Dzień Świętego Patryka to święto obchodzone nie tylko w Irlandii. Z racji sporej liczby mieszkańców pochodzenia irlandzkiego, 17 marca to radosny dzień także w USA, Kanadzie i Wielkiej Brytanii. Z tej okazji przypominamy, co zawdzięczamy Irlandii w kwestii muzyki, literatury oraz filmu.

Nie tylko U2

Trudno o inne skojarzenie z irlandzką muzyką, niż zespół U2. Bono i spółka nie tylko odnieśli międzynarodowy sukces, ale też często mocno podkreślają swoje pochodzenie. Muzykom na scenie często towarzyszy kolor zielony – czy to w postaci oświetlenia, czy np. zielonej gitary. Kapela, która ma swoje miejsce w Rock and Roll Hall of Fame sprzedała ponad 150 milionów płyt, co plasuje ich w pierwszej dwudziestce najchętniej słuchanych zespołów w historii.

 

płyta The Joshua Tree

The Joshua Tree (CD)

 

Każdy meloman doskonale zna też dorobek zespołu The Cranberries oraz wybitny głos wokalistki Dolores O’Riordan. Wyjątkowo bogata brzmieniowo kapela ma w swoim dorobku wiele ważnych dla muzyki utworów. Wśród nich na pierwszy plan wybija się „Zombie” z albumu „No Need to Argue”. Piosenka, która przyniosła The Cranberries międzynarodowy sukces powstała pod wpływem tragicznych wydarzeń, do jakich doszło w latach dziewięćdziesiątych w Irlandii Północnej. Po śmierci O’Riordan w styczniu 2018 roku, zespół zakończył swoją działalność.

 

płyta No Need To Argue (The Complete Sessions 1994 - 1995)

No Need To Argue, the Complete Sessions 1994 - 1995 (CD)

 

Kolejną kultową dla irlandzkiej muzyki postacią jest Enya – wokalistka wykonująca muzykę z pogranicza celtyckiego folkloru i new age. Artystka debiutowała na przełomie lat siedemdziesiątych i osiemdziesiątych i od tego czasu nagrała osiem studyjnych albumów. Do najsłynniejszych utworów Enyi zaliczyć można przede wszystkim „Only Time” oraz „Orinoco Flow”. Ważnym etapem muzycznej kariery Enyi było nagranie utworu „May It Be” do filmu „Władca Pierścieni: Drużyna Pierścienia” z 2001 roku. Za tę piosenkę Enya była nominowana do Oscara oraz Grammy. Tym, co wyróżnia irlandzką wokalistkę na tle innych artystów jest fakt, że piosenkarka bardzo ceni sobie prywatność. Do tego stopnia, że nigdy nie odbyła trasy koncertowej. Zamiast tego woli spędzać czas w swojej posiadłości, którą jest okazały zamek w Dublinie.

 

płyta The Very Best Of Enya

The Very Best Of Enya (Płyta Analogowa)

 

Bliska folkowym klimatom jest również twórczość Damiena Rice’a. Choć popularnością znacznie ustępuje wspomnianej trójce, miłośnicy melancholijnych ballad z pewnością znają największy przebój tego wokalisty, czyli „9 Crimes”. Singiel z 2006 roku odbił się szerokim echem m.in. dzięki obecności w produkcjach kinowych i telewizyjnych. Utwór Rice’a pojawił się chociażby w filmie „Shrek 3”, a także w popularnych serialach medycznych „Doktor House” oraz „Chirurdzy”. Artysta ma w dorobku pięć studyjnych albumów.

 

płyta 9

9 (CD)

 

Poznając irlandzką muzykę warto zatoczyć nieco szerszy krąg niż najbardziej znane nazwiska. Dlatego poznajcie Jafarisa – nową gwiazdę wyspiarskiej sceny muzycznej. Artysta tworzący w klimatach hip-hopu, R&B oraz soulu, pochodzi z Zimbabwe, jednak od 2016 roku nadaje Dublinowi bardziej egzotyczny wymiar swoją muzyką. Dynamiczne kawałki są świeżą mieszanką różnych brzmień, a sam raper przyznaje, że skakanie między różnymi stylami oraz gatunkami bardzo mu odpowiada.

