Pochodzenie szynszyli
Szynszyla to rodzaj gryzonia, który obejmuje dwa gatunki – szynszylę małą (Chinchilla lanigera) oraz szynszylę krótkoogonową (Chinchilla chinchilla lub Chinchilla brevicaudata). Zamieszkują one surowe tereny Andów, obecnie głównie na terenie Chile. Ze względu na pięknie umaszczone, jedwabiste futerko i związane z tym coraz większe zapotrzebowanie na produkty odzieżowe z niego wytwarzane, populacja szynszyli małej na przestrzeni lat została bardzo mocno przetrzebiona, a gatunek stał się zagrożony wyginięciem. Szynszyle hodowlane wywodzą się właśnie od szynszyli małej, jako że szynszyli krótkoogonowej nigdy nie udało się udomowić.
Szynszyla jest niewielkim gryzoniem, osobniki hodowlane ważą do 600 gram (samce) oraz do 800 gram (samice). Standardowym umaszczeniem jest barwa niebieskoszara z białawym podbrzuszem, inne odmiany barwne to te uzyskane w wyniku łączenia osobników w hodowli – np. czarna, ebony, beżowa polska, biała Wilsona.
W małym ciele wielki duch
Szynszyla to zwierzę bardzo żywiołowe, wesołe i przyjazne, chociaż warto podkreślić, że raczej nie przepada za przytulaniem czy noszeniem na rękach. Są to stworzenia społeczne, stadne, w naturze żyją w grupach i należy to wziąć pod uwagę przy rozważaniu zakupu szynszyli. Zdecydowanie lepiej będą się czuły w parze lub grupie niż pojedynczo. Samotnie żyjącej szynszyli może grozić nuda, poczucie osamotnienia i stres. Parze szynszyli (najlepiej jednej płci, aby uniknąć niepożądanego rozmnażania bez odpowiedniej wiedzy) będzie raźniej, a obserwacja ich wspólnych aktywności i dokazywania dostarcza opiekunowi sporo przyjemności. Należy też wiedzieć, że szynszyla zwykle wykazuje aktywność zmierzchowo-poranną, a w ciągu dnia głównie śpi.
Ile żyją szynszyle?
W naturze gryzonie te żyją średnio 5-6 lat, niekiedy zdarza się, że dożywają 10 lat. W hodowli domowej żyją znacznie dłużej. W dobrych warunkach i przy dobrej diecie mogą dożyć nawet 20 lat! Pamiętajmy więc, że opieka nad szynszylą to zobowiązanie na lata.
Co jedzą szynszyle?
Szynszyle są całkowicie roślinożerne, produktów pochodzenia zwierzęcego nie powinno być w ich diecie w ogóle. W naturze pokarm szynszyli jest prosty i ubogi w surowy błonnik. Żywią się nasionami krzewów, kwiatów oraz traw oraz korzeniami i kwiatami niektórych gatunków kaktusów. W hodowli podstawą diety szynszyli powinno być siano, najlepiej więcej niż jeden rodzaj. Do tego można im podawać rozmaite zioła lub ich mieszanki, np. babkę lancetowatą, pokrzywę, melisę, miętę, ziele topinamburu. Ucieszą je również suszone warzywa i owoce, ale podawajmy wyłącznie jako przysmak i dodatek, czyli niezbyt często i w małej ilości.
Zwierzątka te nie powinny dostawać niczego świeżego czy surowego, jedynie suszone. Można też zdecydować się na gotową karmę specjalnie dla szynszyli, ale też powinna być raczej dodatkiem. Jeśli już taką wybieramy, to czytajmy składy (im prostszy tym lepiej) i sugerujmy się proporcjami – lepsza jest większa ilość błonnika (włókna), a mała ilość składników energetycznych (cukrów, owoców, orzechów, pestek). Szynszyle to zwierzęta, którym przez całe życie rosną zęby, dlatego należy im zapewnić możliwość ich ścierania. Dobrym rozwiązaniem mogą tu drewniane patyczki i drobne gałązki rodzimych drzewek, np. gruszy czy jabłoni.
Czego nie powinny jeść szynszyle?
Nie powinniśmy podawać pokarmów surowych jak świeża marchewka, kukurydza czy jabłko. Odradza się podawanie pokarmów gotowych niskiej jakości, tych przeznaczonych dla innych gryzoni oraz wysoko przetworzonych produktów gotowych, takich jak kolby, ciasteczka czy dropsy dla gryzoni, które często zawierają dużo cukru. Nieodzownym elementem żywienia jest stały dostęp do wody. Poleca się wodę mineralną lub przegotowaną, którą powinno się wymieniać codziennie.
