W historii kina istnieje całkiem spora reprezentacja filmów, których akcja rozgrywa się w dużej mierze na sali sądowej. Do klasyków gatunku należą już m.in. „Werdykt” z Paulem Newmanem, „Ludzie honoru” z plejadą gwiazd (Tom Cruise, Demi Moore, Jack Nicholson) czy „JFK” Oliviera Stone’a. To zdecydowanie ta grupa filmów, która przyciąga fanów nieoczywistych rozstrzygnięć, drobiazgowych śledztw, intryg czy historii opartych na prawdziwych sprawach karnych. Poruszające historie, w których ostatecznie sprawiedliwość zwycięża sprawiają, że niemal każdy fan kina zna słynne sprawy z „Filadelfii”, „Lęku Pierwotnego” czy „Erin Brockovich”. Ostatnio coraz większą popularnością cieszą się także tzw. true crime strories, czyli historie oparte na faktach, opowiadające przebieg prawdziwych procesów. W zestawieniu poniżej znajdziecie kilka kolejnych spraw, które warto rozpatrzyć.
„Tylko sprawiedliwość”
Nowy film Destina Daniela Crettona z 2019 roku to prawdziwa historia bitwy amerykańskiego prawnika Bryana Stevensona (Michael B. Jordan) o uwolnienie mężczyzny z Alabamy, niesłusznie skazanego za morderstwo. Przypadek Waltera McMilliana (Jamie Foxx), Afroamerykanina skazanego na śmierć za przestępstwo, którego nie popełnił, stanowi opowieść o walce jednego człowieka przeciwko systemowi. Zdeterminowany prawnik staje się głosem uciszonych, pozbawionych wolności więźniów z celi śmierci. Film przedstawia także szerszą historię uprzedzeń i rasizmu instytucjonalnego w ułomnym, amerykańskim wymiarze sprawiedliwości.
„Tylko sprawiedliwość” to film, który powstał na podstawie bestsellerowej książki Bryana Stevensona „Tylko sprawiedliwość” („A Story of Justice and Redemption”) i zaskakująco został pominięty w nominacjach do ubiegłorocznych Oscarów, szczególnie za główne role, w których obaj aktorzy odnotowali dobry, mocny występ.
„American Crime Story: Sprawa O.J. Simpsona”
Blisko trzy dekady temu sprawa O.J. Simpsona, znanego amerykańskiego futbolisty oskarżonego o zabójstwo żony Nicole Brown i jej przyjaciela Rona Goldmana, wzbudziła olbrzymie zainteresowanie opinii publicznej. Medialny proces stał się częścią opery mydlanej, która trwała kilka miesięcy i skutecznie spolaryzowała opinie na temat winy oskarżonego. Wielki dramat z prawdziwego życia stał się świetnym dramatem na ekranie, a serial „American Crime Stroy: Sprawa O.J. Simpsona” z 2016 roku na nowo rozgrzał emocje dotyczące tej sprawy, wciąż wzbudzającej kontrowersje.
Temat wielokrotnie rozpatrywany przez licznych dziennikarzy śledczych, tym razem został przedstawiony bez zarzutu i w sposób, który poza prezentacją historii i wszystkich jej ważnych elementów, świetnie przemyca kontekst. Udało się tu zrealizować pomysł, by pokazać jak Amerykanie o różnych korzeniach, mogą patrzeć na dokładnie tę samą sytuację i widzieć zupełnie inne rzeczywistości. Dramat został znakomicie wyreżyserowany, z doskonałymi występami gwiazdorskiej obsady (Cuba Gooding Jr., John Travolta, Sarah Paulson, David Schwimmer) i zawiera zabieg, dzięki któremu cała skomplikowana sprawa staje się dla widza strawna, wciągająca i taka, którą świetnie się ogląda. Wyraźnie widać tu istotne rasowe podziały, pełen zakres prawniczych sztuczek wykorzystanych podczas procesu, determinację każdej ze stron, ale także wielką niepewność dotyczącą winy Simpsona, jaka towarzyszyła wszystkim biorącym udział w sprawie.
„Jak nas widzą”
To kolejna prawdziwa historia, która otwiera oczy na niesprawiedliwość systemu sądownictwa w Stanach Zjednoczonych. Trzydzieści lat temu pięciu ciemnoskórych nastolatków z Harlemu zostało aresztowanych i oskarżonych o gwałt i próbę zabójstwa białej kobiety w Central Parku.