Irlandia – ojczyzna groźnych filmów i filmowych amantów

Przez lata Irlandia słynęła jako ojczyzna znanych aktorów, którzy grali w hollywoodzkich produkcjach. Nazwiska takie jak Michael Gambon, Pierce Brosnan czy Colin Farrell są znane miłośnikom kina na całym świecie. Niedawno do grona słynnych irlandzkich aktorów dołączył Jack Gleeson, który wcielił się w rolę Joffreya Baratheona w serialu „Gra o Tron”. Choć postać grana przez Gleesona nie cieszyła się zbytnią sympatią widzów, to sam aktor sprawdził się w tym zadaniu. To póki co największe aktorskie wyzwanie Irlandczyka, który wcześniej epizodycznie wystąpił m.in. w filmie „Batman: Początek”.

Jeśli chodzi o słynne irlandzkie filmy, warto wspomnieć o kinie grozy. Tutaj w ostatnich latach wyspiarze są bardzo aktywni. Wystarczy przytoczyć trzy tytuły. Najpierw powstała irlandzko-francuska produkcja „Egzorcyzmy Dorothy Mills”, opowiadająca historię dziewczynki, którą posądzono o opętanie oraz morderstwo. W 2017 roku premierę miał film „The Lodgers. Przeklęci”. Produkcja Briana O’Malleya to klasyczny horror, którego fabuła opiera się na opętanej rezydencji. Ponury, wyspiarski klimat napawa grozą od samego początku.

 

film The Lodgers: Przeklęci

The Lodgers: Przeklęci (DVD)

 

Niepokój to również uczucie, jakie towarzyszy nam podczas seansu thrillera „Zabicie świętego jelenia” – brytyjsko-irlandzkiej produkcji, którą wyreżyserował Grek, Jorgos Lantimos. Opowieść o rodzinnej tragedii i fatalnym dylemacie wyboru mniejszego zła, obsadzona jest wybitnymi aktorskimi nazwiskami. Irlandczyków reprezentują Colin Farrell oraz Barry Keoghan, a oprócz nich w filmie występuje również Nicole Kidman oraz Alicia Silverstone.

 

film Zabicie świętego jelenia

Zabicie świętego jelenia, wydanie książkowe (DVD)

 

Bogaty dorobek literacki Irlandii

Na Zielonej Wyspie przyszło na świat wielu wybitnych pisarzy, spod pióra których wyszło wiele tytułów, zaliczanych do kanonu literatury. Trzymając się chronologii zaczniemy wymieniać od Jonathana Swifta, znanego w głównej mierze jako autor „Podróży Guliwera”. Jednak najbardziej owocny w irlandzkiej literaturze był przełom XIX i XX wieku. Wtedy to w Dublinie tworzyli m.in. James Joyce – autor kultowego „Ulissesa” oraz Oscar Wilde, który napisał „Portret Doriana Graya”. Z kolei jednym z twórców teatru absurdu był Samuel Backett, pisarz urodzony w Foxrock – przedmieściach Dublinu. Literat w 1969 roku otrzymał literacką nagrodę Nobla.

 

książka Portret Doriana Graya

Portret Doriana Graya (okładka miękka)

 

Wśród współczesnych twórców literatury irlandzkiej wyróżnia się Cecelia Ahern, która debiutowała w 2004 roku powieścią obyczajową „PS Kocham cię”. Książka szybko okazała się międzynarodowym bestsellerem, bijąc rekordy sprzedaży w 40 krajach. W 2007 roku nakręcono ekranizację dzieła z Hilary Swank oraz Gerardem Butlerem w rolach głównych.

 

książka PS Kocham Cię

PS Kocham Cię (okładka miękka)

 

Jak widać Irlandia to nie tylko czterolistna koniczyna i wesołe święto w zielonych barwach. To także znacząca część dorobku kulturowego Europy, który zdecydowanie warto znać.

Jeśli szukacie więcej inspiracji kulturalnych, zapraszamy na stronę Magazynu Empik Pasje.