Warunki bytowania - wyposażenie klatki dla szynszyla
Szynszyla jest zwierzęciem potrzebującym sporej dawki ruchu, lubi się wspinać i skakać. Potrzebna jest zatem spora klatka (lepiej postawić na wysokość, niż szerokość) lub woliera dla szynszyli. Im większa klatka tym lepiej, a minimum dla jednego osobnika to klatka 70/40/60 cm. Przy czym pamiętajmy, że szynszyle powinny żyć przynajmniej we dwójkę. Klatka powinna stać w spokojnym i cichym miejscu, najlepiej dość ciemnym, gdyż szynszyle to zwierzęta nocne i mocne światło może je drażnić. Przestrzeń w klatce powinna być urozmaicona – schodki, mostki, podesty, półki czy hamaczki na pewno zostaną docenione i będą używane. Warto wyposażyć klatkę w zabawki dla szynszyli.
W klatce powinny się też znajdować:
- domek dla szynszyla zapewniający możliwość schowania się i spokojnego snu, dla każdego zwierzaka osobno;
- kuweta, w której zwierzę będzie się załatwiać;
- paśniki na sianko;
- poidełko z wodą przymocowane na zewnątrz klatki;
- kołowrotek dla szynszyla lub dysk, który zapewni możliwość wybiegania się;
- kawałki drewna, pieńki do ścierania zębów.
Siano jest pokarmem szynszyli, absolutnie nie należy go używać jako wyściółki klatki czy kuwety i podawać zwierzętom „luzem” (po to właśnie są paśniki). Mokre od moczu siano będzie pożywką dla bakterii, a spożyte przez zwierzę może spowodować zatrucie. Jako podłoże klatki możemy użyć granulatu specjalnie dla szynszyli, ewentualnie suchych trocin z niemalowanego i nieimpregnowanego drewna. WC dla szynszyli to kuweta – najlepiej jeśli będzie plastikowa – którą poleca się wysypać specjalnym drewnianym żwirkiem, wymienianym w zależności od zabrudzenia. Kuwetę dobrze jest myć i wyparzać przynajmniej dwa razy w tygodniu. Poidełko na wodę należy czyścić nieco częściej – przynajmniej co drugi dzień, niekiedy codziennie.
Szynszyla powinna mieć zapewnione piaskowe kąpiele – w ten sposób utrzymuje higienę swojego bujnego futra. Do tego celu potrzebny będzie pojemnik na tyle duży, aby zwierzę mogło się w nim w swobodny sposób obrócić i przeturlać. Piasek do kąpieli powinien być nieco grubszy, taki o konsystencji miału często zawiera niezdrowy dla skóry zwierzęcia talk. Pojemnik z piaskiem poleca się udostępniać szynszyli co drugi dzień, na około 1-2 godziny. Po kąpieli piasek powinniśmy przesiać i oczyścić z pozostałości zwierzęcia – bobków czy moczu.
Wybieg dla szynszyli
Nawet jeśli nasza szynszyla ma okazały domek z rozmaitymi atrakcjami, nadal powinna mieć możliwość wybiegu poza klatką, oczywiście zawsze pod nadzorem opiekuna, minimum co drugi dzień, a najlepiej codziennie. Dla niej do sposób na nudę, zaspokojenie potrzeby ruchu i ciekawości, dla opiekuna zaś czas na przebywanie ze zwierzęciem, oswajania go i budowania zaufania. Od nas zależy wielkość przestrzeni w jakiej zwierzę może poruszać się w naszym mieszkaniu, należy jednak pamiętać aby zabezpieczyć drzwi i okna zewnętrzne, a także kable oraz rzeczy papierowe. Szynszyla to gryzoń, który może nie przepuścić okazji, aby „zająć się” przedmiotami, które można poobgryzać.
Jak oswoić szynszylę?
Na pewno jest to proces, który wymaga czasu. Nie narzucajmy się zwierzęciu, dajmy mu czas, aby nam zaufało. Dobrym sposobem jest siedzenie z szynszylą na wybiegu, aby mogła do nas podejść, kiedy sama zechce. Nie gońmy i nie straszmy zwierzęcia. Początkowo zwierzę wypuszczone z klatki może się chować pod meblem i nie być chętne do kontaktu. Pozwólmy na to i nie zrażajmy się. W przełamywaniu lodów pomocne mogą być smakołyki takie jak suszone warzywa czy np. migdały, które większość szynszyli uwielbia. Warto je zachować na taką okazję, gdyż można je podawać w bardzo małych ilościach i niezbyt często. Powtarzajmy wybiegi siedząc na miejscu, a z pewnością zwierzę nabierze śmiałości i kontakt z nim będzie coraz bardziej zażyły.
Dobrze zaopiekowane i oswojone szynszyle chętnie dokazują skacząc po opiekunie, iskając go i myszkując np. po rękawach ubrań tym samym dostarczając mnóstwo radości swoim opiekunom.
Więcej porad znajdziesz w dziale Mam Zwierzęta na Empik Pasje!
Zdjęcie okładkowe: Shutterstock
Komentarze (0)