wybitnie wyróżniającego się na scenie hip-hopowej Szczyla, który idealnie łączy wpływy ważnych dla mnie zespołów Paktofonika i Kaliber44 z nowoczesnymi treściami i współczesną wrażliwością – zauważyła Anna Maria Żurek.

– Pozwoliłem sobie nominować Patricka, bo mamy bardzo przebodźcowane czasy i potrzebuję artystów, którzy mnie zatrzymują – tłumaczył Marcin Wojciechowski. – On cały czas trzyma się powolnego tempa. Jest też niezwykle samodzielnym artystą. Robi to, co mu się podoba – proste rzeczy. Patrick The Pan nie jest debiutantem, ale moim zdaniem więcej osób potrzebuje go usłyszeć. Imponują mi jego konsekwencja i wrażliwość.

Z kolei Hania Rani zachwycała się Oxford Drama: – Każdy musi znaleźć swoje miejsce, gdzie jego muzyka może rozkwitać. Oxford Drama szanuję za indywidualizm i konsekwencję. Podziwiam ich za to, że odważyli się śpiewać po angielsku, tak jak chcieli. Nie znam żadnego innego polskiego zespołu, który brzmiałby tak jak oni. Poza tym ogromnie cenię ludzi, którzy nie wstawiają swojego zdjęcia na okładkę. Od razu widzę, że najważniejsza jest dla nich treść, muzyka – argumentowała.

– Moją uwagę przykuwa debiutancka płyta Krystiana Ochmana, zwłaszcza kiedy wkracza tam na mniej popowe terytoria. Klasyczny wokal i elektroniczne mroczne dźwięki brzmią świeżo i spójnie. Wciągają. Takiej muzycznej propozycji w Polsce dawno nie było, słychać tu naprawdę duży potencjał – zauważył Dominik Sadowski.

Obrady były długie i dogłębne, bo każdy artysta miał w sobie „coś”. Ale finalnie udało się znaleźć tego jednego, który odbierze tytuł Odkrycie Empiku w kategorii muzyka.

• Odkrycia Empiku 2021 – film

W jury filmowym zasiedli w tym roku Maja Ostaszewska, Karolina Korwin Piotrowska, Magnus von Horn oraz Izabela Szymańska i  Agnieszka Stępień z Empiku.

W tej kategorii, co ważne, nagroda przyznawana jest reżyserowi. Oczywiście dyskutując o filmach docenialiśmy wiele aspektów: grę aktorską, scenariusz, a nawet charakteryzację czy kostiumy, ale koniec końców zwycięzcą mogła zostać tylko reżyser. A oto nominowani:

• Konrad Aksinowicz „Powrót do tamtych dni”
• Łukasz Grzegorzek „Moje wspaniałe życie”
• Mateusz Rakowicz „Najmro. Kocha, kradnie, szanuje” ​
• Łukasz Ronduda, Łukasz Gutt „Wszystkie nasze strachy”
• Aleksandra Terpińska „Inni ludzie" ​

Gdy przygotowywaliśmy się do tegorocznej edycji filmowych Odkryć Empiku, trochę martwiliśmy się, jak to będzie. Pandemia nie odpuszcza i wciąż ma ogromny wpływ na branżę filmową, zmniejsza ilość premier. Jednak okazało się, że było z czego wybierać. A nasza finałowa piątka wywołała świetną dyskusję o filmie.

– To był bardzo dobry rok w polskim kinie. Oprócz pięciu nominowanych filmów mógłbym wskazać jeszcze cztery inne, które mnie zachwyciły – przyznał Magnus von Horn, ubiegłoroczny laureat Odkryć. – Wśród moich faworytów znajdują się „Inni ludzie” Aleksandry Terpińskiej. To film, który bardzo mocno mnie zaangażował i pozwolił wejść w świat, którego wcześniej nie znałem. Dał mi nowe i niezwykle cenne przeżycia. A z kolei bardzo mocno wzruszył mnie „Powrót do tamtych dni”.

