Jeż jeżowi nierówny
Dla niewprawnego oka, wszystkie polskie jeże żyjące na wolności, wyglądają tak samo. W Polsce wyróżniamy dwa gatunki jeży – Jeż Europejski i Jeż Wschodni. Z pozoru nie różni ich zbyt wiele. Różnicę dostrzeżemy przyglądając się ilości igieł – Jeż Europejski ma ich ok. 8 tysięcy, podczas gdy Jeż Wschodni mniej, bo ok. 6,5 tysiąca. Dodatkowo kolce Jeża Zachodniego, jak czasem nazywa się Jeża Europejskiego, są dłuższe o kilka milimetrów od kolców jego krewniaka. Z kolei Jeż Wschodni ma biały brzuszek, a u tego drugiego zauważymy czarną pręgę idącą od brzuszka aż po podgardle.
Jeże zmieniają kolce trzykrotnie
Jeże zmieniają kolce trzy razy w trakcie całego życia. Początkowo są białe i miękkie, następnie twardnieją z wiekiem podczas dojrzewania młodego jeżyka. Różowy, jeżowy noworodek ma około 100 kolców. Z czasem pojawiają się kolejne. Charakterystyczne dla jeżowych dzieciaków – twardsze kolce – wyrastają pomiędzy rządkami białych igiełek. Dorosły jeż przeciętnej wielkości ma ich około 7 tysięcy.
Mleko szkodzi jeżom
Jako że jeże nie trawią laktozy, wystawianie miseczki z mlekiem przynosi im więcej szkody niż pożytku. Substancje zawarte w mleku na dłuższą metę mogą podrażniać żołądek, osłabiać odporność zwierzęcia i powodować długofalowe problemy z układem pokarmowym. Jeśli chcemy zachęcić jeże do odwiedzin w naszej okolicy, lepiej wykorzystać do tego mleko przeznaczone dla psich i kocich noworodków (pozbawione cukrów z mleka krowiego) lub wysokiej jakości karmę dla kociąt.
Żyć szybko, umierać młodo
Badacze alarmują, że średnia długość życia jeża żyjącego wolno to ok. 2 lata. Poza kolizjami drogowymi, największym zagrożeniem jest spadek temperatury, związany z zimową porą roku. W tym okresie jeże zapadają w stan hibernacji w bezpiecznym miejscu, gdzie czekają na przyjście wiosny. Niestety wybrane przez nich legowiska bywają prawdziwą pułapką – kupki liści są podpalane w ramach porządków, a jeż, który zdoła uciec przed niebezpieczeństwem odbiegając do pobliskich krzaczków, zginie tam niechybnie w męczarniach w mrozie i bez pożywienia. Przebudzonego jeża koniecznie powinniśmy zabrać do weterynarza lub skontaktować się ze specjalistyczną placówką. Ich listę znajdziesz na stronie naszejeze.org. Co ciekawe, w każdym województwie znajduje się Opiekun Jeży, z którym możesz porozmawiać o wątpliwościach dotyczących napotkanego jeża.
Jeże zimą
W okolicy października jeże zagrzebują się w bezpiecznej norce, by przetrwać w niej mroźną porę roku i obudzić się w kwietniu. Niesprzyjający okres przesypiają w kupce liści, norze utworzonej pod korzeniem drzewa. Jeże zapadają w sen zimowy, ponieważ nie mają dostępu do pożywienia – owady, ropuchy, ślimaki są pochowane, jeże więc robią to samo. W tym czasie obniżają temperaturę ciała do zaledwie kilku stopni, zwalnia również ilość uderzeń serca, zanikają potrzeby fizjologiczne.
Co jesz, jeżu?
Wbrew istniejęcemu w naszej kulturze obrazkowi jeża niosącego czerwone jabłuszko, jeże nie jadają owoców. Są to mięsożerne zwierzęta – żywią się owadami, larwami, chrząszczami i żukami, ale także ślimakami, dżdżownicami oraz drobnymi ssakami, ptakami i ich jajami. Ale to jeszcze nic! Ich przysmak stanowią również węże, w tym żmije zygzakowate. Tej kulinarnej słabości prawdopodobnie zawdzięcza etymologię swojej nazwy – „jeż” pierwotnie oznaczał „jedzący żmije”. Jego kolejną supermocą jest odporność na jad ropuchy – jest jedynym ssakiem, który poluje na te płazy.
Jeże na żerze
Największą szansę na spotkanie jeża mamy po zmroku lub w nocy. Jeże należą do zwierząt nocnych, dzień przesypiają schowane w swoich kryjówkach. Noc to dla nich czas polowań – jeż w ciągu nocy potrafi przemierzyć nawet 2 kilometry. W tym czasie zjada ok. 150 g pokarmu. Choć jeżyki wolą twardo tuptać po ziemi, świetnie radzą sobie w wodzie i podczas wspinaczki.
Jeżowe życie pod ochroną
W Polsce jeże są objęte ścisłą ochroną, a trzymanie ich w domu jest zabronione. Jeże mają nawet swój dzień w roku. Aby zwrócić uwagę na potrzeby tego gatunku, Dzień Jeża obchodzimy 10 listopada. Poza człowiekiem wraz z jego szkodliwymi działaniami wpływającymi na środowisko i dobrobyt jeży, największymi wrogami są lisy, borsuki, psy i sowy puchacze.
Innymi częstymi powodami śmierci jeży są: utonięcie w małej sadzawce, zakleszczenie się w niezasypanej dziurze oraz wypalanie traw. Dużym zagrożeniem dla jeża są także pasożyty zewnętrzne i wewnętrzne. Niestety z badań wynika, że w związku ze zmianami użytkowania terenów naturalnych, do 2025 roku Jeż Europejski będzie gatunkiem wymarłym.
A was, która ciekawostkach o jeżach zaskoczyła najbardziej? Dajcie znać w komentarzach!
Więcej ciekawostek znajdziesz w pasji Mam zwierzęta.
Komentarze (0)