Mini serial Netfliksa przedstawia losy tzw. „Piątki z Central Parku” i ich medialnego procesu. Produkcja opowiada o tym, w jaki sposób mężczyźni zostali zmuszeni do złożenia fałszywych zeznań, przyznania się do czynów, których nie popełnili i o traumatycznym procesie. Stali się oni kozłami ofiarnymi. Przypisywano im nie tylko popełnienie tego jednego przestępstwa, co przyczyniło się do wzrostu paranoi całego miasta.
Co istotne, twórcy produkcji dokonali tu interesującego zabiegu. Unikają dehumanizującej tendencji do pokazywania niesłusznie oskarżonych razem. Zamiast tego pokazują to, jak każdy z nastolatków indywidualnie poradził sobie z ciężarem oskarżenia oraz pobytem w więzieniu. „Jak nas widzą” to poza sprawą sądową, wrażliwe spojrzenie na tragedię, która wydarzyła się ponad 30 lat temu. W ten sposób pokazuje złożoność każdej osobowości, bezpowrotną utratę niewinności nastolatków i to, jak ogromny wpływ takie błędy mogą wywrzeć na życiu młodych ludzi, dopiero rozpoczynających życie.
Student college'u, Nasir Khan (Riz Ahmed), kradnie taksówkę ojca, aby pojechać na imprezę. Młoda kobieta wsiada do samochodu, myśląc, że jest do wynajęcia, a Nasir nie wyprowadza jej z błędu. Jeżdżą po Nowym Jorku piją, biorą narkotyki. Wtem Nasir budzi się w mieszkaniu w środku nocy i znajduje nieznajomą martwą. Dodatkowo nie pamięta niczego, co pozwoliłoby ustalić co się tamtej nocy wydarzyło. Chłopak zostaje aresztowany i rozpoczyna się proces, podczas którego jego wizerunek jest wielokrotnie podkopywany drobnymi wykroczeniami i poszlakami, aż wszyscy pytają, czy byłby w stanie kogoś zabić?
Długa noc (DVD)
Moralnie niejednoznaczni bohaterowie, surowe zdjęcia i historia o konsekwencjach społecznych, sprawiają, że „Długa noc” to dobry dramat kryminalny, który wprowadza w mroczny klimat, meandry sądownictwa karnego i piekło systemu więziennictwa.
Celem tej serii nie jest rozwikłanie zbrodni, ale spojrzenie na krzywdy, jakie system wyrządza Nasirowi, gdy zostaje on oddany wymiarowi sprawiedliwości jako niewinny, a ten powoli zamienia go w zatwardziałego przestępcę.
Serial HBO kwestionuje wyobrażenia o rasie, religii i klasie w stosunku do amerykańskiego wymiaru sprawiedliwości. Pokazuje jak źle traktowani są muzułmanie w tym kraju, w jaki sposób amerykański system więzienny jest zasadniczo wadliwy, że nie ma zwycięzców w sprawach o zabójstwo, jak wszelkiego rodzaju uprzedzenia przenikają do każdego naszego działania i jak niezamierzone konsekwencje tych uprzedzeń mogą zrujnować życie. Wszystkie te elementy i hipnotyzująca rola Ahmeda skłaniają do zastanowienia się nad losowością wymiaru sprawiedliwości.
„Rozmowy z mordercą: taśmy Teda Bundy’ego”
Zanim obejrzycie Zaca Efrona wcielającego się w rolę słynnego seryjnego zabójcy w filmie „Podły, okrutny, zły”, który opowiada historię Teda Bundy’ego, warto poznać ciekawą historię jego procesu, którym w latach 70-tych XX wieku żyła cała Ameryka.
Podły Okrutny Zły (DVD)
Czteroczęściowy mini-serial zawiera niepublikowane wcześniej nagrania i świadectwa kobiet, które uniknęły gniewu psychopatycznego seryjnego mordercy, oskarżonego o co najmniej 30 morderstw. Stanowi on najbardziej kompleksowe spojrzenie na tę sprawę, w tym niepowodzenia systemu prawnego (Bundy m.in. dwukrotnie uciekał przed wymiarem sprawiedliwości, a także przez część procesu sam był swoim obrońcą) oraz sposobu, w jaki Bundy patrzył na własne zbrodnie w 1980 roku, kiedy czekał na dopełnienie wyroku w celi śmierci. Dokument opowiada zatrważającą historię przestępczej działalności jednego z najbardziej niesławnych seryjnych morderców w historii Ameryki i podejmuje próbę spojrzenia na całą sprawę z perspektywy samego oprawcy.
Dramaty sądowe cieszą się coraz większą popularnością. Czy ten gatunek zdobył także wasze uznanie? A jeśli chcecie dalej czytać o swoich ulubionych filmach, zapraszam na stronę Magazynu Empik Pasje do działu poświęconego pasji do oglądania.
Komentarze (0)