– Zgadzam się, że to był świetny rok. Każdy z pięciu nominowanych filmów jest wyrazisty, a ja także rekomendowałam do nominacji kilka innych tytułów – komentowała Maja Ostaszewska. – Również mnie „Powrót do tamtych dni” ze znakomitą rolą Macieja Stuhra wzruszył. Uważam, że to bardzo potrzebny film. Podobnie jak „Wszystkie nasze strachy”. W filmie Rondudy i Gutta podobało mi się to, że przekaz choć mocno zaangażowany nie był nachalny, oceniający. Twórcy podjęli decyzję, w jaki sposób chcą opowiedzieć tę historię i konsekwentnie się jej trzymali. Piękne kino.
Bardzo cenię także „Moje wspaniałe życie”. Byłam urzeczona zmysłową, wolną Agatą Buzek w roli Jo. Zaskoczyła mnie delikatność tej opowieści. Ujęła konsekwencja w trzymaniu się filmowego języka, który wybrał. Spójna konwencja, aktorstwo to to, co w nominowanych filmach podobało mi się szczególnie. Wyraźny rys stylu reżysera czy reżyserki jak w przypadku znakomitych „Innych ludzi”

– „Moje wspaniałe życie” wzbudziło we mnie prawdziwy zachwyt - przyznała Karolina Korwin Piotrowska. - Wreszcie ktoś pokazał kobietę, która nie nosi w sobie wstydu, lecz jest wolna i podąża za głosem serca. Polska kobieta jest pełna wstydu od dziecka. Natomiast postać Agaty Buzek wydaje się odporna na to. Agata Buzek jest w nim obłędna, całe Hollywood powinno czyścić jej buty. W tej roli moim zdaniem przełomowej w polskim kinie – wszystko jest spójne: to, jak Jo chodzi, jak wygląda, jak się kocha.

– Również bardzo doceniam „Moje wspaniałe życie”. U Grzegorzka szczególnie ujęła mnie jakaś taka skromność i dyscyplina, aby nie „odlatywać”. Nie każdy film musi być przecież spektakularny – skomentował Magnus von Horn. – Za to w „Najmro” bardzo podobała mi się zabawa formą.

– Od czasu Machulskiego nie było tak dobrego debiutu w kinie popularnym jak „Najmro”, a filmy popularne są bardzo ważne, bo to one edukują ludzi – stwierdziła Karolina Korwin Piotrowska. – Bardzo ważny był także „Powrót do tamtych dni”. Po raz pierwszy w polskim kinie przedstawiono problem alkoholizmu w taki sposób – bez romantyzowania, ukazując, jak rodzice niszczą życie swoim dzieciom. Wiem, że dla wielu DDA to obraz niemal terapeutyczny. Natomiast Aleksandra Terpińska dokonała cudu w adaptacji powieści Doroty Masłowskiej. Jeśli film ma być podpisem reżysera, to tutaj mamy taki, który aż przebija kartkę. Film wchodzi w żyły, wyszłam z kina totalnie zmęczona, a w tym samym czasie uniesiona – dodała Korwin Piotrowska.

Finalnie, podobnie jak w literaturze, rozmowa skupiła się na dwóch nazwiskach, które były bardzo blisko otrzymania nagrody. Każdy film oryginalny, każdy reżyser wyrazisty, więc wybór, przed którym stanęli jurorzy był pomiędzy jednym bardzo dobrym filmem, a drugim również bardzo dobrym filmem.Kto wygrał? To zostanie ogłoszone 15 lutego podczas gali Bestsellery Empiku.

Transmisję gali można oglądać w TVN od godz. 20.15, a na Facebooku Empiku oprócz samej gali także relację z czerwonego dywanu, która rozpocznie się o 19.45.

Partnerem Odkryć Empiku jest TikTok.